Gürcistan'da pilotun mezarında 28 yıldır duran savaş helikopteri görenleri şaşırtıyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Gürcistan'da pilotun mezarında 28 yıldır duran savaş helikopteri görenleri şaşırtıyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Gürcistan'da Abhazya savaşında görev uçuşunu yaparken roket saldırısı sonucu düşen savaş helikopterinde hayatını kaybeden hava kuvvetlerinden Albay Pilot Jimşer Mausuradze'nin mezarında 28 yıldır duran Mi-24 model helikopter büyük ilgi çekiyor.
Gürcistan'ın Kakheti bölgesindeki Lagodekhi Belediyesi'ne bağlı Giorgeti köyünde yer alan mezarda, yaklaşık 9 tonluk helikopter bulunuyor.
Yıllar boyunca yerli ve yabancı turistler ve basın mensupları tarafından ziyaret edilen helikopter, Albay Maisuraze'nin hayatını kaybetmesinden bir süre sonra 1993'te arkadaşları tarafından mezarına getirildi.
Ölümünden sonra dönemin Cumhurbaşkanı Eduard Şevardnadze tarafından "Vakhtang Gorgasali Birinci Derece Madalyası" ile ödüllendirilen Mausuradze, bağımsız Gürcistan'ın "İlk Kahraman Pilotu" lakabıyla tarihe geçti.
Mausuradze'nin kardeşi Dimitri Mausuradze, pilotun hayatı, ölümü, savaş helikopterinin mezara getirilmesiyle ilgili AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Kardeşi Jimşer'in 2 Şubat 1949'da Sovyetler Birliği döneminde doğduğunu ifade eden Maisuradze, "Jimşer çocukluğundan beri pilot olmayı hayal ediyordu. İlkokulu bitirince hayalini gerçekleştirmek üzere Rusya'da pilot okuluna gitti" dedi.

Jimşer'in 80'li yılların sonunda ülkesine dönerek pilotluk yapmaya devam ettiğini kaydeden Mausuradze, "Jimşer 90'lı yılların başında Gürcistan'ın yeniden bağımsızlığa kavuştuğu dönemde ülkenin hava savunma kuvvetlerinin kuruluşunda yer aldı" şeklinde konuştu.
Kardeşinin daha sonra 1992-1993'teki Abhazya savaşında Gürcistan ordusunda savaş pilotu olarak görev yaptığını aktaran Mausuradze, "Jimşer aynı zamanda savaş döneminde kurtarma uçuşları da gerçekleştiriyordu. Birçok insanın hayatını kurtardılar. Jimşer 26 Aralık 1992’de görev uçuşunu yapmaya gitti ve helikopter düşürüldü" diye konuştu.
Ölümünden sonra dönemin Cumhurbaşkanı Eduard Şevardnadze ve parlamento kararıyla Jimşer'in "Vakhtang Gorgasali Birinci Derece Madalyası" ile ödüllendirildiği ve bağımsız Gürcistan'ın "İlk Kahraman Pilotu" olarak tarihe geçtiğini aktaran Maisuradze, "Onun kahramanlıklarını, gerçekleştirdiği yardım uçuşlarıyla kurtardığı insanları saymak mümkün değil" ifadesini kullandı.

Şevardnadze'nin hayatını kurtardı
Mausuradze, Abhazya savaşı sırasında Jimşer'in kullandığı helikopterde Cumhurbaşkanı Şevardnadze'nin de bulunduğunu ve yapılan saldırıdan pilotun ani manevrasıyla son anda kurtulduklarını anlattı.
Şevardnadze, saldırıyla ilgili basına yaptığı açıklamada, "Gagra'dan (Abhazya bölgesinde bir şehir) yeni Mi-24 helikopteri havalandı ve helikopterimizin altından geçmeyi planlıyordu. Ancak helikopterimizin pilotu bunu derhal anladı ve olabildiğince yükselmeye başladı. O kadar yükseğe çıktı ki helikopterdekilerin hepsi yere düştü. Düşman pilotu manevrayı yaptığında biz zaten kritik bir yüksekliğe ulaşmıştık. Maisuradze gerçek bir kahramandı, ne yazık ki bu savaşta hayatını kaybetti" şeklinde konuşmuştu.

Mi-24 savaş helikopterin mezara getirilmesi
Jimşer'in savaşta hayatını kaybetmesinin ardından pilot arkadaşlarının onun helikopterine benzer Mi-24'ü mezarına getirdiklerini kaydeden Maisuradze, "Kardeşimin ölümünden 8 ay sonra arkadaşları helikopteri mezarına getirdi. Onunla savaşan arkadaşları, Jimşer'e olan saygılarını göstermek için helikopteri buraya yerleştirdi. Jimşer bu davranışı hakkediyordu, bu helikoptere layıktı" dedi.
Maisuradze, kardeşinin mezarını görmek için hem yurt içinden hem de yurt dışından birçok kişinin ziyarete geldiğini söyledi.

Abhazya ve Güney Osetya sorunu
Gürcistan ordusu ile Rusya'nın desteklediği Abhazyalı ayrılıkçılar arasında 1992-1993'te 13 ay boyunca savaş yaşanmıştı.
Rusya ile Gürcistan arasında 2008'de Güney Osetya Savaşı olarak bilinen çatışmalar çıkmıştı. Savaşın ardından Rusya'nın desteklediği Abhazya ve Güney Osetya bölgeleri, Gürcistan'dan tek taraflı bağımsızlığını ilan etmişti.
Rusya, 2008'de bu iki bölgenin sözde bağımsızlığını tanımıştı. Gürcistan ise buna karşılık olarak Rusya ile diplomatik ilişkileri kesmişti. İki ülke arasında diplomatik ilişkilerin kesilmesi sonrası ara buluculuk rolünü İsviçre üstlenmişti.



Çin, Rusya'ya "soğutma ünitesi" diye drone motoru mu gönderiyor?

Rusya-Ukrayna savaşında iki ülke de sıkça drone kullanıyor (Reuters)
Rusya-Ukrayna savaşında iki ülke de sıkça drone kullanıyor (Reuters)
TT

Çin, Rusya'ya "soğutma ünitesi" diye drone motoru mu gönderiyor?

Rusya-Ukrayna savaşında iki ülke de sıkça drone kullanıyor (Reuters)
Rusya-Ukrayna savaşında iki ülke de sıkça drone kullanıyor (Reuters)

Çin'den "soğutma ünitesi" diye gönderilen motorlar, Rus ordusunun drone'larında kullanılıyor.

Reuters tarafından incelenen gümrük belgeleri, sözleşmeler ve fatura kayıtlarına göre Çin menşeli motorlar, Batı yaptırımlarını delmek amacıyla "endüstriyel soğutma ünitesi" etiketiyle Rusya'ya gizlice sevk ediliyor.

Bu motorların, Rus devletine ait savunma şirketi IEMZ Kupol tarafından Garpiya-A1 saldırı İHA'larının üretiminde kullanıldığı öne sürülüyor.

IEMZ Kupol şirketinin, bu yıl içinde 6 bin Garpiya drone üretimi için Rusya Savunma Bakanlığı'yla anlaşma yaptığı aktarılıyor. Bu sayı, 2024'teki üretim hedefinin üç katına denk geliyor.

Ukrayna askeri istihbaratından kaynaklar, aylık ortalama 500 Garpiya-A1 drone'unun Ukrayna topraklarına saldırılarda kullanıldığını belirtiyor.

Garpiya drone'ları, İran yapımı Şahid'lerin bir türevi ancak Ukrayna istihbaratına göre motor, kontrol ve navigasyon sistemleri Çin menşeli.

Xiamen Limbach Aviation Engine tarafından üretilen L550E motorlarının, yeni kurulan Beijing Xichao International Technology and Trade adlı bir aracı şirket üzerinden Kupol'a ulaştırıldığı belirtiliyor.

Bu sevkıyatların "soğutma ünitesi" diye etiketlenip gümrük kontrollerinden kaçırıldığı öne sürülüyor.

Motorların önce SMP-138 adlı Rus paravan şirkete gönderildiği, ardından da LIBSS adlı başka bir Rus firmasına ulaştırıldığı aktarılıyor. Sevkıyatlar Pekin'den Moskova'ya, oradan da Kupol'un üretim merkezinin yer aldığı İjevsk şehrine naklediliyor.

Belgelerde ayrıca taşıyıcı olarak Sichuan Airlines ve China Southern Airlines gibi Çinli havayolu şirketlerinin adlarının geçtiği de belirtiliyor.

Xiamen Limbach ve Kupol firmaları, ABD ve Avrupa Birliği'nin yaptırım listesinde.

Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Garpiya drone'ları için parça ihracatından haberimiz yok" ifadeleri kullanıldı.

Pekin yönetiminin çift kullanımlı ürünlerin ihracatını hem kendi yasalarına hem de uluslararası yükümlülüklere uygun şekilde denetlediğinin savunulduğu açıklamada, "Tek taraflı ve BM onayı olmayan yaptırımlara her zaman karşıyız" dendi.

Independent Türkçe, Reuters, Kyiv Independent