Avrupa Birliği (AB) Genel Mahkemesi, Birlik ile Fas arasında yapılmış olan ticaret ve balıkçılık anlaşmalarının iptal edilmesine hükmetti.
Merkezi Lüksemburg'ta bulunan AB'nin en yüksek mahkemesi Avrupa Adalet Divanı yapısı içinde yer alan AB Genel Mahkemesi, Polisario Cephesi'nin Fas ile AB arasındaki anlaşmalara karşı açtığı davayı karara bağladı.
Mahkeme, AB'nin Fas menşeli ürünlere tercihli tarife hakkı tanınmasını sağlayan anlaşma ile balıkçılık anlaşmasını hükümsüz kıldı.
Kararda, hukuki kesinlik ve AB'nin uluslararası taahhütlerini yerine getirmesi amacıyla söz konusu anlaşmalar kapsamında alınan kararların bir süre daha uygulanabileceği belirtildi.
Mahkeme, AB ile Fas arasında söz konusu anlaşmalar yapılırken Batı Sahra'da yaşayanlardan onay alınması gerektiğine karar verdi.
Avrupa Adalet Divanı, 2018 yılında aldığı bir kararla da AB'nin Fas ile yaptığı balıkçılık anlaşmasının Batı Sahra'yı kapsamadığına hükmetmişti.
Mahkeme, taraflar arasında yapılan balıkçılık anlaşmasının geçerli olduğuna ancak anlaşmalarda özellikle belirtilmediği gerekçesiyle Batı Sahra'nın çevresindeki denizleri kapsamadığına karar vermişti.
AB ve Fas yaptığı çeşitli anlaşmalarla karşılıklı olarak tarım ürünleri, işlenmiş gıda, balık ve balık ürünleri ticaretinde gümrük vergisini kaldırmıştı. Fas, çeşitli mali desteklemeler karşılığında AB ülkelerinin balıkçı gemilerinin kara sularında çalışmasına da izin vermişti.
Batı Sahra sorunu
Fas'ın 1975'te eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Fas yönetimi arasında başlayan gerginlik devam ediyor.
Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.
Polisario Cephesi, 1991'de Birleşmiş Milletler'in ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.
