Kaliforniya’daki okullarda aşı zorunluluğu geliyor

Cuma günü San Francisco'daki bir okulda konuşan Kaliforniya valisi (AP)
Cuma günü San Francisco'daki bir okulda konuşan Kaliforniya valisi (AP)
TT

Kaliforniya’daki okullarda aşı zorunluluğu geliyor

Cuma günü San Francisco'daki bir okulda konuşan Kaliforniya valisi (AP)
Cuma günü San Francisco'daki bir okulda konuşan Kaliforniya valisi (AP)

Kaliforniya valisi, devlet okullarında veya özel okullarda derslere yüz yüze katılmak isteyen eyaletteki tüm öğrencilere Kovid-19 virüsüne karşı aşılamanın zorunlu hale geleceğini duyurdu.
Karar, toplam ölen kişi sayısının Cuma günü itibari ile 700 bini aştığı ABD'de bu anlamda alınan ilk karar olarak kabul ediliyor.
Kaliforniya'da altı milyondan fazla öğrenciyi kapsayacak karar aşamalı olarak uygulanacak ve hemen yürürlüğe girmeyecek. AFP’nin bildirdiği üzere, karar Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) aşı yapılmasını uygun gördüğü yaş gruplarına göre yalnızca gelecek yıldan itibaren uygulanacak.
Pfizer/Biontech aşısına, on altı yaş ve üzerindekilerde kullanılması için tam onay verildi. 12 ila 15 yaş kategorisine, şimdiye kadar sadece doktor raporuyla izin verilirken, henüz küçük çocuklarda aşı yapılması için onay verilmedi.
Vali Gavin Newsom, yüzde 84'ünün en az tek doz aşılandığı Kaliforniya'da öğrencilerin okula gitmek için aşı yaptırmaları gerekeceğini     söyledi.
Ülkenin en kalabalık eyaletinin valisi okullarda kızamık ve diğer aşıları zaten zorunlu olduğunu söyleyerek, bunun sebebinin aşıların hastalıkları önlemede etkili olması olduğunu, çocuklarımızın sağlığını ve güvenliğini korumakla ilgili olduğunu söyledi. Kovid-19 aşısı için de “Bu sadece diğerlerine ek bir aşı” dedi.
Newsom, kararı duyurduğu San Francisco'daki bir okulda şunları söyledi: "Bu kararı önümüzdeki dönemden itibaren, yani 1 Ocak veya 1 Temmuz 2022'den itibaren uygulamaya başlayacağız. Ancak tıbbi veya dini nedenlerle istisnalar olacak ve kararı uygulamak okullara ve yerel eğitim kurumlarına bağlı olacak.”
Aşı olmayan öğrencilerin okullarda derslere katılması engellenecek. Buna karşılık aşısız öğrenciler dersleri online takip edebilecek, bazı bölgelerde kurulan özel programlara kayıt olabilecek veya evde eğitimi tercih edebilecekler.
Kaliforniya yönetmeliğinde belirtilene göre zorunlu aşılama, öğrencilere uygulanmaya başladığında tüm öğretmenleri de kapsayacak. Öğretmenlerin şu anda aşı yaptırmaları ya da enfekte olmadıklarına dair test sonucu ibraz etmeleri gerekiyor. Bu yeni yeni karar ikinci seçeneği ortadan kaldıracak.
Los Angeles Okul Bölgesi de Eylül ayı başlarında benzer bir karar açıkladı. Bu karara göre öğrencilere yıl sonuna kadar aşı olma mühleti verilmişti.
Bu karar, öğretmen sendikalarının ve birçok ebeveynin desteğini aldı. Ancak aşıların Kovid-19’un tehlikeli formlarına karşı etkinliğine dair bilimsel kanıtlara rağmen, aşıların uygulanabilirliğinden şüphe eden bir azınlık tarafından şiddetli muhalefetle karşılaştı. Maske takmak ve aşı yaptırmak, ABD’lilerin ikiye bölündüğü iki siyasi görüş haline geldi. Teksas ve Florida gibi bazı Cumhuriyetçi eyalet valileri, bireysel özgürlüklerin korunmasını savunarak kendi eyaletlerinde maske kullanımını zorunlu tutmadılar.
Gavin Newsom, "Aslında, hastalığın yayılmasını engellemek için katı, veriye dayalı bilimsel bir yaklaşım izlemeyen eyaletlerde okulların daha fazla kapandığı ortaya çıktı" dedi.
Pfizer & Biontech geçen hafta, 5 ila 11 yaş arası çocuklar için bir Kovid aşısının onayı için Gıda ve İlaç Ajansı'na veri göndermeye başladıklarını söyledi.
Delta varyantının gölgesinde kalan son dalgada birçok çocuğa virüs bulaştığı için gençlerin aşılanması, okulları açık tutmanın ve virüsle savaşmaya yardımcı olmanın anahtarı olarak görülüyor.
Pfizer & Biontech şu anda aşılarını iki yaşındaki çocuklar üzerinde test ediyor.



NASA teleskobu, Samanyolu'nun en uzak "ikizini" buldu

Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
TT

NASA teleskobu, Samanyolu'nun en uzak "ikizini" buldu

Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), bugüne kadarki en uzak ve eski spiral galaksiyi keşfetti.

Samanyolu gibi galaksilerin spiral kollar ve yıldız oluşumuna sahne olan devasa disklerini oluşturmak için birkaç milyar yıla ihtiyaç duyduğu düşünülüyordu. 

Ancak NASA öncülüğünde geliştirilen JWST, bu düşünceye meydan okuyan gözlemler yapıyor.

Teleskobun uzaktaki milyarlarca gökcismini taradığı PANORAMIC araştırmasından elde edilen görüntüleri inceleyen bilim insanları, Samanyolu'nun en uzak "ikizi" dedikleri bir galaksiyle karşılaştı.

Zhúlóng adı verilen galaksi, standart modele göre 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'dan sadece 1 milyar yıl sonra görüntülendi.

Hakemli dergi Astronomy & Astrophysics'te dün (16 Nisan) yayımlanan makalenin yazarları, galaksinin belirli özellikleri ve boyutu nedeniyle Samanyolu'nun ikizi olduğunu söylüyor.

Cenevre Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Mengyuan Xiao, "Bu galaksiye Çin mitolojisinde 'Meşale Ejderhası' anlamına gelen Zhúlóng adını verdik. Mitolojide Zhúlóng, gözlerini açıp kapatarak gece ve gündüzü yaratan, ışığı ve kozmik zamanı simgeleyen güçlü bir kızıl güneş ejderhasıdır" diyerek ekliyor:

Zhúlóng'u öne çıkaran şey, şekil, boyut ve yıldız kütlesi bakımından Samanyolu'na çok benzemesi.

Bilim insanları Zhúlóng'un yıldız oluşum diskinin 60 bin ışık yılı çapa sahip olduğunu ve kütlesinin, Güneş'in 100 milyar katı olduğunu tahmin ediyor. Buna karşılık Samanyolu'nun diski 100 bin ışık yılı çapa ve 1,5 trilyon Güneş kütlesine sahip. 

Aralarında böyle bir boyut ve kütle farkı olmasına karşın Zhúlóng'un bu kadar eski bir zamanda bu seviyeye ulaşması mevcut teorileri sorgulamaya açıyor. Yine JWST'nin 2023'te keşfettiği Ceers-2112 adlı spiral galaksiden 1 milyar yıl daha yaşlı.

JWST, 2021'de fırlatılmasından bu yana evrenin ilk dönemlerinde devasa galaksiler ve kara delikler buluyor. Bu keşifler evrene veya galaksi oluşumuna dair bilinenlerin yanlış olabileceğine işaret ediyor.

Yeni araştırmayı yürüten ekip, Zhúlóng'un 1 milyar yıldan daha kısa sürede Samanyolu'na benzer şekil ve boyuta nasıl ulaştığı sorusunun cevap beklediğini söylüyor.

Makalenin ortak yazarı Pascal Oesch, "Bu keşif, JWST'nin erken evrene bakışımızı temelden nasıl değiştirdiğini gösteriyor" diyor.

Araştırmacılar JWST ve Şili'deki teleskop dizisi ALMA'yla Zhúlóng'un daha derinlemesine incelenmesi çağrısı yapıyor.

Independent Türkçe, Live Science, Space.com, Astronomy & Astrophysics