Af Örgütü: Taliban iktidara gelir gelmez 13 Şii Hazara'yı öldürdü

Taliban, 15 Ağustos'ta Kabil'in kontrolünü ele geçirerek zafer ilan etmişti (AP)
Taliban, 15 Ağustos'ta Kabil'in kontrolünü ele geçirerek zafer ilan etmişti (AP)
TT

Af Örgütü: Taliban iktidara gelir gelmez 13 Şii Hazara'yı öldürdü

Taliban, 15 Ağustos'ta Kabil'in kontrolünü ele geçirerek zafer ilan etmişti (AP)
Taliban, 15 Ağustos'ta Kabil'in kontrolünü ele geçirerek zafer ilan etmişti (AP)

Yaptığı yeni araştırmanın sonuçlarını yayımlayan Uluslararası Af Örgütü, Afganistan'ın tam ortasındaki Daykundi vilayetinde yaşananları aktardı.
Buna göre 13 Hazara, 30 Ağustos'ta Kahor köyündeki Taliban güçleri tarafından öldürüldü. Af Örgütü, katledilenlerden 11'inin eski asker, ikisinin sivil olduğunu bildirdi.
Şiilik inancına sahip etnik grubun öldürülen mensupları arasında 17 yaşındaki bir kız çocuğu da yer alıyor. 
Af Örgütü'nün görgü tanıklarına dayandırdığı açıklamada olay şöyle özetlendi:
"Taliban, 14 Ağustos'ta Daykundi vilayetinin kontrolünü ele geçirdi. 29 Ağustos'ta eski yönetimin askerleri teslim olmak üzere Taliban'la anlaştı. 30 Ağustos'ta yaklaşık 300 Taliban savaşçılık konvoy, Afganistan Ulusal Savunma ve Güvenlik Güçleri'nin (ANSDF) kaldığı Dahani Kul köyünün yakınlarına geldi. Askerlerden bazıları aile üyeleriyle burada kalıyordu." 
"Bunlar aileleriyle bölgeden ayrılmaya yeltenirken bir araç Kahor köyü yakınında sıkıştı. Taliban sonra gelip kalabalığa ateş açtı ve 17 yaşındaki Masuma isimli kız çocuğunu ve bir başka sivili öldürdü. ANSDF üyelerinden biri karşılık verdi ve bir Taliban'ı öldürüp bir başkasını da yaraladı."
"Aileler kaçarken Taliban ateş açmaya devam etti. Bölgeden kaçmaya çalışan 2 ANSDF üyesi çapraz ateşe yakalanarak öldü."
Sonrasında 9 ANSDF üyesi teslim oldu. Taliban güçleri onları derhal bir dere kenarına götürüp öldürdü.
Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri  Agnes Callamard da Taliban'ın önceki hükümetin mensuplarını öldürmediğini söylediğini ancak bu kanıtların  örgütün iddialarını yalanladığını vurguladı. 
ABD'nin Afganistan'dan çekilmesi, Hazaralar gibi etnik ve dini azınlıkların önceki Taliban yönetiminde olduğu gibi ezileceği korkusuna neden olmuştu.
Independent Türkçe, CNN International, Uluslararası Af Örgütü



Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
TT

Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)

Çin yapay zeka yarışında öne geçmek için milyarlarca dolarlık yatırım yapıyor.

Çinli firmalar, 10 yılı aşkın süredir yapay zeka, elektrikli araç ve güneş panelleri gibi stratejik sektörlerde yerli üretimi artırmaya çalışıyor.

New York Times, Çinli şirketlerin Pekin yönetiminin sağladığı fonlarla özellikle yapay zeka alanında ABD’li firmaları geçmek için yatırımları artırdığını yazıyor. 

ABD’de yapay zeka altyapısının büyük ölçüde özel sektör yatırımlarıyla geliştiğine, Çin’deyse veri merkezleri, sunucular ve yarı iletkenler gibi kritik altyapıların devlet tarafından finanse edildiğine dikkat çekiliyor.

Pekin yönetimi, 2014’ten bu yana sadece yarı iletken sanayisine 100 milyar dolar yatırım yaptı. 

Bu yıl nisanda alınan kararla, yeni yapay zeka girişimlerine destek için 8,5 milyar dolarlık fon ayrıldı. 

Bunlara ek olarak ABD merkezli OpenAI ve Google ücretli, kapalı sistemler sunarken, Çinli firmalar açık kaynak sistemlerle dünya genelindeki mühendislerin ilgisini çekmeyi hedefliyor.

Alibaba, ByteDance, Huawei ve Baidu gibi büyük Çinli şirketler, son bir yılda üst düzey açık kaynak modeller yayımladı. Bu stratejiyle sadece teknik ilerleme değil, küresel nüfuz artışı da hedefliyor.

Yapay zeka teknolojilerine yatırım yapan ABD merkezli serbest yatırım fonu Interconnected Capital'in kurucusu Kevin Xu, şunları söylüyor: 

Açık kaynak, teknolojik anlamda yumuşak güçtür. Teknolojinin Hollywood’u veya Big Mac'i gibidir.

Diğer yandan analizde, devlet yönlendirmesinin baskın olması nedeniyle yapay zeka sektörünün bazı teknolojik değişimlere adaptasyonunun geciktiğine dikkat çekiliyor. Çinli şirketlerin uzun süre yüz tanıma gibi geleneksel yapay zeka sistemlerine odaklandığı, üretken yapay zeka modellerindeki sıçramalara ilk etapta yetişemediği aktarılıyor. 

Analizde, iki ülke arasındaki rekabetin ideolojik bir boyutu olduğu değerlendirmesi de paylaşılıyor. Popüler yapay zeka destekli sohbet botlarından ChatGPT’yi tasarlayan OpenAI’ın kurucusu Sam Altman, Amerikan ve Çinli şirketler arasındaki rekabeti “demokratik ve otoriter yapay zeka” mücadelesi gibi gördüğünü söylemişti. 

Independent Türkçe, New York Times, Washington Post