Facebook yetkililerinin 6 saatlik kesinti süresince söylemedikleri

İlk raporlar, bir çalışanın verileri yanlışlıkla silmesi kaynaklı sorunun rekabet haritasını yeniden çizdiğini gösteriyor

Kesinti, Facebook rakiplerine değerli bir hediye sunmuş oldu (Reuters)
Kesinti, Facebook rakiplerine değerli bir hediye sunmuş oldu (Reuters)
TT

Facebook yetkililerinin 6 saatlik kesinti süresince söylemedikleri

Kesinti, Facebook rakiplerine değerli bir hediye sunmuş oldu (Reuters)
Kesinti, Facebook rakiplerine değerli bir hediye sunmuş oldu (Reuters)

Abdullah es-Seba
Platform aleyhinde mahkeme tanıklıkları ve hukuki sorunların ardından Facebook, şimdi de saatler süren kesintilerin büyük sorunlara yol açması nedeniyle finansal açıdan oldukça olumsuz etkileneceği zor günler yaşıyor.
Şirkete ait Facebook, WhatsApp ve Instagram platformlarını etkileyen kesintinin milyarlar değerinde kayıplara neden olacağı düşünülüyor. Zirâ kesinti süresi boyunca, şirkete oldukça kâr sağladığı bilinen reklam hizmetleri durmuştu. Reklam verenlerin ise bu saatler için milyon dolarlar harcadığı tahmin ediliyor.
Diğer yandan rakiplerine ve alternatif platformlara kâr sağlayan kesinti, kullanıcıları bu süre zarfında Telegram ve Twitter gibi rakip hizmetleri denemeye itmiş oldu. Bu sırada Twitter’daki kullanıcı sayısının rekor düzeyde arttığı düşünülüyor. Tüm bu etkiler, kafa karışıklığı ve zararlar, şu soruya sarılmamıza neden oldu: 4 Ekim'de ne oldu?

Verilerin yanlışlıkla silinmesi
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre, Şimdiye kadar tüm anlatılar, DNS üzerinde teknik bir aksaklık olduğunu gösteriyor. Mevcut anlatı ise mühendislerden birinin yanlışlıkla bazı verileri sildiği, bunun da söz konusu platformlarda 6 saatlik bir kesintiye neden olduğu yönünde.
Bir firmada çalıştığınızı, bir teknik destek yetkilisinin burada sizin adınıza var olan mail adresini yanlışlıkla sildiğini düşünün. Dolayısıyla gerek şirket içinden, gerek ise şirket haricinden hiç kimse sizinle iletişim kuramaz. Mail adresiniz yenilenene kadar meslektaşlarınızdan izole kalmış olursunuz.
434006-1912063410.jpg
Facebook platformlarını vuran kesinti, uygulamanın kullanım yönlerine de zarar verdi (Getty)
Nitekim Facebook platformlarındaki son kesintide de benzer bir durum yaşandı; veriler silindiği için uygulamalar hizmet veremedi. Bazı raporlar, bu aksaklığın şirketi doğrudan etkilediğini, çalışanları tespit sistemi bozulduğu için çalışanların şirkete giremediğini, dolayısıyla sorunu hızlı bir şekilde çözemediklerini gösteriyor. Bir şirket çalışanından alıntı yapan kaynaklar, o sırada şirket içerisinde yalnızca mail sisteminin çalıştığına işaret etti.

6 saatlik kesinti
Yaşanan bu problem dolayısıyla kullanıcılar, sosyal medya üzerinde benzer ve ücretsiz diğer uygulamalara yöneldi. Dolayısıyla kesinti, ABD merkezli teknoloji devi Facebook’un rakiplerine 6 saat içerisinde alternatifleri denemeye itecek değerli bir hediye vermiş oldu. Bu da şirketi etkilemeye yetti. Bu durum gelecek süre içerisinde reklam verenlerin Google veya Twitter gibi rakip platformlara meyletmelerine de neden olabilir.

Kullanıcılara kesintiyle ilgili söylenmeyenler
Bu sorun; hayatımızın büyük ölçüde internete bağımlı olacağı, ev, telefon ve arabalarımızın dijitale bağlı olacağı gelecek yaşamlarımızın tehlikede olduğu hipotezini de ortaya çıkarıyor. Örneğin internete bağlanacak olan buzdolaplarımız, marketten doğrudan sipariş verebilecek; perdeler, kapılar ve aydınlatmalar da otomatik olacak. Fakat 6 saatlik bir kesinti durumunda bunlardan hiçbirini kontrol edemeyecek, kapı veya perdeleri açamayacak, hatta evi aydınlatamayacağız. Otomobillerimizi kullanamayacak, kaza yaşanmaması için diğer araçlarla iletişime geçemeyeceğiz. Böylece tam bir felç yaşanacak ve gelecekte çözülmesi zor bir problem patlak verecek.
Bu nedenle bu kesintilerin teknolojiyi yeniden icat etmesi, bu minvalde çözümler sunulması gerekiyor. Örneğin mühendisler, otomobillerin internete ihtiyaç duymadan doğrudan iletişim yoluyla birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan alternatif çözümlere yönelebilir.
Sosyal ağların hayatımız üzerinde iyi bir etkisi var. Ancak kullanıcıların birbirleriyle iletişiminin kesilmesi, şirket ve hükümetlerin vatandaşlarıyla iletişim kuramaması; ülkelerin yerelde sunucu operasyonlara ev sahipliği yapan veya kriz zamanlarında bağlantıda kalınmasını sağlayan yerel acil durum alternatifleri sağlama yönündeki çalışmalarının önemini artırıyor.
Velhasılıkelam Facebook, eski bir çalışanının Kongre'de şirket aleyhinde verdiği ifadeler ve mahkemelerde karşılaştığı sorunlar nedeniyle şu anda büyük bir kriz içerisinde. Söz konusu çalışan, etkileşimin artırılması için uygunsuz içerik gösterilmesi, yalan ve gerçek dışı haber sunulması gibi sorunlarının yanı sıra Instagram platformunun gençler üzerinde olumsuz bir etki yarattığını vurguluyor. Tüm bu hususlar, platformu önemli ölçüde etkileyebilir; ancak çoğu, mahkemelerin hala değerlendirmekte olduğu haberler olarak kalıyor.



ABD'li gençlerin neredeyse üçte birinde prediyabet var

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)
TT

ABD'li gençlerin neredeyse üçte birinde prediyabet var

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nin yeni verilerine göre, ABD'li ergenlerin neredeyse üçte biri prediyabetten muzdarip.

Yapılan sayım, 2023'te 12 ila 17 yaşındaki tahmini 8,4 milyon ergenin (ya da yüzde 32,7'sinin) bu kategoriye girdiğini ortaya koydu.

Kurumun diyabetin önlenmesinden sorumlu üst düzey yetkilisi Dr. Christopher Holliday, ABC News'e yaptığı açıklamada bu endişe verici sonuçların "uyandırma çağrısı" olduğunu söyledi. Holliday, tip 2 diyabet riskinin gençlerin sağlığına yönelik "ciddi bir tehdit" oluşturduğunu belirtti.

Prediyabette kişinin kan şekeri seviyeleri normalin üzerinde olsa da tip 2 diyabet teşhisi için yeterince yüksek değildir. Prediyabetten muzdarip olmak, tip 2 diyabetin yanı sıra kalp hastalığı ve felç riskini de artırıyor. Diyabet, ABD'de önde gelen 7. ölüm nedeni.

Tip 2 diyabet, vücudun kan şekeri seviyelerini düzenlemesini ve yiyecekleri enerjiye dönüştürmesini sağlayan hayati öneme sahip insülin hormonunu kullanamadığı zaman ortaya çıkan kronik bir rahatsızlık. Yale Medicine'a göre insülinle ilgili sorunlar genellikle ergenlik döneminde başlıyor. Tedavi edilmezse böbrek hastalığı, felç ve kalp hastalığına neden olabiliyor.

Holliday, "Sağlıklı beslenme ve aktif kalma gibi yaşam tarzındaki basit değişiklikler, tip 2 diyabetin önlenmesinde veya geciktirilmesinde büyük bir fark yaratabilir" diyor.

Kurumun araştırması bulguları için bir neden belirtmiyor ancak önceki araştırmalar, 12-19 yaşındaki Amerikalılarda prediyabet oranının 1999-2002'den 2015-2018'e kadar iki kattan fazla artarak yüzde 12'den yüzde 28'e sıçradığını göstermişti. JAMA Pediatrics'te yayımlanan rapor ayrıca yoksulluk içinde yaşayan gençlerde prediyabet görülme olasılığının daha yüksek olduğunu ortaya koymuştu.

Pittsburgh Üniversitesi araştırmacılarına göre prediyabet, gıda güvensizliği, kamu sağlık sigortasının olmaması ve hane gelirinin federal yoksulluk seviyesinin yüzde 130'undan az olmasıyla bağlantılı.

Diğer risk faktörleri arasında aşırı kilolu olmak, ailede tip 2 diyabetli birinin bulunması, haftada üç kereden az fiziksel aktivite yapmak, ırk ve etnik köken var. Afrika kökenli Amerikalı, Hispanik/Latin, Kızılderili, Alaska Yerlisi, Pasifik Adalı ve bazı Asya kökenli Amerikalılar daha yüksek risk altında.

Yaşlı Amerikalıların üçte birinden fazlası prediyabetten muzdarip ancak her 10 kişiden en az 8'i hastalığının farkında değil. Sağlık yetkilileri, önlem alınmazsa bu kişilerin sadece 5 yıl içinde tip 2 diyabete yakalanabileceğini söylüyor.

Ancak Amerikan Diyabet Derneği'ne göre bu durum küçük değişikliklerle tersine çevrilebilir ya da geciktirilebilir.

Aşırı kiloluysanız, basit bir egzersiz rutini belirleyerek ve kırmızı et alımını sınırlamanın yanı sıra meyve ve sebze ağırlıklı yemekler yiyerek kilonuzu yönetebilirsiniz. Uyku süresi ve stres seviyeleri de önemli.

Yale Medicine'dan pediatrik endokrinoloğu Dr. Sonia Caprio, "Genellikle beslenme düzeninde yapılacak küçük değişiklikler ve minimum kilo kaybı, daha fazla fiziksel aktiviteyle birlikte diyabeti uzaklaştırmaya fayda sağlar" diyor.

Independent Türkçe