Fransa Katolik Kilisesi'nde 1950-2020 yılları arasında reşit olmayan kişilere yönelik cinsel istismar vakalarını aydınlatmakla görevli bağımsız bir komisyonun hazırladığı rapor, kilise kurumu ve kiliseye mensup vatandaşların üzerine adeta bir yıldırım gibi düştü. Geçtiğimiz iki gün boyunca skandal, çok büyük olduğu için Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimleri kampanyasının gelişmeleri de dahil olmak üzere Fransa’da başka olayları geride bırakarak medyada geniş bir yer edindi. Gerek kilise yetkililerinden gerekse vatandaşlardan tepkiler geldi. Bu, özellikle onlarca yıldır “Kilisenin en büyük kızı” olarak anılan ve vatandaşların çoğunun Katolik Kilisesi’ne mensup olduğu bir ülkede gerçekleşmesinden ötürü olayın dehşeti karşısında pek çok kişinin ne kadar "şaşırdığını" gösteriyor. Bu papazlar, rahipler ve diyakozlar da dahil olmak üzere kilise bünyesine mensup kişiler veya kilise için çalışan ruhban sınıfından olmayan kişiler tarafından işlenen cinsel skandalların ilk ortaya çıkışı değil. Benzer skandallar, Avrupa, ABD veya Latin Amerika gibi diğer bölgelerde de görüldü.
Ancak Fransa'nın tarihi ve Katolik Kilisesi'nin eğitim, tıp, sosyal bakım ve gençlerin yetiştirilmesi hususunda oynadığı rol düşünüldüğünde tehlikeli raporun sonuçları, aileleri oğullarını ve kızlarını kilise tarafından denetlenen kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen kilise, eğitim ve eğlence faaliyetlerine göndermekten kaçınmaya itecektir. Papa'nın raporun yayınlanmasına karşı verdiği tepki, Katolik Kilisesi yönetimini saran paniğin boyutunu gözler önüne serdi. Genel olarak Katolik Kilisesi’nin yozlaşmış dallarını budamaya ve onu mali ve davranış ile ilgili skandallardan arındırmaya çalışan Papa, yaşananlardan dolayı büyük bir hüzün ve utanç duyduğunu ifade ederek, dün yaptığı açıklamada şöyle dedi:
“Kurbanlara yaşadıkları travmalardan dolayı üzüntümü, acımı ve utancımı belirtmek istiyorum. Kilisenin, bu sorunu uzun süre endişesinin merkezine koyamaması bizim utancımızdır.”
Papa Vatikan’da inananlara yönelik yaptığı konuşmasında durumu “trajedi”, “utanç anı” ve “zor bir sınav” olarak tanımlayarak Katolik Fransızları “kilisenin herkes için güvenli bir ev haline gelmesini sağlamak için sorumluluklarını yerine getirmeleri” çağrısında bulunup, Fransa'daki dini yetkililerden “bu trajedinin tekrarlanmaması için her türlü çabayı göstermelerini” istedi.
Papa’nın Sözcüsü iki akşam önce yaptığı açıklamada “Papa’nın kurbanların aldığı yaralardan dolayı derin bir üzüntü duyduğunu, cinsel istismarları ortaya çıkarma konusundaki cesaretlerinden ötürü kendilerine minnettar olduğunu ve kilise yetkililerinin bu korkunç gerçeği idrak ettikten sonra kurtuluş yolunu aramaları gerektiğini söylediğini” ifade etti.
Papa’nın “korkunç gerçek” kelimesini kullanması Kiliselerde Cinsel İstismar Bağımsız Komisyonu’nun (CIASE) açıkladığı rakamların korkunç bir boyutta olmasından kaynaklanıyor. Nitekim rapor 1950 ile 2020 yılları arasında en az 216 bin çocuğun cinsel istismara maruz kaldığını ve yüzde 80’inin 10 ila 13 yaşları arasında olduğunu ortaya koydu.
Cinsel istismara uğrayan çocuk sayısı 330 bine yükseldi
CIASE Başkanı Jean-Marc Sauve’nin açıklamasına göre Katolik gençlik hareketlerinin öğretmenleri, denetmenleri ve yöneticileri gibi Kilise ve faaliyetleri çerçevesinde çalışan ruhban sınıfından olmayan kişiler de dahil edildiğinde, cinsel istismara uğrayan çocuk sayısı 330 bine yükseliyor. Faillere gelince, komisyon sayılarının 2 bin 900 ila 3 bin 200 arasında değiştiğini düşünüyor.
Komisyon Başkanı’na göre felaketin büyüklüğünün asıl sebebi, Katolik Kilisesi’nin 2000 yılına kadar bu olguya gereken ilgiyi göstermeyip üstüne mağdurlara yönelik utanç verici tavırlar sergilemesiydi. Zira mağdurlara kulak verilmedi, hatta bazen yaşadıkları şeylerden kendileri sorumlu tutuldular ve kilisenin itibarına ve imajına leke sürmekle suçlandılar.
Jean-Marc Sauve konuya ilişkin yaptığı açıklamada “İhmalkarlık, sessizlik ve kurumsal örtbas gibi bir dizi unsur vardı. Bu da sistematik bir yapı oluşturmuştu” dedi. Sauve’ye göre -ki en büyük tehlike bu olabilir- kilise görmek, duymak, zayıf sinyaller almak veya failler aleyhinde katı tedbirler almak istemedi. Bu yüzen komisyon başkanı 70 yıl boyunca olanlardan kiliseyi sorumlu tutuyor. Fransa'daki Piskoposlar Konferansı Başkanı Eric de Moulins-Beaufort “utanç” ve “korku” duyduğunu dile getirerek kurbanlardan ve ailelerinden bağışlanma diledi. Buna paralel olarak Fransa Dinadamları Konferansı (CORREF) Başkanı Veronique Margron yaşananları "felaket" olarak nitelendirdi.
Komisyonun raporunda yer alan 45 öneride psikolojik zararın tazmini ile ilgili unsurlar vardı. Ancak özellikle kilise yetkililerine yönelik, gerekli ciddiyetin gösterilerek şikayetlerin dinlenmesi, bu tür sapkın eylemlerin yaşanmasının engellenmesi, rahiplerin ve din adamlarının rehabilitasyonuna özen gösterilmesi ve aynı zamanda cinsel istismar mağdurlarına maddi tazminatlar ödenmesi gerektiğine dair çağrılar yer alıyordu.
Kilise yetkililerinin CIASE’nin raporundan çıkarılması beklenen kararları Piskoposlar Konferansı toplantılarının akabinde önümüzdeki Kasım ayında yayınlaması bekleniyor. Şunu söylemeliyiz ki, kilise yetkilileri gizli bilgileri ifşa etme korkularını geride bırakmak, onlarca yıldır uzak durulan çıbanı patlatmak ve sert önlemler alarak yanlış uygulamaların önünü bıçak gibi kesmek zorunda. Eğer bu önlemleri almazsa itibarı zedelenmeye devam edecek ve inananlar her geçen gün biraz daha kendisinden uzaklaşacak.
