BM, Afganistan’daki insan haklarını izlemek için özel raportör atayacak

Cenevre’deki Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi (Reuters-Arşiv)
Cenevre’deki Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi (Reuters-Arşiv)
TT

BM, Afganistan’daki insan haklarını izlemek için özel raportör atayacak

Cenevre’deki Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi (Reuters-Arşiv)
Cenevre’deki Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi (Reuters-Arşiv)

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi, Avrupa Birliği (AB) tarafından ülkedeki insan hakları durumunu izleme ve tavsiyelerde bulunmakla sorumlu olarak Mart 2022’de sahada çalışacak özel bir raportöre sahip olmak için getirilen kararı onayladı.
Avrupa Birliği’nin (AB) Cenevre’deki Birleşmiş Milletler (BM) Delegasyonu Başkanı Lotte Knudsen, “Bu, kendini işine adamış ve bağımsız bir uzman aracılığıyla sürekli izlemeyi sağlamak ve Afganistan’daki insan hakları durumunun daha da kötüleşmesini önlemeye yardımcı olmak için önemli bir adımdır. Kadınların ve kız çocuklarının hakları bizim için özellikle önemlidir. Taliban’ın kadınlara ve kız çocuklarına yönelik eylemleri ve haklarının ihlali son derece endişe verici” dedi.
Bir yıllık görev süresi sağlayan ve ABD ile bir önceki hükümet tarafından atanan Afgan diplomatın desteğiyle sunulan karara, 47 üyeli konseyde 28 ülke lehte, 14’ü çekimser ve 5’i aleyhte oy kullandı. Çin, Pakistan, Rusya, Eritre ve Venezuela önergeye karşı çıktı.
Bazı ülkeler, bu takip mekanizmasının 24 Ağustos’ta gerçekleştirilen Afganistan konulu özel oturumda yürürlüğe girmesini istedi ancak Pakistan da dahil olmak üzere diğer ülkeler bunu yapma konusunda isteksiz olduklarını ifade etti.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, son haftalarda konuyla ilgili tekrar konuştu ve Afganistan’daki insan hakları ihlallerini izlemek için bir mekanizma kurulması çağrısında bulundu.
Raportör, Afganistan’daki insan hakları durumunun gelişimini izlemekten ve iyileştirme için tavsiyelerde bulunmaktan sorumlu olacak.
Aynı zamanda, insani bir kriz ve güvensizlik içinde olan ülkenin onayladığı uluslararası anlaşmalardan doğan insan hakları yükümlülüklerini yerine getirmesine ve sivil topluma tavsiye sağlamasına yardımcı olacak.
Kararda ayrıca, Afganistan’daki tüm insan hakları ihlalleri ve suistimallerinin yanı sıra uluslararası insancıl hukuk ihlallerine derhal son verilmesi, barışçıl toplanma ve ifade özgürlüğü de dahil olmak üzere temel özgürlüklere saygı gösterilmesi çağrısında bulunuldu.



İran'daki protestolar: çarşılardan üniversitelere

Devrim Muhafızları'na bağlı Fars Haber Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, dün Tahran üniversite öğrencilerinin düzenlediği protestolar
Devrim Muhafızları'na bağlı Fars Haber Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, dün Tahran üniversite öğrencilerinin düzenlediği protestolar
TT

İran'daki protestolar: çarşılardan üniversitelere

Devrim Muhafızları'na bağlı Fars Haber Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, dün Tahran üniversite öğrencilerinin düzenlediği protestolar
Devrim Muhafızları'na bağlı Fars Haber Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, dün Tahran üniversite öğrencilerinin düzenlediği protestolar

İran'da protestolar genişleyerek Tahran'ın ticari pazarlarından üniversitelere ve diğer birçok şehre yayıldı. Bu, pazar günü başlayan hareket için dikkat çekici bir gelişme olup, kötüleşen ekonomik kriz, riyalin rekor düşük seviyelere gerilemesi, yükselen enflasyon oranları ve artan yaşam baskıları zemininde gerçekleşti.

İran medyası, başkentteki ve İsfahan'daki çeşitli üniversitelerde öğrenci gösterileri düzenlendiğini, ayrıca Kirmanşah, Şiraz, Yezd, Hamadan ve Arak'ta da gösteriler kaydedildiğini ve Meşhed'de yoğun güvenlik önlemlerinin alındığını bildirdi.

Hükümet, diyalog yoluyla sükuneti sağlamaya çağırdı ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, İçişleri Bakanı'nı protestocuların "meşru taleplerini" dinlemekle görevlendirdiğini açıkladı. Bu arada, Parlamento Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, "protestoları istismar etme" girişimlerine karşı uyardı.

Parlamento Ekonomi Komitesi sözcüsü Fatıma Maksudi, IRNA haber ajansına yaptığı açıklamada, piyasa dalgalanmalarının öncelikle siyasi iklim ve savaş söylentileriyle bağlantılı olduğunu söyledi. Maksudi, "Trump'ın Netanyahu'ya 'Hadi kahve içelim' demesi bile, döviz fiyatlarının aniden yükselmesi için yeterli" ifadesini kullandı.


İsrail ordusu, işgal altındaki Batı Şeria'da askerleri ezmeye çalışan bir adamı öldürdüğünü duyurdu

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)
TT

İsrail ordusu, işgal altındaki Batı Şeria'da askerleri ezmeye çalışan bir adamı öldürdüğünü duyurdu

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)

İsrail ordusu dün, işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde bir grup askeri arabasıyla ezmeye çalışan bir adamı öldürdüğünü açıkladı.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin aktardığına göre İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, “Aynabus bölgesinde faaliyet gösteren İsrail ordusu askerlerini ezmeye çalışan bir terörist askerler tarafından vurularak etkisiz hale getirildi” denildi.

Açıklamada, işgal altındaki Batı Şeria'da bir Filistinli saldırganın bir İsrailli erkek ve kadını bıçaklayarak öldürdükten sonra öldürüldüğü olaydan birkaç gün sonra meydana gelen bu olayla ilgili daha fazla ayrıntı verilmedi.

Geçtiğimiz cuma günü meydana gelen bıçaklama olayının ardından İsrail ordusu, saldırganın geldiği Kabatiye beldesine iki gün boyunca operasyon düzenledi ve saldırganın babası ve kardeşleri de dahil olmak üzere çok sayıda Kabatiye sakinini tutukladı.

Hamas'ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail’in güneyine düzenlediği saldırının ardından Gazze Şeridi'nde savaşın patlak vermesinden bu yana işgal altındaki Batı Şeria'da şiddet tırmanıyor.

Filistin Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre o tarihten bu yana Batı Şeria'da silahlı kişiler de dahil olmak üzere en az bin 28 Filistinli İsrail askerleri veya yerleşimciler tarafından öldürüldü.

AFP’nin resmi rakamlara dayalı verilerine göre Gazze'de savaşın başlamasından bu yana, ikisi yabancı uyruklu olmak üzere en az 44 kişi Filistinliler tarafından gerçekleştirilen saldırılarda veya İsrail'in askeri operasyonları sırasında öldürüldü.


Tayland, ateşkesin ardından "güven artırıcı" bir jest olarak 18 Kamboçyalı askeri serbest bıraktı

Serbest bırakıldıktan sonra Tayland sınırındaki bir kontrol noktasından geçen Kamboçyalı askerler (AFP)
Serbest bırakıldıktan sonra Tayland sınırındaki bir kontrol noktasından geçen Kamboçyalı askerler (AFP)
TT

Tayland, ateşkesin ardından "güven artırıcı" bir jest olarak 18 Kamboçyalı askeri serbest bıraktı

Serbest bırakıldıktan sonra Tayland sınırındaki bir kontrol noktasından geçen Kamboçyalı askerler (AFP)
Serbest bırakıldıktan sonra Tayland sınırındaki bir kontrol noktasından geçen Kamboçyalı askerler (AFP)

Kamboçya bu sabah, haftalarca süren kanlı sınır çatışmalarının ardından üç günden fazla süren ateşkesin ardından Tayland'ın temmuz ayında esir alınan 18 Kamboçyalı askeri serbest bıraktığını doğruladı.

sxdfrgth
Kamboçyalı bir asker, kontrol noktasından geçerken serbest bırakıldıktan sonra gülümsüyor (AFP)

AFP’nin haberine göre Phnom Penh Enformasyon Bakanı Neth Phektra, "18 kahraman askerimizin yaklaşık saat 10:00'da (03:00 GMT) Kamboçya topraklarına sağ salim ulaştığını teyit edebilirim" dedi.

Tayland Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, askerlerin Kamboçya'ya dönüşünü "iyi niyet ve güven artırıcı bir işaret" olarak nitelendirerek doğruladı.

Tayland ve Kamboçya, cumartesi günü son haftalarda en az 47 kişinin ölümüne ve yaklaşık bir milyon kişinin yerinden edilmesine neden olan sınır çatışmalarında acil ateşkes ilan etmişti.

Ateşkes kapsamında Kamboçya ve Tayland, tartışmalı sınır boyunca ateşkes ilan etmeyi, asker hareketlerini dondurmayı ve mayın temizleme çalışmalarında iş birliği yapmayı taahhüt etti.

İki ülkenin savunma bakanları tarafından imzalanan anlaşma, Tayland'ın ateşkesin yürürlüğe girmesinden 72 saat sonra 18 Kamboçyalı mahkumu serbest bırakmasını öngörüyor.

Kamboçya, askerlerinin 29 Temmuz'da, beş gün süren kanlı çatışmaları sona erdiren ateşkesin yürürlüğe girmesinden yaklaşık sekiz saat sonra Tayland güçleri tarafından esir alındığını açıkladı.

xsdfr
Temmuz ayında esir alındıktan sonra Tayland tarafından serbest bırakılan 18 Kamboçyalı askeri taşıyan bir otobüs (Reuters)

Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve Malezya, çatışmaları sona erdirmek için bir ateşkes anlaşmasına aracılık etti, ancak ateşkes uzun sürmedi.

ABD Başkanı Donald Trump, ekim ayında Tayland ve Kamboçya arasında imzalanan bir sonraki deklarasyonun imzalanmasına tanıklık etmek üzere Malezya'ya gitti ve iki komşu ülkenin ateşkesi uzatma konusunda anlaşmasının ardından yeni ticaret anlaşmalarının yapılmasını övdü.

Anlaşmada Tayland'ın Kamboçyalı askerleri "derhal" serbest bırakacağı ve onları "savaş esiri" olarak tanımlayacağı belirtilmişti.

Ancak Bangkok, Tayland askerlerinin sınırda devriye gezerken kara mayınlarına basarak yaralanmasının ardından ertesi ay anlaşmayı askıya aldı.

defrgt
Kamboçyalı askerler eve döndükten sonra otobüsten el sallıyor (AFP)

Bu ay topçu, tank, insansız hava aracı (İHA) ve jet uçakları kullanılarak yeniden başlayan çatışmalar, her iki taraftaki neredeyse tüm sınır illerine yayıldı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre iki komşu ülke, Fransız sömürgeciliği döneminde çizilen 800 kilometrelik sınır nedeniyle uzun zamandır anlaşmazlık içindeler.

Ateşkesin ardından bu sınırların hâlâ net bir şekilde belirlenmesi gerekiyor.