33 kadınla evlendiğini açıklayan Mısırlıya tepki artıyor: Kocasına geri dönmesi için hülleci olarak arkadaşıyla evlendi

Muhammed el-Melah.
Muhammed el-Melah.
TT

33 kadınla evlendiğini açıklayan Mısırlıya tepki artıyor: Kocasına geri dönmesi için hülleci olarak arkadaşıyla evlendi

Muhammed el-Melah.
Muhammed el-Melah.

Muhtemelen merhum yazar Helmy Salem, 1985'te Adil İmam'ın başrol oynadığı "A Husband on Demand" filminin senaryosunun, yeni bin yılın üçüncü on yılının başında kurgusal film senaryolarını geride bırakarak heyecan verici bir gerçeğe dönüşmesini beklemiyordu. Filmin son sahnesinde insani duyguların ve samimi sevginin güç ve paradan daha önemli olduğu vurgulansa da Mısır'da son günlerde ortaya çıkan yeni bir olay bu şekilde sonuçlanmadı.
Olay, son iki yılda yaptığı evlilikler hakkında konuşmak üzere gazeteci Şerif Amir ile çarşamba akşamı MBC Mısır kanalında yayınlanan Mısır'da Ne Oluyor televizyon programına çıkan Muhammed el-Melah adlı Mısırlı bir adamın sosyal paylaşım sitesi Facebook’daki sayfası ile ortaya çıktı. Sayfanın başlığı şuydu: Boşanmış Kadınların İlk Kocasına Dönüşü amacıyla Allah için Bedava Şeriat Hüllecisi.
Hülleci olarak gönüllü ve bedelsiz olarak 33 kez evlendiğini söyleyen Melah, bu hizmeti bazı tanıdıklarına ve arkadaşlarına da sağladığını belirtti. Bu davranışını Mısır toplumunda üç talakla boşanma adeti nedeniyle ortaya çıkan aile krizleri ile gerekçelendirerek kendini evlilikleri kurtaran biri olarak değerlendirdi.
Mısır’da bir şirkette muhasebeci olarak çalışan Melah, ücretsiz olarak hüllecilik yaptığını belirtti. Bunu bir ücret karşılığında yapmanın yanlış olacağını, bu rolü üstlenmekle ailelerin yeniden bir araya gelmesini sağlamış olduğunu öne sürdü.
Her seferinde şartların yerine getirildiği ve şer’i kaidelere uygun bir şekilde evlendiğini belirten Melah, cinsel ilişkiye engel olmaması ve evliliğin şeriata uygun olması için para almayı kabul etmediğini kaydetti. Kendi ifadesiyle ‘iki yıldan bu yana evli kadınlar için helalleştirme işlemi yaptığını, bu süreçte de 33 defa evlenip boşandığını’ söyledi. Melah’ın televizyon ekranların çıkmasının ardından büyük bir tartışma başladı. Mısır Fetva Kurumu evlilik hüllecisinin (kadının boşandığı eski kocasına geri dönebilmesi için evlendiği erkek) yaptığı işin haram olduğunu duyurdu.
Mısır Fetva Kurumu perşembe günü resmi Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada ‘üç talak ile boşanmış olan bir kadının, boşandığı kocasına dönmesi için başka bir erkekle yapılan evliliğin fakihlerin icması ile haram olduğunu’ bildirdi. Açıklamanın devamında; İbni Mesud’un Allah'ın Resulü'nden (Sallâllâhü Aleyhi ve Sellem) rivayet edildiğine göre “Hülle yapan da yaptıran da lanetlenmiştir” ve İbn Ömer'den -Allah ondan razı olsun- rivayet olunduğuna göre Resulullah’a bu durumda bir kadının kocası ile durumu sorulduğunda zina cevabını vermesini delil olarak sundu.
Muhammed el-Melah hülleci olarak ilk evlilik deneyiminin ayrıntılarını şöyle anlattı:
“Arkadaşlarımla oturuyordum ve kız arkadaşımın kocasından boşandığını öğrendim. Ona hülleci bulmasını ve onunla evlenmesini önerdim. Akabinde onunla evlenmeyi teklif ettim.” Böylelikle Melah kadının önceki kocasına geri dönmesi için hülleci olarak arkadaşıyla evlendi. Gerçekten de sadece iki gün kadınla evlendi ve sonra onu boşadı.
Muhammed el-Melah'ın yayınlandığı televizyon programının ilgili bölümü, yüzlerce kişinin alay konusu oldu. Mısır'daki sosyal paylaşım sitelerindeki alaycı yorumlar zengin bir içerik haline geldi.
El-Ezher Üniversitesi'nden Prof. Dr. Mebruk Atite, Muhammed el-Melah'ın yaptığı açıklamaya tepki gösterdi. İslam'da evliliğin bir devam şartı olduğunu vurguladı. Boşanmaları durumunda şeriatın, kocanın karısıyla tekrar evlenmesine, ikinci kez boşanırsa bunu tekrar yapmasına izin verdiğini üçüncü kez boşanırsa başka bir kocayla hileli olmayan bir evlilik yapmadan ve bu evlilik ölüm veya boşanma ile sonuçlanmadan evlenme hakkının olmadığını vurguladı.
Diğer yandan Melah, karısının kendisinden 3 talakla boşanması durumunda, geri dönmek için bir hülleciyle ilişkisine itiraz etmediğini ifade etti.
Mısır Fetva Kurumu’nun bu eylemin yasak ve caiz olmadığına dair bir fetva vermesi durumunda, aile ve boşanma sorunlarını göz önünde bulundurarak hülleci olarak çalışmayı bırakacağını vurguladı.
33 eşinin doğum kontrol yöntemi kullandıkları için kendisinden hamile kalmadığını belirterek en uzun evliliğinin 10 gün sürdüğünü ve eşini düzenli olarak ziyaret ettiğini açıkladı.
Melah, konunun inanılmaz olarak karşılanabileceği nedeniyle 33 evlilik ve 33 boşanma akdini cep telefonunda sakladığı bilgisini verdi.
Birçok takipçi, Melah'ın soruşturmaya tabi tutulmasını ve yargılanmasını talep etti. Ancak Melah, yaptığının yasal olduğunu ve yasalarca suç sayılmadığını savundu.



Azalan iyimserliğe rağmen... Gazze Şeridi'nde ateşkes için ABD destekli öneri tartışılıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
TT

Azalan iyimserliğe rağmen... Gazze Şeridi'nde ateşkes için ABD destekli öneri tartışılıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)

İsrail ve Hamas’tan müzakereciler, 6 Temmuz'dan bu yana Doha'da devam eden ateşkes görüşmelerinin son turunda, esirlerin aşamalı olarak serbest bırakılmasını, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin bazı bölgelerinden çekilmesini ve çatışmanın sona erdirilmesine ilişkin görüşmeleri içeren 60 günlük ateşkes için ABD destekli bir öneriyi tartışıyorlar.

ABD'li, Katarlı ve Mısırlı arabulucular bir anlaşmaya varmak için çalışıyor, ancak bir anlaşmaya varılabileceğine dair iyimserlik azaldı.

İşte Reuters'a isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bir yetkilinin özetlediği ateşkes önerilerinin ayrıntıları ve ilgili bazı siyasi hesaplara bir bakış:

İsrailli esirler ve Filistinli mahkûmlar

Gazze Şeridi'nde tutulan 10 esir, 18 cesetle birlikte 60 günlük bir süre içinde iade edilecek. Takaslar tören olmadan gerçekleşecek. Buna karşılık İsrail de sayısı henüz belli olmayan Filistinli mahkûmları serbest bırakacak. İsrail, Hamas ve müttefikleri tarafından tutulan 50 esirden yaklaşık 20'sinin hayatta olduğuna inanıldığını söylüyor.

Filistinlilere yardım

19 Ocak'ta varılan bir anlaşmaya göre, Birleşmiş Milletler (BM) ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin (ICRC) katılımıyla Gazze Şeridi'ne yeterli miktarda yardım derhal ulaştırılacak.

İsrail’in geri çekilmesi

İlk gün, ilk 8 esirin serbest bırakılmasının ardından İsrail ordusu, üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki bazı bölgelerden çekilecek. Yedinci gün, 5 ceset alındıktan sonra, İsrail haritalara göre Gazze Şeridi'nin güneyindeki bazı bölgelerinden çekilecek.

ABD Başkanı Donald Trump, Maryland eyaletindeki Andrews Ortak Üssü'nde gazetecilere el sallarken (AFP)ABD Başkanı Donald Trump, Maryland eyaletindeki Andrews Ortak Üssü'nde gazetecilere el sallarken (Arşiv-AFP)

Teknik bir ekip, teklifin çerçevesi üzerinde mutabakata varıldıktan sonra yapılacak hızlı müzakereler sırasında çekilme kılavuzunun oluşturulması için çalışacak.

Kalıcı ateşkes müzakereleri

Anlaşmanın ilk gününde kalıcı ateşkes müzakereleri başlayacak. Bir anlaşmaya varılması halinde, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'nde tutulan tüm esirler ve Filistinli mahkûmlar serbest bırakılacak.

Garantiler

Teklif, ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmaya bağlılığını garanti ediyor. Arabulucular, ara verilen süre boyunca ciddi müzakerelerin yapılmasını sağlayacak ve daha fazla zamana ihtiyaç duyulması halinde bu süreyi uzatabilecekler.

İsrail'de siyasi hesaplar

İsrail hükümetinin iki aşırı sağcı üyesi, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, ateşkes çabalarını eleştirerek bunun yerine Hamas'ın tamamen yok edilmesi çağrısında bulundu.

İki ismin bir anlaşma imzalanması halinde istifa edip etmeyeceği belli değil. Netanyahu onları kendi tarafında tutmak için İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde ocak ayında yürürlüğe giren son ateşkesten çok daha geniş bir alanı kontrol etmesi için bastırıyor ve ordunun güneyde Han Yunus ile Refah arasındaki bölgeyi kontrol etmesine izin veriyor. Hükümet bu bölgede yaklaşık 600 bin kişi için bir ‘insani yardım şehri’ inşa etmeyi planladığını ve bunun Gazzeliler için güvenli bir alan olacağını belirtti. Muhalifler bu kenti bir toplama kampına benzetti.

Eleştirmenler, Netanyahu'nun müzakereleri Knesset'in yaz tatiline gireceği 27 Temmuz'a kadar uzatmaya çalıştığını söylüyor. Zira Knesset açık değilken bir hükümeti devirmek çok zordur.

Hamas'ın siyasi hesapları

Hamas, bu kadar çok toprağın doğrudan İsrail'in kontrolüne bırakılmasına ya da kıyı şeridi üzerindeki zaten kırılgan olan kontrolünü azaltacak kapalı bir ‘insani yardım şehri’ kurulmasına temelden karşı. Bu nedenle Hamas, İsrail güçlerinin ocak ayındaki ateşkesten önce belirlenen hatlara çekilmesini talep ediyor.

Hamas ayrıca, İsraillilerin ateşkesi uzatma niyetinde olmadıklarından endişe duyduğundan, çatışmaların durdurulmasının savaşın sona ermesine yol açacağına dair daha güçlü garantiler verilmesi için bastırıyor.