2021 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Gurnah, Avrupa’nın göçmenlere yönelik politikalarını 'insanlık dışı' olarak nitelendirdi

2021 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Abdurrezzak Gurnah (EPA)
2021 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Abdurrezzak Gurnah (EPA)
TT

2021 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Gurnah, Avrupa’nın göçmenlere yönelik politikalarını 'insanlık dışı' olarak nitelendirdi

2021 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Abdurrezzak Gurnah (EPA)
2021 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Abdurrezzak Gurnah (EPA)

2021 Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Tanzanya doğumlu yazar Abdurrezzak Gurnah, göçmenlik konularını ele almaya devam edeceğini belirtti. Gurnah, Brexit'i bir ‘hata’ ve Avrupa hükümetlerinin göçmenlere yönelik politikalarını ise ‘insanlık dışı’ olarak nitelendirdi.
Zanzibar doğumlu 72 yaşındaki İngiliz romancı, Doğu Afrika'daki sömürge dönemi, sömürgecilik sonrası dönemi ve iki dünya arasında sıkışıp kalan mültecilerin acılarını konu alan romanlarıyla tanınıyor. Abdurrezzak Gurnah, geçtiğimiz Perşembe günü 2021 Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştı.
Gurnah, ödülünün açıklanmasının ertesi günü Londra'da düzenlediği basın toplantısında, Nobel'i kazanmayı beklemediğini ifade ederek, "Yazabildiğinizin en iyisini yazarsınız ve işlerin iyi gitmesini umarsınız" dedi.
10 romanı ve kısa öyküleri bulunan Abdurrezzak Gurnah, çalışmalarının temellerini oluşturan konular ve dünya görüşü hakkında açık yüreklilikle konuşmaya devam edeceğini vurguladı. Gurnah, rol yapmadığını, düşündüğü şeyi söylediğini kaydetti.
Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Afrika doğumlu beşinci yazar olan Gurnah, 1967'de Zanzibar'dan kaçtı ve İngiltere’ye giderek İngiliz vatandaşlığı aldı.
Yazar, Britanya'da yaklaşık 50 yıldan sonra ırkçılığın azaldığını ancak kurumlarının hala ‘otoriter’ olduğunu düşünüyor.
Afrikalı yazar ayrıca, Almanya gibi diğer Avrupa ülkelerinin ‘sömürge geçmişiyle yüzleşmeyen’ politikalarını da eleştirdi.
Nobel ödüllü yazar, Avrupa hükümetlerinin Afrika ve Ortadoğu'dan göç konusundaki katı tutumunu da kınadı ve bunu ‘acımasız ve mantıksız’ olarak nitelendirdi.



NASA teleskobu, Samanyolu'nun en uzak "ikizini" buldu

Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
TT

NASA teleskobu, Samanyolu'nun en uzak "ikizini" buldu

Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), bugüne kadarki en uzak ve eski spiral galaksiyi keşfetti.

Samanyolu gibi galaksilerin spiral kollar ve yıldız oluşumuna sahne olan devasa disklerini oluşturmak için birkaç milyar yıla ihtiyaç duyduğu düşünülüyordu. 

Ancak NASA öncülüğünde geliştirilen JWST, bu düşünceye meydan okuyan gözlemler yapıyor.

Teleskobun uzaktaki milyarlarca gökcismini taradığı PANORAMIC araştırmasından elde edilen görüntüleri inceleyen bilim insanları, Samanyolu'nun en uzak "ikizi" dedikleri bir galaksiyle karşılaştı.

Zhúlóng adı verilen galaksi, standart modele göre 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'dan sadece 1 milyar yıl sonra görüntülendi.

Hakemli dergi Astronomy & Astrophysics'te dün (16 Nisan) yayımlanan makalenin yazarları, galaksinin belirli özellikleri ve boyutu nedeniyle Samanyolu'nun ikizi olduğunu söylüyor.

Cenevre Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Mengyuan Xiao, "Bu galaksiye Çin mitolojisinde 'Meşale Ejderhası' anlamına gelen Zhúlóng adını verdik. Mitolojide Zhúlóng, gözlerini açıp kapatarak gece ve gündüzü yaratan, ışığı ve kozmik zamanı simgeleyen güçlü bir kızıl güneş ejderhasıdır" diyerek ekliyor:

Zhúlóng'u öne çıkaran şey, şekil, boyut ve yıldız kütlesi bakımından Samanyolu'na çok benzemesi.

Bilim insanları Zhúlóng'un yıldız oluşum diskinin 60 bin ışık yılı çapa sahip olduğunu ve kütlesinin, Güneş'in 100 milyar katı olduğunu tahmin ediyor. Buna karşılık Samanyolu'nun diski 100 bin ışık yılı çapa ve 1,5 trilyon Güneş kütlesine sahip. 

Aralarında böyle bir boyut ve kütle farkı olmasına karşın Zhúlóng'un bu kadar eski bir zamanda bu seviyeye ulaşması mevcut teorileri sorgulamaya açıyor. Yine JWST'nin 2023'te keşfettiği Ceers-2112 adlı spiral galaksiden 1 milyar yıl daha yaşlı.

JWST, 2021'de fırlatılmasından bu yana evrenin ilk dönemlerinde devasa galaksiler ve kara delikler buluyor. Bu keşifler evrene veya galaksi oluşumuna dair bilinenlerin yanlış olabileceğine işaret ediyor.

Yeni araştırmayı yürüten ekip, Zhúlóng'un 1 milyar yıldan daha kısa sürede Samanyolu'na benzer şekil ve boyuta nasıl ulaştığı sorusunun cevap beklediğini söylüyor.

Makalenin ortak yazarı Pascal Oesch, "Bu keşif, JWST'nin erken evrene bakışımızı temelden nasıl değiştirdiğini gösteriyor" diyor.

Araştırmacılar JWST ve Şili'deki teleskop dizisi ALMA'yla Zhúlóng'un daha derinlemesine incelenmesi çağrısı yapıyor.

Independent Türkçe, Live Science, Space.com, Astronomy & Astrophysics