1973 Arap-İsrail Savaşı sırasında eski İsrail Başbakanı Golda Meir: ‘Bizi köpeklere atacaklar’

Golda Meir, 1973 Ekim Savaşı sırasında Sina'daki bir askeri komuta merkezini ziyaret ediyor (İsrail medyası)
Golda Meir, 1973 Ekim Savaşı sırasında Sina'daki bir askeri komuta merkezini ziyaret ediyor (İsrail medyası)
TT

1973 Arap-İsrail Savaşı sırasında eski İsrail Başbakanı Golda Meir: ‘Bizi köpeklere atacaklar’

Golda Meir, 1973 Ekim Savaşı sırasında Sina'daki bir askeri komuta merkezini ziyaret ediyor (İsrail medyası)
Golda Meir, 1973 Ekim Savaşı sırasında Sina'daki bir askeri komuta merkezini ziyaret ediyor (İsrail medyası)

İsrail medyası tarafından yakın zamanda yayınlanan resmi belgeler, eski Başbakan Golda Meir'in 1973 Arap-İsrail Savaşı'nın ilk günlerinde askeri yetkililere uluslararası toplumun yardımını esirgemesi olasılığı hakkında ciddi endişelerini dile getirdiğini gösteriyor.
İsrail Devlet Arşivleri tarafından yayınlanan belgeler, Meir ile ordu komutanları arasındaki görüşmelerde yaşanan gerilimin boyutunu gözler önüne seriyor.
Uluslararası toplumun İsrail'i terk etmesinden korktuğunu dile getiren Meir, "Uluslararası toplumdan aldığımız az destek de ortadan kalkacak ve bizi köpeklere atacaklar" dedi.
Yeni belgelerde açıklanan görüşme, Mısır ve Suriye ordularının 6 Ekim 1973'te İsrail'e düzenlediği koordineli saldırıdan bir gün sonra gerçekleşti.
Belgelere göre 7 Ekim sabahı saat 06:10'da Meir ile ordu komutanları arasında gerçekleşen toplantı kötü haberle başladı. Askeri yetkililer Golan Tepeleri'ndeki koşulların kötüleştiğini, şehirlerin boşaltıldığını ve hava kuvvetlerinin ilerleyen düşman kuvvetlerini püskürtmek için kara kuvvetlerine yardım etmek amacıyla harekete geçtiğini bildirdi.
Meir, toplantı katılımcılarına defalarca "Onlara ciddi darbeler indirmemiz gerekiyor" mesajını verdi.
Savaşın 48. yıldönümünde yayınlanan belgeler bin 300 sayfa ve gizliliği kaldırılan kabine toplantılarından ve üst düzey güvenlik tartışmalarından notlar içeriyor.



Kaynaklar: Trump, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etmek istiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
TT

Kaynaklar: Trump, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etmek istiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)

Reuters’a konuşan bilgi sahibi beş kaynak, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin, Azerbaycan ve Orta Asya'daki bazı müttefiklerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etme olasılığını aktif olarak müzakere ettiğini ve bununla mevcut İsrail ile ilişkileri güçlendirmeyi umduğunu bildirdi.

Trump'ın ilk başkanlık döneminde, 2020 ve 2021 yıllarında imzalanan İbrahim Anlaşmaları uyarınca, Müslüman çoğunluğa sahip dört ülke, ABD'nin arabuluculuğuyla İsrail ile diplomatik ilişkilerini normalleştirmeyi kabul etti.

Kimliklerinin açıklanmamasını isteyen kaynaklar, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerinin İsrail ile zaten uzun süredir ilişki içinde olduğunu belirtti. Bu da, anlaşmaların bu ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletilmesinin büyük ölçüde sembolik bir adım olacağı, ticaret ve askeri iş birliği gibi alanlarda ilişkilerin güçlendirilmesine odaklanılacağı anlamına geliyor.

Gazze Şeridi'nde artan vefat sayısı, bölgeye yardım girişinin engellenmesi ve İsrail'in askeri operasyonları nedeniyle bölgede yaşanan kıtlık, Arap öfkesini daha da artırdı. Bu durum, İbrahim Anlaşmaları’na daha fazla Müslüman çoğunluklu ülke ekleme çabalarının aksamasını beraberinde getirdi.

Gazze Şeridi’ndeki sağlık yetkilileri, Gazze savaşının on binlerce kadın ve çocuk dahil olmak üzere 60 binden fazla kişinin hayatına mal olduğunu ve bunun dünya çapında öfkeye yol açtığını belirtti. Kanada, Fransa ve Birleşik Krallık son zamanlarda bağımsız bir Filistin devletini tanıma niyetlerini açıkladı.

Üç kaynak, diğer bir ana anlaşmazlık noktasının Azerbaycan'ın komşusu Ermenistan ile olan çatışması olduğunu söyledi. Trump yönetimi, Kafkasya bölgesinde bulunan iki ülke arasındaki barış anlaşmasını İbrahim Anlaşmaları’na katılmak için ön koşul olarak görüyor.

Trump yönetimi yetkilileri, anlaşmaya katılabilecek birkaç ülkenin adını kamuoyuna açıklarken, kaynaklar Azerbaycan'a odaklanan görüşmelerin en organize ve ciddi olanlar arasında olduğunu belirtti. İki kaynak, birkaç ay hatta birkaç hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceğini söyledi.

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, mart ayında Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye giderek Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüştü. Üç kaynak, Witkoff'un en önemli yardımcılarından biri olan Aryeh Lightstone'un bahar aylarında Aliyev ile bir araya gelerek İbrahim Anlaşmaları’nı görüştüğünü belirtti.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre aynı kaynaklar, bu görüşmeler kapsamında Azerbaycanlı yetkililerin komşu Kazakistan da dahil olmak üzere Orta Asya ülkelerindeki muhataplarıyla temasa geçerek, İbrahim Anlaşmaları'nın kapsamının genişletilmesine ne kadar ilgi duyduklarını ölçtüler.

Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan ve Kırgızistan'ı içeren Orta Asya'da diğer hangi ülkelerle iletişime geçildiği henüz belli değil.

ABD Dışişleri Bakanlığı, yorum istendiğinde belirli ülkelere değinmedi, ancak anlaşmaların kapsamının genişletilmesinin Trump'ın ana hedeflerinden biri olduğunu bildirdi. Bir ABD'li yetkili, “Daha fazla ülkeyi dahil etmek için çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Azerbaycan hükümeti ise yorum yapmaktan kaçındı. Beyaz Saray, İsrail Dışişleri Bakanlığı ve Kazakistan'ın Washington Büyükelçiliği de yorum taleplerine yanıt vermedi.