ABD’li General Del Toro: Çin, bizimle rekabet edebilecek donanma yeteneklerine sahip

General, 4 faktörlü bir strateji belirlerken yeni teknolojiye yatırım yapma ihtiyacını vurguladı.

ABD, İngiliz ve Japon donanmalarının geçen Pazar günü Filipin Denizi'nde düzenlediği ortak tatbikat (AP)
ABD, İngiliz ve Japon donanmalarının geçen Pazar günü Filipin Denizi'nde düzenlediği ortak tatbikat (AP)
TT

ABD’li General Del Toro: Çin, bizimle rekabet edebilecek donanma yeteneklerine sahip

ABD, İngiliz ve Japon donanmalarının geçen Pazar günü Filipin Denizi'nde düzenlediği ortak tatbikat (AP)
ABD, İngiliz ve Japon donanmalarının geçen Pazar günü Filipin Denizi'nde düzenlediği ortak tatbikat (AP)

ABD Deniz Kuvvetleri Sekreteri General Carlos del Toro, Çin'in ABD deniz gücüne ‘ciddi şekilde meydan okur’ hale geldiğini ifade ederek ülkesinin deniz üstünlüğünü sağlamak için planlama ve yatırım yapma çağrısında bulundu.
General Carlos del Toro, ABD Donanmasının yeni stratejisiyle ilgili olarak 4 faktörlü bir strateji belirledi. General, bu 4 faktörün Çin'in yükselen askeri rekabet gücüne odaklanma, iklim değişikliği, koronavirüsle mücadele ve kültürel değişim olduğunu belirtti.
ABD Askeri Komutanlığı, Avustralya, Tayvan, Japonya ve Hindistan gibi bölge ülkeleriyle birçok ittifakın yanı sıra askeri ve ekonomik anlaşmalar imzalayarak Çin'in Pasifik bölgesindeki ilerlemesine karşı koymaya çalışıyor. General Del Toro, bu 4 stratejik faktöre dair planlamanın ve bütçenin hızla belirlenmesinin gerekli olduğunu belirtti.
Del Toro, "Çin Halk Cumhuriyeti, mücadele stratejilerimizde ve yatırımlarımızda karşı koymayı planlamamızı gerektiren ciddi bir meydan okuma sunuyor. Belki de ilk kez, bizimkilere rakip olabilecek deniz yeteneklerine sahip ve bunu, agresif bir şekilde ABD’nin ve ortaklıklarının çıkarlarına meydan okumak için kullanacak stratejik bir rakibimiz var” dedi.
Savunma Bakanlığı’nın talimatı ile Kongre’nin onayına sunulan 768 milyar dolarlık 2022 bütçesi çerçevesinde ABD Donanması yeni bir strateji belirliyor ve eski teknolojilerin yerine yeni teknolojiler kullanarak çalışma alanında yeni kavramlar ve yetenekler geliştiriyor.
Yeni strateji, daha fazla geminin satın alınmasından ve inşasından açıkça bahsetmese de, donanmanın küresel konumunun genişletileceğini ve devam eden mobil operasyonların güçlendirileceğini ortaya koyuyor.
General Carlos Toro, "Bir yandan Hint-Pasifik'teki artan sorumluluklarımızı yerine getirmek için ek kaynaklar ararken diğer taraftan da bir dizi potansiyel tehdide karşı gelecekteki deniz üstünlüğümüzü güvence altına almak için mevcut kaynaklarımızı geliştirmek adına zor kararlar alacağız. Ayrıca, rekabet aşamasından kriz aşamasına veya gerektiğinde çatışma aşamasına etkin bir şekilde geçebilmemiz için denizdeki konumumuzu ön plana çıkarmamız da gerekecek” açıklamasında bulundu.
Del Toro, yönetimin bazen zor ve bazen popüler olmayan seçimler yapması gerekeceğini, Çin'e karşı koymak için dünya çapındaki yeteneklerine öncelik verirken diğer taraftan da verimliliği ve tasarrufları artırmanın yollarını bulmak zorunda kalacağını kaydetti.
Pentagon, dünya çapında askeri güçlerin ve kaynakların nerede yeniden konumlandırılacağını gösterecek yeni konuşlandırma merkezleriyle ilgili incelemesini henüz yayınlamadı.
Hudson Enstitüsü'nde askeri stratejist olan Brian Clark, "Uzun süredir daha küçük düşmanlarımız oldu. ABD’nin hakimiyetinin geçmişte kaldığını düşünüyorum" dedi. Defence One isimli web sitesindeki makalesinde Clark, "Çin'le yüzleşmek, yaratıcı olmanızı ve yeni caydırıcılık yolları bulmanızı gerektirir. Irak'a, Afganistan'a veya Kosova'ya karşı yaptığımız gibi, yalnızca güçlü bir orduya güvenemezsiniz” açıklamasında bulundu.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.