Kovid-19 aşıları virüsün ağır semptomlarına karşı etkili

Çalışmada 22 milyon kişi yer aldı.

İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)
İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)
TT

Kovid-19 aşıları virüsün ağır semptomlarına karşı etkili

İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)
İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)

Fransa tarafından 22 milyon kişi üzerinde yapılan ve sonuçları dün yayınlanan çalışma, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı aşı yaptırmanın 50 yaş ve üzerinde hastaneye yatış ve virüse bağlı ölüm riskini yüzde 90 azalttığını ortaya koydu. Aşıların  Delta varyantına karşı da etkili olduğu görüldü.
Epi-Phare Başkanı ve epidemiyolog Mahmoud Zureik AFP'ye verdiği demeçte, "Bu durum, aşılı olanların hastaneye kaldırılma veya Kovid-19'dan ölme olasılığının aşısız olanlara göre dokuz kat daha az olduğu anlamına geliyor" dedi.
Züreyk sonuçların İsrail, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere birçok ülkede yapılan çalışmalarda elde edilen bulguları doğruladığını belirtti. Çalışmanın şu ana kadar yapılanların en kapsamlısı olduğunu vurguladı.
Epi-Phare araştırmacıları, 27 Aralık 2020-20 Temmuz 2021 tarihleri arasında, Fransa'da aşılamanın başladığı ilk günden itibaren aynı yaş grubundaki 11 milyon aşısız kişiyle aynı sayıda aşılanmış olanları karşılaştırdılar. İkinci doz Pfizer-BioNTech, Moderna veya AstraZeneca’yı uygulanmasından sonra, 14’üncü günden itibaren hastaneye yatış riskinde yüzde 90'dan fazla azalma olduğunu gözlemlediler.
Fransa'da kullanımı geç onaylanan Johnson & Johnson aşısı ise ülke genelinde daha az kullanıldığı için çalışmaya dahil edilmedi.
Koronavirüsün en yaygın türü olan Delta varyantının etkilerinini de inceleyen araştırmacılar çalışmanın bitiminden bir ay önce, yani 20 Haziran'dan başlayarak Fransa'da aşılamanın en yaygın olduğu dönemde, özellikle hastaneye başvuru oranının ne ölçüde düştüğünü araştırdılar.
Araştırma sonucunda önceki dönemlere benzer sonuçlar gözlemlendi. Aşılar 75 yaş ve üzerinde yüzde 84 oranında etkili olurken bu oran 50 - 72 yaş arasında yüzde 92 olarak tespit edildi.
Ancak araştırmacılara göre söz konusu veriler aşının varyant üzerindeki etkisinin değerlendirmek için henüz yeterli değil.
Züreyk konuya dair "Ağustos - Eylül dönemine ilişkin verileri girmek için çalışmaya devam etmeliyiz" dedi.
Epi-Phare grubu, söz konusu düşüşün Kovid-19 nedeniyle hastaneye yatış sırasında meydana gelen ölüm riskindeki azalma ile hemen hemen aynı olduğunu tespit etti. Kovid-19'un şiddetli türleri üzerindeki bu etkinliğin beş aylık takip döneminde düşmediği görüldü.
Çalışma, nüfusun iki farklı grubuna yönelik iki aşamada yapıldı. İlkinde yüzde 50'si aşılanmış ve yüzde 50'si aşılanmamış 75 yaş ve üzerindeki 7,2 milyon kişi incelendi. İkinci çalışma yüzde 50’si aşılanmış ve yüzde 50’si aşılanmamış yaşları 50 ila 74 arasında değişen 15,4 milyon kişi üzerinde yapıldı.
Fransa'da 27 Aralık 2020'de ilk yaş grubunu aşılamak üzere başlatılan kampanya, 65-74 yaş arası grup için 19 Şubat'ta, 50-64 yaş grubu için de 10 Mayıs'ta başlatıldı. Araştırmacılar, 20 Temmuz'a kadar takip ettikleri her iki grupta da benzer sonuçlar elde ettiler.
Araştırmacılar verileri karşılaştırmak çiftler oluşturdu. Böylece belirli bir tarihte aşılanmış her bir kişiyi aynı yaş, cinsiyet ve aynı bölgede yaşayan aşılanmamış diğer bir kişi ile eşleştirdiler. Söz konusu gruplar 20 Temmuz'a kadar takip edildi ve hastaneye yatış oranları karşılaştırıldı.
Çalışmada yalnızca aşıların Kovid-19’un şiddetli semptomlarına karşı etkinliğine odaklanıldı. Ancak enfekte olma ya da bulaştırma üzerindeki etkileri belirlenemedi.
Uluslararası alanda yapılan diğer çalışmalar, Kovid-19 aşılarının Delta varyantı üzerinde virüsün diğer versiyonlarına göre daha az etkili olduğunu göstermişti.
Temel hedefin koronavirüsün ağır semptomlarından kaçınmak olduğunu belirten Züreyk sürece dair değerlendirmesinde hastalık ağır geçmiyorsa bunun salgın sayılmayacağını söyledi.



"İlk vampir" turistik cazibe unsuru oldu

Köylüler su arama çubuğuyla Petar Blagojevic'in mezarını bulduklarını iddia ediyor (AFP)
Köylüler su arama çubuğuyla Petar Blagojevic'in mezarını bulduklarını iddia ediyor (AFP)
TT

"İlk vampir" turistik cazibe unsuru oldu

Köylüler su arama çubuğuyla Petar Blagojevic'in mezarını bulduklarını iddia ediyor (AFP)
Köylüler su arama çubuğuyla Petar Blagojevic'in mezarını bulduklarını iddia ediyor (AFP)

Sırbistan'ın başkenti Belgrad'ın yaklaşık 100 kilometre doğusundaki Kisiljevo, turistlerin köye gelmesi için sıradışı bir yol seçti. 

300 yıl önce gömülmüş bir kişinin mezarı, turistik cazibe unsuru oldu. Zira köylülerin iddiasına göre bu mezar, kayıtlı ilk vampire ait. 

"Vampirlerin babası" diye de bilinen Petar Blagojevic'in cesedi, gece uyanıp köylüleri öldürdüğü iddiasıyla 1725 yazında mezardan çıkarılmış. 

Ailesi 11 kuşaktır köyde yaşayan eski muhtar Mirko Bogicevic, "Ceset hiç bozulmamıştı. Ona kazık sapladıklarında kulakları ve ağzından taze kan akmıştı" diyor. 

Petar Blagojevic'in hikayesi üzerine uzmanlaşan Bogicevic sözlerine şöyle devam ediyor:

Muhtemelen vampir olma şansına ya da şanssızlığına sahip sıradan bir adamdı. Kisiljevolu olduğunu ve 1700'deki kayıtlarda adının geçtiğini biliyoruz.

Mezardan çıkarıldıktan sonra yakılan cesedin külleri yakındaki bir dereye atılsa da köylüler, Blagojevic'in hikayesinin turistleri çekmesini bekliyor. 

Görsel kaldırıldı.
Viyana merkezli Wienerisches Diarium gazetesinin 21 Temmuz 1725'e ait sayısında Blagojevic'in hikayesi anlatılıyor (AFP)

Diğer yandan Trinity College Dublin'in Avrupa Çalışmaları Merkezi Direktörü Clemens Ruthner, Avusturyalı doktorlar ve askerlere dayandırılan haberin bir yanlış anlaşılma ürünü olduğunu savunuyor:

Bulgarca'daki eski kelimelerden "upior", "kötü kişi" anlamına geliyor. Bence köylüler bu kelimeyi gevelerken doktorlar yanlış anlayıp "vampir" yazdı. Cesedin ağzından kan geldiğini duyunca da kan içtiğini sandılar ama bu yanlış, köylüler böyle dememişti.

Ruthner, şarbon hastalığının bölgedeki gizemli ölümleri açıklayabileceğini söyleyip ekliyor:

Cadılık gibi vampirlik de insanların anlamadığı şeyleri, özellikle salgın gibi toplumsal olayları açıklamak için yaygın olarak kullanılmış.

Independent Türkçe, France24, AFP