Kovid-19 aşıları virüsün ağır semptomlarına karşı etkili

Çalışmada 22 milyon kişi yer aldı.

İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)
İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)
TT

Kovid-19 aşıları virüsün ağır semptomlarına karşı etkili

İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)
İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)

Fransa tarafından 22 milyon kişi üzerinde yapılan ve sonuçları dün yayınlanan çalışma, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı aşı yaptırmanın 50 yaş ve üzerinde hastaneye yatış ve virüse bağlı ölüm riskini yüzde 90 azalttığını ortaya koydu. Aşıların  Delta varyantına karşı da etkili olduğu görüldü.
Epi-Phare Başkanı ve epidemiyolog Mahmoud Zureik AFP'ye verdiği demeçte, "Bu durum, aşılı olanların hastaneye kaldırılma veya Kovid-19'dan ölme olasılığının aşısız olanlara göre dokuz kat daha az olduğu anlamına geliyor" dedi.
Züreyk sonuçların İsrail, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere birçok ülkede yapılan çalışmalarda elde edilen bulguları doğruladığını belirtti. Çalışmanın şu ana kadar yapılanların en kapsamlısı olduğunu vurguladı.
Epi-Phare araştırmacıları, 27 Aralık 2020-20 Temmuz 2021 tarihleri arasında, Fransa'da aşılamanın başladığı ilk günden itibaren aynı yaş grubundaki 11 milyon aşısız kişiyle aynı sayıda aşılanmış olanları karşılaştırdılar. İkinci doz Pfizer-BioNTech, Moderna veya AstraZeneca’yı uygulanmasından sonra, 14’üncü günden itibaren hastaneye yatış riskinde yüzde 90'dan fazla azalma olduğunu gözlemlediler.
Fransa'da kullanımı geç onaylanan Johnson & Johnson aşısı ise ülke genelinde daha az kullanıldığı için çalışmaya dahil edilmedi.
Koronavirüsün en yaygın türü olan Delta varyantının etkilerinini de inceleyen araştırmacılar çalışmanın bitiminden bir ay önce, yani 20 Haziran'dan başlayarak Fransa'da aşılamanın en yaygın olduğu dönemde, özellikle hastaneye başvuru oranının ne ölçüde düştüğünü araştırdılar.
Araştırma sonucunda önceki dönemlere benzer sonuçlar gözlemlendi. Aşılar 75 yaş ve üzerinde yüzde 84 oranında etkili olurken bu oran 50 - 72 yaş arasında yüzde 92 olarak tespit edildi.
Ancak araştırmacılara göre söz konusu veriler aşının varyant üzerindeki etkisinin değerlendirmek için henüz yeterli değil.
Züreyk konuya dair "Ağustos - Eylül dönemine ilişkin verileri girmek için çalışmaya devam etmeliyiz" dedi.
Epi-Phare grubu, söz konusu düşüşün Kovid-19 nedeniyle hastaneye yatış sırasında meydana gelen ölüm riskindeki azalma ile hemen hemen aynı olduğunu tespit etti. Kovid-19'un şiddetli türleri üzerindeki bu etkinliğin beş aylık takip döneminde düşmediği görüldü.
Çalışma, nüfusun iki farklı grubuna yönelik iki aşamada yapıldı. İlkinde yüzde 50'si aşılanmış ve yüzde 50'si aşılanmamış 75 yaş ve üzerindeki 7,2 milyon kişi incelendi. İkinci çalışma yüzde 50’si aşılanmış ve yüzde 50’si aşılanmamış yaşları 50 ila 74 arasında değişen 15,4 milyon kişi üzerinde yapıldı.
Fransa'da 27 Aralık 2020'de ilk yaş grubunu aşılamak üzere başlatılan kampanya, 65-74 yaş arası grup için 19 Şubat'ta, 50-64 yaş grubu için de 10 Mayıs'ta başlatıldı. Araştırmacılar, 20 Temmuz'a kadar takip ettikleri her iki grupta da benzer sonuçlar elde ettiler.
Araştırmacılar verileri karşılaştırmak çiftler oluşturdu. Böylece belirli bir tarihte aşılanmış her bir kişiyi aynı yaş, cinsiyet ve aynı bölgede yaşayan aşılanmamış diğer bir kişi ile eşleştirdiler. Söz konusu gruplar 20 Temmuz'a kadar takip edildi ve hastaneye yatış oranları karşılaştırıldı.
Çalışmada yalnızca aşıların Kovid-19’un şiddetli semptomlarına karşı etkinliğine odaklanıldı. Ancak enfekte olma ya da bulaştırma üzerindeki etkileri belirlenemedi.
Uluslararası alanda yapılan diğer çalışmalar, Kovid-19 aşılarının Delta varyantı üzerinde virüsün diğer versiyonlarına göre daha az etkili olduğunu göstermişti.
Temel hedefin koronavirüsün ağır semptomlarından kaçınmak olduğunu belirten Züreyk sürece dair değerlendirmesinde hastalık ağır geçmiyorsa bunun salgın sayılmayacağını söyledi.



Kenya'da kadın DJ'ler yükselişte

2021'de kurulan okulun adındaki Santuri, Svahili dilinde "plak" anlamına geliyor (AFP)
2021'de kurulan okulun adındaki Santuri, Svahili dilinde "plak" anlamına geliyor (AFP)
TT

Kenya'da kadın DJ'ler yükselişte

2021'de kurulan okulun adındaki Santuri, Svahili dilinde "plak" anlamına geliyor (AFP)
2021'de kurulan okulun adındaki Santuri, Svahili dilinde "plak" anlamına geliyor (AFP)

Kenya'nın başkenti Nairobi'deki Santuri Elektronik Müzik Akademisi (SEMA) ülkenin yeni DJ'lerini yetiştiriyor. 

Kwem Kimtai de bunlardan biri. Dört haftalık yoğun kursta hem yazılım hem de ekipman üzerine uzmanlaşmayı hedefleyen 32 yaşındaki kadın, erkeklerin domine ettiği bu sahnede önemli bir yer edinmek istiyor:

Her şeyi yapabilirim. Miks yapabilirim, ritimleri birbirine uydurabilirim, müzikteki enerji seviyesini değerlendirebilirim. Eskiden bir müzik aşığından ibarettim. Artık değişik tarzları birbiriyle sentezleyip farklı dünyalar arasında yolculuk etmek istiyorum.

Yüzlerce kişiyi yetiştiren SEMA'da, Tawa.RaR sahne adını kullanan Kimtai gibi pek çok kadın var. 

SEMA'nın kurucuları, 2020'de onlarca sanatçıyla görüşüp Afrika'nın doğusundaki kadın DJ'lere yönelik ilginin arttığını fark edince bu hamleyi yapmış. Kadınlara ve azınlık mensuplarına burs sağlıyorlar. 

Ancak yine de eğitim ve donanım masraflarını karşılamakta daha fazla zorlanan kadınların bu sektörde yer edinmesi zor. Ayrıca yaptıkları iş aynı olsa da erkeklerden daha az para kazanıyorlar. 

İşin ticari kısmını öğrencilere anlatan DJ Shock, "Ben bu işe başladığımda böyle bir şeyle karşılaşmayı çok isterdim çünkü tüm öğretmenlerim erkekti" diyor. 

DJ Shock, 20 yıl önce müzik kariyerine başladığında meslektaşlarının kadınlarla bilgi paylaşmak istemediğini anlatıyor. 

28 yaşındaki ses mühendisliği mezunu Daisy Nduta, "Bu alanları herkes için güvenli hale getirecek insanlar biziz" diyor. 

Female:pressure adlı müzisyen ağının verilerine göre 2012'de elektronik müzik festivallerinde çalan kadınların oranı yüzde 9'ken, 2023'te yüzde 30 oldu. 

Independent Türkçe, France24, AFP