Kovid-19 aşıları virüsün ağır semptomlarına karşı etkili

Çalışmada 22 milyon kişi yer aldı.

İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)
İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)
TT

Kovid-19 aşıları virüsün ağır semptomlarına karşı etkili

İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)
İtalya’da üçüncü doz aşıya yönelik program hız kazandı. (Reuters)

Fransa tarafından 22 milyon kişi üzerinde yapılan ve sonuçları dün yayınlanan çalışma, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı aşı yaptırmanın 50 yaş ve üzerinde hastaneye yatış ve virüse bağlı ölüm riskini yüzde 90 azalttığını ortaya koydu. Aşıların  Delta varyantına karşı da etkili olduğu görüldü.
Epi-Phare Başkanı ve epidemiyolog Mahmoud Zureik AFP'ye verdiği demeçte, "Bu durum, aşılı olanların hastaneye kaldırılma veya Kovid-19'dan ölme olasılığının aşısız olanlara göre dokuz kat daha az olduğu anlamına geliyor" dedi.
Züreyk sonuçların İsrail, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere birçok ülkede yapılan çalışmalarda elde edilen bulguları doğruladığını belirtti. Çalışmanın şu ana kadar yapılanların en kapsamlısı olduğunu vurguladı.
Epi-Phare araştırmacıları, 27 Aralık 2020-20 Temmuz 2021 tarihleri arasında, Fransa'da aşılamanın başladığı ilk günden itibaren aynı yaş grubundaki 11 milyon aşısız kişiyle aynı sayıda aşılanmış olanları karşılaştırdılar. İkinci doz Pfizer-BioNTech, Moderna veya AstraZeneca’yı uygulanmasından sonra, 14’üncü günden itibaren hastaneye yatış riskinde yüzde 90'dan fazla azalma olduğunu gözlemlediler.
Fransa'da kullanımı geç onaylanan Johnson & Johnson aşısı ise ülke genelinde daha az kullanıldığı için çalışmaya dahil edilmedi.
Koronavirüsün en yaygın türü olan Delta varyantının etkilerinini de inceleyen araştırmacılar çalışmanın bitiminden bir ay önce, yani 20 Haziran'dan başlayarak Fransa'da aşılamanın en yaygın olduğu dönemde, özellikle hastaneye başvuru oranının ne ölçüde düştüğünü araştırdılar.
Araştırma sonucunda önceki dönemlere benzer sonuçlar gözlemlendi. Aşılar 75 yaş ve üzerinde yüzde 84 oranında etkili olurken bu oran 50 - 72 yaş arasında yüzde 92 olarak tespit edildi.
Ancak araştırmacılara göre söz konusu veriler aşının varyant üzerindeki etkisinin değerlendirmek için henüz yeterli değil.
Züreyk konuya dair "Ağustos - Eylül dönemine ilişkin verileri girmek için çalışmaya devam etmeliyiz" dedi.
Epi-Phare grubu, söz konusu düşüşün Kovid-19 nedeniyle hastaneye yatış sırasında meydana gelen ölüm riskindeki azalma ile hemen hemen aynı olduğunu tespit etti. Kovid-19'un şiddetli türleri üzerindeki bu etkinliğin beş aylık takip döneminde düşmediği görüldü.
Çalışma, nüfusun iki farklı grubuna yönelik iki aşamada yapıldı. İlkinde yüzde 50'si aşılanmış ve yüzde 50'si aşılanmamış 75 yaş ve üzerindeki 7,2 milyon kişi incelendi. İkinci çalışma yüzde 50’si aşılanmış ve yüzde 50’si aşılanmamış yaşları 50 ila 74 arasında değişen 15,4 milyon kişi üzerinde yapıldı.
Fransa'da 27 Aralık 2020'de ilk yaş grubunu aşılamak üzere başlatılan kampanya, 65-74 yaş arası grup için 19 Şubat'ta, 50-64 yaş grubu için de 10 Mayıs'ta başlatıldı. Araştırmacılar, 20 Temmuz'a kadar takip ettikleri her iki grupta da benzer sonuçlar elde ettiler.
Araştırmacılar verileri karşılaştırmak çiftler oluşturdu. Böylece belirli bir tarihte aşılanmış her bir kişiyi aynı yaş, cinsiyet ve aynı bölgede yaşayan aşılanmamış diğer bir kişi ile eşleştirdiler. Söz konusu gruplar 20 Temmuz'a kadar takip edildi ve hastaneye yatış oranları karşılaştırıldı.
Çalışmada yalnızca aşıların Kovid-19’un şiddetli semptomlarına karşı etkinliğine odaklanıldı. Ancak enfekte olma ya da bulaştırma üzerindeki etkileri belirlenemedi.
Uluslararası alanda yapılan diğer çalışmalar, Kovid-19 aşılarının Delta varyantı üzerinde virüsün diğer versiyonlarına göre daha az etkili olduğunu göstermişti.
Temel hedefin koronavirüsün ağır semptomlarından kaçınmak olduğunu belirten Züreyk sürece dair değerlendirmesinde hastalık ağır geçmiyorsa bunun salgın sayılmayacağını söyledi.



İzleyiciler sinema yazarlarının beğenmediği devam filmini övüyor

37 yaşındaki Allison Williams, 6 sezon süren popüler dizi Girls'teki Marnie karakteriyle ünlenmişti (Universal Pictures)
37 yaşındaki Allison Williams, 6 sezon süren popüler dizi Girls'teki Marnie karakteriyle ünlenmişti (Universal Pictures)
TT

İzleyiciler sinema yazarlarının beğenmediği devam filmini övüyor

37 yaşındaki Allison Williams, 6 sezon süren popüler dizi Girls'teki Marnie karakteriyle ünlenmişti (Universal Pictures)
37 yaşındaki Allison Williams, 6 sezon süren popüler dizi Girls'teki Marnie karakteriyle ünlenmişti (Universal Pictures)

2022 yapımı hit korku filminin devamı Megan 2.0 (M3GAN 2.0), hem eleştirmenleri hem de izleyicileri ikiye böldü. 

Gerard Johnstone'ın senaryosunu Akela Cooper'la birlikte yazdığı ve yönetmen koltuğunda oturduğu film, yapay zekanın karanlık yüzünü bir kez daha perdeye taşıyor.

Megan 2.0'ın resmi özetine göre olaylar, ilk filmde kontrolden çıkıp dans ederek cinayet işleyen Megan'ın yok edilmesinden iki yıl sonra gelişiyor. 

Megan'ın yaratıcısı Gemma, bu olayların ardından yapay zeka düzenlemeleri konusunda önde gelen bir savunucuya ve tanınmış bir yazara dönüşüyor. Artık 14 yaşında olan yeğeni Cady ise Gemma'nın korumacı kurallarına karşı isyankar bir tutum sergiliyor. Ancak Megan'ın temel teknolojisi güçlü bir savunma şirketi tarafından çalınıyor ve askeri düzeyde bir casus silah olan Amelia'yı geliştirmek için kullanılıyor.

Yapay zeka bilinci gittikçe artan Amelia, kısa sürede insanlardan emir almamaya başlıyor. Hatta onları ortadan kaldırma arzusuna kapılıyor. İnsanlığın geleceği tehdit altındayken Gemma, Megan'ı yeniden hayata döndürmek ve onu daha hızlı, daha güçlü ve daha ölümcül hale getirmek zorunda kalıyor. 

Megan karakterini fiziksel olarak Amie Donald canlandırırken, seslendirmesini ise Jenna Davis üstleniyor. Filmin oyuncu kadrosunda ayrıca Allison Williams, Violet McGraw, Ivanna Sakhno ve Jemaine Clement yer alıyor.

"Hayal kırıklığına uğramayacaksınız"

Filmle ilgili yorumlar ise epey karışık. Filmi çok beğenenler olduğu gibi olumsuz görüşler de var. Eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes verilerine göre Megan 2.0, seyircilerden yüzde 83 gibi yüksek bir beğeni puanı aldı. Bu skor eleştirmenlerde ise yalnızca yüzde 58'de kaldı.

Hayranlar filmi "serinin en iyisi" diye nitelendirirken, "Kesinlikle hayal kırıklığına uğramayacaksınız" yorumunda bulundu. Buna karşın bazı eleştirmenler, filmin ilk yapım kadar etkileyici olmadığını savunuyor.

San Francisco Chronicle yazarı Mick LaSalle, "Fikir olarak bu kadar maceracı bir filmin olay örgüsünde bu kadar taklitçi ve sıradan olması ironik ama Megan 2.0'da elimizdeki bundan ibaret" yorumunu yaparken Detroit News'den Adam Graham daha da sert konuşuyor:

Bırakın yapay zekayı, Megan 2.0'ın hiç zekası yok.

New Yorker'dan Richard Brody ise devam filmiyle ilgili incelemesinde şu ifadeleri kullanıyor:

İlkinden daha fazlası için çabalarken, çok daha azını başarıyor.

Independent Türkçe, Express, New Yorker, San Francisco Chronicle, Detroit News, Rotten Tomatoes