Libya Temsilciler Meclisi, YSK’nın değişikliklerini onayladı

Libya Temsilciler Meclisi, Yüksek Seçim Komisyonu’nun seçim yasalarında yapacağı değişiklikleri onayladı

Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayeh (AFP)
Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayeh (AFP)
TT

Libya Temsilciler Meclisi, YSK’nın değişikliklerini onayladı

Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayeh (AFP)
Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayeh (AFP)

Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi (TM), Libya Yüksek Seçim Komisyonu'nun (YSK) yaklaşan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerini düzenleyen yasalarda talep edilen değişikliklerin onayladığını duyurdu. Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Ulusal Ordusu’nun itirazı üzerine dün Gat şehrine yapmayı planladığı toplantıyı ertelemek zorunda kaldı.
TM, Cumhurbaşkanlığı Seçim Kanunu ile ilgili olarak YSK’nın yaptığı değişikliklerin posta yoluyla oy kullanmaya izin veren fıkra haricindeki kısmını onayladı.
TM Sözcüsü Abdullah Bilhak Tobruk kentinde düzenlenen toplantının ardından, Meclis’in Yüksek Seçim Komisyonu’nun cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri için yasada yer alan bazı kanunların değiştirilmesi talebine cevap verdiğini, böylece komisyonun seçimlerin yürütülmesine ilişkin düzenlemeleri yürütme prosedürlerinin itiraza tabi olmadığını kaydetti. Bilhak, Libya Partileri Birliği’nin seçim yasalarına ilişkin sunduğu muhtırayı görüştükten sonra, “meclis tarafından onaylandığı gibi kalacakları doğrulandı” dedi.
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, önceki akşam Devlet Yüksek Konseyi Başkan Yardımcısı ile yaptığı görüşmede, siyasi süreçteki tüm katılımcılarla doğrudan çalışma ve koordinasyon ile tüm taraflar arasındaki  görüşlerin yakınlaşmasıyla seçim başarısı için desteğin süreceğini kaydetti. Menfi açıklamasında, toplantı sırasında bu yılın sonunda yapılması planlanan seçimler için yasal ve anayasal mekanizmaların tartışıldığını ve başarıları için pratik öneriler geliştirildiğini belirterek, Libyalıların özgür ve adil seçimler yapma isteklerini karşılamak ve sonuçlarının tüm taraflarca kabul görmesini istediklerini belirtti.
Menfi, Temsilciler Meclisi üyesi Fethullah es Saiti ile yaptığı görüşmede, Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) kabinesinde doğu bölgesini temsil eden Başbakan Yardımcısı Hüseyin el-Katrani’nin  bazı bakanlar, hükümet temsilcisi ve belediye başkanlarına yönelik yaptığı açıklamayla Başkanlık Konseyi’nin tüm sorunları çözme çalışmalarını onayladıklarını söyledi. Menfi, siyasi sürecin yol haritası ve Libya siyasi diyaloğunun sonuçlarına uygun olarak, halk arasında sosyal adaletin sağlanmasına katkıda bulunacak şekilde ilerleme sağlamak için hükümet ve tüm taraflarla sürekli temas halinde olduğunu söyledi.
Katrani önceki akşam televizyonda yaptığı açıklamada, Dibeybe’nin kendisiyle iletişim kurmamaya devam etmesi halinde alacağı önlemlere atıfta bulunarak, Doğu’da halkın talebiyle hükümet kurma eğilimi olduğunu söyledi. Katrani, paralel hükümeti kurulması halinde Dibeybe’yi sorumlu tutacağını ifade etti.
Öte yandan Gat milletvekili Nasr Asir, ülkenin doğu ve güneyine konuşlanmış Libya Ulusal Ordusu’nun Dibeybe’nin uçağının Gat Havalimanı’na inmesini engelleyerek ziyaretini ertelemekle suçlayarak, koordinasyon sağlanmadığı gerekçesiyle ziyaretin iptal edildiğini açıkladı.
Milletvekili, Dibeybe’nin ziyaretinin iptal edildiğini duyurmasının ardından, cılız sebepler öne sürülerek asıl masadı ziyareti engellemek olduğuna dikkati çekti.  Asir, Mareşal Halife Hafter’in yaklaşan seçimler sebebiyle görevinden istifa etmesinin ardından yerine geçen Abdurrezzak en-Nazuri liderliğindeki LUO’nun kontrolünde olan bölgede çıkarlarını elde etmek amacıyla siyasi çekişmenin yaşandığını ifade etti.
Suçlamalara LUO tarafından resmi bir açıklama yapılmazken, Dibeybe ise konu hakkında sessiz kaldı.
Diğer yandan Libya makamları dün, geçen yılın ortasından bu yana onlarca toplu mezarın bulunduğu ülkenin batısındaki Tarhuna kentindeki beş toplu mezardan kimliği belirsiz 25 cesedin çıkarıldığını duyurdu.



Azalan iyimserliğe rağmen... Gazze Şeridi'nde ateşkes için ABD destekli öneri tartışılıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
TT

Azalan iyimserliğe rağmen... Gazze Şeridi'nde ateşkes için ABD destekli öneri tartışılıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)

İsrail ve Hamas’tan müzakereciler, 6 Temmuz'dan bu yana Doha'da devam eden ateşkes görüşmelerinin son turunda, esirlerin aşamalı olarak serbest bırakılmasını, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin bazı bölgelerinden çekilmesini ve çatışmanın sona erdirilmesine ilişkin görüşmeleri içeren 60 günlük ateşkes için ABD destekli bir öneriyi tartışıyorlar.

ABD'li, Katarlı ve Mısırlı arabulucular bir anlaşmaya varmak için çalışıyor, ancak bir anlaşmaya varılabileceğine dair iyimserlik azaldı.

İşte Reuters'a isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bir yetkilinin özetlediği ateşkes önerilerinin ayrıntıları ve ilgili bazı siyasi hesaplara bir bakış:

İsrailli esirler ve Filistinli mahkûmlar

Gazze Şeridi'nde tutulan 10 esir, 18 cesetle birlikte 60 günlük bir süre içinde iade edilecek. Takaslar tören olmadan gerçekleşecek. Buna karşılık İsrail de sayısı henüz belli olmayan Filistinli mahkûmları serbest bırakacak. İsrail, Hamas ve müttefikleri tarafından tutulan 50 esirden yaklaşık 20'sinin hayatta olduğuna inanıldığını söylüyor.

Filistinlilere yardım

19 Ocak'ta varılan bir anlaşmaya göre, Birleşmiş Milletler (BM) ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin (ICRC) katılımıyla Gazze Şeridi'ne yeterli miktarda yardım derhal ulaştırılacak.

İsrail’in geri çekilmesi

İlk gün, ilk 8 esirin serbest bırakılmasının ardından İsrail ordusu, üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki bazı bölgelerden çekilecek. Yedinci gün, 5 ceset alındıktan sonra, İsrail haritalara göre Gazze Şeridi'nin güneyindeki bazı bölgelerinden çekilecek.

ABD Başkanı Donald Trump, Maryland eyaletindeki Andrews Ortak Üssü'nde gazetecilere el sallarken (AFP)ABD Başkanı Donald Trump, Maryland eyaletindeki Andrews Ortak Üssü'nde gazetecilere el sallarken (Arşiv-AFP)

Teknik bir ekip, teklifin çerçevesi üzerinde mutabakata varıldıktan sonra yapılacak hızlı müzakereler sırasında çekilme kılavuzunun oluşturulması için çalışacak.

Kalıcı ateşkes müzakereleri

Anlaşmanın ilk gününde kalıcı ateşkes müzakereleri başlayacak. Bir anlaşmaya varılması halinde, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'nde tutulan tüm esirler ve Filistinli mahkûmlar serbest bırakılacak.

Garantiler

Teklif, ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmaya bağlılığını garanti ediyor. Arabulucular, ara verilen süre boyunca ciddi müzakerelerin yapılmasını sağlayacak ve daha fazla zamana ihtiyaç duyulması halinde bu süreyi uzatabilecekler.

İsrail'de siyasi hesaplar

İsrail hükümetinin iki aşırı sağcı üyesi, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, ateşkes çabalarını eleştirerek bunun yerine Hamas'ın tamamen yok edilmesi çağrısında bulundu.

İki ismin bir anlaşma imzalanması halinde istifa edip etmeyeceği belli değil. Netanyahu onları kendi tarafında tutmak için İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde ocak ayında yürürlüğe giren son ateşkesten çok daha geniş bir alanı kontrol etmesi için bastırıyor ve ordunun güneyde Han Yunus ile Refah arasındaki bölgeyi kontrol etmesine izin veriyor. Hükümet bu bölgede yaklaşık 600 bin kişi için bir ‘insani yardım şehri’ inşa etmeyi planladığını ve bunun Gazzeliler için güvenli bir alan olacağını belirtti. Muhalifler bu kenti bir toplama kampına benzetti.

Eleştirmenler, Netanyahu'nun müzakereleri Knesset'in yaz tatiline gireceği 27 Temmuz'a kadar uzatmaya çalıştığını söylüyor. Zira Knesset açık değilken bir hükümeti devirmek çok zordur.

Hamas'ın siyasi hesapları

Hamas, bu kadar çok toprağın doğrudan İsrail'in kontrolüne bırakılmasına ya da kıyı şeridi üzerindeki zaten kırılgan olan kontrolünü azaltacak kapalı bir ‘insani yardım şehri’ kurulmasına temelden karşı. Bu nedenle Hamas, İsrail güçlerinin ocak ayındaki ateşkesten önce belirlenen hatlara çekilmesini talep ediyor.

Hamas ayrıca, İsraillilerin ateşkesi uzatma niyetinde olmadıklarından endişe duyduğundan, çatışmaların durdurulmasının savaşın sona ermesine yol açacağına dair daha güçlü garantiler verilmesi için bastırıyor.