Ünlü yazar Sally Rooney'den İsrail'e boykot: Son kitabının İbranice yayımlanmasına izin vermedi

Sally Rooney'in Normal İnsanlar ve Arkadaşlarla Sohbetler kitaplarının Türkçe baskıları da var (Reuters)
Sally Rooney'in Normal İnsanlar ve Arkadaşlarla Sohbetler kitaplarının Türkçe baskıları da var (Reuters)
TT

Ünlü yazar Sally Rooney'den İsrail'e boykot: Son kitabının İbranice yayımlanmasına izin vermedi

Sally Rooney'in Normal İnsanlar ve Arkadaşlarla Sohbetler kitaplarının Türkçe baskıları da var (Reuters)
Sally Rooney'in Normal İnsanlar ve Arkadaşlarla Sohbetler kitaplarının Türkçe baskıları da var (Reuters)

Sally Rooney, son kitabı "Beautiful World, Whare Are You"nun (Güzel Dünya, Neredesin) İbranice çevirisinin yayımlanmasına dair İsrailli yayınevi Modan'ın teklifini geri çevirdi.
Modan daha önce, Rooney'in diğer iki romanı Normal İnsanlar (Normal People) ve Arkadaşlarla Sohbetler'in (Conversations with Friends) İbranice baskılarını yayımlamıştı.
Beautiful World, Where Are You'nun eylülde yayımlanan İngilizce baskısı Birleşik Krallık ve İrlanda'da en çok satanlar listesinde ilk sıraya yükselmişti.
Rooney'le yapılan ve ilk olarak eylülde, The New York Times'da yayımlanan röportajı İbraniceye çeviren İsrail gazetesi Haaretz, romanın muhtemel İbranice çevirisine dair ek bilgileri de yazıya eklemişti.
Haaretz'in haberine göre Rooney'in menajeri Tracy Bohan, yazarın Modan'ın çeviri teklifini geri çevirdiğini doğruladı.
Haberde ayrıca Rooney'in temsilcisinin Modan'a, yazarın İsrail'e yönelik kültürel boykot hareketini desteklemesi sebebiyle bahse konu talebin reddedildiğini söylediği de öne sürüldü.
Yayınevinin sözcüsü The Daily Telegraph'a yaptığı açıklamada Beautiful World'ü yayımlamayacaklarını teyit etti fakat bunun yazarın boykotundan kaynaklandığını doğrulamadı.
Rooney, kararı hakkında bir açıklama yayımladı ve Filistin'in yanında olmak için Modan'a yayın haklarının verilmesini reddettiğini doğruladı. Fakat yazar, tercümesi yapılmış romanın "BDS (Boykot, Tecrit ve Yaptırımlar) hareketinin kurumsal yönergeleriyle uyumlu olacak şekilde" yayımlanmasından "gurur" duyacağını belirtti. 
Daha önce de sanat dünyasının dört bir yanından birçok önde gelen isim Filistin'i desteklemek amacıyla İsrail'e kültürel boykot uygulama taahhüdünde bulunmuştu.
Mayısta, Pink Floyd'dan Roger Waters dahil 600 müzisyen, diğer sanatçı arkadaşlarından "özgür bir Filistin" elde edilene kadar İsrail'de sahne almaktan kaçınmalarını isteyen bir açık mektup yayımlamıştı.
Öte yandan, kapsamlı bir kültürel boykot fikri İsrail devletinin birçok eleştirmeni arasında bile tartışmalı bir konu olmayı sürdürüyor.



Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Android akıllı telefonları gerçek zamanlı deprem dedektörlerine dönüştüren yeni bir sistem geliştirerek büyük bir sarsıntıdan önce halkı daha hızlı uyarma potansiyeline sahip bir yol buldu.

Google, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (US Geological Survey/USGS) ve diğer araştırmacıların geliştirdiği sistem, milyonlarca telefondan alınan verileri kullanarak bir depremden kaynaklanan en erken sarsıntı sinyallerini tespit ediyor.

Bir cihaz kümesi aynı yer hareketini kaydettiğinde, sistem bunu işaretleyerek yakın bölgelerdeki diğer cihazlara uyarı gönderiyor.

Science'ta yayımlanan çalışma, ağın ayda 300'den fazla deprem tespit ettiğini ortaya koydu. Uyarıların gönderildiği bölgelerde, daha sonra depremi hissettiğini bildiren kişilerin yüzde 85'i uyarıyı aldığını söyledi. Yüzde 36'sı sarsıntı başlamadan önce, yüzde 28'i sarsıntı sırasında ve yüzde 23'ü de sarsıntıdan sonra uyarı almış.

Çalışmada sistemin, geleneksel sismik sensörlerin yerini almasa da yoğun bilimsel ağlara sahip olmayan bölgelerde ölçeklenebilir, düşük maliyetli bir erken uyarı aracı sunabileceği belirtiliyor. Yazarlar bunun özellikle akıllı telefonların yaygın ancak sismometrelerin nadir bulunduğu, gelişmekte olan ülkeler için umut vaat ettiğini söylüyor.

Google yaptığı açıklamada, sistemin insanlara "uyarı vererek sarsıntı başlamadan önce birkaç değerli saniye" kazandırabileceğini ifade ediyor.

Bu saniyeler bir merdivenden inmek, tehlikeli nesnelerden uzaklaşmak ve korunmak için yeterli zamanı sağlayabilir.

Uyarılar, deprem sırasında daha yıkıcı olan S dalgalarından önce gelen ve hızlı hareket eden P dalgalarının saptanmasına dayanıyor. Yeterli sayıda telefon P-dalgalarını tespit ederse sistem, sarsıntıyı hissetmesine belki de birkaç saniye kalan kullanıcılara uyarılar gönderiyor. Bu saniyeler korunmak, bir ameliyatı durdurmak ya da kritik altyapıyı duraklatmak için yeterli olabilir.

2020'de çıkmaya başlayan Android Deprem Uyarı Sistemi halihazırda Birleşik Devletler, Japonya, Yunanistan, Türkiye ve Endonezya gibi çeşitli ülkelerde kullanılıyor. Doğrudan Android işletim sistemine yerleştirilen teknoloji, kullanıcıların ayrı bir uygulama indirmesini gerektirmiyor.

cdfgthy
Harita, Android'in deprem uyarı sisteminin aktif olduğu ülkeleri (açık yeşil) gösteriyor. Kırmızı ve sarı sırasıyla güçlü (MMI 5+) ve hafif (MMI 3-4) sarsıntıların yaşandığı alanlar. Gri noktalar uyarı verilmeyen algılamaları gösteriyor. Kaliforniya, Oregon ve Washington'daki uyarılar (koyu yeşil) ShakeAlert'ten geliyor (Google)

Araştırmacılar doğruluk oranı bilimsel sensörler kadar yüksek olmasa da akıllı telefonlardan gelen uyarıların en çok işe yaradığı yerlerin, telefon yoğunluğu ve güvenilir veri bağlantıları yüksek seviyedeki kentsel alanlar olduğunu tespit etti. 

Çalışma, MyShake uygulaması gibi daha önceki kitle kaynaklı deprem uygulamalarının üzerine inşa edilse de milyonlarca cihaza gömülü olması sisteme fayda sağlıyor.

Yazarlar, "Kitle kaynaklı sistemlerin giderek daha önemli hale geleceğine inanıyoruz" ifadelerini kullanıyor. 

Geleneksel sensörleri kişisel cihazlardan gelen verilerle birleştirerek daha dayanıklı, kapsayıcı erken uyarı sistemleri oluşturmak mümkün.

Independent Türkçe