Ünlü yazar Sally Rooney'den İsrail'e boykot: Son kitabının İbranice yayımlanmasına izin vermedi

Sally Rooney'in Normal İnsanlar ve Arkadaşlarla Sohbetler kitaplarının Türkçe baskıları da var (Reuters)
Sally Rooney'in Normal İnsanlar ve Arkadaşlarla Sohbetler kitaplarının Türkçe baskıları da var (Reuters)
TT

Ünlü yazar Sally Rooney'den İsrail'e boykot: Son kitabının İbranice yayımlanmasına izin vermedi

Sally Rooney'in Normal İnsanlar ve Arkadaşlarla Sohbetler kitaplarının Türkçe baskıları da var (Reuters)
Sally Rooney'in Normal İnsanlar ve Arkadaşlarla Sohbetler kitaplarının Türkçe baskıları da var (Reuters)

Sally Rooney, son kitabı "Beautiful World, Whare Are You"nun (Güzel Dünya, Neredesin) İbranice çevirisinin yayımlanmasına dair İsrailli yayınevi Modan'ın teklifini geri çevirdi.
Modan daha önce, Rooney'in diğer iki romanı Normal İnsanlar (Normal People) ve Arkadaşlarla Sohbetler'in (Conversations with Friends) İbranice baskılarını yayımlamıştı.
Beautiful World, Where Are You'nun eylülde yayımlanan İngilizce baskısı Birleşik Krallık ve İrlanda'da en çok satanlar listesinde ilk sıraya yükselmişti.
Rooney'le yapılan ve ilk olarak eylülde, The New York Times'da yayımlanan röportajı İbraniceye çeviren İsrail gazetesi Haaretz, romanın muhtemel İbranice çevirisine dair ek bilgileri de yazıya eklemişti.
Haaretz'in haberine göre Rooney'in menajeri Tracy Bohan, yazarın Modan'ın çeviri teklifini geri çevirdiğini doğruladı.
Haberde ayrıca Rooney'in temsilcisinin Modan'a, yazarın İsrail'e yönelik kültürel boykot hareketini desteklemesi sebebiyle bahse konu talebin reddedildiğini söylediği de öne sürüldü.
Yayınevinin sözcüsü The Daily Telegraph'a yaptığı açıklamada Beautiful World'ü yayımlamayacaklarını teyit etti fakat bunun yazarın boykotundan kaynaklandığını doğrulamadı.
Rooney, kararı hakkında bir açıklama yayımladı ve Filistin'in yanında olmak için Modan'a yayın haklarının verilmesini reddettiğini doğruladı. Fakat yazar, tercümesi yapılmış romanın "BDS (Boykot, Tecrit ve Yaptırımlar) hareketinin kurumsal yönergeleriyle uyumlu olacak şekilde" yayımlanmasından "gurur" duyacağını belirtti. 
Daha önce de sanat dünyasının dört bir yanından birçok önde gelen isim Filistin'i desteklemek amacıyla İsrail'e kültürel boykot uygulama taahhüdünde bulunmuştu.
Mayısta, Pink Floyd'dan Roger Waters dahil 600 müzisyen, diğer sanatçı arkadaşlarından "özgür bir Filistin" elde edilene kadar İsrail'de sahne almaktan kaçınmalarını isteyen bir açık mektup yayımlamıştı.
Öte yandan, kapsamlı bir kültürel boykot fikri İsrail devletinin birçok eleştirmeni arasında bile tartışmalı bir konu olmayı sürdürüyor.



Çin'deki kurban çukurlarında 3 bin yıllık ipek kalıntısı keşfedildi

Asya'daki ipekböceği yetiştiriciliği binlerce yıl önceye dayanıyor (Pexels)
Asya'daki ipekböceği yetiştiriciliği binlerce yıl önceye dayanıyor (Pexels)
TT

Çin'deki kurban çukurlarında 3 bin yıllık ipek kalıntısı keşfedildi

Asya'daki ipekböceği yetiştiriciliği binlerce yıl önceye dayanıyor (Pexels)
Asya'daki ipekböceği yetiştiriciliği binlerce yıl önceye dayanıyor (Pexels)

Çin'deki 3 bin yıllık kurban çukurlarında ipek kalıntıları tespit edildi. Araştırmacılar değerli lifin, dini ritüellerde kullanıldığını düşünüyor. 

Asya ülkesinin Siçuan eyaletinde yer alan arkeolojik kazı alanı Sanxingdui'de binlerce yıllık kuban çukurları ortaya çıkarılyor.

Bugüne kadar çukurlarda altın ve tunç gibi maddelerden yapılan eserlerin yanı sıra çeşitli hayvanların kalıntıları da bulunuyor.

Shang Hanedanı (MÖ 1600 - MÖ 1100) dönemine ait 6 çukurda, tunç ve yeşim taşı gibi maddelerden yapılan yanmış eserler ve kül katmanları saptanmıştı. Bazı eserlerde kumaş izleri gören bilim insanları bunun ipek olup olmadığını araştırdı.

İpek Yolu'na adını veren lif, kapsamlı ticaret yollarının kurulmasında önemli bir yere sahipti. Ayrıca eski kayıtlarda Çinlilerin ipekböceği yetiştirdiği geçse de ipeğin kolay bozunması nedeniyle geçmişi net bir şekilde belirlenemiyordu.

Bulgularını hakemli dergi Scientific Reports'ta 25 Kasım Pazartesi günü yayımlayan ekip, gelişmiş tekniklere başvurarak maddenin ipek olduğunu doğruladı.

Bilim insanları yaklaşık 3 bin yıl önceye tarihlenen çukurlarda bulunan eserlerin yanma belirtileri taşımasını dini ritüellere bağlıyor. Ekip, bunların tapınaklarda kullanıldıktan sonra "bilinmeyen nedenlerden dolayı" yer altına gömüldüğünü söylüyor.

Tunç ve yeşim taşından yapılan, "ızgara benzeri bir eşya" üzerinde tespit edilen ipek de muhtemelen ritüellerde kullanılıyordu. 

Araştırmacılar, ipeğin dini törenlerde "Cennet ve Dünya arasında iletişim kurmak için bir malzeme taşıyıcı" görevi görmüş olabileceğini öne sürüyor. 

Bu teori, ipeğin genellikle ölülerin öteki dünyayla bağlantı kurmasını sağlama amacıyla cenaze giysilerinde kullanıldığıni ifade eden tarihi metinlerle de örtüşüyor.

Bulgular, Tunç Çağı'nın ilk dönemlerinde ipeğin önemli bir yer edindiği düşüncesini destekliyor. Araştırmacılar makalede şöyle yazıyor:

Sanxingdui arkeolojik kazı alanında ipek izlerinin ve kalıntılarının ilk kez keşfedilmesi, ipeğin ritüel bağlamında kullanımına dair arkeolojik kanıtlar sunuyor ve 3 bin yıl önceki antik Shu halkının dinlerini nasıl ifade ettiğine dair daha fazla bilgi sağlıyor.

Independent Türkçe, IFL Science, Phys.org, Scientific Reports