Merzuki, Tunus’taki Frankofon Zirvesi’ni engellemeye çalıştığını kabul etti

Eski Başbakan Munsif Merzuki zirvenin yapılmasının darbeye destek olduğunu savundu.

Necla Buden, 13 Ekim’de yetkililerle yaptığı görüşmelerde ekonomide reform yapma sözü verdi. (AFP)
Necla Buden, 13 Ekim’de yetkililerle yaptığı görüşmelerde ekonomide reform yapma sözü verdi. (AFP)
TT

Merzuki, Tunus’taki Frankofon Zirvesi’ni engellemeye çalıştığını kabul etti

Necla Buden, 13 Ekim’de yetkililerle yaptığı görüşmelerde ekonomide reform yapma sözü verdi. (AFP)
Necla Buden, 13 Ekim’de yetkililerle yaptığı görüşmelerde ekonomide reform yapma sözü verdi. (AFP)

Tunus’un eski Başbakanı Munsif Merzuki, Fransız yetkililerle gelecek ay Tunus’un Cerbe şehrinde yapılması planlanan Frankofon zirvesinin düzenlenmesini engellemeye çalıştığını kabul ederek bundan gurur duyduğunu söyledi. Merzuki, “Darbe yaşayan bir ülkede bu zirvenin yapılması darbeye destek sayılır” dedi.
Merzuki’in açıklaması, Tunus’un ev sahipliği yapacağı Frankofon Zirvesi’nin ertelendiğinin duyurulduğu 13 Ekim’den sonra geldi. Zira kararla geniş çaplı  bir tartışma patlak verdi. Aynı şekilde bu ani ertelemenin nedenlerine ve olağanüstü cumhurbaşkanlığı önlemlerine karşı çıkan bazı Tunuslu siyasetçilerin söz konusu kararın alınmasında oynadığı rolün boyutuna dair birçok soru işareti ortaya çıktı.
Merzuki, Tunus’un bu yıl demokratik yola dönmesini dilediğini belirterek ülkenin bu krizden çıkmasını ve Frankofon Zirvesi’nin gelecek yıl, ‘ama demokratik bir ülkede’ yapılmasını istediğini vurguladı.  
Gözlemciler, 18. Frankofon Zirvesi’nin düzenlenmesi ile ilgili olarak kamuda uygulanan istisnai tedbirlere ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin, geçen eylül ayına kadar resmi gazetede yayımlanmadığına dikkat çektiler. Bu ertelemeyi örgütsel nedenlere bağladılar. Zira kararnamenin yayınlanmasındaki gecikme, zirve hazırlıklarını da doğrudan etkiledi.
Tunus Dışişleri Bakanlığı, “Frankofon Daimi Konseyi’nin olağanüstü oturumu, üye devletlerin temsilcilerinin Tunus’un bu zirveye ev sahipliği yapması konusunda fikir birliğine varması ve en üst düzeyde geniş bir kitle katılımı sağlamak için Cerbe Adası’nda toplanma tarihini 2022’ye ertelemesi ile sonuçlandı” açıklamasında bulundu.
Diğer yandan Cumhurbaşkanlığı, eski iktidar koalisyonu ile yaşanan keskin anlaşmazlıklar ortasında, Cumhurbaşkanı Kays Said liderliğinde ‘devrimi ve ıslah hareketini tamamlamak için’ ulusal bir diyalog başlatma vaadini yerine getirmeye hazırlanıyor.
Cumhurbaşkanı’nın kampanyasının üyesinden Halil Abbas, yaklaşan diyalogda sunulacak önceliklerin ‘siyasi sistemin reformu ve Tunusluların beklentilerini karşılayan ekonomik seçeneklerin formüle edilmesiyle ilgili iki ana eksen ile özetlendiğini’ söyledi. Başkanın ilkesel olarak diyalogu reddetmesi hakkında gündeme gelen söylentileri kabul etmeyen Abbas şu ifadeleri kullandı:
“Diyalog, başarısız ekonomik seçeneklerin yanı sıra siyasi sistem de dahil olmak üzere Tunus’un son on yılda yaşadığı krizin nedenlerinin teşhis edilmesiyle başlayacak. Bu nedenle diyalogun en büyük başlığı, hükümet sistemini değiştirmek olacaktır.”
Diğer yandan Başbakan Necla Buden hükümeti, Maliye Bakanı Siham Bugadiri Nemsiyye, Sağlık Bakanı Ali el-Murabıt, Eğitim Bakanı Fethi es-Selavati ve Merkez Bankası Başkanı Mervan el-Abbasi’nin katılımıyla düzenlediği bir dizi toplantı ile  göreve başladı. Toplantıda öncelikli ekonomik ve finansal gelişmelere değinildi. Başbakan ayrıca Ticaret ve İhracatı Geliştirme Bakanı Fadile el-Rabhi Bin Hamza ve Su Kaynakları ve Balıkçılık Bakanı Mahmud Hamza ile de bir araya geldi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, hükümetin kurulmasından dolayı Tunus’u tebrik etti. Price, 10 kadın bakanın yer aldığı yeni hükümetin, ‘Tunus’un ülkenin karşı karşıya olduğu büyük ekonomik, sağlık ve sosyal sorunları ele alma yolunda attığı güzel bir adım’ olduğunu söyledi. Sözcü ayrıca ABD’nin ‘anayasal düzene hızlı bir dönüş için, kapsayıcı bir yol oluşturmaya yönelik daha fazla işaret görülmesi’ arzusunda olduğunu vurguladı.
Washington yönetimi ‘Tunus’taki siyaset arenasını, demokrasinin durumunu ve ABD siyaseti düzeyinde sonraki adımları ele alacak’ Kongre’nin toplantı tarihi olarak 14 Ekim’in belirlenmesi için baskı uygulamıştı. ABD Dışişleri Bakanlığı da daha önce Tunus’ta istisnai tedbirlerin ne zaman sona ereceğine ilişkin belirsizlikten’ duyduğu endişeyi dile getirmişti.



Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)

Filistin Enformasyon Merkezi, Gazze Şeridi'ndeki İç Güvenlik Teşkilatı yetkililerinden Yarbay Ahmed Zemzem’in bu sabah Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Megazi Mülteci Kampı’nda silahlı kişiler tarafından düzenlenen silahlı saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

Gazze İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan kısa basın açıklamasında, ilgili makamların Yarbay Ahmed Zemzem suikastıyla ilgili ‘derhal soruşturma başlattığı’ ve suikasta karışan şüphelilerden birini tutukladığı, diğer şüphelilerin izini sürme çabalarının ise devam ettiği belirtildi. Açıklamada olayın arkasındaki koşulları ve nedenleri ortaya çıkarmak için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.

Olay, İsrail ordusunun dün akşam Gazze şehrinin batısındaki er-Raşid Caddesi’nde bir araca düzenlenen baskında Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları liderlerinden Raid Saad'ı öldürdüğünü açıklamasının üzerinden 24 saat geçmeden meydana geldi. İsrail, Saad'ın öldürüldüğü saldırıyla, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti.


Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
TT

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)

Cezayir’de Kabiliye bölgesi, ayrılıkçı “MAK” hareketinin Fransa’da ilan etmeyi planladığı “bağımsız Kabiliye devleti” girişimine karşı dikkat çekici bir toplumsal mobilizasyona sahne oldu. Cezayir yönetiminin, ülkenin toprak bütünlüğünü hedef almakla suçladığı bu girişime karşı bölgede çeşitli protesto ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi.

Başkent Cezayir’in yaklaşık 250 kilometre doğusunda bulunan ve Kabiliye’nin en büyük kentlerinden biri olan Becaia (Bejaia) vilayetinde, vatandaşlar ve yerel aktörler ulusal birliğe zarar verecek her türlü projeye karşı olduklarını ortaya koyan çok sayıda inisiyatif gerçekleştirdi. Kent genelinde çok sayıda ev ve iş yerinin cephelerine Cezayir bayraklarının asıldığı gözlemlendi.

Becaia Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından “Cezayir tek ve bölünmezdir” sloganıyla düzenlenen, ulusal bayraklarla süslenmiş araçlardan oluşan bir konvoy, kent merkezinden hareket ederek çeşitli cadde ve köyleri dolaştı. Öte yandan Becaia Üniversitesi öğrencileri yayımladıkları bildiride, ayrılıkçı MAK hareketinin projesini reddettiklerini belirterek, “Cezayir’in birliği ve egemenliğine” olan bağlılıklarını vurguladı.


HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.