NASA'nın 12 yıl sürecek yeni uzay görevine sayılı saatler kaldı: İşte tüm bilinenler

8 göktaşına yakın geçiş yapması hedeflenen Lucy, uzay ajansının en uzun erİmli görevlerinden biri olacak (NASA)
8 göktaşına yakın geçiş yapması hedeflenen Lucy, uzay ajansının en uzun erİmli görevlerinden biri olacak (NASA)
TT

NASA'nın 12 yıl sürecek yeni uzay görevine sayılı saatler kaldı: İşte tüm bilinenler

8 göktaşına yakın geçiş yapması hedeflenen Lucy, uzay ajansının en uzun erİmli görevlerinden biri olacak (NASA)
8 göktaşına yakın geçiş yapması hedeflenen Lucy, uzay ajansının en uzun erİmli görevlerinden biri olacak (NASA)

NASA, Jüpiter’in çevresinde yer alan asteroitleri incelemek için bugün yeni bir uzay aracı fırlatıyor.
Lucy isimli uzay aracı, kamuoyunun ilgisini üzerine çekiyor. Göreve sayılı günler kala uzmanların katılımıyla halka açık çeşitli etkinlikler düzenlenmeye başlıyor.
Tam 12 yıl sürmesi planlanan göreve dair ayrıntılar da giderek netleşiyor. İşte Lucy görevi ve tüm bilinenler…

Fırlatma canlı yayımlanacak
Gaz devi Jüpiter’in yörüngesini paylaşan Truva asteroitlerini incelemek üzere 12 yıllık bir göreve çıkacak Lucy uzay aracı, Florida'daki Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu'ndan fırlatılacak.
Atlas V roketiyle gerçekleşecek fırlatmanın Türkiye saatiyle 12.30’da yapılması planlanıyor.
Öte yandan NASA hava durumundaki olası değişiklikler vb. koşullara göre bu saatin değişebileceğini belirtiyor.
Fırlatma, NASA’nın internet sitesinden, sosyal medya kanallarından ve Space.com üzerinden canlı yayımlanacak. Yayın, fırlatmadan yarım saat önce başlayacak.
Öte yandan NASA, gezegenbilimcilerin ve mühendislerin katılımıyla görevle ilgili bilgilerin paylaşıldığı çeşitli etkinlikler düzenliyor.
Bu etkinliklerin de aynı kanallardan canlı yayımlanacağını belirten uzay ajansı, fırlatmaya sahne arkasından katılmak ve ekip üyeleriyle gerçek zamanlı sohbet etmek isteyenlerin Eventbrite internet sitesinden ücretsiz kayıt olabileceklerini bildirdi.

Uzay aracı hangi asteroitleri ziyaret edecek?
NASA’dan gelen açıklamada "12 yıllık görevi boyunca Lucy, rekor sayıda asteroit keşfedecek" ifadelerine yer verildi.
Açıklamada uzay aracının Mars ve Jüpiter arasında kalan Ana Kuşak’ta yer alan bir göktaşının ve Truva kuşağında yer alan 7 göktaşının yakınından geçeceği belirtildi.
Söz konusu görev için farklı özellikler taşıyan asteoritler seçildi. Bu göktaşları arasında C tipi (kondrit, kil ve silikattan yapılmış yaygın asteroitler), D tipi (organik moleküller açısından zengin asteroitler) ve P tipi (organikler açısından zengin olduğu düşünülen ve Dünya’da örneği bulunmayan asteroitler) diye sınıflandırılan göktaşları yer aldı.
Lucy, bu bölgelerdeki asteroitleri ziyaret eden ilk uzay aracı olacak. NASA yetkilileri, "Lucy bize gezegenleri oluşturan ilkel cisimlerin çeşitliliğini ilk kez gösterecek" diye konuştu.

"Lucy gökyüzünde elmaslarla"
Uzay aracı ismini insanın kalıntıları bulunan en eski atasından alıyor. 1974'te bugünkü Etiyopya'da bulunan ve yaklaşık 3,2 milyon yıl önce yaşadığı düşünülen primat Lucy, Australopithecus afarensis türünden yetişkin bir dişiydi.
Söz konusu primat da ismini The Beatles'ın "Lucy in the Sky with Diamonds (Lucy Gökyüzünde Elmaslarla)" sözlerini içeren 1967 tarihli ünlü şarkısından almıştı.

Lucy görevinin amacı ne?
NASA yetkilileri uzay aracının Güneş Sistemi’nin doğuşuna dair önemli bilgiler sağlayacağını umuyor. İşte bu nedenle araç, insanlığın doğuşuna dair eşsiz bilgiler sağlayan primat Lucy’yle aynı ismi paylaşıyor.
Görev ekibine liderlik eden Harold Levison, "Bu asteroitler, dev gezegenlerin nasıl oluştuğunu ve Güneş Sistemi’nin nasıl geliştiğini anlamamızı sağlayacak" diyor ve ekliyor:
"Bu bilimsel değeri açısından göktaşları, gerçekten gökyüzündeki elmaslar gibi."
Lucy'nin uzun yolculuğu onu en az 8 farklı asteroide götürürken uzay aracı Dünya’nın yer çekimi kuvvetinden de yararlanacak. Bu amaçla Güneş Sistemi’nin dış kısmına varmadan önce ve sonra birçok kez Dünya’nın yakınından geçecek. 
Bu rota, uzay aracını türünün ilk örneği kılıyor. Zira Lucy, Güneş Sistemi’nin dışından Dünya'ya uçacak ilk uzay aracı olacak.
Independent Türkçe, Space, NASA



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news