Marmara Denizi'nin küresel iklim değişikliği ve kirliliğe bağlı ısındığı belirtildi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Marmara Denizi'nin küresel iklim değişikliği ve kirliliğe bağlı ısındığı belirtildi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Marmara Çevresi İzleme Projesi Yöneticisi hidrobiyolog Mehmet Levent Artüz, küresel iklim değişikliği ve kirliliğe bağlı olarak Marmara Denizi'nin ısındığını söyledi.
Edirne Kent Konseyi ev sahipliğinde Edirne Belediyesi Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen Türkiye Kent Konseyleri Platformu 27. Genel Kurulunda "İklim Krizi ve Denizler" başlıklı sunum yapan Artüz, iklim krizinin denizleri olumsuz etkilediğini belirtti.
Türkiye'nin üç tarafını çevreleyen 4 farklı karakterde denizin bulunduğunu ifade eden Artüz, bunlardan Marmara'nın farklı özgün bir yapıya sahip olduğunu dile getirdi.
Küresel ısınmaya bağlı olarak kara ve denizlerde sıcaklıkların arttığına dikkati çeken Artüz şöyle devam etti:
"Küresel iklim krizi dediğimiz zaman kuraklık bazlı olarak hava sıcaklığının artmasından bahsediyoruz. Aynı oranda bir doğal klima ortamı olan denizlerde de sıcaklıklar artıyor. Ancak Marmara Denizi özelinde baktığımızda yine kirlenme bazlı olarak küresel ısınmanın iki buçuk katı kadar artan su sıcaklıklarına rastlıyoruz. Niye? Çünkü biz Marmara Denizi'ni kirletirken askıdaki katı madde miktarını artırıyoruz. Yani Marmara Denizi'nin bulanıklığı artıyor. Siyah bir kabın içinde güneşin altına bıraktığımız su gibi Marmara Denizi ısınıyor."
Artüz, Marmara Denizi'ndeki sıcaklık artışının biyolojik çeşitliliği olumsuz etkilediğinin altını çizdi.
Marmara'da 2000'li yıllardan beri atmosferik farklılıklar görüldüğünü aktaran Artüz şunları kaydetti:
"Isınma, küresel ısınmadan iki buçuk kat önünde gidiyorsa, demek ki iki buçuk kat atmosferde ve global olarak ne olacağını çok kaba bir şekilde modelleyebiliriz. Söylenen 1 derecelik bir artışta tür çeşitliliğinin belirli bir oranla azalacağı. Ama Marmara Denizi’nin üst su sıcaklığını 2,5 derece arttırdığımızda ticari öneme sahip balıklardan bakalım, 124 tane farklı türden pat diye sıfıra geliyoruz. Şu anda Marmara Denizi’nin ısınan üst su kütlesinde Marmara Denizi’ne özgü olan bir türe rastlamak mümkün değil. Sadece göçmen türler mevcut. Eğer böyle giderse ve biz yaptıklarımıza böyle devam edersek çok kısa süre sonunda Karadeniz’i de Marmara Denizi gibi kaybedeceğiz."



Dalay Lama: 130 yaşımı görmek istiyorum

14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)
14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)
TT

Dalay Lama: 130 yaşımı görmek istiyorum

14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)
14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)

Tibet Budizmi'nin ruhani lideri 14. Dalay Lama Tenzin Gyatso cumartesi günü sürgündeki binlerce Tibetli'yle buluştu. 

Dünyanın dört bir köşesinden gelen takipçileri, 14. Dalay Lama'nın onlarca senedir yaşadığı Dharamshala yakınlarındaki büyük tapınakta bir tören düzenledi.  

6 Temmuz'da 90 yaşına girecek 14. Dalay Lama'nın çok uzun bir yaşam sürmesi için duacı oldular. 

Tenzin Gyatso törende yaptığı ve eş zamanlı olarak farklı dillere çevrilen konuşmasında Budistlerin ruhani koruyucularından birine işaret ederek şu ifadeleri kullandı:

Şu ana kadar elimden gelenin en iyisini yaptım. Avalokiteśvara'nın da desteğiyle 30-40 yıl daha yaşayıp duyarlı varlıklara ve Budizm öğretilerine hizmetimi sürdürmeyi umut ediyorum.

14. Dalay Lama, aralıkta Reuters'a yaptığı açıklamada 110 yaşına kadar yaşayacağını öngörmüştü. 

Tenzin Gyatso, ölümünden sonra Tibet'teki Budizm geleneğinin süreceğini belirterek, bu unvanı taşıyan son kişi olmayacağını önceki günlerde söylemişti.

Ruhani lider, 1587'de oluşturulan Dalay Lama unvanının yeni bir reenkarnasyonla süreceğini ifade etmişti.

Halefinin belirlenmesinde tek yetkinin kendi kurduğu Gaden Phodrang Vakfı'na ait olacağını söyleyen Tenzin Gyatso, 15. Dalay Lama'nın Çin sınırları dışında "özgür dünyada" doğacağını da yinelemişti. 

Gyatso'nun "Çin dahil herhangi bir ülke tarafından siyasi amaçlarla seçilen bir adayın tanınmaması gerektiğini" vurgulamasına Pekin'den tepki gelmişti. 

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning, yeni Dalay Lama'nın Pekin yönetimi tarafından onaylanması gerekeceğini savunmuştu.

Tibet Budizmi'ne göre Dalay Lama, reenkarne olacağı bedeni kendisi seçebiliyor. 

Tenzin Gyatso, 1940'ta Dalay Lama’nın 14. reenkarnasyonu olarak Tibet Budizmi'nin ruhani liderliğini yapmaya başlamıştı.

Gyatso, Çin birliklerinin Tibet'in başkenti Lhasa'da 1959'da patlak veren bağımsızlık yanlısı ayaklanmayı bastırmasının ardından bölgeyi terk etmiş ve Hindistan'ın kuzeyindeki Dharamshala kentine yerleşmişti. Burada sürgündeki Tibet meclisi ve hükümetini kurmuştu.

Himalaya Dağları'nın kuzeyinde yer alan 2,5 milyon kilometre genişliğindeki Tibet Platosu, deniz seviyesinden ortalama 4 bin 380 metre yüksekliğiyle "dünyanın çatısı" diye biliniyor.

Tarih boyunca yarı göçebe Tibet halkının yurdu olan bölge, 1951'de imzalanan 17 Nokta Anlaşması'yla Çin'in egemenliğine girmişti. Pekin yönetimi, bunu "Tibet'in barışçıl özgürleşmesi" diye adlandırmıştı.

Independent Türkçe, AFP, Reuters