Çin, yörüngeye hipersonik füze fırlatarak uzay kabiliyetini test etti

Long March 5B roketi, Nisan ayında Çin’in güneyindeki Wenchang Uzay Aracı Fırlatma Alanı’ndan uzaya gönderildi (AFP)
Long March 5B roketi, Nisan ayında Çin’in güneyindeki Wenchang Uzay Aracı Fırlatma Alanı’ndan uzaya gönderildi (AFP)
TT

Çin, yörüngeye hipersonik füze fırlatarak uzay kabiliyetini test etti

Long March 5B roketi, Nisan ayında Çin’in güneyindeki Wenchang Uzay Aracı Fırlatma Alanı’ndan uzaya gönderildi (AFP)
Long March 5B roketi, Nisan ayında Çin’in güneyindeki Wenchang Uzay Aracı Fırlatma Alanı’ndan uzaya gönderildi (AFP)

İngiltere merkezli Financial Times gazetesi, Çin’in yörüngeye hipersonik bir füze fırlatarak yeni bir uzay kabiliyetini test ettiğini bildirdi.
Habere göre, test hakkında bilgisi olan beş kaynak, Çin’in Ağustos ayında dünyanın etrafını bir kez turlayan bir hipersonik füzeyi test ettiğini belirtti.
Ancak füze testinde hedef başarıyla vurulamadı ve füze hedefini yaklaşık olarak 32 kilometre ıskaladı.
Haberde, Çin’in hipersonik silahlar alanında kaydettiği bu ilerlemenin ABD istihbaratını şaşırttığı da ifade edildi.
Pentagon sözcüsü John Kirby, konuya dair şu açıklamayı yaptı;
“Çin’in geliştirmeye devam ettiği askeri yetenekler, sadece bölgede ve ötesinde gerilimi artırabilecek yeteneklerle ilgili endişelerimizi açıkça dile getirdik. İşte Çin’i bir numaralı tehdit olarak görmemizin nedenlerinden bir tanesi de bu gelişme.”
Çin’in yanı sıra ABD ve Rusya da hipersonik füzelerini geliştirmeye çalışıyor. Hipersonik füzeler ses hazından en az 5 kat daha hızlı uçuyor ve manevra yapabilmeleri onları takip ve imha etmeyi zor kılıyor.
Balistik füzeler hedeflerine ulaşmak için yüksek irtifada uçarken, hipersonik füzeler düşük yörüngede uçarak hedeflerine daha hızlı ulaşabiliyor.
 



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging