İsrail hapishanelerindeki mahkumlar, yönetim geri adım atana kadar direnişe devam edecekler

Geçen yıl 11 Eylül'de yeniden tutuklanıp mahkemeye çıkarıldıktan sonra Gilboa hapishanesinden kaçan Zekeriya Zubeydi (EPA)
Geçen yıl 11 Eylül'de yeniden tutuklanıp mahkemeye çıkarıldıktan sonra Gilboa hapishanesinden kaçan Zekeriya Zubeydi (EPA)
TT

İsrail hapishanelerindeki mahkumlar, yönetim geri adım atana kadar direnişe devam edecekler

Geçen yıl 11 Eylül'de yeniden tutuklanıp mahkemeye çıkarıldıktan sonra Gilboa hapishanesinden kaçan Zekeriya Zubeydi (EPA)
Geçen yıl 11 Eylül'de yeniden tutuklanıp mahkemeye çıkarıldıktan sonra Gilboa hapishanesinden kaçan Zekeriya Zubeydi (EPA)

İsrail Hapishanelerindeki Filistinli Esirler Hareketi, 4 gündür açlık grevinde olan İslami Cihad hareketi tutsaklarına destek amacıyla 21 Ekim Salı günü bir grup mahkumun daha açlık grevine başlayacağını duyurdu.
Cezaevlerinden yapılan açıklamada, işgal cezaevleri yönetiminin tutukluların taleplerini kabul etmemesi durumunda çok sayıda tutuklunun su grevine gideceği ve tansiyonu yükseltici taktik adımlar atılacağı belirtildi.
Çarşamba günü, İslami Cihad hareketi mensubu 250 mahkum, mahkumların Gilboa Hapishanesi’nden firar ettiği tarih olan 5 Eylül öncesine dönülmesini talep ederek açlık grevine başladı.
İslami Cihad mahkumları, İsrail Hapishane İdaresi yönetimini cezaevlerindeki örgütsel dayanışmayı dağıtmak amacıyla kendilerini hedef almakla suçluyor.
6 Eylül'den bu yana, İsrail Hapishane Yönetimi bir dizi kötü niyetli önlemler aldı. İslami Cihad tutsaklarını nakil, tecrit ve hücrelerde tutma, bir grup lideri sorguya gönderme gibi uygulamalarda bulunuyor. Ayrıca mahkumlara toplamda yaklaşık bir milyon İsrail Şekeli ağır para cezası uygulamak suretiyle çifte kısıtlama politikası uygulanıyor.
Esir Hareketi, bu tedbirlerle cezaevlerindeki İslami Cihad dayanışmasının dağıtılmasının amaçlandığını söyledi.
İsrail, daha sonra da Fetih hareketinin silahlı kanadı El-Aksa Şehitleri Tugayı üyesi Zekeriya Zubeydi ile birlikte Gilboa hapishanesinden kaçtıktan sonra tutuklanan 5 İslami Cihad mahkumuna odaklandı.
İslami Cihad Mahkumlar Heyeti, Cumartesi günü, işgal hapishanelerinin şimdiye kadar asgari  seviyedeki talepleri dahi karşılamadığı için mahkumların greve gittiklerini söyledi. Heyet, yaptığı açıklamada, top şimdi işgalcilerin sahasında diyerek açık açlık grevi mücadelesinin devam ettiğini doğruladı.
Hapishanelerdeki tüm Filistinli grupları temsil eden Esirler Hareketi, “Mahkumlar aşağılanmayı ve rezilliği kabul etmeyecekler. İşgalcilere sonuna kadar gittiğimizi bildirmek ve bize yapılan bu saldırıyı sonlandırmak için diz çökmedik, eğilmeyeceğiz. Allah'ın izniyle kazanacağız” dedi.
Esirler hareketinin açıklaması, mahkumların cezaevlerinde tansiyonun yükseltilmesine yönelik bir niyetlerinin olduğunu doğruluyor. Filistinli Esirler Hareketi, "İşgal hapishanelerinde mahkumların direnişi tansiyonu yükseltiyor" dedi.
Hareket, Raymond Hapishanesi'nde tutuklu bulunan Muhammed el-Amudi ve Hüsnü İsa'nın su içmeyerek grevin şiddetini arttıdığını, sağlıklarının bozulduğunu ve cezaevi kliniğine nakledildiklerini açıkladı.
Cumartesi günü yapılan açıklamada, "Üst üste dördüncü gün devam eden grev, işgal cezaevleri yönetiminin başlattığı saldırıyı durdurmak için geçtiğimiz dönemde diyaloglarını ve mücadele programlarını sürdüren tüm grupların desteğiyle yapıldı” vurgusu yapıldı.
Hamas da tehditlere katıldı. İşgal altındaki cezaevlerinde bulunan Hamas mahkumları heyeti cezaevi yönetiminin, örgütsel bağlantısı ne olursa olsun herhangi bir mahkuma farklı muamelede bulunmasına izin vermeyeceğini ve bununla mücadele etmek engel olacağını söyledi.
Heyet yaptığı açıklamada, tüm mahkumların cezaevi yönetiminin aldığı tedbirlerine, özellikle de İslami Cihad mahkumlarının maruz kaldığı uygulamalara karşı birlik içinde olduğunu teyit ettiğini yineledi.
Heyet, "Biz ve Esir Hareketin tüm paydaşları, işgal hapishanelerinin 6 Eylül'den önceki duruma döndürülmesi konusunda mutabık kalınan şartların uygulanmasında işgal cezaevleri yönetiminin erteleme ve isteksizliği karşısında boş durmayacağız” dedi. Esir hareketinin kazanımlarını korumaya devam ettiğini vurguladı.
 



Tom Barrack ve Arabistanlı Lawrence

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Tom Barrack ve Arabistanlı Lawrence

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

İbrahim Hamidi

ABD Başkanı Donald Trump'ın Türkiye Büyükelçisi ve Suriye- Lübnan Özel Temsilcisi Tom Barrack, her açıklaması veya tweeti ile tartışma yaratıyor. Sözleri, Ortadoğu'ya yabancı bir Amerikan sözlüğünden geliyor. Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra Sykes-Picot Anlaşması ile çizilen sınırları ve Batı'nın “(Ortadoğu'da) haritalar dayatmasını ve sınırları kurşun kalemle çizmesini” sert bir şekilde eleştirdi.

Tom Barrack, “Batı’nın müdahale dönemi sonsuza dek sona erdi. Gelecek, bölgenin kendi üreteceği çözümlerindir” dedi. Ayrıca, “giriştiğimiz beş savaşın” başarısızlıklarının ardından gelen “rejim değişikliği” ve “ulus inşası” politikalarını da tenkit etti.

Barrack, Suriye Emeviliğine ve Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'ya olan hayranlığını dile getirerek, onu bağımsızlık için 12 yıl mücadele eden ABD'nin kurucu başkanı George Washington'a benzetti. Ayrıca, ABD'nin terörle mücadeledeki müttefiki olan Suriye Demokratik Güçleri’ni (SDG) hedef aldı. Lübnanlıları, hemen harekete geçmezlerse “varoluşsal bir tehdit” ile karşı karşıya kalacakları, Bilad-ı Şam haritasına geri dönme kaderini yaşayacakları konusunda uyardı. Ayrıca, Lübnan’ın “Büyük Suriye” haritasına dahil olduğuna dolaylı olarak işaret etti.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre Barrack, her açıklamanın ardından ilk açıklamasını düzelten bir açıklama yayınlıyor. Ancak, Trump'ın Temsilcisi’nin Ortadoğu'daki kilit ülkeler hakkındaki bu açıklamalarının önemini küçümsemek hata olur. Bunu vurgulamak için de açıklamalarına eşlik eden gelişmelere ve açıklamalara dikkat çekmek gerekiyor.

Öncelikle, Başkan Trump, 13 Mayıs'ta Riyad'da yaptığı “Başkan Trump'ın Ortadoğu'da Müreffeh Bir Gelecek Vizyonu” başlıklı açılış konuşmasında Ortadoğu vizyonunu bizzat ortaya koydu. “Devlet inşacıları diye adlandırılanlar, inşa ettiklerinden çok daha fazla devleti yok ettiler” dedi. Ardından “Amerikalılar Irak ve Afganistan'da trilyonlarca dolar harcadılar, ancak hiçbir işe yaramadı. ABD, bu iki ülkeden geri çekildi ve başarısız oldu çünkü Amerikalı ‘müdahaleciler’ anlamadıkları toplumlara müdahale ettiler ve nasıl yaşanacağına dair dersler verdiler” diye ekledi.

Öte yandan, bölgenin ve liderlerinin ürettiği çözümleri övdü ve “modern Ortadoğu'nun doğuşunun bölge halklarının kendi elleriyle gerçekleştiğini” ve bunun “büyük bir dönüşüme” yol açtığını söyledi. Trump, “geçmişi” olan Suriye Cumhurbaşkanı Şara'ya da övgüler yağdırdı ve ardından “Suriye'ye bir şans” vermek için ona ve Heyet Tahrir eş-Şam'a yönelik yaptırımları kaldırdı.

Trump'ın Türkiye Büyükelçisi Barrack'ı Suriye ve Lübnan Özel Temsilcisi olarak ataması, Ankara'nın bir zamanlar Amerika'nın "Arabistanlı Lawrence'ı" olarak adlandırdığı Brett McGurk'ün politikalarına karşı büyük bir darbe

İkincisi, Trump'ın İran, Gazze ve Ukrayna Özel Temsilcisi Steve Witkoff gibi Barrack da Dışişleri Bakanlığı bürokrasisinden ve Amerikan kurumlarından çok uzak ve Başkan Trump ile doğrudan dostluğu olan bir iş adamı. Ortadoğu'daki önemli meselelerdeki rolü artarken, Dışişleri Bakanlığı'nda müzakere ve diplomasi deneyimine sahip üst düzey yetkililerin atamaları ya ertelendi (örneğin, Dışişleri Bakan Yardımcısının yardımcısı olarak göreve başlaması planlanan Joel Rayburn) ya da Dışişleri Bakanı Marco Rubio tarafından uygulanan “kapsamlı reform planı” kapsamında Dışişleri Bakanlığı'ndan uzaklaştırıldılar.

Üçüncüsü, Barrack'ın nerede ikamet ettiğinin büyük bir önemi var, çünkü kendisi Trump'ın Türkiye Büyükelçisi. Ankara, eski Beyaz Saray Ortadoğu yetkilisi Brett McGurk ile ciddi bir sorun yaşıyordu. McGurk'ü Amerika’nın “Arabistanlı Lawrence’ı” olarak adlandırıyordu. Bununla, McGurk'ün, geçen yüzyılın başında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Arap isyanını destekleyen İngiliz Arabistanlı Lawrence’a benzer şekilde, Doğu Suriye'de kendisine karşı bir Kürt oluşumu kurarak Ortadoğu haritasını yeniden çizmek istediğini kastediyordu.

Dolayısıyla, Trump'ın Türkiye'ye elçi olarak Barrack'ı ataması, McGurk'ün politikalarına karşı büyük bir darbe anlamına geliyor. Barrack'ın Suriye, Kürtler, Lübnan, haritalar ve Sykes-Picot Anlaşması hakkındaki açıklamalarında da bu açıkça görülüyor. Barrack'ın sözlerinin önemini pekiştiren, Trump'ın bizzat kendisinin Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın “dostu” olduğunu defalarca açıkça söylemiş olması. Hatta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu, Erdoğan ile askeri çatışma yerine Suriye konusunda bir anlaşmaya varmaya da teşvik etmişti.

Dördüncüsü, ABD'nin son on yıllarda Ortadoğu'daki politikaları, işlevsel olarak muhatap olduğu her rejimin hassasiyetlerini ve değerlendirmelerini dikkate alan birçok örtük, dile getirilmemiş mutabakat içeriyordu. Örneğin, Suriye güçlerinin 1976'da Amerikan onayıyla Lübnan'a girdiği tartışmasızdır. Hafız Esed, Çöl Fırtınası Harekâtı'na katılımı ve İsrail ile müzakereler karşılığında ABD’den yeşil ışık aldıktan sonra, 1990'da Mişel Avn isyanını bastırdı. Aynı durum, Filistin Kurtuluş Örgütü ve lideri Yaser Arafat'ın 1982'de Lübnan'dan sınır dışı edilmesi için de geçerliydi.

Bu mutabakatların sırları çekmecelerde ve söylemsel değerlendirmelerde saklı kaldı. Daha sonra al-Majalla’da, Suriye'nin 2005'te ordusunun çekilmesiyle vesayet döneminin sona ermesinden önce Lübnan'daki birçok eyleminin Amerikan onayıyla desteklendiğine dair bir dizi gizli Suriye belgesi yayınlayacağız.

Barrack'ın sözleri, Lübnan, Suriye ve Sykes-Picot Anlaşması doğmadan önce Osmanlı, Bilad-ı Şam ve Büyük Suriye’nin eyaletlerinden biri olan Zahle’den göç etmeden önce atalarının anlattığı hikâyelere duyulan bir özlem değil. Trump'ın ikinci döneminde söylenmiş olmaları, onlara daha fazla ağırlık kazandırıyor. Bunlar en azından boş veya tesadüfü sözler değil, aksine Beyaz Saray koridorlarındaki ciddi düşünceleri yansıtıyor. Çoğu, üst düzey liderler arasında kapalı kapılar ardında da söylenmiş olabilir. Ancak, gerçekleşmesi dengelere bağlı ve başarılı olması başka bir konu, çünkü birçok Amerikan macerası amaçlanandan farklı bir şekilde sona erdi. Trump yönetiminin hızlı sonuç almak istemesi ve görüşlerini desteklemek için uzun süreli bir askeri müdahaleye yanaşmaması, Barrack'ın tweetlerini tehlikeli ve rahatsız edici kılıyor ve etkileri sosyal medya platformlarının ötesine uzanıyor.