Mısır’da Beni Hasan arkeolojik alanında ziyaretçi hizmetlerinin geliştirilmesi projesi tamamlandı

Minye’deki Beni Hasan arkeolojik alanının bir görüntüsü (Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı)
Minye’deki Beni Hasan arkeolojik alanının bir görüntüsü (Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı)
TT

Mısır’da Beni Hasan arkeolojik alanında ziyaretçi hizmetlerinin geliştirilmesi projesi tamamlandı

Minye’deki Beni Hasan arkeolojik alanının bir görüntüsü (Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı)
Minye’deki Beni Hasan arkeolojik alanının bir görüntüsü (Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı)

Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı, Hollanda Flaman Enstitüsü ile birlikte ülkenin güneyindeki Minye valiliğinde bulunan Beni Hasan arkeolojik alanının ziyaretçi hizmetlerini geliştirmeye yönelik projenin ikinci aşamasının çalışmalarını tamamladı. Çalışma Hollanda’nın Kahire Büyükelçiliği tarafından finanse edildi.
Bakanlık tarafından dün yapılan açıklamada, projenin, bakanlığın çeşitli müze ve arkeolojik alanlarda Mısırlı ve yabancı ziyaretçilere sunulan hizmetlerin yanı sıra ziyaret deneyimlerini geliştirecek ve onları tekrar ziyaret etmeye teşvik edecek şekilde geliştirme planı çerçevesinde alındığı belirtildi.
Projenin bu aşamasının çalışmaları, arkeolojik alana yapılacak ziyaretin güzergahının belirlenmesini ve alanın bir haritasının hazırlanmasını kapsıyor. Arkeolojik alanlar ve müzelerdeki hizmetlerin geliştirilmesinin genel sorumlusu İman Zeydan’a göre, daha fazla bilgi edinmek veya dijital ortamda görüntülemek için kare kod ile ziyarete açık mezarlıkların yanı sıra alanın önemini tanımlamak için tarihi bilgileri içeren bir dizi gösterge ve açıklayıcı panel kuruldu.

Beni Hasan arkeolojik alanı, Minye Valiliği'ndeki en önemli arkeolojik alanlardan biri olup günlük ve askeri hayattan sahnelerin fresklerini gösteren çarpıcı renkli yazıtlarla ziyarete açık dört mezar dahil, spor, ritmik danslar, avcılık gibi eğlencelerin yanı sıra kayaya oyulmuş çok sayıda mezarı içeriyor.
Proje insanların rahat hareket edebilmeleri için koridorlar, konforlu koltuklar, geri dönüşüm ve çevreyi korumak amaçlı çöp ayrıştırma sisteminin hazırlanmasının ve mobil tuvaletlerin yenileriyle değiştirilmesinin yanı sıra Breil alfabesiyle yazılmış yönlendirme panolarını da kapsıyor.
Arkeolojik Sitler ve Müzeler Turizm Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Basim İbrahim’e göre, başta çocuklar olmak üzere Mısırlı aileleri arkeolojik sit alanına ve atalarının uygarlığına bağlayan tüm aile bireylerine yönelik bir dinlenme ve sosyal hizmet alanı sağlandı.

Geliştirme projesinin ilk aşamasının uygulanması 2018'de başladı. Teknik uzmanlar tarafından arkeolojik alanlar ve müzeler için yönetim planları ilkeleri konusunda bir dizi eski eser müfettişi ve müze küratörüne eğitim verilmesini içeren projeyle arkeolojik alanların yönetiminin temelleri üzerine bir kitap tamamlandı. Kitap Arapça ve İngilizce olarak yayınlandı.
Minye Valiliği, Yukarı Mısır'ın çeşitli dönemlerinde Mısır tarihine tanıklık eden en önemli valiliklerinden biridir. Çünkü Tel el Amarna, Tuna el Cebel, el Ashmunin, el Bahnasa ve Malavi Müzesi gibi bir dizi arkeolojik alana ve turistik cazibe merkezine ev sahipliği yapmaktadır.

Öte yandan Bakanlık dün, ülke çapındaki arkeoloji müzelerinde Ekim ayının başyapıtları olarak seçilen arkeolojik eserleri açıkladı. Bu, müzelerin Facebook’da kendi sayfaları aracılığıyla halka açık olarak aylık olarak yaptığı geleneğin bir parçası.
İslam Eserleri Müzesi, yeşimden yapılmış çelik saplı bir hançer sergiliyor. Kıpti Müzesi, içi boş, yarı dairesel bir taban üzerinde duran bronzdan yapılmış bir haç sergilerken, haçın köşeleri her iki yanında yazıt bulunan kırmızı loblarla süslenmiş.
İskenderiye Ulusal Müzesi ise, ince kırmızı çizgilerle süslenmiş, altın rengi su ile kamufle edilmiş, kuş biçimli bir niş sergiliyor. Nişin kenarı, mavi emaye ile kamufle edilmiş bir zemin üzerine kırmızı ince çizgilerle işlenmiş bitkisel motiflerin yer aldığı bir bantla süslenmiş.

Kraliyet Mücevherler Müzesi, altından yapılmış, yuvarlak kapağı yağlı oniks olan ve üzerinde Kraliçe Farida'nın bir portresi, platin bir taç ve elmaslarla süslenmiş bir hilal bulunan bir kutu sergileniyor. Ayrıca Emniyet Müdürlüğü Müzesi'nde Osmanlı döneminden kalma fildişi saplı demir bir kılıç ve çiçek motifli bakır süslemeli tahta bir sandık sergileniyor.
Tahrir’deki Mısır Müzesi, Ekim zaferinin anısına, 18. Hanedan döneminde Mısır'ı yöneten Kral III. Thutmose'un mermer büstünü sergiliyor. Kral III. Thutmose, seçkin askeri planlar yapan, askerleri en iyi tatbikatlar üzerine eğiten, ordusunu kalbe ve kanatlara bölen ve daha önce bilinmeyen askeri taktik ve manevraları kullanan ve kaleler inşa eden ilk kişi.

Kral III. Thutmose, Krallar Vadisi'ndeki 34 No'lu mezara gömülü ve bu mezar 1898 yılında keşfedildi. Mumyası ise modern devlet döneminin diğer mumyalarıyla birlikte 1881'de Deyrü’l Bahri’deki Kraliyet Önbellek’de ortaya çıktı. III. Thutmose’un mumyası, geçtiğimiz Nisan ayında Mısır Müzesi’nden Ulusal Mısır Medeniyeti Müzesi’ne transfer edildi.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.