Mısır’da Beni Hasan arkeolojik alanında ziyaretçi hizmetlerinin geliştirilmesi projesi tamamlandı

Minye’deki Beni Hasan arkeolojik alanının bir görüntüsü (Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı)
Minye’deki Beni Hasan arkeolojik alanının bir görüntüsü (Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı)
TT

Mısır’da Beni Hasan arkeolojik alanında ziyaretçi hizmetlerinin geliştirilmesi projesi tamamlandı

Minye’deki Beni Hasan arkeolojik alanının bir görüntüsü (Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı)
Minye’deki Beni Hasan arkeolojik alanının bir görüntüsü (Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı)

Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı, Hollanda Flaman Enstitüsü ile birlikte ülkenin güneyindeki Minye valiliğinde bulunan Beni Hasan arkeolojik alanının ziyaretçi hizmetlerini geliştirmeye yönelik projenin ikinci aşamasının çalışmalarını tamamladı. Çalışma Hollanda’nın Kahire Büyükelçiliği tarafından finanse edildi.
Bakanlık tarafından dün yapılan açıklamada, projenin, bakanlığın çeşitli müze ve arkeolojik alanlarda Mısırlı ve yabancı ziyaretçilere sunulan hizmetlerin yanı sıra ziyaret deneyimlerini geliştirecek ve onları tekrar ziyaret etmeye teşvik edecek şekilde geliştirme planı çerçevesinde alındığı belirtildi.
Projenin bu aşamasının çalışmaları, arkeolojik alana yapılacak ziyaretin güzergahının belirlenmesini ve alanın bir haritasının hazırlanmasını kapsıyor. Arkeolojik alanlar ve müzelerdeki hizmetlerin geliştirilmesinin genel sorumlusu İman Zeydan’a göre, daha fazla bilgi edinmek veya dijital ortamda görüntülemek için kare kod ile ziyarete açık mezarlıkların yanı sıra alanın önemini tanımlamak için tarihi bilgileri içeren bir dizi gösterge ve açıklayıcı panel kuruldu.

Beni Hasan arkeolojik alanı, Minye Valiliği'ndeki en önemli arkeolojik alanlardan biri olup günlük ve askeri hayattan sahnelerin fresklerini gösteren çarpıcı renkli yazıtlarla ziyarete açık dört mezar dahil, spor, ritmik danslar, avcılık gibi eğlencelerin yanı sıra kayaya oyulmuş çok sayıda mezarı içeriyor.
Proje insanların rahat hareket edebilmeleri için koridorlar, konforlu koltuklar, geri dönüşüm ve çevreyi korumak amaçlı çöp ayrıştırma sisteminin hazırlanmasının ve mobil tuvaletlerin yenileriyle değiştirilmesinin yanı sıra Breil alfabesiyle yazılmış yönlendirme panolarını da kapsıyor.
Arkeolojik Sitler ve Müzeler Turizm Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Basim İbrahim’e göre, başta çocuklar olmak üzere Mısırlı aileleri arkeolojik sit alanına ve atalarının uygarlığına bağlayan tüm aile bireylerine yönelik bir dinlenme ve sosyal hizmet alanı sağlandı.

Geliştirme projesinin ilk aşamasının uygulanması 2018'de başladı. Teknik uzmanlar tarafından arkeolojik alanlar ve müzeler için yönetim planları ilkeleri konusunda bir dizi eski eser müfettişi ve müze küratörüne eğitim verilmesini içeren projeyle arkeolojik alanların yönetiminin temelleri üzerine bir kitap tamamlandı. Kitap Arapça ve İngilizce olarak yayınlandı.
Minye Valiliği, Yukarı Mısır'ın çeşitli dönemlerinde Mısır tarihine tanıklık eden en önemli valiliklerinden biridir. Çünkü Tel el Amarna, Tuna el Cebel, el Ashmunin, el Bahnasa ve Malavi Müzesi gibi bir dizi arkeolojik alana ve turistik cazibe merkezine ev sahipliği yapmaktadır.

Öte yandan Bakanlık dün, ülke çapındaki arkeoloji müzelerinde Ekim ayının başyapıtları olarak seçilen arkeolojik eserleri açıkladı. Bu, müzelerin Facebook’da kendi sayfaları aracılığıyla halka açık olarak aylık olarak yaptığı geleneğin bir parçası.
İslam Eserleri Müzesi, yeşimden yapılmış çelik saplı bir hançer sergiliyor. Kıpti Müzesi, içi boş, yarı dairesel bir taban üzerinde duran bronzdan yapılmış bir haç sergilerken, haçın köşeleri her iki yanında yazıt bulunan kırmızı loblarla süslenmiş.
İskenderiye Ulusal Müzesi ise, ince kırmızı çizgilerle süslenmiş, altın rengi su ile kamufle edilmiş, kuş biçimli bir niş sergiliyor. Nişin kenarı, mavi emaye ile kamufle edilmiş bir zemin üzerine kırmızı ince çizgilerle işlenmiş bitkisel motiflerin yer aldığı bir bantla süslenmiş.

Kraliyet Mücevherler Müzesi, altından yapılmış, yuvarlak kapağı yağlı oniks olan ve üzerinde Kraliçe Farida'nın bir portresi, platin bir taç ve elmaslarla süslenmiş bir hilal bulunan bir kutu sergileniyor. Ayrıca Emniyet Müdürlüğü Müzesi'nde Osmanlı döneminden kalma fildişi saplı demir bir kılıç ve çiçek motifli bakır süslemeli tahta bir sandık sergileniyor.
Tahrir’deki Mısır Müzesi, Ekim zaferinin anısına, 18. Hanedan döneminde Mısır'ı yöneten Kral III. Thutmose'un mermer büstünü sergiliyor. Kral III. Thutmose, seçkin askeri planlar yapan, askerleri en iyi tatbikatlar üzerine eğiten, ordusunu kalbe ve kanatlara bölen ve daha önce bilinmeyen askeri taktik ve manevraları kullanan ve kaleler inşa eden ilk kişi.

Kral III. Thutmose, Krallar Vadisi'ndeki 34 No'lu mezara gömülü ve bu mezar 1898 yılında keşfedildi. Mumyası ise modern devlet döneminin diğer mumyalarıyla birlikte 1881'de Deyrü’l Bahri’deki Kraliyet Önbellek’de ortaya çıktı. III. Thutmose’un mumyası, geçtiğimiz Nisan ayında Mısır Müzesi’nden Ulusal Mısır Medeniyeti Müzesi’ne transfer edildi.



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.