Husi milislerinin saldırıları sonucu Marib’te 44 bin kişi yerinden edildi

Yemen hükümeti Husilerin halkı zorla göç ettirmesini ‘insani felaket’ olarak nitelendiriyor

TT

Husi milislerinin saldırıları sonucu Marib’te 44 bin kişi yerinden edildi

Yemen hükümeti, Husilerin Marib'in güney ve batısındaki saldırıları nedeniyle on binlerce sivilin yaşadığı facia koşullarına ilişkin uyarısını yineledi. Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) ise milisler bu yıl başında gerginliği arttırdığından beri yaklaşık 44 bin kişinin yerinden edildiğini, yaklaşık 4 bin ailenin çatışmaların kaydedildiği Abdiyye ilçesinde mahsur kaldığını doğruladı.
Şarku’l Avsat’ın kaynaklardan bildirdiğine göre Yemen Dışişleri ve Göçmen İşleri Bakanı Dr. Ahmed Avad bin Mubarek, BM’ye bağlı Uluslararası Göç Örgütü (IOM) başkanı Christa Rottensteiner ile Marib'de yerinden edilenlerin karşı karşıya olduğu insani felaket durumu ve Husi milislerinin işlediği ağır insan hakları ihlallerini görüştü.
Yemen resmi haber ajansı SABA’nın haberine göre “Bakan Mubarek, Marib'deki Husi saldırganlığının, ildeki sivillerin ve yerinden edilmiş kişilerin durumu üzerindeki tehlikeli yansımaları konusunda uyardı. Zirâ Husi milislerin sürekli balistik füze ve çeşitli ağır silahlar ile gerçekleştirdikleri saldırılar nedeniyle Eylül ayında ilin güney bölgelerinden en az 3 bin aile yerinden edildi. Bakan aynı zamanda bu askeri gerilimin, en az 2 milyon yerinden edilmiş kişiye ev sahipliği yapan Marib’deki zor insani koşulları daha da kötüleştirdiğine dikkati çekti” ifadeleri kullanıldı.
Husi milislerin Abdiyye bölgesinde sivillere karşı gerçekleştirdiği katliam ve rehin alma eylemlerine yönelik korkunç ihlallere değinen Yemenli Bakan, uluslararası toplumun bu tür ağır ihlallere göz yummasının milislerin sivillere karşı daha fazla şiddet ve istismara başvurmasına yol açacağı uyarısında bulundu.
IOM’un yerinden edilenlerin karşı karşıya kaldığı trajik etkilerin hafifletilmesinde oynadığı rolü takdir eden Bakan Mubarek, yerinden edilen insan sayısı arttığı sırada örgütün geçici başkent Aden'de ve kurtarılan diğer valiliklerde faaliyetlerini sürdürmesi ve yoğunlaştırmasının önemine dikkat çekti.
OCHA, Yemen'deki insani durumla ilgili haftalık güncellemesinde, bilhassa Sirvah, Rahba ve Mahliya bölgelerinde düşmanca eylemlerin yaygın olduğu Marib’de ön cephelerde yoğun çatışmaların devam ettiğini belirtti. Açıklamada aynı zamanda “Ocak 2021'de gerilim başladığından bu yana yaklaşık 44 bin kişi yerinden edildi. Marib'in güneyindeki Abdiyye ilçesinde ise çatışmaların sürdüğü belirtildi. Yaklaşık 4 bin ailenin ön saflarda mahsur kaldığı tahmin ediliyor. Aynı zamanda insani yardım erişiminin olmadığı bölgede tıbbi malzeme ve diğer temel ihtiyaç maddelerinde ciddi kıtlık olduğu bildirildi” ifadelerine başvuruldu.
BM’nin raporuna göre, el-Beyda ve Marib ile sınırdaki beş ilçede son zamanlarda artan çatışmalar, daha fazla yerinden edilmeye yol açtı. Daha fazla insanın yerinden edileceği beklenirken durum ise değişkenliğini koruyor.
Söz konusu rapora göre, yerinden edilenlerin yüzde 70'inin kadın olduğu tahmin ediliyor. İnsani yardım ortaklarının bildirdiğine göre cephe hatlarında mahsur kalan siviller korunmaya, tıbbi malzemeye, ek gıda yardımına ve giysilere ihtiyaç duyuyor. 
Çatışmalar devam ettiği sırada daha fazla sivilin Sirvah, Rahba, Cuba, Harib, Marib ve Hadramut taraflarına doğru kaçmaya devam edeceği tahmin ediliyor. Ancak yerinden edilmişlerin kaldığı yerlerde yoğunluk yaşanıyor.
OCHA, Yemen'i bu yıl ikinci kez vuran selin altyapıya, evlere ve barınaklara zarar vererek can kaybı ve yaralanmalara neden olduğunu ifade etti. Yemen bölgelerinin üçte birindeki özel mülkler ve yerinden edilmişlerin kaldıkları yerler, çiftlikler, yollar, elektrik şebekeleri ve kanalizasyon sistemleri dahil olmak üzere diğer yapılarda zararın kaydedildiğini de ekledi.
Söz konusu rapora göre 13 bin 596 ailenin bundan etkilendiği, 10 bin 412'sinin ise acil yardıma ihtiyacı olduğu tahmin ediliyor.
OCHA, hızlı ve etkili bir müdahaleyi kolaylaştırma yönünde insani yardım ortaklarının ülke çapında bir sel hazırlık planı uyguladığını, etkilenen nüfus için sektörler arası ortak yardımın seferber edildiğini açıkladı. Nitekim insani yardım ortakları, acil müdahale mekanizması (insanların yerinden edildiği ilk 72 saatte ihtiyacı olan ailelere sağlanan hayat kurtarıcı yardım paketi) aracılığıyla bin 579 aileye yardım, 5 bin 138 aileye gıda dışı ve barınma yardımı, 3 bin 601 aileye su, sanitasyon ve hijyen yardımı, 4 bin 286 aileye ise acil gıda yardımı sağladı.



HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
TT

HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)

Hükümet, sağlık ve yardım kaynakları ile görgü tanıklarına göre, insansız hava aracı (İHA) savaşının bir devamı olarak, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Sudan ordusunun kontrolü altındaki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki aşırı kalabalık bir hapishane ve Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki bir mülteci kampı da dahil olmak üzere Sudan'ın çeşitli yerlerinde düzenlenen saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı. Öte yandan geçici idari başkent olan Port Sudan şehri, bir hafta boyunca havalimanı, konteyner limanı, otel ve yakıt deposunda meydana gelen patlamaların ardından sakin bir gün geçirdi.

Sudan Hükümet Sözcüsü ve Kültür ve Enformasyon Bakanı Halid el-İaysir dün yaptığı açıklamada, ülkenin merkezindeki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki hapishane ve hastaneyi hedef alan HDK’ye ait bir İHA’nın bombalaması sonucu 20 kişinin hayatını kaybettiğini ve 50 kişinin de yaralandığını söyledi. El-İaysir yaptığı açıklamada, el-Ubeyd’deki hapishanede yaşananların tam teşekküllü bir savaş suçu olduğunu ve milislerin Sudanlı sivillere yönelik ihlal kayıtlarına eklendiğini belirtti. El-İaysir, bir terör eylemi olarak nitelendirdiği saldırıyı en sert ifadelerle kınadı.

frgty6
Kuzey Darfur'daki çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş Sudanlılar, 27 Nisan 2025 (Reuters)

Sudan Doktorlar Ağı ise yaklaşık 5 bin mahkûmun bulunduğu hapishaneye düzenlenen saldırıda 21 kişinin yaşamını yitirdiğini, bazıları ağır olmak üzere 47 kişinin de yaralandığını açıkladı. Ağ, uluslararası insani yardım ve insan hakları örgütlerini, silahsız sivillere yönelik ihlallerin genişlemesini ve nüfus yoğunluğu yüksek büyük şehirlerin hedef alınmasını durdurması için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmaya çağırdı.

HDK, yakın bir saldırının sinyalleri arasında el-Ubeyd'i birçok yönden kuşatıyor.

Ebu Şuk Mülteci Kampı bombalandı

Yardım kaynaklarına göre, HDK'nin Darfur bölgesinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı Ebu Şuk Mülteci Kampı’nı hedef alan bombardımanında aynı aileden 14 Sudanlı hayatını kaybetti. Ebu Şuk Mülteci Kampı Acil Servisi’nden dün yapılan açıklamada, kampın ‘HDK tarafından ağır topçu ateşine’ maruz kaldığı, aynı aileden 14 kişinin yaşamını yitirdiği ve çok sayıda kişinin de yaralandığı belirtildi. Ebu Şuk Mülteci Kampı, son dönemde HDK'nin yoğun saldırılarına sahne olan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de yer alıyor. Bu saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybederken yüz binlerce kişi de şehrin mülteci kamplarından göç etmek zorunda kaldı.

dfrgthy
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarındaki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) unsurları (Telegram)

Buna karşılık el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu (yerel bir grup), HDK'nin dün erken saatlerde şehre yeni bir ağır topçu bombardımanı dalgası başlattığını ve aynı zamanda sivil yerleri ve hayati tesisleri ayrım gözetmeksizin hedef alan kamikaze İHA’lar uçurduğunu bildirdi. Grubun resmi Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “Mermiler ayrım gözetmeksizin yoğun nüfuslu yerleşim bölgelerine yağıyor, kurbanların sayısını arttırıyor ve yıkım alanını genişletiyor. Bu ölümcül döngü her gün tekrarlanıyor. Sabah bombardımanla başlıyor, ardından uzun sürmeyen temkinli bir sükûnet geliyor ve sonra yeni bir şiddetli bombardıman dalgasına dönüşüyor” ifadeleri yer aldı.

El-Faşir, HDK'nin şehre saldırıp kontrol altına alma girişimlerinin Sudan ordusu ve müttefik Darfurlu gruplar tarafından engellendiği bir yıl boyunca yüzlerce saldırıya maruz kaldı. Nisan ayının son haftasında el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, ‘el-Faşir şehrine ve savunmasız sakinlerine karşı kanlı bir katliam’ olarak tanımladığı olayda 750'den fazla havan topu, roket, tank ve ağır top mermisi kullanıldığını belgeledi.

HDK'nin el-Faşir'deki Zemzem Mülteci Kampı’na yönelik saldırıları, kamp sakinlerinin komşu şehirlere kaçmasına yol açtı ve Birleşmiş Milletler'e (BM) göre yaklaşık bir milyon kişinin yaşadığı kamp ‘neredeyse boş’ hale geldi.

dfrgtyh
Darfur'dan Çad'daki Adre'ye giden yerlerinden edilmiş Sudanlılar (Arşiv - Reuters)

El-Faşir şehri, geniş Darfur bölgesinde HDK'nin kontrolü dışında kalan tek büyük şehir olması nedeniyle ordu ile HDK arasındaki savaşta stratejik bir öneme sahip. BM ve uluslararası gözlemciler önümüzdeki günlerde yaygın vahşetlerin yaşanabileceği uyarısında bulundu.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) 450 binden fazla insanın el-Faşir, Zemzem ve Ebu Şuk kamplarındaki saldırılardan kaçarak Kuzey Darfur'daki Tavile'ye ulaştığını bildirdi. UNICEF ve ortaklarının sahada 14 sağlık merkezinde hayat kurtarıcı bakım sağladıkları, çocukları taradıkları ve hayat kurtarmak için sağlık hizmeti verdikleri belirtildi.

Port Sudan'da sükûnet

Ülkenin doğusundaki Port Sudan'da, bir hafta süren saldırıların ardından temkinli bir sükûnetin geri geldiğini belirten yerel kaynaklar, ülkede savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana ilk kez bu tür saldırılara tanık olan kentte hâkim olan endişe ve gerginlik atmosferinin ardından hayatın normale döndüğünü ifade etti. Geçtiğimiz pazar gününden bu yana geçici idari başkent Port Sudan, her gün İHA’larla düzenlenen ve havaalanı, liman ve ana yakıt depolarının yanı sıra Osman Dikne Hava Üssü gibi altyapı ve sivil tesisleri hedef alan yoğun saldırılara maruz kaldı. Ayrıca Sudan ordusunun Kızıldeniz'deki en büyük deniz üssü olan Flamingo Deniz Üssü de hedef alındı.