عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Çin dünyanın en güçlü katı yakıtlı roket motorunu test etti

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
    Pekin/AA
TT
TT

Çin dünyanın en güçlü katı yakıtlı roket motorunu test etti

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Çin, dünyanın en güçlü katı yakıtla çalışan roket motorunu test ettiğini duyurdu.
Çin Uzay ve Havacılık Bilimi ve Teknolojisi Şirketinden (CASC) yapılan açıklamada, roket motorunun Şansi eyaletinin Şian kentindeki yer testinde 500 tonluk itki gücüne ulaştığı bildirildi.
Açıklamada 3,5 metrelik motorun, Çin'in halihazırda uzay programında kullandığı en büyük taşıyıcı roket olan Long March 5'i ateşleyen sıvı yakıtlı roket motorundan dört kat fazla güç ürettiği ve bu alanda dünyanın en iyisi olduğu belirtildi.
Roket motorunun ağırlığını ve boyutunu azaltmak için yüksek dirençli lifler içeren kompozit malzemeler, itiş gücünü arttırmak için de egzoz ve yanma haznesinde bazı yeni teknolojiler kullanıldığı kaydedildi.
Motorun bin ton itiş gücü üretebilen versiyonunun da geliştirme aşamasında olduğu aktarıldı.
Bir yerden bir yere hızlı taşınabilen ve anında ateşleme kabiliyetine sahip katı roketler, askeri amaçlı platformlarda yaygın olarak kullanılıyor. Sıvı yakıtlı roket ateşleyicileri ise daha etkin itiş gücü sağladıkları için uzay programlarında tercih ediliyor fakat fırlatış hazırlığı uzun sürüyor.
Katı roket ateşleme teknolojisindeki ilerlemenin, uydu fırlatışları ve insanlı uzay seferleri için yeni olanaklar sağlayabileceği öngörülüyor.

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT