ABD istihbarat raporu: Küresel ısınma, küresel istikrarı tehdit ediyor

CIA’nın Virginia eyaletindeki merkez binasında bulunan logosu (Reuters-Arşiv)
CIA’nın Virginia eyaletindeki merkez binasında bulunan logosu (Reuters-Arşiv)
TT

ABD istihbarat raporu: Küresel ısınma, küresel istikrarı tehdit ediyor

CIA’nın Virginia eyaletindeki merkez binasında bulunan logosu (Reuters-Arşiv)
CIA’nın Virginia eyaletindeki merkez binasında bulunan logosu (Reuters-Arşiv)

ABD istihbarat servisleri, küresel ısınmanın küresel istikrarı tehdit ettiğine vurgu yaparak, artan sıcaklıklar ve aşırı hava koşullarıyla birlikte özellikle 2030’dan sonra artan su çatışması ve göç riski olduğuna dikkati çekti.
ABD istihbarat teşkilatları soruşturmalarının bir özetini içeren, Kasım başında Glasgow’da yapılacak olan COP26 İklim Konferansı’ndan haftalar önce yayımlanan raporda, “Paris Anlaşması hedeflerine ulaşmak için sera gazı emisyonlarının nasıl azaltılacağı konusunda ülkeler arasında anlaşmazlıklar olacağı için jeopolitik gerilim daha da kötüleşecek” denildi.
Artan sıcaklıklar ve aşırı hava koşullarıyla birlikte özellikle 2030’dan sonra artan su çatışması ve göç riski olduğuna dikkat çekilen raporda, “Kuzey Kutbu’ndaki buzların erimesi, esas olarak doğal kaynaklara erişim için stratejik rekabeti artırıyor” ifadeleri kullanıldı.
İstihbarat servisleri, çoğu ülkenin zor ekonomik seçimlerle karşı karşıya kalacağını ve emisyonlarını hızla azaltmak için muhtemelen teknolojik gelişmelere güveneceğini bildirerek, iklimi ve çevreyi manipüle etmeyi ve değiştirmeyi amaçlayan jeomühendislik tekniklerinin başka bir çatışma kaynağı olabileceğine dair uyardı.
Raporda, “Herhangi bir ülke, sıcaklık artışını 1,5 santigrat derece ile sınırlamaya yönelik diğer çabaların başarısız olduğunu düşünürse, iklim değişikliğinin etkilerine karşı koymak için güneş enerjisi teknolojilerini tek taraflı olarak test edebilir veya hatta uygulayabilir. Bu teknolojiler üzerinde uluslararası bir anlaşma olmadan, böyle tek taraflı bir çabanın ülke için verimsiz olacağını düşünüyoruz” denildi.
Söz konusu raporda, 2040’tan sonra az gelişmiş ülkelerin iklim değişikliğine az uyum sağlayabilecekleri ve bunun da bu ülkelerde istikrarsızlık ve hatta iç savaş riskini artıracağı belirtildi.
Risk altındaki bu ülkelerin ise, Myanmar, Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore, Guatemala, Haiti, Honduras, Nikaragua, Kolombiya ve Irak olduğu bilgisi verilirken, bu ülkelerin iklim değişikliğinin fiziksel etkilerine karşı son derece savunmasız oldukları ve bunlara uyum sağlayamadıklarının altı çizildi.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), aynı konuyla ilgili ve istihbarat raporuyla bağlantılı olarak yayınlanan ayrı bir raporda, ABD’nin Çin’in yükselişini kontrol altına alma eyleminin odak noktası haline gelen Hint-Pasifik bölgesinin yükselen sulara karşı savunmasız olduğu ifade edildi.



Demografik kriz: Ukrayna cepheye “dedeleri” gönderiyor

Ukrayna'da özellikle doğu cephesinde yaşlı askerler savaşıyor (Reuters)
Ukrayna'da özellikle doğu cephesinde yaşlı askerler savaşıyor (Reuters)
TT

Demografik kriz: Ukrayna cepheye “dedeleri” gönderiyor

Ukrayna'da özellikle doğu cephesinde yaşlı askerler savaşıyor (Reuters)
Ukrayna'da özellikle doğu cephesinde yaşlı askerler savaşıyor (Reuters)

Yeni neslini savaş sonrasına saklamaya çalışan Ukrayna'nın cephelerinde dedeler savaşıyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde, Ukrayna’nın doğusunda, özellikle Çasiv Yar yakınlarındaki cephelerde savaşan askerler arasında “Did” yani “Dede” lakabının yaygın şekilde kullanıldığına dikkat çekiliyor.

İnsan kaynağı sıkıntısı çeken ülkede Rusya’ya karşı cephede savaşanların önemli bir kısmının 40 yaş üstü askerlerden oluştuğu belirtiliyor.

Ukrayna’daki mevcut yasalara göre 25-60 yaş arası tüm erkekler askerlik hizmetine çağrılabiliyor ancak 18-24 yaş arasındaki erkekler, fiziki açıdan uygun olmalarına rağmen zorunlu askerlikten muaf.

Washington, Kiev’e zorunlu askerlik yaşının düşürülmesi çağrısında bulunuyor ama Ukrayna lideri Volodimir Zelenski buna yanaşmıyor. Kiev yönetimi, gençlerin cephede ölmesi durumunda savaş sonrası dönemde ülkenin yeniden inşası için gerekli demografik yapının riske gireceğini söylüyor.

Diğer yandan Zelenski yönetimi, gençleri orduya çekmek için yeni bir teşvik programı da başlattı. Bu kapsamda orduya katılanlara 24 bin dolarlık ek ödemenin yanı sıra faizsiz konut kredisi imkanı veriliyor.

Deneyimli askerlerin genellikle zırhlı araçlarda sürücü olarak görev yaptığı ya da tank operatörlüğüne getirildiği belirtiliyor. Uzun süreli siper nöbetleri ve fiziksel-psikolojik dayanıklılık gerektiren piyade pozisyonlarınınsa daha genç askerlere verilmesi isteniyor. Ancak buna rağmen bu görevlerde bile yaşça büyük savaşçılar yer alıyor.

Kimliğinin paylaşılmasını istemeyen Ukraynalı bir askeri analist şu değerlendirmeleri yapıyor:

Cephede savaşanların çoğu artık dede. Ama bu durumun sonsuza dek sürmesi mümkün değil. Gençler olmadan bu savaş bitse bile gelecek inşa edilemez.

Devlet, genç nüfusu koruma adına yaşlıları cepheye sürerken, askeri dengeleri de gözetmek zorunda. Analizde, Kiev yönetiminin en kritik stratejik sınavlarından birinin bu olduğu belirtiliyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, New Voice of Ukraine