FATF, Türkiye’yi izlemeye aldı

Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine İlişkin Mali Çalışma Grubu (FATF) önceki gün Türkiye’nin kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanını engellemede yeterli çabayı göstermediği gerekçesi ile gri listeye, yani izlemeye alındığını duyurdu.
Türkiye, bazı yetkililerin altın karşılığında petrol kaçakçılığına karışması suçlamasının yanı sıra Venezuela’da Nicolas Maduro ve İran ile ilgili başlıklarda da komisyondan uyarı aldı.
New York'taki ABD Temyiz Mahkemesi de Halkbank'ın yaptığı başvuruyu reddederek bankanın İran'a ABD yaptırımlarını delmesine yardımcı olduğu suçlamasıyla yargılanabileceğine hükmetti.
İkinci Temyiz Mahkemesi tarafından dün yapılan açıklamada, her ne kadar bankanın Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası (Foreign Sovereign Immunities Act - FSIA) kapsamında koruma altında olsa bile yöneltilen suçlamaların ticari faaliyet alanında, istisna kapsamına girdiği belirtildi.
Savcıların iddiası Halkbank'ın petrol gelirlerini altına ve ardından nakit paraya çevirerek İran'ın çıkarına olacak şekilde kullandığı ve bunu sahte ticaret belgeleri oluşturarak yaptığı yönünde.
Savcılar bankanın İran'a yasaklı fonlardan gizli bir biçimde 20 milyar dolar transfer edilmesi için yardımcı olduğunu; bu paranın en az 1 milyar dolarının ABD'nin mali sisteminde aklandığını sorgulayan belgeler sundular. Kara para aklama suçlaması yönelttiler.
Halkbank avukatları ise söz konusu suçlamaları reddetti.
Bankanın avukatları, Türkiye’nin FII yasası uyarınca kovuşturmadan muaf olduğunu zira bu yasa uyarınca Türkiye’nin dokunulmazlığına sahip olduğunu vurguladılar.
ABD Bölge Mahkemesi Yargıcı Richard Berman'ın, 1 Ekim’de bankanın dokunulmazlığına karşı uzun bir iddianameyle yargılamanın başlamasına izin veren bir karar yayınladı. Ancak bankanın avukatları karara itiraz ederek yargılamanın iptali yönünde başvuru yaptı. Mahkeme ise itirazı kabul etmedi.
Berman, ABD kamuoyunun Halkbank'ın İran'a yönelik ABD yaptırımlarını delmedeki rolü ve 20 milyar dolar olduğu iddia edilen paranın transferiyle ilgili ayrıntıları öğrenmekle ilgilendiğini söyledi.
Yargıç Berman’ın eski Halkbank yöneticisi Mehmet Hakan Atilla ve İran ve Türk vatandaşı Reza Zarrab’ın mahkumi yeti de dahil olmak üzere İran konusundaki davlarda ilgili sert kararlar verdiği biliniyor.
Halkbank davasına ilişkin tartışma Donald Trump dönemine, 2018 yılına uzanıyor. Trump yönetimi, Ankara’nın Suriye’nin kuzeydoğusunda başlattığı operasyon sonrasında bazı yaptırımlar uygulamıştı.

Rusya'da Azerbaycan vatandaşlarına yönelik toplu tutuklamaların ardından, Moskova ile Bakü arasında ilişkiler gerildi. Rusya, suç işleyenlerin peşine düştüğünü iddia etse de bu gerekçe Azerbaycan tarafını ikna etmedi ve bu dosyanın şu anda açılmasının ardında başka nedenler olduğu şüphesi uyandırdı.

İki ülke arasındaki gerginlikler, eski Sovyet coğrafyasındaki dengelerin önemli bir şekilde değiştiğini yansıtıyor ve Kremlin'e doğrudan meydan okuma mesajları gönderebilecek bölgesel güçlerin ortaya çıktığını gösteriyor. Bu durum, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in Moskova'daki zafer geçit törenine katılmaktan vazgeçmesine neden oldu.

Washington'daki Kenan Enstitüsü'nün uzmanı Maxim Trudolyubov, “Bakü'nün Moskova'ya meydan okuma hazırlığı, bölgesel güç dengesinde bir değişime işaret ediyor. Azerbaycan, daha bağımsız bir aktör olarak konumunu sağlamlaştırıyor” değerlendirmesinde bulundu.

Şarku’l Avsat’ın elde ettiği bilgilere göre Rus gazeteleri ve önde gelen yazarlar, Bakü'nün “Ukrayna senaryosunu izlediğini”, yani “ilişkilerin koparılması, ortak temellerin zayıflatılması ve iki ülkenin askeri çatışmaya sürüklenmesi” yönünde hareket ettiği konusunda uyarıyor.

FATF, Türkiye’yi izlemeye aldı

OECD’ye bağlı Mali Eylem Görev Gücü (FATF) Türkiye’yi gri listeye aldı.