عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

WHO: Mayıs ayı itibariyle 180 bin kadar sağlık çalışanı Kovid 19 nedeniyle hayatını kaybetmiş olabilir

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

WHO: Mayıs ayı itibariyle 180 bin kadar sağlık çalışanı Kovid 19 nedeniyle hayatını kaybetmiş olabilir

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) hazırladığı raporda dünyadaki 135 milyon sağlık çalışanından 80 ila 180 bininin 2020 Ocak ile 2021 Mayıs arasında Kovid-19 nedeniyle ölmüş olabileceğini belirtti.
WHO Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus yaptığı açıklamada sağlık çalışanlarına aşılanmada öncelik verilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Ghebreyesus şunları kaydetti:
119 ülkeden elde edilen veriler, dünya genelinde ortalama olarak her beş sağlık ve bakım çalışanından ikisinin tam olarak aşılandığını gösteriyor. Ancak elbette bu ortalama, bölgeler ve ekonomik gruplar arasındaki büyük farklılıkları maskeliyor.
Afrika'da her 10 sağlık çalışanından birinden daha azının tam olarak aşılandığını belirten Ghebreyesus, "Buna karşın  çoğu yüksek gelirli ülkede sağlık çalışanlarının yüzde 80'inden fazlası tam aşılı. Tüm ülkeleri, yoksul ülkelerdeki risk altındaki grupların yanı sıra tüm sağlık ve bakım çalışanlarının önceliklendirilmesini sağlamaya çağırıyoruz" ifadelerini kullandı.
Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

İncir ağacının karbondioksiti taşa çevirdiği ortaya çıktı

İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)
İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)
TT
TT

İncir ağacının karbondioksiti taşa çevirdiği ortaya çıktı

İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)
İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)

Bilim insanları bazı incir ağacı türlerinin yüksek miktarda karbondioksiti taşa çevirebildiğini buldu.

Bütün ağaçlar havadaki karbondioksiti toplayarak bunu selülöz gibi bitkiyi meydana getiren yapılara dönüştürür. Bazı ağaçlarsa CO2'yi kalsiyum oksalat adı verilen kristal bir bileşiğe çevirir. Bu bileşik daha sonra kireçtaşı ve tebeşir gibi taşların ana bileşeni olan kalsiyum karbonata dönüştürülebilir.

Kalsiyum karbonattaki inorganik karbon toprakta organik karbona kıyasla çok daha uzun süre kalabildiğinden daha etkili bir CO2 tutma yöntemi sunuyor.

Zürih Üniversitesi'nden Dr. Mike Rowley liderliğindeki bir araştırma ekibi bazı incir ağaçlarının da karbondioksitten şaşırtıcı seviyelerde kalsiyum karbonat üretebildiğini keşfetti. 

Araştırmacılar Kenya'nın Samburu bölgesine özgü üç incir ağacı türünü belirledikten sonra kalsiyum karbonatın ağaçtan ne kadar uzakta oluştuğunu inceledi. Ayrıca bu süreçte rol alan mikrobiyal toplulukları da tespit ettiler. 

Bilim insanları senkrotron analizi yoluyla kalsiyum karbonatın hem ağaç gövdelerinin dış kısmında hem de ağacın derinlerinde oluştuğunu buldu.

Çalışmanın bulgularını Prag'da düzenlenen Goldschmidt Konferansı'nda yarın sunması beklenen Dr. Rowley "Beni gerçekten şaşırtan ve hâlâ şaşırdığım şey, kalsiyum karbonatın ağaç yapılarının beklediğimden çok daha derinlerine inmesiydi" diyerek ekliyor: 

Bunun ağaç yapısındaki çatlaklarda gerçekleşen yüzeysel bir süreç olmasını bekliyordum.

Çalışmanın bulguları ağaç öldükten çok sonra bile karbonun toprakta kalacağına ve böylece meyveleri için dikilen incir ağaçlarının ekstradan iklim faydaları sağlayabileceğine işaret ediyor.

Dr. Rowley, "Ağaçların büyük bir kısmı toprak üstünde kalsiyum karbonata dönüşüyor" diyor: 

Ayrıca toprağın beklenmedik yerlerinde kök yapılarının yüksek konsantrasyonlarda kalsiyum karbonata dönüştüğünü görüyoruz.

İnceledikleri ağaçlar arasında en büyük etkiyi Ficus wakefieldii türünün yarattığını saptayan ekip, ağacın su ihtiyacını ve meyve verimini ölçmeyi ve farklı koşullar altında ne kadar CO2 tutulabileceğini araştırmayı planlıyor.

Bu ağaçların yaygınlaşması, iklim krizinin arkasındaki en önemli nedenlerden biri olan karbondioksitin atmosferden uzaklaştırılmasına büyük katkı sağlayabilir.

Independent Türkçe, Phys.org, New Scientist, Goldschmidt Konferansı