Libya Kovid-19 kapsamında tedbirlerini yeniliyor

Sınırlardan kaçak giriş yapan 'düzensiz göçmenler'e Kovid-19’a karşı aşı kampanyası uygulanıyor.

Trablus'taki bir gözaltı merkezinde aşılanan göçmenler (Uluslararası Göç Örgütü)
Trablus'taki bir gözaltı merkezinde aşılanan göçmenler (Uluslararası Göç Örgütü)
TT

Libya Kovid-19 kapsamında tedbirlerini yeniliyor

Trablus'taki bir gözaltı merkezinde aşılanan göçmenler (Uluslararası Göç Örgütü)
Trablus'taki bir gözaltı merkezinde aşılanan göçmenler (Uluslararası Göç Örgütü)

Libya'nın başkenti Trablus merkezli Ulusal Hastalık Kontrol Merkezinin (NCDC), bölgedeki sığınaklarda kalan düzensiz göçmenler için Kovid-19’a karşı yeni bir aşı kampanyası başlattığı bu günlerde Libya Sağlık Bakanı Dr. Ali el-Zanati, birkaç danışmanıyla birlikte Kovid-19 salgınıyla mücadele amacıyla ulusal planın hazırlık prosedürlerini yenilemeyi öngören politikaları görüştü.
Libya Sağlık Bakanlığı, Trablus'ta düzenlenen görüşmede, Bakanlık tarafından ülke genelinde aşı kampanyalarını yoğunlaştırmaya yönelik kollektif çabaları arttıran ve böylece salgın durumunun istikrara kavuşmasını sağlayan önlemlerin ele alındığını belirtti.
Diğer yandan Sağlık Bakanı Hastane İşlerinden Sorumlu Danışmanı Dr. Sadettin Abdulvekil, pandeminin sona ermesinin ötesinde mevcut epidemiyolojik durumdan yararlanmanın ve planlamanın temel noktaları gözden geçirdiğini belirterek, başlıca alanlarda yoğun bakım kapasitesinin ve iş verimliliğinin artırılmasıyla birlikte aile kapasitesinin artırılmasının öneminden bahsetti.
Hastalığın geçen yılın Mart ayında Libya'ya girmesinden bu yana toplam vaka sayısı 352 bine ulaştı. Ülke genelinde son 24 saatte 689 yeni vaka kaydedilirken, 194 vaka kritik durumda. Bu süreçte gerekli tedaviyi aldıktan sonra 286 bin vaka sağlığına kavuşurken, 4 bin 892 kişi ise hayatını kaybetti.
Libya Ulusal Petrol Şirketi (NOC) dün yaptığı açıklamada, bölge içerisinde salgınla mücadele çalışmalarına destek vermek üzere ülkenin güneyindeki Gat ilçesine tıbbi oksijen tesisi kurularak faaliyete alındığını açıkladı.
Açıklamanın devamında ise Şirket, bölgelerde bulunan oksijen kaynakları için mevcut bilgilerin incelendiğini ve izolasyon merkezlerine ve hastanelere oksijen sağlamak için bu fabrikaların üretim kapasitesinden maksimum şekilde yararlanmak için en iyi seçeneklerle ilerlediklerini belirterek, geçtiğimiz haftalarda el-Ajaylat, Jalu, Vadi Eşiği ve Ra’s Lanuf bölgelerine dört tıbbi oksijen tesisinin kurularak aktif hale getirildiğini açıkladı.
Ayrıca Ulusal Petrol Şirketi ve yabancı şirket ortaklarının koronavirüs salgınına karşı koymak için sağlık sektörüne destek sağlamaya devam ettiğini belirterek, söz konusu fabrikaların Libya'daki oksijen eksikliği sorununun çözümüne katkıda bulunduğuna dikkat çekti.
Aşılarla ilgili olarak el-Zanati merkez müdür Haydar el-Saih ve aşı komite başkanı Süleyman Ebu Sirvil ile ülkedeki koronavirüs aşısına olan ihtiyaçlarını görüştü.
el-Zanati, "Libya'nın gerçek aşı ihtiyacının 14 milyon dozdan fazla olduğu tahmin ediliyor" dedi.
Aynı bağlamda, Yasadışı Göçle Mücadele Dairesi, NCDC ve Uluslararası Göç Örgütü (IOM) ile işbirliği içerisinde düzensiz göçmen diye isimlendirilen sınırlardan kaçak giriş yapan kişilere yönelik koronavirüs aşısı için ulusal kampanyaya yeniden başladığını bildirdi.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.