Husilerin kontrol ettiği bölgelerdeki çocuklar arasında yetersiz beslenme artıyor

Fotoğraf  (EPA)
Fotoğraf (EPA)
TT

Husilerin kontrol ettiği bölgelerdeki çocuklar arasında yetersiz beslenme artıyor

Fotoğraf  (EPA)
Fotoğraf (EPA)

Uluslararası alandan yayınlanan raporlarda Yemen’de başta sağlık, beslenme, su, koruma, eğitim olmak üzere birçok alanda temel ihtiyaçların sağlanamadığı ve krizin hız kazandığı uyarısında bulunuldu. Yemenli sağlık kaynaklarına göre Husi milislerin kontrolü altındaki bölgelerde 5 yaş ve altındaki çocuklar yüksek oranda yetersiz beslenmeden mustarip. Ayrıca bu duruma bağlı olarak zayıflamaya ve güçsüz düşmeye devam ediyorlar.
Söz konusu kaynaklar Şarku’l Avsat’a verdikleri demeçte, başkent Sana'daki sağlık yetkililerin kendilerine Husilere bağlı 6 valilikte, ilçelerde ve köylerde iki ay içinde beş yaş ve altı çocuklar arasında binlerce yetersiz beslenme vakası bildirdiklerini aktardılar.
Kaynaklar, yetersiz beslenme sonucu son iki ayda milislerin kontrolü altındaki el-Hudeyde, Hacca, Aden, Amran, Sa'dah, İb ve Taiz vilayetlerinde binlerce çocuğun yaşamını yitirdiğini vurguladılar.
Darbeci Husi milislerinin kontrolündeki bölgelerde yetersiz beslenenlerin gerçek sayısı kasıtlı olarak gizlenmeye devam ediliyor.
Sağlık çalışanları Husilerin kontrol ettiği bölgelerde akut yetersiz beslenmedeki artışla birlikte Yemenli çocuklar için ölüm riskinin arttığını, bunun çocukların gelişimlerini ve zihinsel kapasitelerini olumsuz yönde etkilediğini bildirdiler. Çocukların ciddi bir bçimde ölüm tehlikesiyle karşı karşıya olduklarını kaydettiler.
Söz konusu bölgelerde yaşanan yetersiz beslenme ve kıtlık krizi, Husilerin işlediği insan hakları ihlalleri, yolsuzluk ve sağlık sektörü üzerinde uyguladıkları baskılar nedeniyle hız kazandı.
Sana'daki doktorlar, toplumda 5 yaşından küçük çocuklar arasında yüksek yetersiz beslenme oranlarının yeniden yükselmesinin nedenlerini araştırdılar. Çoğunun nedeni, Husi milislerin kontrolleri altındaki kasabalarda ve köylerde yaşayanlara yönelik işlediği suçlar ve ihlaller olarak belirlendi. Doktorlar ayrıca hastalıkların ve salgınların yayılmasıyla mücadele etmek için başta beslenme olmak üzere birçok başlıkta programların hayata geçirilmesinin önemini vurguladılar.
Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) dün Twitter’dan paylaştığı mesajında örgütün bu yılın ilk yarısında, çoğu Yemen bölgesinde yetersiz beslenen binlerce çocuğun tedavisine aktif olarak yardımcı olduğunu bildirdi. Yaklaşık 3 bin 269 Yemenli çocuğun tedavi edildiği bilgisini paylaştı.
Ağustos ayı sonlarında, UNICEF İcra Direktörü Henrietta Fore, 2,3 milyon Yemenli çocuğun şiddetli akut yetersiz beslenmeden muzdarip olduğunu ve 5 yaş ve altındaki yaklaşık 400 bin çocuğun aynı sebeple ölümle karşı karşıya olduğunu bildirdi.
Veriler, Husilerin başlattığı savaş sonucunda Yemen'deki çocukların yaşadığı trajik durumu gözler önüne seriyor.
Birleşmiş Milletler’e bağlı dört kuruluş birkaç ay önce uyarılarda bulundukları açıklamada şu ifadeleri kullandılar:
“Yemen’de 5 yaş ve altındaki 2,3 milyon çocuk akut yetersiz beslenmeden mustarip. Ayrıca 400 bin çocuğun acil bir şekilde tedavi edilmemeleri durumunda yaşamını yitirmesi bekleniyor.”
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Dünya Gıda Programı (WFP), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve ortakları tarafından yayınlanan raporda, Yemen'de 2020 yılına kadar 5 yaş ve altındaki çocuklar arasında yetersiz beslenme sebebiyle 22'lik bir artış olduğu belirtildi.
BM kuruluşları, söz konusu verilerin, 2015'te başlayan savaştan bu yana Yemen'de akut yetersiz beslenme oranlarının arttığına işaret ettiği konusunda uyardılar.
Örgütlere göre 2 yaşına kadar maruz kalınan yetersiz beslenme, çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimine kalıcı bir biçimde zarar veriyor.
Yetersiz beslenmeyi önlemenin ve yıkıcı etkilerini ortadan kaldırmak anne sağlığının korunmasıyla başlıyor. Ancak Yemen'de 2021 yılında yaklaşık 1,2 milyon hamile veya emziren kadının yetersiz beslenmeye maruz kaldığı biliniyor.



Gazze ateşkesi: Arabulucular garanti krizini nasıl aşacak?

Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Arabulucular garanti krizini nasıl aşacak?

Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın önümüzdeki hafta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da bir araya gelerek Gazze Şeridi'nde olası bir ateşkesle ilgili gelişmeleri ele alması bekleniyor.

Ancak Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanların tahminlerine göre, Netanyahu'nun siyasi geleceğinin parçalanmasından korkarak Gazze'deki savaşı kalıcı olarak durdurmayı reddetmesi ışığında, Hamas'ın ısrar ettiği savaşı durdurma garantisi krizi bir ‘ikilem’ olmaya devam ediyor. Arabulucuların savaşı sona erdirecek tüm fikir ve önerilerin tartışıldığı kısmi bir ateşkese gitmekten başka çareleri olmadığına dikkat çeken uzmanlar, Trump'ın İsrail Başbakanı’yla görüşmesi sırasında bu konuyu çözmek için yapacağı baskıya güveniyor.

Hamas dün bu garantilerin önemini vurguladı.

Hamas Siyasi Büro Başkanı’nın Medya Danışmanı Tahir en-Nunu CNN'e verdiği demeçte, “Ciddiyiz ve bir anlaşmaya varmaya hazırız; savaşı sona erdirmek için gerekli şartlar açık olduğu takdirde her türlü teklifi kabul etmeye hazırız” dedi.

dsfrg
İsrail'in dün Gazze Şeridi'ne düzenlediği bombardıman sırasında yükselen dumanlar (AFP)

Hamas liderlerinden Mahmud Merdavi dün yaptığı açıklamada, herhangi bir anlaşmanın ‘saldırganlığın tamamen durdurulması, işgal güçlerinin geri çekilmesi, insani protokole uyulması ve varılacak herhangi bir anlaşmanın fiilen uygulanmasını sağlayacak açık garantilere’ bağlı olması gerektiğini söyledi.

Garanti ikilemi

Geçtiğimiz ay İsrail ile İran arasındaki çatışmaların durmasının ardından yeniden gündeme gelen garanti talebi, müzakerelerin ivme kazandığı bir dönemde güçlü bir şekilde ortaya çıktı.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati pazar akşamı televizyonda yayınlanan bir röportajda şunları söyledi: “Şu anda masada olan ve üzerinde çalıştığımız şey, bir dizi esirin serbest bırakılması ve ateşkesin sürdürülmesi için gereken ivmeyi yaratacağı umuduyla insani ve tıbbi yardımın mümkün olan en kısa sürede girmesi karşılığında İsrail saldırganlığının 60 günlük bir ateşkesle durdurulmasıdır.”

Abdulati, “İsrail ve İran arasında ateşkes sağlandıktan sonra Gazze Şeridi'ne odaklanmak isteyen bir Amerikan vizyonu var. Gelecekteki herhangi bir anlaşmanın ateşkesin sürdürülebilirliğini sağlamak ve İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırganlığının yeniden başlamasını önlemek için yeterli miktarda garanti içermesi gerektiğine dair bir Amerikan anlayışı var” ifadelerini kullandı.

xscdfgt
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinliler (Reuters)

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre, son ateşkes çabaları hakkında bilgi sahibi olan Filistinli ve Mısırlı kaynaklar, arabulucu rolü oynayan Katar ve Mısır'ın savaşın her iki tarafıyla temaslarını yoğunlaştırdığını, ancak yeni bir görüşme turu için henüz bir tarih belirlenmediğini belirtti.

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile dün bir telefon görüşmesi yapan Mısır Dışişleri Bakanı, Gazze Şeridi'ndeki son gelişmeleri ve iki ülkenin ‘ateşkesi yeniden başlatmak, Filistin halkını bu zulümden kurtarmak, esir ve mahkûmları serbest bırakmak ve Gazze Şeridi'ne acil ve engelsiz insani yardım akışını sağlamak’ için ABD ile ortak çabalarını ele aldı.

Hamas, savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın parçası olması halinde kalan tüm esirleri serbest bırakmaya hazır olduğunu ifade ederken, İsrail esirlerin serbest bırakılması gerektiğini ve savaşın sona ermesinin Hamas'ın silahsızlanmasına ve Gazze Şeridi'ni yönetmekten uzaklaşmasına bağlı olduğunu savunuyor.

‘Dikenli konular’

Mısır Düşünce ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Genel Müdür Yardımcısı Tümgeneral Muhammed İbrahim ed-Duveyri, Hamas'ın talep ettiği garanti krizinin çözümünün kolay olmadığını düşünüyor. Ed-Duveyri, “İsrail'in reddetme ısrarı var. Zira savaşın sona ermesi şu anda Netanyahu hükümetinin yıkılması anlamına geliyor (...) Bu, Filistin hareketinin silahsızlandırılması ve liderlerinin sürgüne gönderilmesi konusundaki ısrarına ek olarak gerçekleşiyor” şeklinde konuştu.

Ed-Duveyri, arabulucuların, fikirlerin ortaya atılacağı, garantiler hakkında tartışmaların yapılacağı ve şartlarının anlaşmada açıkça belirtileceği geçici bir ateşkese gitmekten başka çaresi olmadığına inanıyor. Ed-Duveyri, “Garantiye ihtiyaç duyan tek şey savaşın durması değil; İsrail'in nihai çekilmesi de bir kriz ve Hamas'ın silahları gibi çetrefilli bir konu. Bu ve benzeri konular nihai statü müzakerelerine ertelenmeli” dedi.

fgthy
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'a düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden Filistinlilerin cenaze töreninde gözyaşı döken bir çocuk (Reuters)

Filistinli siyasi analist Eymen er-Rakab, mevcut krizin garantiler ve Washington'un gelecekte savaşı durdurma garantisi konusundaki tutumuna karar vermemiş olmasıyla ilgili olduğuna inanıyor. Er-Rakab, Gazze Şeridi'ndeki zor koşullar ışığında Hamas'ın kabul edeceği geçici bir ateşkesin sonuçlanmasının ardından garantiler krizinin arabulucular tarafından yapılacak sonraki görüşmelerin bir parçası olmasını bekliyor.

Hamas'ın garantiler konusundaki ısrarı, Trump'ın dün yaptığı açıklamada pazartesi günü Beyaz Saray'da Netanyahu ile yapacağı görüşmede Gazze ve İran'daki durumu ele alacağını duyurmasıyla birlikte geldi. Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Trump, “Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanmasını ve esirlerin geri dönmesini umuyoruz ve bunun önümüzdeki hafta içinde gerçekleşmesini bekliyoruz” dedi.

dfgth
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde İsrail tarafından bombalanan bir bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Netanyahu dün yaptığı açıklamada, geçen ay İran ile 12 gün süren savaşta elde ettiğini söylediği ‘büyük zaferin’ ardından Trump ile görüşmek üzere önümüzdeki hafta ABD'ye gideceğini söyledi.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Netanyahu'ya yakınlığıyla bilinen İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer'in Gazze savaşının sona erdirilmesi konusunu görüşmek üzere Beyaz Saray yetkilileriyle bir araya gelmek üzere bu hafta Washington'da olacağını belirtti.

Bilgi sahibi Mısırlı kaynaklar dün yerel medyaya, ‘İsrail ve Hamas'ın sadece geçici bir ateşkes değil, kapsamlı bir takas anlaşması yapmaları için son saatlerde Mısır'ın artan baskısı’ hakkında konuştu.

Kaynaklar, çeşitli taraflardan heyetlerin önümüzdeki 72 saat içinde Kahire'ye gelmesinin beklendiğini, her iki tarafı temsil eden şahsiyetlerin ise anlaşmazlık noktalarını çözmek üzere halihazırda Kahire'de bulunduğunu söyledi.

sdfrgty
İsrail'in Gazze şehri sahiline düzenlediği saldırıda hayatını kaybeden akrabasının cenazesi başında gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)

Kaynaklara göre Netanyahu, ‘kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimali olan müzakereleri engellerken, Amerikalı arabulucu tam bir ateşkesi içeren anlaşmayı onaylaması karşılığında Netanyahu'nun siyasi kariyerini hapishanede sonlandırmayacak şekilde İsrail içinde tam bir beraat üzerinde çalışmayı teklif ediyor.’

Trump ile Netanyahu arasında Gazze konusunda yeni bir geçici anlaşmaya varılması için daha fazla görüşme yapılmasını bekleyen ed-Duveyri, ‘Washington'un bu krizi sona erdirmek için oynayacağı büyük bir rol olduğunu, önyargılı olmaması ve krizi mümkün olan en kısa sürede sona erdirmek için Mısır ve Katar ile birlikte çalışması gerektiğini’ belirtti.

Netanyahu'nun Washington ziyaretinin Gazze Şeridi için yeni bir anlaşmaya varılmasında ‘belirleyici’ olacağına inanan er-Rakab, Trump'ın Netanyahu’ya baskı yaparak Washington'dan ateşkes ilan edebileceğini ve bunun gerçekleşmesi halinde Hamas'ın ateşkesi kabul edeceğini ve ABD’nin anlaşmanın uygulanması sırasında garantilerin görüşüleceği sözünü vereceğini düşünüyor.