Irak’ta seçim sonuçlarına yönelik yüzlerce itiraz karara bağlandı

Seçimi kaybeden partilerin gerginliği tırmandırma ihtimaline ilişkin çelişkili haberler aktarılıyor.

Seçimi kaybeden partilerin destekçileri Bağdat’taki Yeşil Bölge çevresinde gösteri düzenliyor. (AFP)
Seçimi kaybeden partilerin destekçileri Bağdat’taki Yeşil Bölge çevresinde gösteri düzenliyor. (AFP)
TT

Irak’ta seçim sonuçlarına yönelik yüzlerce itiraz karara bağlandı

Seçimi kaybeden partilerin destekçileri Bağdat’taki Yeşil Bölge çevresinde gösteri düzenliyor. (AFP)
Seçimi kaybeden partilerin destekçileri Bağdat’taki Yeşil Bölge çevresinde gösteri düzenliyor. (AFP)

Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği, şimdiye kadar seçim sonuçlarına gelen yaklaşık bin 400 itirazdan yüzlercesini karara bağladığını duyurdu. 2018 seçimlerinde aldığı onlarca sandalyeyi son seçimde kaybeden partiler gösterilerine devam etti. Bu partilerin gerginliği tırmandırma faaliyetlerine ilişkin çelişkili haberler aktarılıyor. Gösterilerin devam ettiği bir ortamda, Seçim Komiserliği, itirazların sonuçlarıyla ilgili inceleme işlemlerinin tamamlanmasının ardından sonuçları önümüzdeki günlerde Komiserliğin internet sitesinde yayınlayacağını duyurdu.
Seçim Komiserliği’nin medya sorumlularından Mühenned Mustafa, dün yaptığı açıklamada, “İtirazlar kontrol edilerek incelendikten ve tetkik edildikten sonra rapor haline getirilerek Seçim Komiserliği Konseyi’ne gönderildi. Önümüzdeki günlerde tüm tetik ve inceleme işlemlerini bitirerek önem sırasına göre sınıflandırıp internet sitesinde yayınlamaya çalışacağız. Seçimlerde rekabet edenler tarafından Seçim Komiserliği’ne sunulan şikayetlerin sayısı şimdiye kadar bin 400’e ulaştı. Belirlenen merkezlerin sayısı iyi ve bunların içeriğini sadece ilgili komiteler aracılığıyla biliyoruz. Seçim sonuçlarını değiştirecek itirazların olmaması halinde kesin olmayan seçim sonuçları esas alınacak” dedi.
Seçim Komiserliği, daha sonra yaptığı açıklamada, kendisine ulaşan yüzlerce itirazı karara bağladığını ve geri kalan itirazları incelemeye devam ettiğini belirterek, “İtirazların çoğu ya açık ve belirli kanıtlara dayanmıyordu ya da seçim merkezlerinin tümüne itiraz ediyordu” ifadelerini kullandı.
Bağdat ve diğer vilayetlerde seçimleri kaybeden ve seçim sonuçlarına itiraz eden Haşdi Şabi’nin siyasi kanadını destekleyenlerin oluşturduğu ve Organizasyon Komitesi adını verdiği oluşum yaptığı açıklamada, seçim sürecindeki gidişatı düzeltmesi için Seçim Komiserliği’ne 3 gün süre tanıdı. Seçim sonuçlarını reddeden partilerin tüm açıklamaları ve bildirileri Koordinasyon Grubu tarafından ilan edilirken, ilk kez bu açıklama, kendini Organizasyon Komitesi olarak isimlendiren yeni bir oluşum tarafından yapıldı. Organizasyon Komitesi, dünkü açıklamasında, “Seçim sonuçlarına yönelik itirazımızı yinelediğimizi vurgularken, aynı zamanda oyların kaderiyle oynama planına katıldıkları ve ortalığı karıştırmak ve Irak’ı Amerikan projelerine doğru itmeyi planlayan kişilerin ellerinde kontrol edilebilir bir araç haline geldikleri için Yüksek Seçim Komiserliği üyelerinin yargılanmasını talep ediyoruz” ifadelerini kaydetti.
Seçim Komiserliği Konseyi seçim sonuçlarını destekleyen ve övgüde bulunan bir açıklama yayınlarken, kendini Organizasyon Komitesi diye isimlendiren oluşum, açıklamasında, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’e, BM Irak Özel Temsilcisi Jeanine Hennis Plasschaert’i değiştirme çağrısında bulundu. Açıklamada Avrupa Birliği’ne (AB) de çağrıda bulunuldu ve AB gözlemcilerinin seçim merkezlerinde bulunduğu sırada kaydettikleri raporlardan faydalanarak rolünü yerine getirmesi talep edildi. Açıklamada ayrıca Yüksek Yargı Konseyi ve Federal Mahkeme’den Seçim Komiserliği’nin erteleme ve oyalama durumuna son vermesi istendi.
Kufe kentindeki Ehli Beyt Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden Prof. Dr. Galib ed-Dami, Irak’ta bir kesimin seçim sonuçlarına itiraz eden açıklamaları ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) Seçim Komiserliği ve Irak hükümetinden övgüyle söz ettiği açıklaması arasındaki çelişkiyi Şarku’l Avsat’a değerlendirdi. Dami, “BMGK’nin açıklaması, seçim sonuçlarını kabullenmeyi reddeden ve aldığı büyük yenilgiye itiraz eden tarafların pozisyonuna karşı Seçim Komiserliği ve Irak hükümetinin pozisyonunu güçlendirdi. BMGK’nin açıklaması, dengeleri değiştirmek için silah kullanma tehdidinde bulunabilecek grupların güçlerini zayıflattı. Çünkü bu gruplar uluslararası toplumun gözü önünde olmaya başladı. Bu da en nihayetinde bu grupları uzlaşmaya zorlayacak” diye konuştu.



Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri
TT

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

ABD Başkanı Donald Trump'un bu akşam Washington'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmeden önce tamamlanması için baskı yaptığı İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının yeni metni elde edildi. “Trump anlaşması” olarak bilinen öneri, iki aylık ateşkes, rehinelerin ve esirlerin serbest bırakılması ve İsrail ile Hamas'ın cesetleri iadesini içeriyor.

Londra merkezli al Majalla dergisinin elde ettiği yeni metin, Hamas'ın daha önce iki tarafa teslim edilen metinle ilgili görüşlerini dikkate alıyor

Gazze ateşkes müzakerelerine yakın bir kaynak, bugün “Al-Majalla” dergisine verdiği demeçte, Katar ve Mısır arabuluculuğunda müzakerelerin bugün, Trump-Netanyahu görüşmesi öncesinde Doha'da yeniden başladığını söyledi. Yetkili, Hamas'ın “Al-Majalla” dergisinde yayınlanan anlaşma taslağının üçüncü, beşinci ve on birinci maddelerinde üç değişiklik yapılmasını talep ettiğini ve bu değişikliklerin şunları içerdiğini açıkladı:

Birincisi, insani yardımın ulaştırılma yönteminde köklü değişiklikler yapılması ve bu yardımların “Gazze İnsani Yardım Kuruluşu” dışındaki BM kuruluşlarını da kapsaması.

İkincisi, 60 gün sonraki görüşmeler sırasında Katar, Mısır ve ABD'nin garantisinde ateşkesin sürdürülmesi.

Üçüncüsü, İsrail ordusunun Gazze'nin kuzeyindeki diğer bölgelerden ve Netzarim ekseninden çekilmesi.

İsrail heyeti Hamas'ın değişikliklerini reddetti, ancak taraflar müzakerelerin bugün devam etmesinde anlaştı.

Trump geçen salı günü, İsrail'in Hamas ile 60 gün sürecek ateşkesin son ayrıntılarını belirlemek için gerekli şartları kabul ettiğini ve bu süre zarfında iki tarafın savaşı sona erdirmek için çalışacağını söylemişti. Hamas'a yakın bir kaynak, hareketin, ABD'nin desteklediği yeni ateşkes önerisinin İsrail'in Gazze'deki savaşını sona erdireceğine dair garantiler almaya çalıştığını söyledi.

Şarku’l Avsat’ın  Majalla’dan aktardığı İsrail ile Hamas arasında anlaşmada Amerikan önerisinin tam metni:

1- Süre: 60 günlük ateşkes. Başkan Trump, İsrail'in kararlaştırılan süre boyunca ateşkesin uygulanmasını garanti eder.

2- Rehinelerin serbest bırakılması: “58 kişilik listeden” 10 canlı ve 18 ölü İsrailli rehine, 1, 7, 30, 50 ve 60. günlerde aşağıdaki şekilde serbest bırakılacaktır:

İlk gün 8 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

7. günde 5 rehine cesedi teslim edilecek.

30. günde 5 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

50. günde 2 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

60. günde 8 rehine cesedi teslim edilecek.

thy
Filistinliler, 29 Mayıs 2025'te Gazze Şeridi'nde insani yardım malzemeleri taşıyor. (Reuters)

3- İnsani yardım: Yardımlar, Hamas'ın ateşkes anlaşmasını kabul etmesinin ardından derhal Gazze'ye gönderilecektir. Bu yardımlar, sivil halka yönelik yardımlarla ilgili olarak varılacak ve anlaşma süresince uygulanacak bir anlaşma uyarınca sağlanacak ve anlaşma, 19 Ocak 2025 tarihli insani yardım anlaşmasına uygun olarak yoğun ve yeterli miktarda yardımın ulaştırılmasını içerecektir. Yardımlar, Birleşmiş Milletler ve Kızılay da dahil olmak üzere üzerinde mutabık kalınan kanallar aracılığıyla dağıtılacaktır.

İsrail'in Gazze'deki tüm saldırı faaliyetleri bu anlaşma yürürlüğe girdiğinde durdurulacak.

4- İsrail'in askeri faaliyetleri: Bu anlaşma yürürlüğe girdiğinde, İsrail'in Gazze'deki tüm saldırı amaçlı askeri faaliyetleri durdurulacaktır. Ateşkes süresince, Gazze Şeridi'nde hava trafiği (askeri ve gözetleme) günde 10 saat, rehine ve mahkumların takası yapılacak günlerde ise günde 12 saat durdurulacaktır.

vfgyju
3 Temmuz 2025'te İsrail'in gerçekleştirdiği hava saldırısının ardından Güney Gazze'den dumanlar yükseliyor. (AP)

5- İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması:

A – İlk gün, İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasından sonra (8 kişi), Gazze Şeridi'nin kuzey kesiminde ve Netzarim koridorunda, insani yardımla ilgili 3. maddeye uygun olarak ve üzerinde anlaşmaya varılacak haritalara göre yeniden konuşlandırılacaktır.

b) 7. gün, İsrailli rehinelerin cesetlerinin teslim edilmesinden sonra (5 ölü), insani yardımla ilgili 3. maddeye uygun olarak ve üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre Gazze Şeridi'nin güney kesiminde yeniden konuşlandırma.

c) Teknik ekipler, hızlı müzakereler yoluyla nihai yeniden konuşlandırma sınırları üzerinde çalışacak.

6- Müzakereler: İlk gün, arabulucuların ve garantörlerin gözetiminde, ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemeler hakkında müzakereler başlar. Bu düzenlemeler şunları içerir:

A – İsrail hapishanelerinde bulunan Filistinli tutukluların sayısı üzerinde mutabık kalınacak şekilde, kalan tüm İsrail rehinelerinin takas edilmesinin anahtarları ve koşulları.

B – İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve çekilmesi ile Gazze Şeridi'nde uzun vadeli güvenlik düzenlemeleri ile ilgili konular.

C – Taraflardan herhangi biri tarafından ortaya konacak Gazze Şeridi'nde “ertesi gün” ile ilgili düzenlemeler.

D – Kalıcı ateşkesin ilan edilmesi.

Trump, ateşkes anlaşmasını bizzat kendisi açıklayacak. Başkan, tarafların ateşkes anlaşmasına bağlı kalması konusunda ciddi ve müzakerelerin çatışmaya kalıcı bir çözüm getireceğinden emin.

7- Başkanlık desteği: Başkan (Trump), tarafların ateşkes anlaşmasına bağlı kalması konusunda ciddi ve ateşkes süresince müzakerelerin başarılı bir şekilde sonuçlanması halinde taraflar arasında bir anlaşmaya varılmasının, çatışmanın kalıcı olarak çözülmesine yol açacağı konusunda ısrarcıdır.

dfgthy
ABD Başkanı Donald Trump 3 Temmuz 2025 (AFP)

8- Filistinli mahkumların serbest bırakılması: İsrail, hayatta olan ve ölen İsrailli rehinelerin serbest bırakılması karşılığında ve yukarıdaki 2. maddeye göre, üzerinde mutabık kalınacak sayıda Filistinli mahkumun serbest bırakılmasını sağlayacaktır. Serbest bırakma işlemi, yukarıdaki 2. maddeye göre ve üzerinde anlaşmaya varılan bir mekanizma çerçevesinde, genel bir inceleme ve tören olmaksızın, rehinelerin serbest bırakılmasıyla eş zamanlı olarak gerçekleştirilecektir.

9- Rehineler ve tutukluların durumu: 10. günde Hamas, kalan tüm rehineler hakkında tam bilgi (hayatta olduklarına dair kanıt ve sağlık durumu raporu/ölüm belgesi) sunacaktır. Buna karşılık İsrail, 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'nden tutuklanan Filistinli mahkumlar ve İsrail'de bulunan Gazze Şeridi'nden ölenlerin sayısı hakkında tam bilgi verecektir. Hamas, ateşkes süresince rehinelerin sağlığı, bakımı ve güvenliğini garanti altına alacaktır.

10- Anlaşma üzerine kalan rehinelerin serbest bırakılması: Kalıcı ateşkes için gerekli düzenlemelerle ilgili müzakereler 60 gün içinde tamamlanmalıdır. Anlaşma sağlandığında, İsrail tarafından sunulan “58 kişilik liste”deki geri kalan İsrailli rehineler (hayatta olanlar ve ölenler) serbest bırakılacaktır. Söz konusu süre içinde ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemelere ilişkin müzakereler tamamlanamazsa, ateşkes aşağıdaki 11. maddeye göre uzatılabilir.

11- Garantörler: Aracılar-Garantörler (ABD, Mısır ve Katar), ateşkesin 60 gün süreyle devam etmesini ve ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemeler konusunda ciddi görüşmelerin yapılmasını sağlayacaklardır. Aracılar, gerekirse bu çerçevede kararlaştırılan prosedürlere göre ciddi müzakerelerin ek bir süre boyunca devam etmesini garanti ederler.

12- Temsilcinin başkanlığı: Özel temsilci Büyükelçi Steve Wiggoff bölgeye gelerek anlaşmayı tamamlayacak ve müzakerelere başkanlık edecektir.

13- Başkan Trump: Başkan Trump ateşkes anlaşmasını şahsen açıklayacak. ABD ve Başkan Trump, nihai bir anlaşmaya varılana kadar iyi niyetle müzakerelerin devam etmesini sağlamak için çalışmaya kararlıdır.

* Bu metin 4 Temmuz'da yayınlanmış ve 7 Temmuz 2025 Pazartesi sabahı güncellenmiştir.