Libya Başbakanı Dibeybe: Seçimlerin tarihinde yapılması için çalışıyoruz

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, seçimlerin yapılmasına yönelik çalıştıklarını vurguladı

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, başkent Trablus'ta “Güvenli Seçimler Forumu'na” katıldı
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, başkent Trablus'ta “Güvenli Seçimler Forumu'na” katıldı
TT

Libya Başbakanı Dibeybe: Seçimlerin tarihinde yapılması için çalışıyoruz

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, başkent Trablus'ta “Güvenli Seçimler Forumu'na” katıldı
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, başkent Trablus'ta “Güvenli Seçimler Forumu'na” katıldı

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya’da yaklaşan seçimlerin hiçbir engelle karşılaşılmadan yapılmasına yönelik çalıştıklarını vurguladı.
Libya Dışişleri Bakanı Necla Menguş, “paralı askerlerin ve yabancı güçlerin ülkeyi net bir plan olmadan terk etmeleri halinde olumsuz sonuçlar” doğabileceği konusunda uyardı.
Dibeybe, İçişleri Bakanlığı'nın Trablus'ta düzenlediği Güvenli Seçimler Forumu’nda yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Önümüzdeki seçim, devlet kurumlarının birleştirilmesinde önemli bir adım. Güvenliği sağlamak ve vatandaşı korumak konusunda size güveniyoruz ve seçimleri güvence altına alacak planı uygulayacağınıza inanıyoruz."
Libya İçişleri Bakanı Halid et-Ticani Mazin, bu forumun "yaklaşan seçimleri güvence altına almak için çabaları ve planları birleştirmek amacıyla" gerçekleştirildiğini söyledi.
Libya İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Beşir el-Emin, Dibeybe'nin "seçimleri güvence altına almada başarılı olması amacıyla bakanlığı desteklemek" üzere foruma katıldığını belirtti.
İki gün sürecek forumda, İçişleri Bakanlığı tarafından görevlendirilen komite seçim kazanımlarını güvence altına almak ve korumak için bir plan geliştirilmesi konusunu ele alacak.
Menguş, dün akşam bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada paralı askerlerin ve yabancı güçlerin ülkeden çekilmesi konusuna değindi. Bu bağlamda "Afgan deneyiminden" faydalanma çağrısında bulunan Menguş, paralı askerlerin ve yabancı savaşçıların net bir plan olmadan ülkeden çekilmelerinin sahada dengeleri bozacağı ve olumsuz sonuçlara yol açacağı konusunda uyardı.Paralı askerlerin önce yüzde 20’si çekilecek
Menguş, “Tüm paralı askerlerin ülkeden çekilmesinde ısrar etmek seçimlerin önünde engel teşkil edecektir. Ülkeden çekilme bir günde olmayacak. Seçimlerden önce bunların yüzde 20'sinin geri çekilmesi çeşitli taraflar arasında bir güven unsuru olacak ve bir sonraki seçilecek hükümet bu minvalde çalışmaları tamamlamak üzere hareket edecek.”
Ortak Askeri Komite (5+5) üyeleri, Birleşmiş Milletler'in 10 uluslararası gözlemcisinin, “paralı askerlerin” ülkeden çıkış yerlerini belirlemek ve her iki taraftan da belirli yüzdelere göre çıkışlarını izlemek için komiteye bağlı yerel meslektaşlarıyla birlikte çalışacaklarını dile getirdiler.
Komite, önümüzdeki ayın başlarında “paralı askerlerin” ülkeden çekilişi konusunu bir toplantıda ele almak için bir mekanizma kurdu. Bazı Afrika ülkelerinin temsilcileri de bu toplantıya katılacak ve kendilerine bağlı grupların Libya’dan geri çekilmesi için bir takvim üzerinde anlaşmaya varmak üzere çalışma yürütecek.
Bu bağlamda, ABD'nin Libya Büyükelçisi Richard Norland, askeri çatışmanın iki tarafı arasında geçen yıl Cenevre'de ateşkes anlaşmasının imzalanmasının birinci yıldönümünde ülkesinin Libyalılar ve Libyalı siyasi liderlere olan desteğini yineledi.
Norland dün bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada, "Başkent Trablus'un bombalanmasını sona erdiren ateşkes, geçen yıl Libya'da muazzam ilerleme kaydedilen siyasi müzakerelerin başlamasını sağladı" dedi.
Norland konuşmasını şöyle sürdürdü: “Geçtiğimiz günlerde Trablus'un ev sahipliğinde gerçekleştirilen Libya İstikrarı Destekleme Girişimi Konferansı "şimdiye kadar kaydedilen ilerlemenin ve bizi bekleyen potansiyelin en iyi kanıtı. Ortak Askeri Komite’yi (5+5) bu bağlamda yaptığı çalışmalardan dolayı tebrik ediyorum.”
ABD'nin Libya Büyükelçisi Richard Norland, “Hedefimiz sizinkiyle tamamen aynı. Hedefimiz ulusal uzlaşma, kurumların yeniden birleşmesi ve seçimlerin yapılmasıdır.” diye konuştu.
Öte yandan dün, Dibeybe tarafından oluşturulan bir hükümet heyetinin Doğu Libya’nın (Sirenayka) merkezi olan Bingazi şehrini ziyaret planı ertelendi. Ülkenin doğusundan sorumlu olan Dibeybe’nin yardımcısı Hüseyin el-Katrani, Dibeybe’yi Sirenayka bölgesini görmezden gelmekle suçladıktan sonra hükümetten ayrıldı. Söz konusu ziyaretle Katrani ile görüşme gerçekleştirilmesi, hükümete karşı aldığı pozisyonun tartışılması ve görevine dönmeye teşvik edilmesi amaçlanıyordu.
Hükümet kaynakları, ziyaretin Katrani, bakanlar ve Sireneyka bölgesini temsil eden hükümet yetkililerinin talebi üzerine henüz belirlenmeyen ileri bir tarihe ertelendiğini bildirdi.
Yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili olarak, Yüksek Seçim Komisyonu, adaylık kapısının açılacağı tarih konusundaki tartışmayı sonlandırmak için bugün basın toplantısı gerçekleştirecek.
Diğer yandan Danıştay ve Libya Müslüman Kardeşler (İhvan) Teşkilatı’nın seçim yasasına itiraz için Anayasa Mahkemesi'ne dava açacağı iddia ediliyor.
İhvan’ın siyasi kolu olan Adalet ve İnşa Partisi içerisindeki muhalifler, bu yılın sonunda yapılması planlanan seçimlere katılım üzere başkentte Demokrat Parti adıyla yeni bir parti kurdu.



Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
TT

Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)

Avrupa Komisyonu Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetimi Komiseri Hadja Lahbib bugün yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nde uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planlarının, hayat kurtaran yardımların bölgeye ulaşmasını engelleyeceğini belirtti.

Lahbib, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Avrupa Birliği’nin (AB) tutumunun net olduğunu vurgulayarak, “Sivil toplum kuruluşlarının mevcut haliyle kayıt altına alınması yasasının uygulanması mümkün değil” dedi.

Lahbib, insani yardımların önündeki tüm engellerin kaldırılması gerektiğini vurguladı ve “Uluslararası insancıl hukuk, herhangi bir belirsizliğe yer bırakmıyor; yardımlar ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmalı” ifadesini kullandı.

İsrail medyası, hükümetin dün yaptığı açıklamaya dayanarak, Sınır Tanımayan Doktorlar, ActionAid ve Oxfam gibi onlarca insani yardım örgütünün lisanslarının iptal edileceğini ve bunların ‘terörle bağlantılı’ olduğu gerekçesiyle kapatılabileceğini duyurmuştu.

Bazı uluslararası yardım kuruluşları, kayıtlarının iptal edilmesi riskiyle karşı karşıya bulunuyor. Eğer 31 Aralık’a kadar İsrail makamlarının belirlediği yeni kriterlere uyum sağlamazlarsa, 60 gün içinde faaliyetlerini durdurmak veya Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki çalışmalarına kısıtlama getirmek zorunda kalabilirler.


Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
TT

Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)

Şarku’l Avsat Suriye devlet televizyonu El-İhbariyye'den aktardığı habere göre bugün (Çarşamba) Süveyda kentinde meydana gelen el bombası patlamasında bir kişi hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı.


Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
TT

Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketi, iki yıl süren İsrail savaşı sırasında liderlerinin suikastlara kurban gitmesinin ardından bir dizi liderlik değişikliği yaşıyor. Bu durum, hareketin eski lideri olan ve Ekim 2024'te Refah'ta İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda beklenmedik bir şekilde öldürülen Yahya Sinvar'a yakın kişilerin daha fazla öne çıkmasına neden oldu.

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynaklarına göre, serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, siyasi büro üyesi ve savaş öncesinde hareketin medya departmanından sorumlu olan serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, kendisi ve Sinvar'a yakın bir dizi kişinin Gazze Şeridi'ndeki hareketi yönetmekle görevlendirilmesinin ardından, Gazze Şeridi'ndeki siyasi bürosunun başına geçti. Bu kişilerin çoğu, Şeridin güneyindeki Han Yunus'ta yaşıyor.

Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)

2011 Gilad Şalit esir takasıyla serbest bırakılan eski bir mahkum olan el-Amudi, Gazze Şeridi yönetiminin merkez figürü haline geldi. İsrail hapishanelerinde kaldıkları süre boyunca ve serbest bırakıldıktan sonra Sinvar'a çok yakındı ve sık sık toplantılarına ve diğer etkinliklerine eşlik etti.

Bazı kaynaklar, Gazze Şeridi'nde siyasi büro için gerçek bir seçim yapılmadığını, bunun yerine sürecin atama, onaylama ve istişare yoluyla yürütüldüğünü söylüyor.

Bazı kaynaklar operasyonun “iç yönetmelikleri ihlal ederek” gerçekleştirildiğini söylerken, diğerleri amacın “iç eksiklikleri gidermek” olduğunu ve “seçilenlerin hepsinin Tevfik Ebu Naim, Salah Ebu Şarik ve diğerleri gibi Sinvar'a yakın kişiler olduğunu” açıkladı.

Kaynaklar, el-Amudi'nin şu anda Gazze'deki Hamas içinde “devrim” olarak nitelendirilebilecek bir harekete öncülük ettiğini söylüyor. Özellikle İsrail saldırılarında yaralanan ilçe idari organlarının başındaki bazı yerel liderleri görevden aldı ve yerlerine atamalar yaptı. Savaş sırasında sorumluluklarının bir kısmından vazgeçen diğer kişiler için de aynı şeyi yaptı. Suikasta uğrayan, başka nedenlerle görevden alınan veya farklı görevlere atanan eski liderlerin yerine geçecek kişileri aramaya devam ediyor.

Bazı kaynaklara göre, bu adımlar Gazze Şeridi içindeki yerel Hamas liderlerinin yanı sıra yurtdışındaki liderler arasında da öfkeye yol açtı. Şeridin dışındaki siyasi büro üyelerinden bazıları yerel liderlere, "Olanlar kabul edilemez ve iç hukuka aykırıdır; önümüzdeki günlerde hareketin liderinin seçilmesini beklemeliyiz ki, bir yıl sonra yapılacak genel seçimlere kadar bazı bölgelerin liderliğindeki boşlukların geçici olarak doldurulması konusunda bir anlaşmaya varılabilsin" şeklinde bilgi verdi.

İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)

Kaynaklar, Gazze Şeridi'ndeki Hamas içinde siyasi düzeyde hüküm süren "kaosun" aksine, askeri kanadında istikrarlı bir durumun söz konusu olduğunu ve yeniden yapılanmanın sorunsuz ve sistematik bir şekilde devam ettiğini belirtiyor. İzzeddin Kassam Tugayları'nın yeni Genelkurmay Başkanı İzzeddin Haddad'ın savaş sırasında suikasta kurban giden veya öldürülenlerin yerine yeni atamalar yapmak üzere bir dizi toplantı düzenlediğini ve çeşitli kararlar aldığını ifade ediyorlar. Ayrıca, tüm taraflarla sürekli iletişim kurarak siyasi düzeydeki farklılıkların veya anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye ve böylece her düzeyde istikrarı sağlamaya çalışıyor.

Kaynaklara göre Haddad, bazı bölgelerdeki tugay komutanları da dahil olmak üzere çeşitli liderlik pozisyonlarındaki boşlukları doldurmak için çalışırken, asıl komutanlarının suikast sonucu öldürülmesinin ardından bu tugayları yönetmek üzere atanmış diğer kişileri de görevde tutuyor.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu, İzzeddin Haddad'ın komuta ettiği Gazze Şehri Tugayı hariç, suikast sonucu öldürdü. Yerine Muhanned Receb atandı.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu suikastla öldürdü. Bunun istisnası, Muhannad Receb'ın yerine geçen İzzeddin el-Haddad'ın komutasındaki “Gazze Şehri Tugayı”ydı.

Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)

Çeşitli kanatları ve kademeleriyle Hamas, İsrail'in çeşitli kaynaklarını hedef alması sonucu mali krizden muzdarip olmuş durumda. Bununla birlikte, savaş sırasında veya sonrasında, farklı oranlarda ve zamanlarda da olsa, maaş ve ödenekleri tamamen kesmedi.

Gerçekte Hamas, 7 Ekim 2023 saldırısının ardından, 1987'deki kuruluşundan bu yana eşi benzeri görülmemiş son derece karmaşık bir dönemle karşı karşıya. Hareketin gözlemcilerine göre, Gazze Şeridi'ne sınır komşusu İsrail tesislerine ve kasabalarına yönelik saldırılarla başlayan bu saldırı, İsrail'i uzun süreli bir savaşa sürükledi.

Yazar ve siyasi analist Mustafa İbrahim, hareketin “askeri yenilginin, örgütsel tükenmişliğin, siyasi karmaşanın ve geleceği ile rolü hakkındaki varoluşsal kaygının iç içe geçtiği bir aşamaya girdiği” değerlendirmesinde bulunuyor.

İbrahim, İsrail savaşının, Hamas'ın siyasi büro üyelerinin ve Gazze Şeridi'ni yıllarca yöneten idari komitelerin başkanlarının çoğunu kaybetmesinin ardından, liderlik ve karar alma yapısını vurduğunu açıkladı. Bu durum, doldurulması kolay olmayan derin bir liderlik boşluğu yarattı ve hareket içinde geleceği ve bir sonraki aşama hakkında anlaşmazlıkları ortaya çıkardı: Bu bir yönetim aşaması mı, örgütsel hayatta kalma aşaması mı yoksa sadece uzun süreli bir krizi yönetme aşaması mı olacak?

Hamas'tan birkaç kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: "İşlerin iyi ve sorunsuz gittiğini söylemek mümkün değil. Birçok zorluk var ve yaşananlar, hiçbir şey bırakmayan ve hareketin liderlerinin çoğunun suikastına neden olan yıkıcı bir savaşın ışığında normal. Geniş bir liderliğe ve Filistin içinde ve dışında geniş bir halk tabanına sahip bir hareket için liderlik boşluğu normaldir ve bir yıl sonra kapsamlı seçimler yapılana kadar mevcut farklılıklar da normaldir."