Irak’ta Kamu Ulusal Grubu’nu kurmaya çalışan Maliki, Sadr’ı köşeye sıkıştırıyor

Nuri el-Maliki (sağ) ve Mukteda es-Sadr
Nuri el-Maliki (sağ) ve Mukteda es-Sadr
TT

Irak’ta Kamu Ulusal Grubu’nu kurmaya çalışan Maliki, Sadr’ı köşeye sıkıştırıyor

Nuri el-Maliki (sağ) ve Mukteda es-Sadr
Nuri el-Maliki (sağ) ve Mukteda es-Sadr

Irak’ın eski Başbakanı Nuri el-Maliki liderliğindeki Kanun Devleti Koalisyonu’na yakın bir siyasi kaynak, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Maliki’nin bugün Sadr Hareketi hariç seçimi kazanan parti ve oluşumları ağırlayacağını bildirdi.
Kaynak, “Kanun Devleti’nin bugün davet ettiği toplantıya sadece Şii siyasi gruplar değil aynı zamanda seçimi kazanan tüm gruplar katılacak. Bu toplantıyla Kamu Ulusal Grubu’nu kurulması amaçlanıyor. Toplantının hedefi, siyasi gelişmeleri görüşmek ve buna ilave olarak siyasi sürecin içinden geçtiği mevcut krizden çıkış amacıyla siyasi gruplar ve oluşumların elindeki seçenekler üzerinde çalışmaktır” diye konuştu.
Kaynak, Kamu Ulusal Grubu’nu seçimlerde kaybeden Şii partilerin yer aldığı Koordinasyon Grubu’na alternatif bir oluşum olup olmayacağı sorusuna yanıt vermedi. Fakat Iraklı siyasi gözlemciler, böyle bir oluşum kurma girişimini, Meclis’te en fazla sandalye kazanan Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ı köşeye sıkıştırma adımı olarak görüyor. Sadr’ın rakipleri seçim sonuçlarının ilanını takip eden süreçte Koordinasyon Grubu (sadece Şii partileri içeriyor) üzerinden Sadr’ı köşeye sıkıştırmak için bir dizi girişimlerde bulundu. Ancak Sadr kendisine yönelik bu baskıların hiçbirine rıza göstermedi. Sadr’ın Meclis’te yeni sandalyeler alabileceğine dair işaretler de var. Nitekim geçmişte Sadr Hareketi’ne mensup olup da bu seçimlere bağımsız aday olarak katılıp kazanan vekillerin veya diğer bağımsız vekillerin Sadr Hareketi’ne katılması halinde Sadr’ın sandalye sayısı artacaktır.
Siyasi gözlemciler Maliki’nin başkanlığındaki Dava Partisi’nin dün Haşdi Şabi destekçilerinin Yeşil Bölge kapılarının önünde düzenlediği protestolarla ilgili meselede çözüme ulaşmak için Anayasa ve hukukun hakemliğine başvurma çağrısı ile bugün Maliki’nin evinde yapılacak toplantı arasında bir bağlantı kuruyorlar. Dava Partisi, dünkü açıklamasında seçim sonuçları da dahil olmak üzere tüm meselelerde Anayasa ve hukukun hakemliğine başvurma çağrısında bulundu. Partinin açıklamasında, “Irak bu karmaşık zaman diliminde bilinçli bir liderliği, ayrım yapmadan tüm halka hizmetler sunacak bilge bir hükümete ihtiyacı var. Kamu çıkarları dar hesaplara tercih edilmeli. Hiçbir grup, insanların boğazına sarılıp, onlara hükmetmemeli, büyük fedakarlıklarla elde ettikleri özgürlükleri bastırıp el koymamalıdır” ifadeleri kullanıldı.
Seçimlere itiraz da dahil olmak üzere tüm meselelerde Anayasa ve hukukun hakemliğine başvurma çağrısı yapılan açıklamada, ister teknoloji üzerinden ister sahadaki çirkin davranışlarla olsun vatandaşların oylarının gasp edilmesi yoluyla işlenmiş olması muhtemel hataların ve ihlallerin gözden geçirilmesi gerektiği vurgulandı. Açıklamanın devamında Parti programının (Saddam Hüseyin’e işaret ederek) despotun düşmesinin ardından elde edilen hakların korunmasını öngördüğü ve Partinin son seçimlerde kendisine güvenen ve oy verenleri yalnız bırakmadığı belirtildi.
Bağdat’taki Yeşil Bölge’ye girişlerin önünde seçim sonuçlarını protesto etmek amacıyla düzenlenen oturma eylemleri sürerken, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) Irak hükümeti ve Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği’nin çalışmaları için güçlü bir destek açıklaması yayınladı. Açıklama b protestoların amaçlarını büyük ölçüde boşa çıkardı. Sadr, Twitter hesabından paylaştığı mesajda, “Güvenlik Konseyi’nin Irak seçim sonuçlarını desteklemesi ve tarafsızlığını kabul etmesi hatta teknik açıdan önceki seçimlerin üstünde olduğunu ifade etmesi, bir taraftan Irak’taki demokrasiyle ilgili güzel bir imaj çizerken, diğer taraftan şaibe olduğunu iddia eden tarafların bu demokratik sürece boyun eğmeleri noktasında ümit veriyor” ifadelerini kullandı.

Sadr, mesajın devamında şunları kaydetti:
“Seçim sonuçlarına ikna olmadıkları için ülkenin kaosa sürüklenmesi ve iç barışın zarar görmesi siyasi ve güvenlik alanlarındaki karmaşayı artıran ayıp bir durumdur. Hatta kendileri hakkında ilgili olumsuz bir imaj veriyorlar. Bu ilerletilmemeli ve tekrarlanmamalıdır. Buradan hareketle Bağımsız Seçim Komiserliği veya yargının ve Federal Mahkeme’nin çalışması üzerinde baskı yapılmamalı veya müdahale edilmemelidir. Aksine Seçim Komiserliği’nin itirazlar veya bunun gibi şeyler hakkında işlemlerini tamamlaması için sakin bir atmosfer oluşturulmalıdır.”



Orgeneral Burhan: HDK'nın lağvedilmediği hiçbir çözümü kabul etmeyeceğiz

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)
TT

Orgeneral Burhan: HDK'nın lağvedilmediği hiçbir çözümü kabul etmeyeceğiz

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan dün yaptığı açıklamada, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) lağvedilmesini ve silahlarının elinden alınmasını öngörmeyen hiçbir çözümü kabul etmeyeceklerini söyledi. Öte yandan HDK, Batı Kordofan eyaletinde, Sudan ordusunun son kalesi olan Babnusa kentindeki 22. Piyade Tümeni'nin kontrolünü ele geçirdiğini iddia ettiği videolar yayınladı.

Darfur Valisi Minni Arko Minnawi liderliğindeki Sudan Kurtuluş Ordusu üyelerinden hayatını kaybedenler için düzenlenen anma töreninde bir konuşma yapan Orgeneral Burhan, savaşta, özellikle Darfur'un Faşir kentinde Sudan halkının kanının dökülmesinin kendilerine tek bir seçenek bıraktığını, onun da HDK'nın ortadan kaldırılması olduğunu söyledi. Orgeneral Burhan, “HDK’nın lağvedilmesini ve silahlarının elinden alınmasını öngörmeyen hiçbir çözümü kabul etmeyeceğiz” dedi. “HDK'dan intikam almalıyız” diye devam eden Orgeneral Burhan, HDK üyelerinin ‘Sudan'da yaşamayı hak etmediklerini’ belirtti.

dfvbg
Darfur Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Minni Arko Minnawi, Sudan'ın kuzeyindeki bir mülteci kampını ziyaret ederken, 26 Kasım 2025 (AFP)

Orgeneral Burhan, ABD Başkanı Donald Trump’ın Afrika ve Arap meseleleri konusunda üst düzey danışmanlığını yapan Massad Fares Boulos ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres’in Özel Temsilcisi Ramtane Lamamra başta olmak üzere Sudan'ı ziyaret eden bazı uluslararası temsilcilere tutumunu bildirdiğini ifade etti.

Malik Akkar’ın konuşması

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Malik Akkar, Sudan'ın ulusal birliği gerektiren ‘büyük zorluklarla’ karşı karşıya olduğunu belirterek, geçiş dönemi adaletinin gerçek ulusal uzlaşmayı sağlamanın tek yolu olduğunu belirtti.

Egemenlik Konseyi Basın Ofisi, Akkar'ın Darfur'da ‘barış ve barış içinde  bir arada yaşama’ konulu bir etkinlikte yaptığı konuşmada, sosyal barış ve barış içinde bir arada yaşamanın gerçek siyasi dönüşümün temeli olduğunu ve başkalarını kabul etmek, çeşitliliğe saygı duymak, nefret söylemini ve bölgeselciliği reddetmek ve Sudan'ın herkes için olduğu inancına dayanmadıkça hiçbir ulusal projenin başarılı olamayacağını söylediğini bildirdi. Konuşmasında ayrıca, “Geçiş dönemi adaleti, gerçek ulusal uzlaşmayı sağlamak ve vatandaşlar ile devlet arasındaki güveni yeniden tesis etmek için tek yoldur” diyen Akkar, hükümetin ‘hesap verebilirlik ve telafiyi sağlayan, çatışmaların etkilerini ele alan, trajedilerin tekrarlanmamasını sağlayan ve daha istikrarlı gelecek için sağlam bir temel oluşturan’ adil ve şeffaf bir sürece bağlı olduğunu vurguladı.

HDK’nın suçlamaları

Diğer yandan HDK, 22. Piyade Tümeni karargahını almayı başardığını ve Batı Kordofan eyaletindeki Babnusa şehrinin kontrolünü tamamen ele geçirdiğini duyurdu.

HDK tarafından dün yapılan açıklamada, ilan edilen ‘insani ateşkes’ taahhüdü bir kez daha vurgulanırken, ordunun ve müttefik grupların bunu Kuzey ve Batı Kordofan'daki bazı kasaba ve köylere ‘tekrar tekrar saldırılar düzenlemek’ için kullandığı öne sürüldü. Açıklamada, ‘Uluslararası Dörtlü’ ülkeleri ile bölgesel ve uluslararası kuruluşlara ‘bu saldırıları kınamaları’ çağrısı yapıldı.

dfgt
Darfur'dan Çad'ın doğusunda yerinden edilmiş kişiler için kurulan çadırların önünde oynayan çocuklar, 29 Kasım 2025 (Reuters)

Başkent Hartum’dan yaklaşık 700 kilometre uzaklıkta yer alan Babnusa, ülkenin batı, orta ve kuzey eyaletlerini birbirine bağlayan en büyük demiryolu merkezlerinden biri.

Çatışmalar ve saldırılar

Öte yandan Sudan ordusu, Abdülaziz el-Hilu liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey (SPLM-N) güçleriyle yaşanan çatışmaların ardından Güney Kordofan eyaletindeki bir dizi kasabaya ilerlerken, bölgenin batısında Babnusa kentindeki ordu üssü çevresinde şiddetli çatışmalar yeniden başladı.

Ordu tarafından resmi bir açıklama yapılmazken, orduya yakın platformlar pazar günü, SPLM-N güçlerinin Nuba Dağları bölgesindeki dar bir şeritte bulunan Sanadra, Damra ve Tabsa beldelerine konuşlandırıldıkları görüntüleri yayınladı.

Bu yeni ilerleme, Sudan ordusunun Hilu'nun kontrolündeki bir kale olan Kauda şehrini hedef alan insansız hava araçlarıyla (İHA) hava saldırısı düzenlemesinden birkaç saat sonra gerçekleşti. Saldırıda 46'dan fazla kişi öldü, onlarca kişi yaralandı.

Güney Kordofan

SPLM-N'nin HDK ve Sudan Kurucu İttifakı'ndaki diğer askeri gruplarla güçlerini birleştirmesinin ardından, son aylarda Güney Kordofan eyaletinin geniş bir bölgesinde şiddetli çatışmalar yeniden başladı.

Sudan Kurucu İttifakı güçleri, Güney Kordofan şehirlerinin çevresindeki tüm bölgeleri etkin bir şekilde kontrol ederken, ticarete sıkı kontroller uyguluyor ve bölgesel başkent Kadugli'de kuşatma altında bulunan Sudan ordusu ve müttefik silahlı gruplara giden yolları ve ikmal hatlarını kesiyor.

SPLM-N daha önce eyaletin ikinci büyük şehri Dilling'e giden ana yolda bulunan Karkal ve Daşul bölgelerinin kontrolünü ele geçirmişti.

Sudan'daki temas hatları, sınırlı topçu bombardımanı ve orduya ait İHA’ların HDK mevzilerine düzenlediği saldırılar dışında geçtiğimiz hafta nispeten sakin geçerken, kuzey ve batı Kordofan'daki ana çatışma noktaları sakinliğini korudu.


İsrail, Lübnan'a yönelik tehditlerini artırıyor

Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)
Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)
TT

İsrail, Lübnan'a yönelik tehditlerini artırıyor

Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)
Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)

İsrail, Lübnan'a yönelik tehditlerini artırdı. İsrail ordusu, kuzeyde konuşlandırılan kuvvetlerinin "yüksek düzeyde savunma ve operasyonel hazırlık" içinde olduğunu duyurdu. İsrail ordusunun Kuzey Komutanlığı Komutanı Rafi Milo, "Düşmanın ilk saldırmasını bekleyemeyiz; inisiyatifi ele alıp herhangi bir tehdide karşı ilk savunma hattını oluşturmalıyız" dedi.

İsrail tehditleri karşısında, Lübnan'daki İslam ve Hristiyan mezheplerinin liderleri ülkelerinin davasını Papa 14. Leo'ya emanet ettiler. Onunla yaptıkları diyalogda, bir arada yaşama, siyasi istikrar ve barış vurgusu yaptılar. Yüksek İslam Şii Konseyi Başkan Yardımcısı Şeyh Ali el-Hatib, "Lübnan meselesini sizin ellerinize bırakıyoruz ki dünya, ülkemizin başta İsrail saldırganlığı olmak üzere biriken krizlerden kurtulmasına yardımcı olsun" ifadesini kullandı.

Papa, onlara "barışçıl" olmaları, hoşgörüsüzlüğe karşı çıkmaları, şiddeti yenmeleri ve dışlanmayı reddetmeleri çağrısında bulundu.


İsrail ordusu: El Halil yakınlarında araçla saldırı olayı yaşandı, geniş çaplı insan avı başlatıldı

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)
TT

İsrail ordusu: El Halil yakınlarında araçla saldırı olayı yaşandı, geniş çaplı insan avı başlatıldı

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)

İsrail ordusu dün akşam yaptığı açıklamada, el Halil yakınlarında bir araçla saldırı gerçekleştiğini ve askerlerin saldırgana ateş açarak karşılık verdiğini, geniş çaplı bir insan avı başlatarak karşılık verdiğini duyurdu.

Ordu, Batı Şeria'da el Halil yakınlarındaki Yehuda Kavşağı'na araçlı saldırı ihbarı üzerine bölgeye birlik gönderildiğini belirtti.

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)

Açıklamada, "Askerler, saldırının failini bulmak için geniş çaplı arama çalışmaları yürütüyor ve ayrıntılar daha sonra açıklanacak" ifadelerine yer verildi. Yerel basında yer alan bazı haberlere göre olayda bir kadın asker yaralandı.

Araçla gerçekleştirilen saldırının sonuçları ve faili hakkında henüz bir açıklama yapılmadı.