Yeşil Suudi Girişimi Forumu: Dünya gelecekte enerjiye daha fazla ihtiyaç duyacakhttps://turkish.aawsat.com/home/article/3264326/ye%C5%9Fil-suudi-giri%C5%9Fimi-forumu-d%C3%BCnya-gelecekte-enerjiye-daha-fazla-ihtiya%C3%A7-duyacak
Yeşil Suudi Girişimi Forumu: Dünya gelecekte enerjiye daha fazla ihtiyaç duyacak
Suudi Arabistan Enerji Bakanı: Suudi Arabistan, 2030 yılına kadar en verimli enerji kaynaklarının tümünün üretildiği bir model olacak
Suudi Arabistan ve BAE enerji bakanları dün Yeşil Suudi Girişimi Forumu’nun ilk oturumunda bir araya geldiler (Şarku’l Avsat)
Riyad / Abdulhadi Habter
TT
TT
Yeşil Suudi Girişimi Forumu: Dünya gelecekte enerjiye daha fazla ihtiyaç duyacak
Suudi Arabistan ve BAE enerji bakanları dün Yeşil Suudi Girişimi Forumu’nun ilk oturumunda bir araya geldiler (Şarku’l Avsat)
Körfez ülkelerinin yetkilileri, gelecekte dünyanın her türlü enerjiye ihtiyacı olacağını ve hidrokarbonlar, fosil yakıtlar veya yenilenebilir enerji olmadan çalışamayacağını, bununla birlikte iklimle ilgili alınan önlemlerin gelişmekte olan ülkeler için bir yük haline getirilemeyeceğini vurguladılar.
Yeşil Suudi Girişimi Forumu’nun ilk oturumuna katılan Suudi Arabistan Enerji Bakanı Prens Abdulaziz bin Selman, forum etkinlikleri sırasında kendisine yöneltilen petrol üreten ülkelerin aynı zamanda hem petrol üretimini artırmaları hem de karbon emisyonlarını azaltmaları talebiyle ilgili bir soruya, “Biliyorsunuz, dünyanın her şeye bizim de her türlü enerjiye ihtiyacımız var” yanıtını verdi.
Suudi Bakan, forumdaki konuşmasının bir bölümünde şunları söyledi:
“İklim değişikliğine katkıda bulunan tüm gazların üretimini azaltmak istiyoruz. Hepimiz karbon emisyonlarının azaltıldığı bir gelecek sağlayan bir enerji sistemi için mevcut tüm çözümleri hesaba katma konusunda hemfikiriz. Ancak şeytan ayrıntıda gizlidir. Gazı çevreye zarar vermeyecek hale getirebiliriz. Bu yüzden metan gazı ve karbon ile ilgili bir girişimimiz var. Suudi Arabistan sera gazlarını ortadan kaldırma ve ekonomik büyümeyi sürdürme konusunda örnek olmak istiyor. Suudi Arabistan gaz, petrol, kaya petrolü, güneş ve rüzgâr enerjisi üreticisidir. Gerek yeşil gerek mavi olsun, hidrojen enerjisi açısından büyük bir hırsa sahibiz. Bana bunu yapan başka bir ülke gösterin.”
Dünyanın hidrokarbonlar, fosil yakıtlar veya yenilenebilir enerji olmadan hiçbir alanda çalışamayacağına dikkati çeken Bin Selman, “Hiçbiri ne bir tehlike kaynağı ne de kurtarıcı olamaz. Bunların hepsi sadece birer kapsamlı çözüm olacaktır. 2026 yılında COP'ta (Taraflar Konferansı) buluşursak, herkesin emisyonların azaltılmasına katkıda bulunduğu sürece yapacaklarına ilişkin kapsayıcı ve açık olmalıyız” ifadelerini kullandı.
Suudi Arabistan’ın, 2030 yılına kadar en verimli enerji kaynaklarının tümünün üretildiği bir model olacağına dikkati çeken Prens Abdulaziz, Bunun Suudi Arabistan’daki iklim değişikliğine karşı adımların kapsamını genişletmeye yönelik Yeşil Suudi Arabistan Girişimi’nin hedefleri çerçevesinde olacağını ve metan gazı emisyonlarının azaltılmasının halk sağlığının ve tarımsal üretkenliğin artırılmasına katkıda bulunacağını söyledi.
Suudi Arabistan Enerji Bakanı, ülkesinin akıllı sayaç programı çerçevesinde günde 127 bin sayaç kurmaya çalıştığını ve projenin iki ay içinde tamamlanacağını belirtti. Bakan Bin Selman, “Suudi Arabistan, 10 yılı aşkın bir süredir başarılı enerji verimliliği programlarına sahip. Şimdiye kadar, yılda 48 milyon ton karbon emisyonu azaltıldı ve 9 milyon ton daha azaltılması planlanıyor. Sanayi, ulaşım ve inşaat olmak üzere üç sektöre odaklandık. Çünkü bu sektörler, Suudi Arabistan’ın enerji tüketiminin yüzde 90'ını oluşturuyor” şeklinde konuştu.
Prens Abdulaziz, iklim değişikliğine katkıda bulunan tüm gazların azaltılması, bu gazları üreten tüm sektörlere bakılması, tüm çözümlerin tartışılması, mevcut teknolojilerle yenilenebilir enerji alanının dikkate alınması, çevrenin nasıl korunacağı ve su tüketiminin nasıl yönetileceği, devlet ve özel sektörlerin katılımıyla ve buna yardımcı olacak olanakların bulunması gerektiğini vurguladı.
Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Sanayi ve İleri Teknoloji Bakanı ve Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketi (ADNOC) Grup CEO'su Sultan el-Cabir, günümüzün enerji gereksinimlerinin yüzde 80'inin fosil yakıtlardan geldiğini belirterek, “Bunu görmezden gelemeyiz. Geçiş sürecine ihtiyaç var. Maliyetleri ve karbon emisyonlarını sürekli olarak azaltmaya devam etmeliyiz ve bu da zaman alacaktır” ifadelerini kullandı.
Dünyanın bir enerji kombinasyonuna ihtiyacı olduğunu söyleyen Cabir, “Bu, tartışmaya dahi gerek olmayan bir zorunluluktur. Biz de buna yatırım yapıyoruz. Son yedi yılda kaynaklara, özellikle hidrokarbonlara çok az yatırım yapıldı. Bu, almamız gereken önemli bir derstir. Motorları değiştirmeli, yeniden direksiyona geçmeli ve daha temiz bir gelecek için hiç durmadan çalışmalıyız” diye konuştu.
BAE’li Bakan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Petrol ve gaz, geleceğin küresel enerji taleplerini karşılamanın bel kemiğini oluşturmaktadır. Gelişmekte olan dünyanın tamamen farklı bir dizi politika ve teşvik gerektirdiğini kabul etmeliyiz. İklim eyleminin gelişmekte olan ülkeler üzerinde bir yük haline gelmesine izin veremeyiz; İlerici, açık, kapsayıcı bir zihniyete ihtiyacımız var. Gelişmekte olan dünyanın, bir birinden tamamen farklı bir takım politikalara ve teşviklere ihtiyaç duyduğunu kabul etmeliyiz. İklim eyleminin gelişmekte olan ülkeler üzerinde bir yük haline gelmesine izin veremeyiz. İlerici, açık, kapsayıcı bir zihniyete ihtiyacımız var”.
Suudi Arabistan Çevre, Su ve Tarım Bakanı Abdurrahman el-Fadli ise sürdürülebilir kalkınma ve çevre koruma arasındaki uyuma değindi. Bakan Fadli, Yeşil Suudi Girişimi Forumu’nda yaptığı konuşmada girişimin stratejisinin, çevreyi tüm yönleriyle toplam değeri 52 milyar Suudi riyalini aşan 64 girişim barındırdığını belirtti.
Stratejinin öne çıkan hedeflerine değinen Fadli, bunları, ‘bölgede ulusal bir çevre fonu kurarak kurumsal çerçeveyi yeniden yapılandırmak, çevresel uyumu artırmak için 5 ulusal çevre merkezi inşa etmek, çölleşme ile mücadele etmek, doğal hayatı korumak, atık geri dönüşümünü teşvik etmek, meteorolojik hizmetler sağlamak ve iklim çalışmaları yapmak’ olarak sıraladı. Bu arada Suudi Arabistan hükümetinin sektör için düzenleyici bir çerçeve oluşturmak amacıyla Ulusal Çevre Sistemi, Atık Yönetim Sistemi ve Meteorolojik Sistemi yayınladığı da belirtilmeli.
Suudi Arabistan’ın ki gibi çöl iklimine sahip bir ülkede 10 milyar ağaç dikmenin kuşkusuz çok büyük bir zorluk olduğunu ifade eden Bakan Fadli, buna rağmen bu girişimi, arıtılmış yenilenebilir veya genel olarak yenilenebilir su kullanarak uygulayacaklarını vurguladı. Fadli, girişim için genellikle küresel deneyimlerden ve araştırmalardan yararlanırken, bu iklimde yaşayabilecek yerel bitkilere odaklanacaklarını söyledi.
Yeşil Suudi Girişimi’nin biyolojik çeşitliliğin korunmasına katkıda bulunduğuna ve Suudi Arabistan topraklarının yüzde 30'unu korunan alanlar olarak ilan edilmesini hedeflediğine dikkati çeken Suudi Bakan, üç yıl önce sadece yüzde 4,3 olan korunan alanların bugün yaklaşık yüzde 16 ile dört katına çıkarıldığına işaret etti. Kısa bir süre önce yürürlüğe giren Çevre Yönetmeliği’nin biyolojik çeşitliliğe, kıyı ve deniz habitatlarının korunması ve restorasyonuna büyük önem verdiğini kaydetti. Bakan Fadli, Çevre, Su ve Tarım Bakanlığı’nın da nesli tükenmekte olan yerel yaban hayat türleri için birçok üreme merkezinin inşasıyla 3 yıl önce 19 olan milli park sayısını bugün 300'ün üzerine çıkardığını belirtti.
Diğer taraftan BAE İklim Değişikliği ve Çevre Bakanı Meryem el-Muhiri, BAE'de çevre koruma alanında çaba sarf ettiklerini ve çevresel çeşitlilik ve korumanın uluslararası işbirliği gerektirdiğini ifade etti. Doğanın dünya için önemli bir sermaye olmasının önemine dikkati çeken BAE’li Bakan, çevresel çeşitliliğin korunmasının çok önemli olduğunu ve herkesin bu konuda büyük çaba göstermesi gerektiğini vurguladı.
Yeşil Suudi Girişimi Forumu’nun ilk oturumuna katılan diğer isimlerden, Gabon Orman ve Su Bakanı Lee White ve Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesi İcra Direktörü İbrahim Siyav, yaptıkları konuşmalarda, doğanın karşı karşıya olduğu sorunlara, bu sorunlara yönelik endişelere, ekosistemleri restore etmeye, biyolojik çeşitliliği korunmaya ve bu bağlamda ulusal ve bölgesel düzeylerdeki girişimlere ve çabalara yönelik küresel çabaların etkilerine değindiler.
Çeyrek asırda Suudi Arabistan: Modern kalkınma devletinin mimarisi
Görsel: Reuters/Al Majalla
Abdullah Faysal er-Rabih
Gözlemciler ve ekonomistler, Suudi Arabistan'ın gelecekteki büyük dönüşümlerini geriye dönüp bakarak incelediklerinde, ekonomiyi yeniden şekillendiren en önemli dönüm noktası olarak 2016 yılında başlatılan ‘Vizyon 2030'u uzun uzun ele alacaklar, onu ekonomiyi ve toplumu yeniden şekillendiren ve ülkeyi tek bir kaynağa bağımlılıktan çeşitlilik ve sürdürülebilirlik beklentilerine kaydıran en önemli dönüm noktası olarak değerlendireceklerdir. Ancak, modern Suudi Arabistan sahnesini yalnızca bu dönüm noktasına indirgemek, 2026’nın gelişiyle, Vizyon 2030 hedeflerine doğru yolun yarısını geride bırakırken kümülatif gelişimin bağlamını anlamada bir eksikliğe yol açabilir. Objektif bir okuma yapılması için 21. yüzyılın ilk çeyreğinin tamamını kapsayacak şekilde zamansal merceğin genişletilmesi gerekir.
Riyad, NEOM ve ülkenin tüm bölgelerinde büyük inşaat projeleri ve teknolojik ve lojistik dönüşümler açısından tanık olunanlar, birdenbire ortaya çıkan bir olgudan ziyade uzun ve dikkatle düşünülmüş bir modernleşme sürecinin meyvesidir. Bu süreç, milenyumun ilk on yılında eğitim ve altyapı temellerinin atılması aşamasından, ikinci on yılda ve sonrasında dijital dönüşümün başlatılması ve kapsamlı ekonomik çeşitlendirme aşamasına geçti. Sadece finansal politika mühendisliği yoluyla değil, aynı zamanda veri, yapay zeka (AI), turizm ve yaşam kalitesine dayalı bir petrol sonrası ekonomi kurarak kaynaklarını akıllıca yeniden yatıran bir ülkenin hikayesine tanık oluyoruz.
Bu çeyrek asırlık süreç, küresel ölçekte rekabetçi bir ekonomi inşa etme stratejik hedefi doğrultusunda birbirini tamamlayan iki aşamaya ayrılabilir. Milenyumun başlarından 2015 yılına kadar süren ilk aşama, burs programları ve üniversitelerin kurulması yoluyla insan sermayesine yapılan yoğun yatırımlarla öne çıkıyor. 2016 yılında başlayan ikinci aşama ise, bu yatırımların meyvelerinin toplandığı ve bu beyinlerin ve enerjilerin modern bir ekonomik ve teknolojik sistem kurmak için kullanıldığı, Suudi Arabistan’ın G20'nin en güçlü ekonomileri arasındaki etkili konumunun pekiştirildiği bir dönemdi.
Kaynak yönetiminden kurumsal performans verimliliğine
Bu dönüşümün altında yatan dinamikleri anlamak için, öncelikle hükümet yönetimi felsefesinde meydana gelen değişimin özünü incelemeliyiz. Gelişmeler, devlet kurumlarının kapsamlı bir rasyonalizasyonu (rationalisation) olarak tanımlanabilir. Daha önce, odak noktası geleneksel kalkınma istikrarını sürdürmek için doğal kaynaklardan elde edilen gelirlerin dağıtılmasıydı. Suudi Arabistan bugün, bu vizyonun mimarı olan Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın liderliğinde, hedef odaklı yönetim modeline (management by objectives) geçerek, başarı ve değerlendirme için temel gösterge olarak temel performans göstergelerini (KPIs) benimsedi.
Petrol 20. yüzyılın yakıtıysa, veri de 21. yüzyılın petrolüydü. Suudi Arabistan, bu gerçeği erken dönemde fark etti ve yapay zeka ekonomisini kalkınma stratejisinin merkezine yerleştirdi.
Hükümet projeleri artık sadece bütçelerinin büyüklüğüyle değil, aynı zamanda somut ekonomik ve sosyal etkileriyle ve sıkı zaman çizelgelerine bağlılıklarıyla da değerlendiriliyor. Yönetimde yaşanan bu radikal değişim, büyük küresel teknoloji şirketlerinin hızı ve esnekliğiyle rekabet eden dinamik bir çalışma ortamı yaratırken geleneksel bürokrasiye alternatif olarak liyakati esas alan bir sistem kurdu.
Devletin idari yapısı, merkezi planlama ve hızlı karar alınması amacıyla çok sayıda kurumun kaldırılması ve yetkilerinin biri Ekonomi ve Kalkınma Konseyi diğeri Siyasi ve Güvenlik İşleri Konseyi olmak üzere iki ana konseyde birleştirilmesi ile yeniden düzenlendi. Bu yapısal gelişme, devletin büyük bir dijital dönüşüm gerçekleştirmesini sağlayan sağlam bir temel oluşturmuş ve Suudi Arabistan’ın dijital devlet hizmetleri için küresel göstergelerin ön saflarına taşımıştı. ‘Absher’ ve ‘Tawakkalna’ gibi platformlar, teknolojiyi ekonomi ve topluma hizmet etmek için kullanmanın küresel modelleri haline gelmiş ve zaman ve kaynak israfının azaltılmasına ve ulusal üretkenliğin artırılmasına doğrudan katkıda bulunmuştu.
Tek sektöre bağlılığın sonlandırılıp ekonominin çeşitlendirilmesi
Gelecekte en büyük bir etkiye sahip olacak olan ikinci dönüşüm, petrole dayalı tek sektörlü ekonominin sonlandırılıp küresel şoklara karşı yüksek dirençli, çeşitlendirilmiş ve esnek bir ekonominin kurulmasıydı. Rakamlar, bu başarının ölçeğini gösteren en doğru gösterge olmaya devam etmektedir. Petrol dışı faaliyetler hızlı ve istikrarlı bir büyüme kaydederken, petrol dışı gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) büyümesi son üç yılda ortalama yüzde 4,5'i aşarak 2024 yılında yüzde 4'e yaklaştı. Tüm bunlar, enerji piyasalarının oynaklığından uzak yeni büyüme motorları yaratma konusunda ekonomik çeşitlendirme politikalarının başarısını yansıtıyor.
Bu dönüşümün merkezinde yer alan Kamu Yatırım Fonu (PIF), geleneksel devlet fonu işlevinin ötesine geçerek piyasa yapıcı ve etkili bir küresel yatırımcı haline gelip stratejik bir rol oynuyor.
Son veriler, fonun yönettiği varlıkların 2024 yılı sonuna kadar yaklaşık 3,4 trilyon riyal (yaklaşık 925 milyar dolar) yükseldiğini ve iç yatırım portföyünün büyüklüğünde yüzde 50'nin üzerinde dikkat çekici bir artış olduğunu gösteriyor. Bu durum, fonun ulusal ekonominin damarlarına likidite pompalamaya olan bağlılığını teyit ediyor.
Suudi Arabistan'ın Riyad'da 2034 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapma adaylığı kapsamında düzenlenen medya turu sırasında NEOM kentindeki The Line projesinin maketi, 30 Ekim 2024 (AFP)
PIF, (Ceer ve Lucid Motors şirketleri aracılığıyla) elektrikli araç endüstrisi, temiz teknolojiler, askeri üretim, eğlence, turizm ve küresel spor yatırımları gibi Suudi Arabistan ekonomisinde daha önce hiç duyulmamış olan gelecek vaat eden sektörlere odaklandı. Bu strateji sadece finansal kazanç elde etmeyi değil, aynı zamanda teknoloji ve bilginin aktarılması ve yerelleştirilmesini ve Suudi gençler için kaliteli iş fırsatları yaratılmasını da amaçlıyor.
Dijital dönüşüm ve yapay zeka: Tüketimden ihracata
Petrol 20. yüzyılın yakıtıysa, veri 21. yüzyılın petrolüydü. Suudi Arabistan bu gerçeği erken fark etti ve yapay zeka ekonomisini kalkınma stratejisinin merkezine yerleştirdi. Suudi Arabistan teknoloji ithalatıyla yetinmedi, küresel teknoloji devlerini (Google, Microsoft ve Oracle gibi) çekerek ve onlarla ortaklık kurarak bulut bölgeleri ve devasa veri merkezleri oluşturmak suretiyle bölgesel bir teknoloji merkezi haline gelmeyi hedefledi ve böylece üç kıtayı birbirine bağlayan dijital bir köprü olarak konumunu güçlendirdi.
Dijital göstergelerin okunması, bunların temel itici gücü olan insan faktörü dikkate alınmazsa eksik kalır. Suudi Arabistan’ın işgücü piyasasında yaşanan dönüşüm, yüzeysel bir değişimden öteye geçerek işin kültürel ve değer yapısını da etkiliyor.
Düzenleyici rolünün ötesine geçerek dijital dönüşümün ulusal düzeydeki başlıca destekçisi haline gelen Suudi Veri ve Yapay Zeka Kurumu’nun (SDAIA) hayati rolünü en iyi göstergesi de buydu. SDAIA, devletin kaynaklarını benzeri görülmemiş bir verimlilikle yönetmesini sağlayan sağlam bir dijital altyapı kurmayı başardı.
Karar destek platformu ‘İstişraf’ın büyük verileri analiz ederek ve hükümet harcamalarının verimliliğini artırma fırsatlarını belirleyerek 50 milyar riyali aşan mali tasarruf ve getiriye katkıda bulunması, bunun en iyi örneğiydi.
Öte yandan Suudi Arabistan'ın bu alandaki hedefleri, yurt içi kullanımın ötesine geçiyor, zira artık teknolojisini ihraç etmek ve başarılı dijital deneyimini dünyayla paylaşmak istiyor.
Suudi Arabistan’da 22 milyondan fazla kullanıcıya hizmet veren Nefaz ve 33 milyondan fazla kullanıcısıyla kapsamlı bir ulusal uygulama veya Süper Uygulama haline gelen Tawakkalna gibi platformlar değerlerini ve yüksek güvenilirliklerini kanıtladıktan sonra, bu çözümler akıllı dijital hükümet için modeller olarak ihraç edilebilir ürünlere dönüştü.
Suudi Arabistan, belirli girişimler ve ‘Made in Suudi Arabistan’ teknoloji programı aracılığıyla kendisini 2030 yılına kadar teknoloji ve inovasyonun küresel merkezi haline getirmeyi amaçlayan iddialı bir veri ve yapay zeka stratejisiyle ulusal şirketlerin küresel pazarlarda rekabet edebilmesini sağlamaya çalışıyor. Bu yaklaşım, Suudi Arabistan’ın yükselen bir teknoloji gücü olarak jeopolitik konumunu güçlendirmekle kalmayıp, petrol dışı GSYİH'ye katkıda bulunacak yeni ve sürdürülebilir bir ekonomik akış da oluşturuyor.
Yaşam kalitesi ve yeni bir gerçekliği yansıtan rakamlar
Önceki kalkınma modelinde, vatandaşlar ve ekonomi arasındaki ilişki, hizmet tüketiminden kalkınma ve değer yaratmada ortaklığa doğru ilerlerken, uluslararası standartlara uygun bir yaşam kalitesi sağladı.
Devletin kronik sorunları umut verici ekonomik fırsatlara dönüştürme becerisinin parlak bir örneği olan konut programının yıllık raporundaki verilere göre vatandaşların ev sahipliği oranı, vizyonun başlatılmasından önce yüzde 50'nin altındayken, 2024 yılı sonunda yüzde 65'in üzerine çıktı. Bu rakam sadece istatistiksel bir gösterge değil, entegre ve akıllı konut projeleri inşa eden ROSHN gibi büyük şirketlerin öncülüğünde inşaat, gayrimenkul finansmanı ve kentsel gelişim sektörleri için hayati bir itici güç oldu.
Suudi Arabistan’ın 2034 Dünya Kupası’na ev sahipliği yapma teklifi sunumundan bir kare (Reuters)
Aynı zamanda, turizm Krallığın en önemli başarı öykülerinden biri olarak öne çıkıyor. Suudi Arabistan, onlarca yıl uluslararası toplumdan tecrit edildikten sonra, engelleri aşmayı başardı ve yeni rekorlar kırdı. 2023 yılında (yerli ve yabancı) 109 milyondan fazla turist ağırlayan ülkede bu rakam 2024 yılında 116 milyona ulaşarak yükselmeye devam etti. Turizmdeki bu ivme, sadece otel ve havacılık sektörlerini canlandırmakla kalmadı, aynı zamanda 255 milyar riyali aşan gelirlerle yerel ekonominin yanında çeşitli bölgelerde binlerce mevsimlik ve kalıcı iş olanağının yaratılmasına katkıda bulundu ve tarihi şehirlerdeki ve köylerdeki yerel ekonomileri canlandırdı.
En değerli yatırım olarak işgücü
Bu rakamlar, temel itici güçleri olan insan faktörü dikkate alınmadan tam olarak anlaşılamaz. Suudi işgücü piyasasında yaşanan dönüşüm, yüzeysel değişikliklerin ötesine geçerek işin kültürel ve değer yapısını da etkiliyor. Pastoral zihniyetin ve devlete olan tam bağımlılığın yavaş yavaş ortadan kalkarak, üretkenlik ve bireysel inisiyatif kültürünün yerini aldığını görüyoruz.
İyi düşünülmüş Suudileştirme politikaları, iyileştirilmiş eğitim verimliliği ve küçük ve orta ölçekli işletmelere verilen destek, bir araya gelerek yaratıcı ve girişimci bir nesil yarattı. Genç Suudilerin kariyer hedefleri artık geleneksel devlet işleriyle sınırlı değil, inovasyon, finansal teknoloji (FinTech) ve yaratıcı endüstriler gibi sektörlere de açıldı.
Uluslararası festivaller, Riyad ve Cidde sezonları, el-Ula ve Diriya'daki tarihi mekanların restorasyonu, Suudi Arabistan’ı turizm, yatırım ve yaşam için küresel bir destinasyon haline getirmeyi hedefleyen tek bir stratejik amaca hizmet ediyor.
Bu çerçevede kadınların güçlendirilmesi dönüşüm sürecini taçlandırdı. Devlet bu konuyu sadece insan hakları perspektifinden ele almakla kalmadı, aynı zamanda acil bir ekonomik gereklilik (womenomics) olarak da değerlendirdi. Bu vizyon, kadınların işgücüne katılımının vizyonun başlatılmasından önce yaklaşık yüzde 17'den bugün yüzde 35'in üzerine çıkmasıyla gerçeğe dönüşürken başlangıçtaki hedefleri yıllar öncesinden aştı.
Ekonomik açıdansa bu, toplumun yarısını fiili üretim döngüsüne entegre etmek, ulusal rekabet gücünü artırmak ve kalkınmanın damarlarında atıl durumda olan belirli beceri ve yetenekleri devreye sokmak anlamına geliyor.
Ekonomik bir kaynak olarak yumuşak güç olarak kültür
Gözlemciler için belki de en çarpıcı dönüşüm, kültür ve mirasın yeniden konuşlandırılmasıydı. Sessiz bir yerel mirastan, küresel bir ürüne ve karlı getiriler sağlayan bir eğlence ve turizm endüstrisine dönüştü.
Önceki dönemde, kültürel faaliyetler içe dönüklükten dolayı gölgede kalmış ve bu da Krallığı küresel turizm haritasından uzaklaştırmıştı. Ancak bugün, denklem tamamen yeniden yazıldı. Kültür, yumuşak gücün kaynağı ve stratejik bir ekonomik varlık haline geldi.
Suudi Arabistan'ın Riyad kentinde düzenlenen NEOM adlı yeni şehirle ilgili sergide 3D sunumu izleyen ziyaretçiler, 25 Ekim 2017 (Reuters)
Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre Devlet, cesurca bir açıklık stratejisi izlemeye başladı. Artık küreselleşmeden korkmuyor, aksine küreselleşmenin araçlarına yatırım yapıyor. Uluslararası festivaller, Riyad ve Cidde sezonları, el-Ula ve Diriya'daki tarihi mekanların restorasyonu, Suudi Arabistan’ı turizm, yatırım ve yaşam için küresel bir destinasyon haline getirmeyi hedefleyen tek bir stratejik amaca hizmet ediyor. Sanat, eğlence ve sinemaya yönelik bu açıklık, ‘geçici eğlence’ alanında değil, aksine, binlerce kişiye istihdam sağlayan ve yaşam kalitesini artıran yeni bir ekonomik sektörün temelini oluşturuyor. Esasen, bu durum doğrudan yabancı yatırımların en önemli itici güçlerinden biri. Yabancı yatırımcılar ve küresel yetenekler sadece iş fırsatları ve finansal getiri değil, aynı zamanda canlı ve çekici bir yaşam ortamı da arıyor.
Mühendislik, mega projeler ve geleceğin şehirleri
NEOM, Kızıldeniz, Qiddiya ve New Square gibi mega projelerden bahsetmeden bu tabloyu tamamlamış olmayız. Bu projeler, geleneksel gayrimenkul geliştirme kavramının ötesine geçiyor. Geleceğin endüstrisinde inovasyon için kuluçka merkezleri haline geliyor. Örneğin NEOM, sadece yeni bir şehir değil, yüzde 100 yenilenebilir enerjiden akıllı ulaşım sistemlerine ve biyoteknolojiye kadar yarının teknolojileri için bir ‘yaşayan laboratuvar’ olarak karşımıza çıkıyor. Özetle NEOM, 21. yüzyılda ‘şehir’ ve kentsel yaşam kavramını yeniden tanımlamaya yönelik cesur bir girişimdir.
Bugün Suudi Arabistan, kendisini dünyaya sadece bir enerji rezervuarı olarak değil, aynı zamanda önemli bir yatırım gücü, küresel bir lojistik merkezi ve geleceğin ekonomilerini şekillendirmede aktif bir ortak olarak tanıtıyor.
Bununla birlikte başkent Riyad da radikal bir dönüşüm geçiriyor. Yaklaşık 15 milyon kişiyi barındırmayı planlayan şehir, toplu taşıma (şehrin arterlerini birbirine bağlayacak Riyad Metrosu'nun açılmasıyla), yeşil alanlar (Kral Selman Parkı projesi gibi) ve ikonik mimari projelerle entegre edilen hareketli bir şantiyeye dönüşüyor. Bu entegre sistem, ‘ekonomiyi yerelleştirmeyi’ amaçlıyor. Devlet, vatandaşların daha iyi bir yaşam ve iş fırsatlar arayışıyla dünyanın dört bir yanındaki başkentlere göç etmelerini sağlayacak şekilde artık dünyayı onlara getiriyor.
Gelecekteki haklar ve verimlilik taahhüdü
2025 yılı sona ererken, Suudi Arabistan artık kendisini yalnızca petrol mirasıyla değil, mevcut başarıları ve gelecekteki hedefleriyle tanımlıyor. Bu bağlamda, Expo 2030'a ev sahipliği yapma yarışını kazanmak ve 2034 Dünya Kupası'nı düzenlemek için dünyanın güvenini kazanmak, ulusal sistemi (hem kamu hem de özel) sıkı zaman kısıtlamalarıyla karşı karşıya bırakırken çalışmaların en yüksek verimlilik ve disiplin standartlarıyla yürütülmesini gerektiriyor.
Kızıldeniz'deki mega proje NEOM şehrinin kalbinde yer alan iki adet 500 metre yüksekliğindeki paralel yapıya ilişkin önerilen tasarımı gösteren fotoğraf, 26 Temmuz 2022 (AFP)
Bu uluslararası etkinlikler, sadece kutlamalardan ibaret olmamakla birlikte altyapı çalışmalarının tamamlanmasını hızlandırmak, ulaşım ağlarını geliştirmek ve yeni şehirler kurmak için akıllı yönetim araçları ve stratejik katalizörler olarak işlev görürler. Kısacası bu, Suudi Arabistan'ın, gelişmiş ülkelerden muadillerine eşdeğer ve hatta onları aşan bir verimlilikle büyük etkinlikleri organize etme ve yönetme kapasitesine ve finansal gücüne sahip, güvenilir bir uluslararası ortak olduğunu dünyaya açıkça gösteren mesajlar.
İnovasyonda küresel bir ortak olarak Suudi Arabistan
Suudi Arabistan'ın son çeyrek yüzyılda ve son on yılda hızlanan bir şekilde tanık olduğu gelişmeler, modern kalkınma devleti kavramının kapsamlı bir şekilde yeniden kurulmasını temsil ediyor. Devlet, sınırlı doğal kaynaklara bağımlılıktan, yenilenebilir insan ve teknik kaynaklara yatırım yapmaya geçti. Geleneksel bir ekonomiden rekabetçi bir dijital ekonomiye dönüştü. İçine kapanık bir kültürden, açıklık ve inisiyatif alan bir kültüre adım attı. Bugün Suudi Arabistan, kendisini dünyaya sadece bir enerji rezervuarı olarak değil, aynı zamanda önemli bir yatırım gücü, küresel bir lojistik merkezi ve geleceğin ekonomilerini şekillendirmede aktif bir ortak olarak tanıtıyor. Rakamlar ve başarılarla bir dönüşümün hikayesi yazılırken geleceğe ve insanlara yatırım yapmanın her zaman kazançlı bir yatırım olduğu gözler önüne seriliyor.
Suudi Arabistan, Pakistan'da polis memurlarının hedef alınmasını kınadıhttps://turkish.aawsat.com/k%C3%B6rfez/5222726-suudi-arabistan-pakistanda-polis-memurlar%C4%B1n%C4%B1n-hedef-al%C4%B1nmas%C4%B1n%C4%B1-k%C4%B1nad%C4%B1
Suudi Arabistan, Pakistan'da polis memurlarının hedef alınmasını kınadı
Pakistan polisi (AP)
Suudi Arabistan, Pakistan'ın Hayber Pahtunhva eyaletine bağlı Karak bölgesinde Pakistan polis memurlarını hedef alan saldırıyı kınadığını ifade etti.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan açıklamada, tüm terörist ve aşırılıkçı eylemleri tamamen reddettiğini, Pakistan'ın ve kardeş halkının güvenliğini ve istikrarını baltalama girişimlerini kınadığını yineleyerek, bu acı trajedide kurbanların ailelerine, Pakistan hükümetine ve halkına en içten taziyelerini ve başsağlığı dileklerini iletti ve herkes için güvenlik ve huzur diledi.
Suudi Arabistan, Pakistan'da polis memurlarının hedef alınmasını kınadıhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/ortado%C4%9Fu/5222702-suudi-arabistan-pakistanda-polis-memurlar%C4%B1n%C4%B1n-hedef-al%C4%B1nmas%C4%B1n%C4%B1-k%C4%B1nad%C4%B1
Suudi Arabistan, Pakistan'da polis memurlarının hedef alınmasını kınadı
Pakistan polisi (AP)
Suudi Arabistan, Pakistan'ın Hayber Pahtunhva eyaletine bağlı Karak bölgesinde Pakistan polis memurlarını hedef alan saldırıyı kınadığını ifade etti.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan açıklamada, tüm terörist ve aşırılıkçı eylemleri tamamen reddettiğini, Pakistan'ın ve kardeş halkının güvenliğini ve istikrarını baltalama girişimlerini kınadığını yineleyerek, bu acı trajedide kurbanların ailelerine, Pakistan hükümetine ve halkına en içten taziyelerini ve başsağlığı dileklerini iletti ve herkes için güvenlik ve huzur diledi.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة