Irak'ta Sünni-Sünni yakınlaşması

Sadr, hükümeti kurma sürecinde bölgesel müdahaleye karşı uyarıda bulundu.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr. (Reuters)
Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr. (Reuters)
TT

Irak'ta Sünni-Sünni yakınlaşması

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr. (Reuters)
Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr. (Reuters)

Irak’ta seçim sonuçları konusundaki anlaşmazlıktan kaynaklanan Şii-Şii krizi artmaya devam ederken Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr, bir sonraki yönetimde görevlerini belirleme konusunda ilerleme sağlamaya çalışıyor. Irak’ta yapılan son parlamento seçimlerinde en fazla sandalyeyi kazanan Sadr’ın ABD ile normal ilişkiler kurmaya hazır olduğunu duyurmasından yaklaşık bir hafta sonra, bir sonraki hükümeti kurma sürecinde bölgesel müdahaleye karşı uyarıda bulundu.
Sadr, ABD ile nasıl bir ilişki kurulacağına dair 8 koşul belirlemişti. Sadr’ın attığı bu adım, ABD’liler üzerindeki önceki pozisyonlarına kıyasla bir dönüşüm olarak değerlendirildi.
Sadr, resmi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, komşu ülkelerle ilişkiler dosyasına ilişkin mevcut politikasının niteliğini belirledi. Irak’ın altı coğrafi komşusuna atıfta bulunsa da açıklamasında İran'ın Irak'ın iç işlerine en çok müdahale eden taraf olduğuna dair açık referanslar vardı. Sadr açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Irak'ın iç işlerine karışmayan komşu ülkelerle ilişkilerimizi güçlendirmeye çalışacağız. Ortak güvenlik, ekonomik, kültürel, sağlık, eğitim ve endüstriyel projeler bulmak için ve her düzeyde çalışıyoruz. Irak’ın iç işlerine müdahil olan komşu ülkelerle, herhangi bir olası müdahaleyi önlemek için üst düzey bir diyalog başlatacağız. Yanıt verilirse, bu hoş karşılanır. Aksi takdirde bunu önlemek için diplomatik ve uluslararası yöntemlere başvuracağız.”
Şii liderin uyarıları, başta Hadi el-Amiri liderliğindeki el-Fetih Koalisyonu olmak üzere seçimi kaybeden siyasi güçler arasındaki gerilimin öncesinde geldi. Sadr, Seçim Komisyonu’na sonuçları değiştirmesi için baskı amacıyla geçtiğimiz cumartesi günü Yeşil Bölge’ye baskın yapma girişimleri de dahil olmak üzere kaybeden tarafların, Hukuk Devleti Koalisyonu Lideri Nuri el-Maliki’nin yaptıklarıyla ilgilenmiyor gibi göründüğü bir dönemde, mevcut krizi ele almak için Kürt ve Sünniler de dahil olmak üzere seçimlerde kazanan güçlerle bir toplantı gerçekleştirildi.
Eski milletvekili Haydar el- Molla, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte şu değerlendirmelerde bulundu:
 “Irak’ın bugün dış herhangi bir müdahale olmadan, ülkeyi istikrara kavuşturmayı gerektiren bir iç krizden geçtiği göz önüne alındığında Sadr'ın uyarıları mükemmel bir zamanda geldi. Eski diplomatik ekol, dogmalar siyasetini benimserken modern ekol ulusal çıkarları benimsiyor. Sadr’ın Irak’ın bölgesel ilişkileri vizyonu, krizleri sona erdirmek için bir yol haritası oluşturuyor. Her iki tarafın da ortak çıkarlarının yanı sıra egemenliğe saygı ve içişlerine karışmama temelinde en iyi ilişkileri inşa etmek için bir kapı açıyor.”
Molla’nın açıklamasına göre Hukuk Devleti Koalisyonu lideri Nuri el Maliki, dün seçimlerde kaybeden siyasi güçleri evinde toplantı yapmaya çağırdı. Bu çağrı, protestocuların önceki gün Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu için belirlediği sürenin dolmasıyla aynı zamanda geldi. Büyük kalabalıklar, altı gün boyunca kapalı olan asma köprü tarafından Yeşil Bölge’nin girişine akın etti. Bu, Maliki’nin evinde gerçekleştirilen toplantı ile eş zamanlı olarak meydana geldi.
Söz konusu toplantının gündemi henüz açıklanmadı. Ancak Sadr bloğu protestocular nedeniyle artan gerilimle ilgilenmiyor. Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgilerle Sünni ve Kürt liderlerle temaslardaiki taraf da Şii-Şii krizinin bir tarafı olmadıklarını belirttiler. Hukuk Devleti Koalisyonu lideri, toplantıya katılmak istenmiyor
Süreçte gerçekleştirilen Sünni-Sünni diyalogları, en önemli iki Sünni blok olan Muhammed el-Halbusi liderliğindeki ‘Tekaddum’ ve Hamis el-Hancar liderliğindeki ‘Azm’ arasında yakınlaşmaya yol açtı.
Kürtler, iki ana partisi olan Kürdistan Demokrat Partisi ve Yurtseverler Birliği arasındaki mutabakata rağmen cumhurbaşkanı pozisyonu konusunda henüz nihai bir mutabakata varamadılar.



Şam'ın Mezze bölgesi civarında bir patlama sesi duyuldu

Şam kırsalında gerçekleştirilen güvenlik operasyonları sırasında Suriye güvenlik güçleri (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Şam kırsalında gerçekleştirilen güvenlik operasyonları sırasında Suriye güvenlik güçleri (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT

Şam'ın Mezze bölgesi civarında bir patlama sesi duyuldu

Şam kırsalında gerçekleştirilen güvenlik operasyonları sırasında Suriye güvenlik güçleri (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Şam kırsalında gerçekleştirilen güvenlik operasyonları sırasında Suriye güvenlik güçleri (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Resmi Suriye Arap Haber Ajansı (SANA), bugün Şam'ın Mezze bölgesi yakınlarında bir patlama sesi duyulduğunu ve patlamanın niteliğinin araştırıldığını bildirdi.


Libya'nın başkentinde devam eden protestolar ve yol kapatma eylemleri

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (Dibeybe'nin ofisi)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (Dibeybe'nin ofisi)
TT

Libya'nın başkentinde devam eden protestolar ve yol kapatma eylemleri

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (Dibeybe'nin ofisi)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (Dibeybe'nin ofisi)

Libya’nın başkenti Trablus, Ulusal Birlik Hükümeti’ne (UBH) karşı öfkeli protestoların yeniden alevlenmesiyle bir kez daha gergin bir gece yaşadı. Protestolara, ‘Misrata kentindeki devrimci tugaylar ve birlikler’ olarak bilinen grupların da destek vermesiyle talepler, hükümetin görevden alınması çağrısının ötesine geçerek, yıllardır siyasi bölünmüşlük altında bulunan ülkedeki tüm ‘siyasi oluşumların’ düşürülmesi isteğine dönüştü.

Görgü tanıkları ve yerel medya kaynaklarına göre, cumartesi akşamı Trablus’ta Abdulhamid Dibeybe hükümetini protesto eden göstericiler otoyolu ve sahil yolunu kapattı. Başkentin merkezinde lastikler ateşe verilirken, birçok mahallede gece saatlerinde düzenlenen gösterilerde yolsuzluğun yaygınlaşması, hizmetlerdeki aksaklıklar ve yaşam koşullarındaki kötüleşme protesto edildi.

Libyalı diplomat Muhammed Halife el-Akrut, yolların kesildiği, lastiklerin yakıldığı, trafik akışında ciddi aksamalar yaşandığı ve yoğun sıkışıklık nedeniyle çok sayıda aracın birbirine çarptığı bir tabloya dikkat çekti.

Trablus’ta cuma günü düzenlenen benzer gösterilerin ardından protestolar ikinci gününe girerken, Misrata ve Zaviye kentlerinde de eş zamanlı eylemler yapıldı. Göstericiler, ekonomi, hizmet ve güvenlik koşullarındaki kötüleşmeyi protesto ederek geçiş sürecinin sona erdirilmesini talep etti.

Misrata kentindeki devrimci tugaylar ve birliklerin liderleri, ‘halk ayaklanması’ olarak niteledikleri eylemlere tam destek verdiklerini açıkladı. Açıklamada, ‘ülkenin çektiği acılardan sorumlu tüm siyasi oluşumların devrilmesi’ çağrısı yapılırken, Libyalılar sokağa çıkmaya davet edildi. Ayrıca Misrata’daki askeri kurumlara, protestocuların yanında yer alma çağrısında bulunuldu.

Açıklamada geçen ‘siyasi oluşumlar’ ifadesinin, Temsilciler Meclisi (TM) ile Devlet Yüksek Konseyi’nin (DYK) yanı sıra Trablus’taki UBH ve ülkenin doğusunda parlamento tarafından görevlendirilen hükümeti de kapsadığı değerlendiriliyor.

Devrimci tugaylar ve birliklerin liderleri, yayımladıkları bir başka açıklamada, Libya Savunma Bakan Vekili Tuğgeneral Abdusselam Zubi ile aralarına mesafe koyarak, kendilerini temsil etmediğini ve ‘devrimcilerin haklarını savunma’ konusunda kayda değer bir rol üstlenmediğini belirtti. Ayrıca, geçtiğimiz salı günü Türkiye’nin başkenti Ankara’dan havalandıktan kısa süre sonra düşen ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Muhammed el-Haddad ile bazı askeri yetkililerin hayatını kaybettiği uçak kazasına ilişkin tutumunu eleştirerek sessiz kalmasını kınadı.

Açıklamada, UBH’nin olaya ilişkin resmi bir taziye mesajı ya da kazanın koşullarını açıklayan bir basın toplantısı düzenlememesi ‘zayıf’ bir tutum olarak nitelendirildi; bunun askeri kuruma ve devrimcilerin fedakârlıklarına bir hakaret olduğu savunuldu.

Misrata Devrimci Tugayları, Libya’nın batısındaki en büyük ve en güçlü örgütlü askeri güçler arasında yer alıyor. Bu yapı, 17 Şubat 2011 devrimi sırasında ortaya çıkmasının ardından, özellikle Misrata, Sirte ve Trablus cephelerinde yürüttüğü operasyonlarla eski lider Muammer Kaddafi rejiminin devrilmesinde kilit rol oynamıştı.

zxscdfrgt
Bingazi'deki Libya Temsilciler Meclisi (TM) oturumundan (TM Medya Ofisi)

Bu oluşumlar, izleyen yıllar boyunca savaşçı örgütlenmeleri, silahlanmaları ve geniş toplumsal tabanlarına dayanarak Misrata’da ve kent dışında kayda değer bir askerî nüfuzu elinde tutmayı sürdürdü. Ayrıca devletin çeşitli askeri kilit noktalarında da varlık gösterdiler.

Öte yandan ülkenin batısındaki el-Esabia kentinde esrarengiz yangınlar yeniden çıktı. Kentte yaklaşık üç eş zamanlı yangın meydana gelirken, 19 Şubat’ta yaşanan ve onlarca, hatta yüzlerce evin yanmasına yol açtığı belirtilen yangınlar zinciri yeniden gündeme geldi.

El-Esabia Belediyesi, sınırlı imkânlar nedeniyle ekiplerin kapasitesini artırmak amacıyla ek bir itfaiye aracı ve bir ambulans tahsis edilmesi çağrısında bulundu. Şarku’l Avsat’ın Libya resmi haber ajansı LANA’dan aktardığına göre el-Esabia Belediyesi Basın Ofisi Müdürü Sıddık el-Mukattef, yetkili kurumlara acil destek çağrısı yaptı.

El-Mukattef, yangınların nedenlerinin ‘halen bilinmediğini’ belirterek, özellikle şubat ayından bu yana mayısta verilen kısa bir aranın ardından olayların tekrar etmesi nedeniyle takibin artırılması ve halkın korunmasına yönelik önlemler alınması çağrısında bulundu.

Ülkenin doğusunda ise Bingazi’de pazartesi ve salı günleri yapılması planlanan TM oturumunun gündemine ilişkin sessizlik hâkim. Oturumda üç ana dosyanın ele alınmasının beklendiği belirtiliyor. Bunlar arasında Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayih’in idari atamalara ilişkin adaylıklarının onaylanması, Mareşal Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu’nun (LUO) maaş çizelgesinde değişikliğe gidilmesi ve TM için yeni bir yönetim yapısının yeniden seçilmesi yer alıyor.


Naim Kasım, ‘silah taşıma münhasır hakkının’ ertelenmesini istedi

İsrail’in Lübnan'ın güneyindeki Aknit beldesinde hedef aldığı ve üç kişinin hayatını kaybettiği bir aracın yanında duran Lübnan askerleri (DPA)
İsrail’in Lübnan'ın güneyindeki Aknit beldesinde hedef aldığı ve üç kişinin hayatını kaybettiği bir aracın yanında duran Lübnan askerleri (DPA)
TT

Naim Kasım, ‘silah taşıma münhasır hakkının’ ertelenmesini istedi

İsrail’in Lübnan'ın güneyindeki Aknit beldesinde hedef aldığı ve üç kişinin hayatını kaybettiği bir aracın yanında duran Lübnan askerleri (DPA)
İsrail’in Lübnan'ın güneyindeki Aknit beldesinde hedef aldığı ve üç kişinin hayatını kaybettiği bir aracın yanında duran Lübnan askerleri (DPA)

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, Lübnan hükümetine, silahların münhasıran devletin elinde olması gerektiğini öngören ‘silahların münhasır kontrolü’ konusunu ertelemesi çağrısında bulunarak, bunu ‘İsrail'in devam eden saldırıları ışığında mantıksız’ olarak nitelendirdi.

Kasım, Hizbullah'ın silahsızlandırılmasının, bu aşamada ‘silahların devletle sınırlandırılması’ olarak adlandırılsa da, bir Amerikan-İsrail projesi olduğunu düşündüğünü belirtti.

Hizbullah Genel Sekreteri, bu projenin ‘Lübnan'ın askeri kapasitesini sona erdirmek ve Lübnan halkının dengeli bir kesimini vurmak’ amacını taşıdığını da sözlerine ekledi. Hükümetin karşılığında hiçbir şey almadan gereksiz tavizler verdiğini, İsrail'in ise hiçbir anlaşmaya bağlı kalmadığını vurguladı.

Şeyh Kasım, Hizbullah’ın etkinliğinde yaptığı konuşmada, ülkenin tarihi bir dönüm noktasında olduğunu belirterek, ‘şu anda önerilen planların yeniden gözden geçirilmesi’ çağrısında bulundu. Direnişin anlaşmaya devletten daha fazla bağlı olduğunu vurgulayan Şeyh Kasım, İsrail'in anlaşmaları ihlal etmeye devam ettiğini belirtti.