FKÖ: Filistin yönetimi tüm seçeneklere açık

Abbas, Eriha ve Ürdün Vadisi’nin giriş kapılarını açtı (WAFA)
Abbas, Eriha ve Ürdün Vadisi’nin giriş kapılarını açtı (WAFA)
TT

FKÖ: Filistin yönetimi tüm seçeneklere açık

Abbas, Eriha ve Ürdün Vadisi’nin giriş kapılarını açtı (WAFA)
Abbas, Eriha ve Ürdün Vadisi’nin giriş kapılarını açtı (WAFA)

Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yürütme Kurulu Üyesi Ahmed Mecdelani, İsrail’in iki devletli çözümü yok etmeye devam etmesi halinde Birleşmiş Milletler’in (BM)  1947 tarihli 181 bölme kararı dahil Filistin yönetiminin tüm seçeneklere açık olduğunu belirterek, FKÖ’nün İsrail’i tanımasını bu karar bağladı.
Mecdelani’nin bu açıklaması, Filistinlilerin net bir siyasi ufkun yokluğunda gelecek seçenekleri tartışmak için dün geç saatlerde Filistin liderliği tarafından yapılan toplantıdan saatler önce geldi.
Konu hakkında bilgi sahibi kaynaklar Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, hali hazırdaki odak noktasının FKÖ içindeki anlaşmazlıkları çözmek ve Merkezi Komite’nin toplantı düzenlemek olduğunu belirterek, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın geçtiğimiz ay Birleşmiş Milletler (BM) 76. Genel Kurulu'nda İsrail’e, işgale son vermesi için bir yıl verdiklerini söyleyerek başlattığı inisiyatife dayalı olarak eylem planı hazırlanacağını kaydetti.
Merkezi Komite, Filistin kurumlarının, örgütlerinin ve yönetiminin en yüksek yasama organı. Kaynaklara göre, Filistin yönetiminin İsrail ile anlaşmaları durdurmak, İsrail'in tanınmasını askıya almak, işgal altındaki bir devlet olarak ilan ederek geçiş aşamasını sona erdirmek ve uluslararası kararlardan çekilmesi dahil olmak üzere çeşitli seçeneklere sahip. Tüm bu başlıklar, gündeminde FKÖ düzenlemesi ve boşlukların doldurulması da olacak olan Merkezi Komite toplantı sırasında dikkatle incelenecek ve tartışılacak.
Merkezi Komitesi’nin en geç önümüzdeki Ocak ayı başlarında bir toplantı gerçekleştirmesi bekleniyor. Fetih Hareketi Merkezi Komite Üyesi Delal Selame, hareketin, Filistin evini sağlamlaştırıp güçlendirmek ve işgal hükümetinin Filistin halkına karşı yürüttüğü savaş sebebiyle Filistin meselesinin karşılaştığı zorluklarla yüzleşmek adına  FKÖ gruplarıyla toplantı ve diyaloglarına devam ettiğini söyledi.
Selame dün Filistin’in Sesi radyosuna verdiği demeçte, Fetih Hareketi’nin yurtsever toplulukla diyalog kurmaya, ulusal ortaklığı korumaya, birliği güçlendirmeye ve Merkezi Komite’nin yeni bir toplantısı için ortam yaratmaya kararlı olduğunu kaydetti. Selame ayrıca, Fetih’i ulusal fraksiyonları bir araya getiren ikili görüşmelerin, kapsamlı bir ulusal diyalogla sonuçlanabileceğini kaydetti.
Filistin Yönetimi’nin İsrail’e tek taraflı önlemleri bırakması yeni bir tehdit değil. Bu tehditler geçmişte Ulusal ve Merkezi Komite’nin aldığı kararlardan biriydi.
Filistin Yönetimi’nin tek taraflı adım atması toprak üzerindeki kontrolün yanı sıra geçişleri, sınırları, ithalatı, ihracatı sağlayan ve Filistin bölgesine yakıt ve elektrik satan İsrail ile karşı karşıya gelmek anlamı taşıyor. İsrail, aynı zamanda hareket üyelerinin yurt içinde ve dışında hareket etmelerini de sağlıyor.
 FKÖ Yürütme Komitesi ve Merkezi Komite üyelerini yer aldığı dünkü liderlik toplantısı, her iki komitenin ayrı toplantılarının ardından yapıldı. Filistin'deki gerginlik, ABD yönetiminin Beyaz Saray'da dokuz ay ay boyunca siyasi bir yolu desteklemekteki yavaşlığının yarattığı hayal kırıklığının ardından yaşandı. Abbas, Merkezi Komite ve FKÖ yöneticilerinin görüşmelerinde yavaşlamalardan şikayet ediyordu. Bu, İsrail'in yerleşim yerlerini işgal etmesi ve Filistin Yönetimi ile siyasi müzakereleri başlatmayı reddetmesiyle aynı zamana denk geldi. Yürütme Komitesi, taahhütlere saygı duyulmasının, tüm ilgili taraflarca sözlü ve fiilen karşılık görülmemesi durumunda taahhütleri reddetmekle yükümlü olduklarını bildirdi. Uluslararası toplumu ve ABD yönetimini doğrudan sorumluluklarını üstlenmeye ve işgalci İsrail otoritesinin itaatsizliğine son vermeye çağıran FKÖ, BM Güvenlik Konseyi'nin 2334 Sayılı Kararı ve ilgili uluslararası meşruiyet kararlarının tüm hükümlerine saygı duyulması vurgusu yaptı.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times