İsrailli generalden, Gazze'de yıkılan bina hakkında itiraf gibi açıklama

Üst düzey İsrailli general, Gazze'nin Cela caddesindeki yüksek katlı binanın yıkılmasının hata olduğunu kabul etti

İsrail ordusu 15 Mayıs’ta düzenlediği hava saldırı ile Gazze'nin merkezinde el-Cela caddesindeki el-Cevhere Tower adlı 13 katlı binayı yıktı (AP)
İsrail ordusu 15 Mayıs’ta düzenlediği hava saldırı ile Gazze'nin merkezinde el-Cela caddesindeki el-Cevhere Tower adlı 13 katlı binayı yıktı (AP)
TT

İsrailli generalden, Gazze'de yıkılan bina hakkında itiraf gibi açıklama

İsrail ordusu 15 Mayıs’ta düzenlediği hava saldırı ile Gazze'nin merkezinde el-Cela caddesindeki el-Cevhere Tower adlı 13 katlı binayı yıktı (AP)
İsrail ordusu 15 Mayıs’ta düzenlediği hava saldırı ile Gazze'nin merkezinde el-Cela caddesindeki el-Cevhere Tower adlı 13 katlı binayı yıktı (AP)

İsrail ordusundan emekli General Nitzan Allon, vurulmasıyla sık sık övünülen Gazze'nin merkezinde el-Cela caddesindeki el-Cevhere Tower adlı 13 katlı binanın yıkıldığı hava saldırısının, ciddi bir hata olduğunu ve zararlarının yararlarından daha fazla olduğunu itiraf etti.
İsrail ordusu Merkez Komutanlığı’nda görev yapmış olan emekli komutan General Nitzan Allon, İsrail'in geçen Mayıs ayında Gazze Şeridi'nde başlattığı Duvarların Muhafızı Operasyonu önemi ve çıkarılan dersleri hakkında konuştu. O sırada operasyonla ilgili iç soruşturmadan sorumlu olan Allon, Cela’daki Cevhere Tower’ın birkaç uluslararası medya kuruluşunu barındırmasından dolayı, binanın bombalanması da dahil olmak üzere bu birimine eşlik eden birkaç başarısızlık olduğunu söyledi.
Yıkım, 15 Mayıs'ta, İsrail savaş uçaklarının bina sakinlerine bölgeden ayrılmaları için 10 dakikalık bir süre verildikten sonra 4 füze ateşlenmesi sonucu gerçekleşmişti. Cevhere Tower’da ayrıca ABD merkezli Associated Press (AP) haber ajansı ve Katar merkezli Al Jazeera TV ofisleri de bulunuyordu. ABD yönetimi saldırı için açıklama istemesi üzerine, İsrail hükümeti Hamas'ın Demir Kubbe sistemini devre dışı bırakmak için kulenin içinden elektronik sistemleri çalıştırdığını, sabotaj ve müdahalenin durması için tüm binanın yıkılması gerektiğini iddia etti. Ancak bu açıklama dünya kamuoyunda tatmin edici bulunmadı.
O dönemde İsrail Genelkurmay Başkanlığı’nın önde gelen isimlerinden biri olan Allon, Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü'nde verdiği konferansta şunları söyledi: "Associated Press'in ofisine yapılan saldırı bence ölümcül bir hata. Getirdiği harekat başarısı, bu saldırının verdiği diplomatik zararla veya kamuoyundaki rahatsızlıkla doğru orantılı değildi. Tam tersine kendi kalemize gol atmış olduk”
Ayrıca İsrail'in Arap kamuoyuna yönelik söyleminin uygun olmadığını ve çok garip göründüğünü söyleyen Allon, “İsrail'in Gazze halkıyla iletişim kurabileceği bir dili olmadığı gibi, bölge kamuoyunda herhangi bir değişiklik meydana getirebilecek durumda olmadığını” da sözlerine ekledi.
Gazze'nin merkezinde el-Cela caddesindeki el-Cevhere Tower adlı 13 katlı bina 15 Mayıs’ta İsrail savaş uçaklarından atılan birkaç füzeyle yerle bir edildi. AP ve Al Jazeera bürolarının yanı sıra doktor muayenehaneleri ile avukatlık bürolarının da olduğu binada 60 daire bulunuyordu.
İsrail’in Mayıs ayındaki saldırıları büyük yıkım doğurdu
İsrail Ramazan ayının ilk gününde işgal altındaki Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesinde bulunan Şam Kapısı'ndaki oturma alanlarını barikatlarla kapattı.
Daha sonra İsrail yönetiminin Doğu Kudüs'ün Şeyh Cerrah Mahallesi'ndeki bazı Filistinli aileleri zorla evlerinden çıkarma planı nedeniyle gerginlik daha da arttı.
İsrail polisinin 7 Mayıs'ta Mescid-i Aksa'da teravih namazı sırasında cemaate saldırmasıyla gerginlik doruk noktaya ulaştı.
10 Mayıs'a gelindiğinde İsrail polisinin fanatik Yahudilerin baskınlarını önlemek için Mescid-i Aksa'da nöbet tutan Filistinlilere saldırması bardağı taşıran son damla oldu.
Gazze'deki Filistinli gruplar 10 Mayıs'ta İsrail polisine Mescid-i Aksa'dan ve Şeyh Cerrah Mahallesi'nden çekilmesi için yerel saatle 18:00'e kadar süre tanıdı.
İsrail polisinin tanınan sürede çekilmemesi üzerine Gazze'deki Filistinli gruplar İsrail tarafına çok sayıda roket attı.
İsrail ise bu roketleri gerekçe göstererek 10 Mayıs'ta "Surların Muhafızı" adıyla Gazze'ye saldırı başlattı.
Başta ABD olmak üzere uluslararası camiadan gelen baskıların ardından İsrail, 21 Mayıs'ta başlayan ateşkesi kabul etmek zorunda kaldı.
Başbakan Binyamin Netanyahu hükümetinin zoraki ateşkesi kabul etmesi İsrail muhalefeti tarafından sert şekilde eleştirilirken, bu durum başta Gazze olmak üzere Filistin topraklarında zafer olarak kutlandı.
İsrail saldırılarında 66 çocuk hayatını kaybetti
İsrail, 11 gün boyunca Gazze'yi havadan ve karadan bombaladı.
Saldırılar nedeniyle 66'sı çocuk, 39'u kadın olmak üzere 248 Filistinli yaşamını yitirdi, 1948 kişi de yaralandı.
Gazze'deki Filistin Sağlık Bakanlığının verilerine göre, İsrail saldırılarında yaralananlardan 610'u çocuk.



Gözler Gazze anlaşmasının ikinci aşamasında

Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
TT

Gözler Gazze anlaşmasının ikinci aşamasında

Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)

Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesi yönünde ortak bir çaba içinde, dolaylı müzakerelerin ileri aşamasına geçilmesinin önünü açmak için "daha ciddi" görüşmelerin devam ettiği belirtiliyor. Hamas hareketi içindeki bilgili kaynaklardan gelen açıklamalara göre beklenen görüşmelerin, bu ay sonu veya gelecek ay başında yapılması bekleniyor.

Şarku'l Avsat'a bilgi veren kaynaklar, Kahire'de düzenlenecek kapsamlı bir Filistin ulusal toplantısı için hazırlıkların sürdüğünü, önemli ve acil konularda anlaşmaya varıldığını belirtti.

Fetih Sözcüsü Abdülfettah Devle ise özel açıklamasında, Gazze Şeridi'ni yönetecek bir komitenin kurulmasına ilişkin duyurunun "yakında yapılmasının muhtemel" olduğunu belirterek, beklenen oluşumun Filistin vizyonuyla uyumlu olmasının önemini vurguladı. Devle, "belgelenmiş ve resmi bir anlaşma yayınlanana kadar" belirli bir tarih vermedi.


 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
TT

 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)

Financial Times gazetesi, güvenilir kaynaklara dayandırdığı haberinde, İngiltere eski Başbakanı Tony Blair'in Arap ve İslam ülkelerinden gelen itirazlar sonrasında Gazze Barış Konseyi üyeliğine aday listesinden çıkarıldığını bildirdi.

Blair, ABD Başkanı Donald Trump'ın eylül ayı sonlarında İsrail ile Hamas arasındaki savaşı sona erdirmek için 20 maddelik planını açıkladığı sırada konsey üyeliği için belirlenen tek isimdi. Trump, Blair'i "çok iyi bir adam" olarak tanımlamıştı.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’ten aktardığına göre, Blair o dönemde planı "cesur ve akıllıca" olarak nitelendirdi ve ABD başkanının başkanlık edeceği konseye katılmaktan memnuniyet duyacağını ifade etti.

Ancak bazı Arap ve Müslüman ülkeler, kısmen 2003 yılında ABD öncülüğündeki Irak işgaline verdiği güçlü desteğin Ortadoğu'daki itibarına verdiği zarar nedeniyle plana karşı çıktı.

Financial Times, Blair'in bir müttefikinin, eski başbakanın Barış Konseyi üyesi olmayacağını söylediğini aktardı. Müttefik, "Bu konsey mevcut dünya liderlerinden oluşacak ve altında daha küçük bir yürütme kurulu bulunacak" dedi.

Kaynak, Blair'in, Trump'ın damadı Jared Kushner ve ABD başkanının kıdemli danışmanlarından Steve Witkoff'un yanı sıra Arap ve Batı ülkelerinden üst düzey yetkililerle birlikte yürütme kurulunda yer almasının beklendiğini de ifade etti.


Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
TT

Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)

Kasım 2025’in yağmurlu bir gecesinde, İsrail ordusunun Ramallah’ın kalbine yönelik baskını sürerken, başkanlık binasına birkaç metre mesafedeki bir noktada oturan üst düzey bir Filistinli yetkili acı bir tebessümle şunu söyledi:
“Şu an Filistin hakkında konuşmak istemiyorum. İsrail’i sömürgeci bir devlet olarak tanımlayan ezber cümleleri de tekrar etmeye niyetim yok. Şu anda konuşmak istediğim şey Suriye.”

Yetkiliye göre Suriye, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun yalnızca gerçek bir barışı istemediğinin değil, komşu devletleri de görmek istemediğinin en açık kanıtı haline geldi. Zira Şam’daki yeni siyasi liderlik, İsrail’e karşı savaş ya da düşmanlık istemediğini açıkça ilan etmiş olmasına rağmen, İsrail Suriye topraklarını son derece sert askerî operasyonlarla ihlal etmeyi sürdürüyor.
Filistinli yetkili şöyle devam ediyor:
“Hamas 7 Ekim 2023’te savaşı başlattı, Hizbullah İsrail’i vurdu, Husiler İran’ın teşvikiyle ‘destek savaşına’ katıldı… Fakat Suriye tam tersine çatışmanın dışında kalmayı seçti; hatta çok daha fazlasını yaptı.”

“İsrail için bir tehdit yok”

Saldırganlığı caydırma operasyonlarının sonrası Şam’da kontrolü devralan yeni yönetim, İsrail dahil komşu hiçbir ülkeye tehdit oluşturmadığını açıkladı.
Bununla birlikte Beşşar Esed rejiminin çökmesi ve İran ekseninin bölgedeki en stratejik üssünü kaybetmesi, Suriye ile İsrail arasında çıkarların kesiştiği yeni bir dönemi mümkün kılabilirdi.

Filistinli yetkili, “İsrailliler sanki bu gerçekleri unuttu. Suriye artık İran milislerinin oyun alanı değil” diyor.

Bu süreçte ABD, Türkiye ve Azerbaycan, iki taraf arasında arabuluculuk yapmaya hazır olduklarını bildirerek, sınırların tamamen güvenli hâle gelmesini sağlayacak güvenlik düzenlemeleri için müzakerelere davet etti. İsrail’in çekincelerine rağmen Suriye, doğrudan görüşmelere dahi razı oldu. Nitekim Dışişleri Bakanı Esad el-Şeybani ile İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer arasında altı toplantı gerçekleştirildi.

İsrail kaynaklarına göre Şam, kapsamlı bir anlaşmaya ulaşmak adına büyük esneklik gösteriyor. 1967 ve 2024’te işgal edilen tüm toprakların iadesi karşılığında tam barış anlaşmasına hazır; fakat ara formüller de değerlendiriliyor. Bunlar arasında Golan’ın 15 yıla kadar İsrail’e kiralanması veya 1974 sınırlarına dönüşü öngören bir güvenlik mutabakatı da var.

Aynı kaynaklar,  yeni yönetiminin “İbrahim Anlaşmaları”na katılmaya da sıcak baktığını, bunun İsrail’in 1948’den bu yana hayalini kurduğu tarihi bir açılım olacağını belirtiyor.

İsrail’in karşılığı: İşgal ve hava saldırıları

Tehdit politikasını seçen İsrail, Aralık 2024’ten bu yana yeni yönetimin nefes almasına fırsat vermeden askerî havaalanları ve üsleri hedef alan yaklaşık 500 hava saldırısı düzenledi. Suriye’nin savunma kapasitesinin yüzde 85’ini yok eden İsrail, 450 km²’lik Suriye toprağını işgal ederek genişliği 7 km’yi aşan hat boyunca, Şeyh Cebel'den Dera’ya kadar ilerledi. Bazı bölgelerde 20 km derinliğe kadar kara harekâtı yürüten İsrail 9 askerî üs kurdu.

frgt
Netanyahu, Salı günü Suriye'deki tampon bölgedeki İsrail güçlerini denetledi (AP)

İsrail ayrıca, “Dürzi müttefikleri koruma” gerekçesiyle iç çatışmaları körükledi. Oysa İsrail’deki Dürzi vatandaşlar bizzat İsrail hükümetleri tarafından ayrımcılığa maruz kalıyor.
Tel Aviv yönetimi, Şam’ın yeni liderliğini Nusra Cephesi bağlantıları üzerinden karalamaya çalışsa da, geçen yıllarda bizzat İsrail ordusuna bağlı sahra hastaneleri ve Safed, Hayfa, Tel Aviv’deki çeşitli merkezlerin çok sayıda Nusra üyesini tedavi ettiği biliniyor.

Netanyahu’yu kim durdurabilir?

Son günlerde İsrail’de ortaya çıkan bilgiler, ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’e ve Netanyahu’ya “Suriye politikasındaki yanlışları” nedeniyle sert bir uyarıda bulunduğunu gösteriyor.
Trump’ın, Suudi Arabistan ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın talebi üzerine, Şam’daki yeni yönetimle daha olumlu bir yaklaşım benimsemeye yöneldiği ifade ediliyor.

frgt
Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Eş-Şara'nın Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılmasını görüşmek üzere Riyad'da geçen mayıs ayında gerçekleştirdiği toplantıdan bir kare (SPA)

Trump, İsrail’in attığı adımların “yanlış ve mantıksız” olduğunu düşünürken, birçok analist Netanyahu’yu dizginleyebilecek tek gücün Trump yönetimi olduğuna inanıyor.
Ancak bunun sahadaki sonuçlarının görülmesi zaman alabilir. Bu arada şu soru giderek daha sık soruluyor: “İsrail, Suriye ile böyle bir şekilde davranarak bölgesine nasıl bir mesaj veriyor?”