Cezayir’de Fransız sömürgeciliği suç sayılacak

Macron'un, 'Cezayir Fransız sömürgeciliği sayesinde ulus oldu' sözlerine tepki olarak Arapça kullanımını yaygınlaştırmaya yönelik girişimler devam ediyor.

Fransa'daki Cezayirliler, onlarca Cezayirlinin öldürüldüğü 1961 olaylarının 60’ıncı yıl dönümünde Paris’te yürüyüş düzenlediler. (AFP)
Fransa'daki Cezayirliler, onlarca Cezayirlinin öldürüldüğü 1961 olaylarının 60’ıncı yıl dönümünde Paris’te yürüyüş düzenlediler. (AFP)
TT

Cezayir’de Fransız sömürgeciliği suç sayılacak

Fransa'daki Cezayirliler, onlarca Cezayirlinin öldürüldüğü 1961 olaylarının 60’ıncı yıl dönümünde Paris’te yürüyüş düzenlediler. (AFP)
Fransa'daki Cezayirliler, onlarca Cezayirlinin öldürüldüğü 1961 olaylarının 60’ıncı yıl dönümünde Paris’te yürüyüş düzenlediler. (AFP)

Cezayir Parlamentosu, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 'Cezayir Fransız sömürgeciliği sayesinde ulus oldu' sözlerine sert tepki verdi. Cezayir Parlamentosu’nun alt kanadı Ulusal Halk Meclisi, Fransız sömürgeciliğini (1830-1962)  suç sayan bir yasanın yürürlüğe girmesi için düzenlemeleri başlatmaya hazırlanıyor. Diğer yandan Cezayir'in Paris Büyükelçisi Muhammed Anter Davud, iki ülke arasında ciddi gerginliğe neden olan açıklamaların ardından çalışma ve ikamet yerini değiştirerek Monako Prensliği'ne taşındı.
Ulusal Halk Meclisi üyeleri, adeta Fransa'nın yargılandığı bir mahkeme oturumu gibi görünen bir oturumda Fransız hükümetine, parlamentosuna ve ‘Cezayir'e karşıtı kampanyada suç ortağı’ olarak gördükleri tüm siyasi çevrelere sert eleştiriler yönelttiler. Oturuma, parlamentodaki (hükümete yakın) Ulusal Kurtuluş Cephesi (UKC), Demokratik Ulusal Birlik (RND) ve Bağımsız Milletvekilleri Bloku’nun yanı sıra (muhalefetteki) Barış Toplumu Hareketi'nin genel başkanları da katıldı. Söz konusu harekete, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın görev süresinin uzatılmasının en önde gelen destekçilerinden biri olması nedeniyle geçtiğimiz haziran ayında yapılan milletvekili seçimlerine katıldığında ciddi eleştirilere maruz kalan RND Milletvekili Munzir Buden’in liderlik ediyor. Buden, Cezayir hükümetince ‘çetenin başı’ olarak tanımlanıyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklara göre Cumhurbaşkanlığı’ndan parlamentoya Fransız sömürgeciliğini suç sayan yasanın hazırlıklarına başlanması talimatı verildi. Kaynaklar, Cezayirli yetkililerin ilk kez 11 yıl önce UKC’li 125 milletvekili tarafından sunulan fakat eski Cumhurbaşkanı Buteflika tarafından açıklanmayan sebeplerden dolayı yasağı askıya alınan bu girişimi harekete geçirmek için ortak siyasi bir irade gösterdiklerini aktardılar.
Gözlemcilere göre Cezayir Parlamentosu’nun attığı bu adım, yürütme yetkisine ne ölçüde hakim olduğunu yansıtıyor. Aynı zamanda her ne kadar ülkenin anayasası kuvvetler ayrılığı ilkesine saygı gösterilmesi gerektiğini şart koşsa da girişimin önce askıya alınması, parlamentonun eski dönemde Cumhurbaşkanlığı’nın kararlarına boyun eğdiğini de gösterdi. Halk Meclisi Başkanı İbrahim Buğali, geçtiğimiz yaz göreve başlaması vesilesiyle yaptığı konuşmadan bu yana ilk kez Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun’un politikalarını destekleyeceğini duyurdu.
Fransa’ya verilen bir diğer tepkide de dün Cezayir Çalışma Bakanlığı’ndan geldi. Bakanlık, tıpkı Spor ve Mesleki Eğitim Bakanlıkları gibi tüm kurum ve kuruluşlarla olan ilişkilerinde Fransızcanın kullanılmasına son verilmesi ve yalnızca Arapçanın kullanılması talimatı verdi. Bu karar ülkedeki en üst düzey yetkililerin talimatlarıyla alındı. Bazı gözlemciler bunu ’bir anlık duyguyla alınan’ karar olarak değerlendirdiler. Geçmişte de birçok bakanlığın işlemleri Arapça ile yapma girişimleri olduğuna dikkat çeken gözlemciler fakat bu uygulamanın teknik araç ve personel eksikliği nedeniyle sürdürülemeyerek kısa sürede terk edildiğinin altını çizdiler.
Söz konusu gelişmeler, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un 30 Eylül’de ‘askeri-siyasi rejim’ olarak nitelediği Cezayir yönetimini sert bir şekilde eleştirdiği açıklamaların ardından yaşandı. Macron, söz konusu dönem yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Tebbun’un ‘son derece katı bir rejim tarafından kontrol edildiğini’ söylemiş ve ‘Fransız kolonizasyonundan önce bir Cezayir ulusu var mıydı?’ sorusunu yöneltmişti.



Gazze: İsrail saldırıları sonucu 24 kişi hayatını kaybetti… Doha'da müzakerelerin ikinci günü

İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na yönelik bombardımanında hasar gören bir arabanın yanında oturan Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na yönelik bombardımanında hasar gören bir arabanın yanında oturan Filistinliler (AFP)
TT

Gazze: İsrail saldırıları sonucu 24 kişi hayatını kaybetti… Doha'da müzakerelerin ikinci günü

İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na yönelik bombardımanında hasar gören bir arabanın yanında oturan Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na yönelik bombardımanında hasar gören bir arabanın yanında oturan Filistinliler (AFP)

İsrail ve Hamas Katar'da dolaylı görüşmelerin ikinci gününe girmeye hazırlanırken, Filistin medyası bugün İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda 24 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.

Görüşmeler, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Washington'da yapılacak toplantı öncesinde, ateşkes ve Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin iadesi konusunda bir anlaşmaya varmayı amaçlıyor.

ABD Başkanı bu hafta bir anlaşmaya varılabileceğini söyledi. Netanyahu dün Washington'a gitmeden önce yaptığı açıklamada, İsrailli müzakerecilerin İsrail tarafından kabul edilebilir şartlarda bir ateşkese varılması için net talimatlar aldıklarını belirtti.

İsrailli bir yetkili, Katar ve Mısır'ın arabuluculuk yaptığı görüşmelerde şu ana kadarki atmosferi olumlu olarak nitelendirdi. Filistinli yetkililer dün yapılan ilk görüşmelerin kesin bir sonuç alınamadan sona erdiğini ifade etti.

Bir başka İsrailli yetkili ise Katar'da insani yardım konusunun ele alındığını söyledi, ancak daha fazla ayrıntı vermedi. Ateşkes görüşmeleri İsrail'in İran'a karşı 12 gün süren savaşının ardından yeniden gündeme geldi.

Sürekli saldırılar

Filistin resmi haber ajansı WAFA, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un merkezini ve batısını bombalamasının ardından üç Filistinlinin yaşamını yitirdiğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın WAFA’dan aktardığı habere göre, ‘Han Yunus'un kuzeybatısında bulunan Asda Hapishanesi yakınlarındaki işgal bombardımanında bir vatandaş, Han Yunus'un doğusundaki Beni Suheyla beldesindeki bombardımanda da bir başka vatandaş şehit oldu. Üçüncü bir vatandaş ise kentin güneyindeki Türk mezbahası yakınlarında işgal güçleri tarafından vurularak öldürüldü.’

Gazze Şeridi'ndeki hastanelerde çalışan sağlık görevlilerine dayandırılan haberde, işgalcilerin bugün şafak vaktinden bu yana Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerine yönelik bombardımanı sonucu 14 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırılarında yaşamını yitirenlerin sayısı 57 bine, yaralı sayısı 136 bine yükselirken, arama kurtarma ekiplerinin ulaşamadığı binlerce kurban halen enkaz altında.