Kordahi, Körfez ülkeleriyle Lübnan arasında siyasi krize neden oldu

Mikati (Reuters)
Mikati (Reuters)
TT

Kordahi, Körfez ülkeleriyle Lübnan arasında siyasi krize neden oldu

Mikati (Reuters)
Mikati (Reuters)

Lübnan Enformasyon Bakanı George Kordahi’nin, Yemen hakkındaki yaptığı ‘rahatsız edici’ açıklamalar, ülkesinin Körfez ülkeleriyle siyasi kriz yaşamasına neden oldu. Suudi Arabistan dün Lübnan’ın Riyad Büyükelçisi’ni çağırarak, Arap Koalisyonu'nun Yemen'deki çalışmalarına ilişkin saldırgan açıklamalarına karşı resmi bir protesto notası verdi.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, bölgenin güvenliğini ve istikrarını tehdit eden Husi terörist milislerine karşı Yemen meşru hükümetini destekleyen Krallık ve Koalisyon ülkelerine yönelik Kordahi'nin açıklamalarından duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
Bu açıklamaların en basit siyasi normlarla çeliştiğini belirten Bakanlık, iki kardeş halk arasındaki tarihi ilişkilerle tutarsız olduğunu yineledi. Açıklamada, bu saldırgan açıklamaların iki ülke arasındaki ilişkilere yansımaları göz önüne alındığında, Lübnan’ın Riyad Büyükelçisinin Bakanlığa çağrılarak kendisine resmi bir protesto notası verildiği kaydedildi.

Kuveyt: Yanlış suçlamalar
Kuveyt Dışişleri Bakanlığı, Kordahi’nin Yemen hakkında yaptığı yorumlarını protesto etmek amacıyla Lübnan Maslahatgüzarı Hadi Haşim’i bakanlığa çağırdı.
Kuveyt Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, iki kardeş ülke Suudi Arabistan ve BAE’ye, Yemen ve halkını desteklemekte oynadıkları büyük ve takdir edilen rolleriyle çelişen yanlış suçlamalar yöneltildiği ifade edildi.

Bahreyn: Hatalı iddialar
Öte yandan Bahreyn Dışişleri Bakanlığı, Lübnan’ın Manama Büyükelçisi’ni çağırarak kendisine protesto notası verdi. Bakanlık tarafında yapılan açıklamada, Kordahi'nin Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) yönelik açıklamaları "hatalı iddialar" olarak değerlendirilerek, açıklamaların kınandığı ve protesto notası verildiğine işaret edildi.
Bakanlık, protesto notasında terörist Husi grubunun Yemen ve Yemen halkına karşı işlediği suçlar, ihlaller ve hükümete karşı yasa dışı darbesinin ardından Suudi Arabistan’a yönelik saldırılarıyla diplomatik normları ihlal eden bu sorumsuz açıklamaları reddettiğini belirtti.

BAE’den Kordahi’nin açıklamalarına kınama
BAE’de Lübnan Enformasyon Bakanı’nın Suudi Arabistan liderliğindeki Arap Koalisyonu’na yönelik yapılan açıklamaları şiddetle kınadı.
BAE Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı, Kordahi’nin Yemen'de meşru hükümeti destekleyen koalisyon ülkelerini rencide eden bu utanç verici ve önyargılı açıklamalarını güçlü bir şekilde kınadığını bildirdi.
Bakanlık açıklamasında, Lübnan’ın Abu Dabi Büyükelçisi’nin bakanlığa çağrılarak Kordahi’nin açıklamaları sebebiyle nota verildiği kaydedildi. Kordahi’nin açıklamalarının, diplomatik normlarla ve Arap Koalisyonu ülkeleriyle ilişkilerinin tarihiyle çelişen argümanlar olarak kabul edildiğini bildiren Bakanlık,  Lübnan'ın Arap kardeşleriyle artan mesafesine atıfta bulundu.

İTT’den kınama
Lübnan Enformasyon Bakanı’nın açıklamaları geniş tepkilere yol açtı. İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Genel Sekreteri Dr. Yusuf el-Useymin, Lübnan Enformasyon Bakanı’nın, Yemen’deki durumun yanı sıra Suudi Arabistan ve BAE’ye yönelik hakarete varan açıklamalarını kınadıklarını ve açıklamalarının ‘sorumsuzca’ olduğunu söyledi.

KİK, Kordahi’nin ifadelerini kınadı
Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Dr. Nayef el-Hacraf, Lübnan Enformasyon Bakanı George Kordahi’nin Yemen’deki olayları yüzeysel bir şekilde okuduğunu yansıtan açıklamalarını tamamen reddettiğini ifade etti. KİK Genel Sekreteri, Kordahi’nin Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin Yemen’deki meşru hükümete desteğini saldırganlık olarak nitelendirmesini kınadı. Dr. Hacraf, Lübnan Enformasyon Bakanı’nın tarihi gerçeklere dönmesini ve Suudi Arabistan liderliğindeki Arap Koalisyonu ülkeleri tarafından, üç referansa uygun olarak Yemen krizine kapsamlı bir çözüme ulaşmak amacıyla Yemen halkının her alanda meşruiyetini desteklemek için sunulan büyük desteği görmesini istedi.
Lübnan Enformasyon Bakanı’ndan gerçekleri çarpıtmamasını isteyen Dr. Hacraf, kendisini kabul edilemez ifadeleri için özür dilemeye çağırdı. Dr. Hacraf ayrıca Lübnan devletinin bu açıklamalara ilişkin tutumunu netleştirmesi gerektiğini de vurguladı.

Yemen’den de tepkiler geldi
Yemen Dışişleri Bakanı Ahmed Avad bin Mübarek, Yemen’in Beyrut Büyükelçisi’ne, Kordahi’nin açıklamaları nedeniyle Lübnan Dışişleri Bakanlığı’na bir kınama mektubu vermesi talimatı verdi.
Yemenli Bakan Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Beyrut’taki büyükelçimize Lübnan Enformasyon Bakanı’nın televizyon kanallarından birinde yaptığı açıklamalar nedeniyle Lübnan Dışişleri Bakanlığı’na bir kınama mektubu vermesi için talimat verdim” ifadelerini kullandı.
Mübarek, Kordahi’nin açıklamasının Lübnan’ın Yemen’e yönelik açık tutumu, Husilerin darbesini kınaması ve ilgili tüm Arap ve Birleşmiş Milletler (BM) kararlarına verdiği destekten bir sapma olduğunu vurguladı.
Öte yandan Lübnan Başbakanı Necib Mikati, Enformasyon Bakanı'nın söylediklerini reddettiğini duyurdu. Mikati açıklamasında, "Bu açıklamalar, Arap ve Körfez ülkeleriyle iyi ilişkiler sürdürmek ve işlerine herhangi bir müdahaleyi kınamak isteyen Lübnan hükümetinin tutumunu yansıtmamaktadır" dedi.



Trump'ın “tarihi” ziyareti ve Riyad'da Körfez-ABD zirvesi

TT

Trump'ın “tarihi” ziyareti ve Riyad'da Körfez-ABD zirvesi

Trump'ın “tarihi” ziyareti ve Riyad'da Körfez-ABD zirvesi

ABD Başkanı Donald Trump Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Katar'ı kapsayan ziyaret turunu ‘tarihi’ olarak nitelendirdi. Trump, 13-16 Mayıs tarihleri arasında gerçekleşecek resmi ziyaretlerinin başlangıcında Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'a gitmek üzere yol çıkmadan önce Beyaz Saray'da bir basın toplantısı düzenledi.

Bugün Riyad'a ulaşan Trump, ilk başkanlık döneminde başlattığı yurtdışı ziyaretlerini 2017 yılının aynı ayında Suudi Arabistan'a gerçekleştirdiği ziyareti yine tarihi bir ziyaretle tekrarlamış oldu. Trump, önceki ziyareti sırasında Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz ile görüşmüştü. Ziyaret sırasında iki ülke arasında bir dizi önemli anlaşma imzalandı.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Başkan Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve BAE'yi kapsayan ziyarete büyük önem verdiğini belirtti.

Leavitt, cuma günü düzenlediği basın toplantısında “Başkan Trump Ortadoğu ülkeleriyle ilişkilerini güçlendirmek istiyor” dedi.

Beyaz Saray Sözcüsü, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Başkan Trump, sekiz yıl sonra ABD ve Ortadoğu ülkelerinin iş birliğine dayalı ilişkilere sahip olduğu, radikalizmin yenilgiye uğratıldığı ve yerini kültürel alışveriş ve ticarete bıraktığı müreffeh ve başarılı bir Ortadoğu vizyonunu yeniden teyit etmek üzere bölgeyi bir kez daha ziyaret edecek.”

Trump’ın toplantılarla dolu bir programı var

Beyaz Saray'ın aktardığı ABD Başkanı'nın ziyaret programına göre Trump, iş adamları ve yatırımcılarla ikili görüşmelerin yanı sıra Suudi Arabistan-ABD Yatırım Forumu'na katılacak.

ujı
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'daki bir köprüde Suudi Arabistan ve ABD bayrakları dalgalanıyor (Reuters)

Trump yarın Riyad’da düzenlenecek beşinci Körfez İşbirliği Teşkilatı (KİK)-ABD zirvesi için KİK üyesi ülkelerin liderleriyle bir araya gelecek.

ABD Dışişleri Bakanlığı Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada ziyaretin, Suudi Arabistan’ın Ukrayna'daki savaşla ilgili müzakerelere ev sahipliği yapmasının yanı sıra Sudan ve Yemen'in istikrara kavuşturulmasında oynadığı rolü göz ardı edilmeyeceğini vurguladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Bölge Sözcüsü Samuel Warburg, ülkesinin, Suudi Arabistan’ın çatışmalara yönelik siyasi çözümleri destekleme girişimlerini, küresel enerji piyasalarını güvence altına almaya yönelik devam eden çabalarını ve bölgesel ve uluslararası diplomatik araçlar yoluyla bölgesel istikrara yaptığı katkıları takdir ettiğini söyledi.

Masada yer alan dosyalar

ABD Başkanının ziyareti sırasında ele alınması beklenen dosyalarla ilgili olarak bunların bölgesel güvenlik, savunma iş birliği, teknoloji ve yenilenebilir enerji yatırımlarıyla ilgili stratejik dosyaları içereceğini belirten Warburg, Kızıldeniz'deki seyrüsefer güvenliğine yönelik tehditlerin yanı sıra Gazze, Lübnan, Yemen, Sudan, Libya, Lübnan, Irak'taki gelişmeler ve İran'ın istikrarı bozucu davranışlarıyla mücadele konularında koordinasyonu arttıracaklarını vurguladı.

Warburg, sözlerine şöyle devam etti:

“Başkan Trump'ın Suudi Arabistan'a yapacağı ziyaret, Riyad ve Washington arasındaki ikili ilişkiler açısından savunma, güvenlik, yatırım ve enerji gibi alanlarda iki ülke arasındaki stratejik ortaklığın güçlendirilmesi için önemli bir fırsat teşkil ediyor.”

fgrty
Suudi Arabistan Veliaht Prensi’nin ABD ziyareti sırasında ABD Başkanı ile çekilen bir fotoğrafı (SPA)

ABD’nin bölgesel ve uluslararası zorluklarla yüzleşmek ve ortak çıkarlara dayalı daha fazla çeşitlendirilmiş ve sürdürülebilir ekonomik ilişkiler kurmak için bu iş birliğini derinleştirme çabasına işaret eden Warburg, bu ziyaretin aynı zamanda Washington'un Ortadoğu'daki önemli ortaklarıyla ittifaklarını güçlendirme konusundaki sarsılmaz kararlılığını da gösterdiğini söyledi. Görüşmelerin yatırım ve savunma konularını içermesinin muhtemel olduğunu ifade eden Warburg, “ABD, Suudi Arabistan ile özellikle yenilenebilir enerji ve teknoloji alanlarında ekonomik ortaklıkları güçlendirmenin yanı sıra bölgesel tehditler karşısında ortak çıkarları korumak için savunma iş birliğini genişletmeyi hedefliyor” diye ekledi.

Tüm bu görüşmeler, bölgedeki müttefik ve ortakların savunma kabiliyetlerini güçlendirmelerini ve ekonomilerini geliştirmelerini sağlamaya yönelik daha geniş bir yaklaşım çerçevesinde gerçekleştiriliyor.

Sekizinci başkan ve 14’üncü ziyaret

ABD Dışişleri Bakanlığı verilerine göre Başkan Donald Trump, ABD başkanları Richard Nixon, Jimmy Carter, George H.W. Bush, Bill Clinton, George W. Bush, Barack Obama ve Joe Biden'ın ziyaretlerinin ardından son elli yılda Suudi Arabistan'ı ziyaret eden sekizinci ABD başkanı olurken, Trump'ın bugün başlayan ziyareti bir ABD başkanının Suudi Arabistan'a yaptığı on dördüncü ziyaret olacak.

rgtbhnj
Eski ABD Başkanı George Bush, 2008 yılında Suudi Arabistan'ı iki kez ziyaret etti (SPA)

Suudi Arabistan'ı iki kez ziyaret eden ABD başkanları George H.W. Bush ve oğlu George W. Bush'un yanı sıra resmi rakamlara göre iki dönemlik başkanlığı sırasında Suudi Arabistan'ı dört kez ziyaret eden eski Başkan Barack Obama gibi bazı ABD başkanları da Suudi Arabistan ziyaretlerini birden fazla kez tekrarladı. Başkan Trump da 2017 yılında, ilk başkanlık döneminde Suudi Arabistan'ı ziyaret etmişti. Şimdi ikinci döneminde dış gezilerine başlamak üzere Suudi Arabistan’ı yeniden ziyaret ediyor.

ABD Başkanı'nın Suudi Arabistan'a gelişi öncesinde Suudi Arabistan İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı Mühendis Abdullah es-Sevaha dün Beyaz Saray Yapay Zeka ve Dijital Para Birimleri Kıdemli Danışmanı David Sachs ile yapay zeka alanında iki ülke arasındaki stratejik ortaklığı güçlendirmenin yollarını görüştü.

Şarku’l Avsat’a konuşan ABD'li ve Suudi üst düzey yetkili, ziyaretle birlikte düzenlenecek olan ve ABD yönetiminden bazı yetkililerin de katılacağı Suudi Arabistan-ABD Yatırım Forumu'nda hayati alanlarda önemli anlaşmaların yapılacağını belirttiler.

“Siyasi açıdan belirleyici bir an”

Şarku’l Avsat'a konuşan gözlemciler, ABD Başkanı Donald Trump'ın ziyaretinin iki ülke arasındaki ilişkilerde bir dönüm noktasını temsil ettiğini, stratejik ortaklığı güçlendireceğini ve her iki tarafın çıkarlarını yerine getirmek için güvenlik, ekonomi ve yatırım alanlarına ivme kazandıracağını düşünüyor. Aynı gözlemciler, Filistin meselesi ve İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarını durdurmanın önemi, iki devletli bir çözüm için baskı yapılması ve Trump'ı Netanyahu'nun ABD'nin bölgedeki çıkarlarına ulaşmada gerçek bir engel olduğuna ikna etmenin Riyad ve Washington arasındaki başlıca tartışma dosyaları arasında yer alacağına inanıyorlar.

ABD'nin eski Riyad Büyükelçisi Michael Alan Ratney, Başkan Trump'ın mayıs ayı ortalarında Riyad'a yapacağı ziyaretin ABD-Suudi Arabistan ortaklığının gücünün açık bir göstergesi ve Washington'ın Riyad ile stratejik ittifakına duyduğu güvenin somut bir örneği olduğu değerlendirmesinde bulundu.

Şarku’l Avsat'a yaptığı özel açıklamada Ratney, Başkan Trump'ın ikinci döneminin ilk durağı olarak Suudi Arabistan'ı seçmesinin sadece iki ülke arasındaki ilişkilerin stratejik boyutunu değil, aynı zamanda Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile olan şahsi bağlarının derinliğini de yansıttığını söyledi.