Üvey kardeşlerini öldüren yavru kuşların yumurtadayken egzersiz yaptığı ortaya çıktı

Büyük bal kılavuzu diye bilinen kuş türünden, çok savunmasız görünen bu yavru aslında doğadaki büyük bir rekabetin parçası (Stephanie McClelland)
Büyük bal kılavuzu diye bilinen kuş türünden, çok savunmasız görünen bu yavru aslında doğadaki büyük bir rekabetin parçası (Stephanie McClelland)
TT

Üvey kardeşlerini öldüren yavru kuşların yumurtadayken egzersiz yaptığı ortaya çıktı

Büyük bal kılavuzu diye bilinen kuş türünden, çok savunmasız görünen bu yavru aslında doğadaki büyük bir rekabetin parçası (Stephanie McClelland)
Büyük bal kılavuzu diye bilinen kuş türünden, çok savunmasız görünen bu yavru aslında doğadaki büyük bir rekabetin parçası (Stephanie McClelland)

Yeni bilimsel araştırma, yumurtadan çıktığında çok cılız ve narin görünen kuşların aslında "kavgaya hazır olduğunu" ortaya koydu.
Bulgulara göre bu küçük savaşçılar, yuvadaki diğer yavruları sakatlamak veya öldürmek için gereken gücü toplama amacıyla yumurtanın içinde egzersiz yapıyor.
Araştırmada incelenen kuşlar, kuluçka asalağı veya kuluçka paraziti diye bilinen, bazı guguk kuşlarını, bal kılavuzlarını ve inek kuşlarını da içeren bir gruba aitti.
Bu grupta ebeveynler, kendi yavrularını yetiştirmek için enerji ve zaman harcamak yerine, yumurtalarını gizlice başka kuşların yuvalarına bırakıyor.
Kuluçka sürelerinin diğer türlere göre epey kısa olması, bu yavrulara avantaj sağlıyor. Bu sayede yumurtadan erken çıkan kuşlar, rakiplerini daha yumurtadan çıkmadan alt edebiliyor. Aynı zamanda ebeveyn kuşun yabancı yumurtayı tespit etmesi için çok da vakti kalmıyor.
Hakemli bilimsel dergi Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences’ta yayımlanan yeni araştırma ise embriyonik hareketlerin, bir nevi yumurta içi egzersizi olarak görülebileceğini ortaya koydu. Çünkü bu hareketlerin, söz konusu yavrulara üvey kardeşlerine karşı rekabet avantajı sağladığı ortaya çıktı.
Londra Üniversitesi Royal Holloway'de görev alan, araştırmanın başyazarı Stephanie McClelland, yumurtadaki hiperaktivitenin civcivin daha etli ve kaslı olmasını sağladığını söylüyor.
Bilim insanına göre, araştırmalar bu hareketliliğin yavruların felçli veya kemik ya da eklem hasarlarıyla doğma ihtimalini azalttığını da gösteriyor.
McClelland ayrıca tavuklar gibi çiftlik kuşlarında yapılan önceki çalışmaların da embriyonik hareketlerin civcivlerin gelişiminde anahtar olduğunu gösterdiğini aktarıyor.
Bu egzersizler kuşları, yumurta kabuklarının ötesindeki dünyaya hazırlarken, hırslı kuluçka parazitlerinin yaşamlarının ilk anları son derece yorucu geçiyor.
Bayağı guguk adlı bir kuluçka parazitini örnek veren McClelland, "Doğduktan sadece bir veya iki gün sonra, neredeyse kendi ağırlığıyla aynı olan bir yumurtayı sırtlarına alır ve yuvadan dışarı atarlar" diye konuştu:
"Bir bowling topunu kaldırmaya çalışan insan bebeği düşünün."
McClelland ve ekibi, yumurtadan yeni çıkmış civcivlerin nasıl bu kadar güçlü olduğunu merak etti ve yumurta egzersizinin bununla ilişkisini kanıtlamaya girişti.
Ekip, karşılaştırma için 14 kuş türünden 437 yumurtayı analiz etti. Bu kuşlar arasında kuluçka parazitleriyle yavrularını kendileri büyüten türler yer alıyordu.
İncelemede kızılötesi ışık demeti yayarak embriyonik hareketlerin gözlemlenmesine olanak tanıyan bir cihaz kullanıldı.
İncelemeler, parazit türlerin kısa kuluçka dönemlerinde, parazit olmayan diğer türlerden daha fazla embriyonik hareket sergilediğini ortaya koydu. Parazitlerin hareketi kuluçka dönemleri boyunca diğer kuşlara kıyasla daha hızlı artıyordu.
Bu hareketler özellikle geç embriyonik evrede, yani kuşun yumurtadan çıkmasından hemen önce belirginleşiyordu.
Öte yandan bu farklılıklar iki farklı parazit tür arasında da göze çarpıyordu. Örneğin küçük bal kılavuzları, yumurta içinde büyük bal kılavuzlarından daha hareketliydi.
Araştırmacılar bu farkın aslında kuşların ebeveynlerinin davranışlarından kaynaklanabileceğini ifade etti. Çünkü büyük bal kılavuzlarının anneleri, onları yabancı bir yuvaya bırakırken oradaki yumurtaların çoğunu deliyor ve yavrusunun rekabet etme zorunluluğunu hafifletiyordu. Küçük bal kılavuzlarının anneleriyse bu işi olduğu gibi yavrusuna bırakıyordu.
Bu şaşırtıcı bulguları ekibiyle birlikte gün yüzüne çıkaran McClelland, şimdi embriyonik hareketleri diğer kuş türlerinde de ayrıntılı incelemeyi hedefliyor.
Bilim insanı ileri araştırmalarla bu hareketleri aslında doğadaki hangi koşulların tetiklediğini ortaya çıkarabileceğini umuyor.
Independent Türkçe, The Atlantic, Livescience



Apple'ın yeni "malzemesi" sıvı cam nedir?

Fotoğraf: Apple
Fotoğraf: Apple
TT

Apple'ın yeni "malzemesi" sıvı cam nedir?

Fotoğraf: Apple
Fotoğraf: Apple

Apple'ın tanıttığı en dikkat çekici unsur, bir ürün ya da özellik değil; şirketin "malzeme" olarak adlandırdığı bir kavram: Sıvı Cam.Bu, geleneksel bir malzeme değil ve fiziksel olarak da yok. Bunun yerine, Apple'ın tüm ürünlerinin yazılımının kapsamlı bir şekilde yeniden tasarlanmasının ardındaki fikir ve Apple Watch'un küçük ekranından TV'nin büyük ekranına kadar her şeyin görünümünü değiştirecek.

ghyjuı
Fotoğraf: Apple

En basit haliyle Sıvı Cam, yazılımın yeni görünümü. Temel özellikleri, mevcut görünümden daha şeffaf ve parlak olması.

Ancak değişiklikler sistemin her yerinde olacak. Cihazların kontrolleriyle uygulama simgelerinin görünümünü değiştirecek ve Apple ürünlerinin tamamında görünecek.

Bu değişiklikler, pazartesi günü Apple'ın Dünya Geliştiriciler Konferansı'nda açıklanan yeni işletim sistemi güncellemelerinin bir parçası. Sözkonusu güncellemeler bu yıl halka sunulacak ve iPhone'un iOS, iPadOS, MacOS ve tvOS sistemlerine gelecek.
 

fgbhju
Fotoğraf: Apple

Yeni görünüm, iki yıl önce ilk kez tanıtılan Apple başlığı Vision Pro'dan esinlenerek tasarlandı. Bu cihaz, piyasaya çıktığında camsı ve şeffaf bir görünüme sahipti, bu da örneğin önüne yerleştirilen şeffaf arka planın arkasındaki pencereleri görebilmeyi mümkün kılıyordu.

Ancak yeni yazılımda bu özellik daha da ileriye götürüldü. Cam görünümü, etrafındaki içerik ve hareketlerin etkisiyle değişebiliyor. Bu nedenle Apple, "gerçek cam gibi" iddiasında bulundu.

Yeniden tasarımın muhtemelen ilk olarak göze çarpacağı yer, ekranın zaman göstergesi ve diğer kısımlarında cam görünümü kullanan yeni Kilit Ekranı olacak. Ancak Apple, uygulamalarını da yeni görünümü kullanacak şekilde yeniden tasarladı.

Üçüncü taraf uygulama geliştiricileri de bunu kullanabilecek. Apple, yeni tasarımı kolayca benimseyebilmeleri ve uygulamalarını yeni görünüme uyacak şekilde yenileyebilmeleri için teknolojiyi kullanıma sunacağını söyledi.

kıo
Fotoğraf: Apple

Apple, yeni "malzemeyi" tanıtarken aynı zamanda yazılımı özelleştirmeyi de kolaylaştırdı. Buna, örneğin MacOS'ta klasörlerin rengini değiştirme, ekran için yeni renk tonları ve şeffaf menü çubuğu da dahil.

Sıvı Cam, gelecekteki Apple cihazlarına dair bir ipucu da olabilir ve Apple, yeni tasarımın yeni nesil ürünler için zemin hazırladığını açıkça belirtti. Bunun tam olarak ne anlama geldiği belli değil. Ancak Apple'ın örneğin yapıldıkları cam donanıma daha fazla ağırlık verecek cihazlar hazırladığını gösterebilir.

Independent Türkçe