İsrail, Şam Kırsalı’na yönelik saldırıda gizli ve ölümcül bir füze kullandı

Füze 10 yıldır gündeme gelmiyordu.

İsrail’in cumartesi gün Şam Kırsalı’na düzenlediği bombardıman sonrası bölgeden dumanlar yükseliyor.
İsrail’in cumartesi gün Şam Kırsalı’na düzenlediği bombardıman sonrası bölgeden dumanlar yükseliyor.
TT

İsrail, Şam Kırsalı’na yönelik saldırıda gizli ve ölümcül bir füze kullandı

İsrail’in cumartesi gün Şam Kırsalı’na düzenlediği bombardıman sonrası bölgeden dumanlar yükseliyor.
İsrail’in cumartesi gün Şam Kırsalı’na düzenlediği bombardıman sonrası bölgeden dumanlar yükseliyor.

‘Benzersiz silah’ 10 yıl sonra yeniden gündeme geldi. Tel Aviv’deki askeri kaynaklar, İsrail’in Suriye’ye düzenlediği son bombardımanda özel üretim ölümcül bir füze kullandığını ortaya çıkardı.
İsrail merkezli Yedioth Ahronoth gazetesi dün (pazartesi) yayınladığı haberde, İsrail’in Suriye’de kullandığı füze ile ilgili bilgi verdi. Gazetenin haberine göre Temmuz adı verilen füze güdümlü ve yüksek tahrip gücüne sahip. İsrail ordusuna bağlı savunma sanayisi 1973 yılında bu füzeyi ürettiğinde, ‘hesap günü’ silahlarından biri olması dolayısıyla gizlenmesi ve hakkında konuşulmaması kararı verildi. Gazetenin üst düzey askeri kaynaklardan aktardığına göre, füzenin bazı kısımları Hizbullah ve Hamas’a karşı saldırılarda kullanıldı.
Yedioth Ahronoth gazetesi, askeri kaynakların açıkladığı bu bilgi ile cumartesi günü İsrail’in ‘Suriye’de karadan karaya füzelerle düzenlediği benzeri görülmemiş olağanüstü saldırı’ arasında ilişki kurdu. Gazetenin internet sitesinde, söz konusu füzenin test edildiği sırada çekilen görüntüleri paylaşıldı. Haberde bu füzenin Ekim 1973 Savaşı’nda test edildikten sonra Suriye ve Mısır tanklarına karşı kullanılması amacıyla İsrailli Rafael şirketi tarafından üretildiği bilgisine yer verildi.
Geliştirme çalışmaları sonrasında füze Apache helikopteri gibi taarruz helikopterlere entegre edildi ve Yedioth Ahronoth’a göre ‘Hamas ve Hizbullah’a karşı savaşlarda başarılı bir şekilde test edildi’. Ancak tehlikeli, gizli ve yüksek maliyetli olması sebebiyle çok fazla kullanılmadı. Geçtiğimiz süreçte füzeden bir kez bahsedildi. Füze, İsrail’in 2012’de Gazze’ye düzenlediği operasyonda ve Hizbullah hedeflerine karşı kullanıldıktan sonra çok kısa süreliğine gündeme geldi.
30 kilometredeki hedefleri vurabilen güdümlü füze, sahip olduğu özellikler sayesinde NATO da dahil olmak üzere dünyanın 38 ülkesine İsrail tarafından ihraç ediliyor.
Suriye’deki kaynaklar, cumartesi gündüz saatlerinde Şam Kırsalı’nı hedef alan ve 2 Suriyeli askerin yaralandığı saldırıdan İsrail’i sorumlu tuttu. Suriye resmi haber ajansı SANA, konuya ilişkin haberinde, “Düşman İsrail, işgal altındaki Filistin’in kuzeyinden Şam Kırsalı’ndaki bazı noktaları hedef alan bir dizi karadan karaya füze fırlattı. Saldırıda 2 asker yaralandı, maddi hasar meydana geldi. Hava savunma sistemlerimiz düşman füzelerinden bazılarını düşürdü” ifadelerini kullandı. Ancak İsrail bu haber hakkında yorum yapmayı reddetti.
Yedioth Ahronoth gazetesinin bu füzeyi gündeme getirdiği dünkü haber, İsrail Ordusu Sözcüsü’nün Kuzey Komutanlığı bünyesindeki Yedek Kuvvetlerin tatbikat başlattığını duyurmasıyla eşzamanlı yayınlandı. Ordu Sözcü’sünün açıklamasına göre, tatbikat askeri personelin sürpriz bir saldırıyla başa çıkma yeterliliğinin ve Kuzey Komutanlığı’na bağlı Yedek Kuvvetlerin hazırlık seviyesinin ölçülmesini amaçlıyor.



Tahran, Washington ile müzakerelerinde "denklik" arıyor

Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)
Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)
TT

Tahran, Washington ile müzakerelerinde "denklik" arıyor

Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)
Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)

İran, ABD ile nükleer programı konusunda yapılacak müzakerelerin kaderini tahmin etmeyi reddetti, ancak diyaloğun "eşitlik ortamında ve dayatmalardan uzak" yürütülmesinin önemini vurguladı.

Bu tavır, İsrail'in Kızıldeniz'de Husilerle ateşkes anlaşmasına rağmen İran'a karşı gerginliği artırdığı ve uluslararası alanda askeri gerginliğin tırmanacağı yönündeki endişelerin yaşandığı bir dönemde alındı.

İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Ali Ekber Ahmediyan, gelecekteki müzakerelerin sonucunun "öngörülemez" ve ABD'nin davranışlarına ve müzakere koşullarına bağlı olduğunu vurguladı.

Devrim Muhafızları'na bağlı Tasnim haber ajansı, Ahmediyan'ın, "Baskı ve tehdit altında doğrudan müzakereler mantıksız ve onursuzdur" dediğini aktardı. Ahmediyan ise "Eşit bir ortamda ve dayatmalardan uzak bir diyalog, akılcı ve onurlu bir yaklaşımdır" ifadesini kullandı.

Ahmediyan, "İran'ın kırmızı çizgileri açık ve net"dedi ancak müzakerelerin seyri ve gelecekteki sonuçlarının "diğer tarafın, özellikle de ABD yönetiminin bu konuyu nasıl ele aldığına bağlı olduğunu" vurguladı.

ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Washington ile Husiler arasında Kızıldeniz'de seyrüsefer serbestisini de içeren ateşkesin açıklanmasının ardından, ülkesinin Tahran ile "İran'ın küresel ekonomiye yeniden entegrasyonunu içeren" bir anlaşmaya varacağını öngördü.

dcfgth
İran Dini Lideri Ali Hamaney ve ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Vance, dün yaptığı basın açıklamasında, "İran sivil amaçlı nükleer enerjiye sahip olabilir, ancak nükleer silah elde edemez" ifadesini kullanarak, iki ülke arasındaki görüşmelerin "şimdiye kadar iyi" gittiğini kaydetti.

New York Times gazetesi, İranlı yetkililerin, ülkelerinin Kızıldeniz saldırılarını durdurmak için Husiler üzerindeki nüfuzunu kullandığını söylediğini aktardı ve bunun, Washington ile Tahran arasında bir anlaşmanın yakın olduğunu gösterdiğini belirtti.

İran ordusu hazır

Son saatlerde İsrail tarafında gerilim arttı. Kızıldeniz ateşkesine yol açan anlaşmadan dışlandığını hisseden İsrail'in doğrudan bir çatışmaya doğru koştuğu görülüyor.

Şarku’l Avsat’ın İran'ın ISNA haber ajansından aktardığına göre İran Hava Kuvvetleri Komutanı, ajansa yaptığı açıklamada, hava kuvvetlerine ait tüm savaş uçaklarının mühimmat, teçhizat ve yerli üretim uzun menzilli füzelerle donatıldığını belirterek sert bir tavır sergiledi.

Tuğgeneral Hamid Vahidi, İran Hava Kuvvetleri'nin en üst düzeyde hazırlıklı ve Silahlı Kuvvetler Başkomutanı'nın emirlerini yerine getirmeye hazır olduğunu belirtti.

Rusya ve Çin daha sonra ortak açıklama yaparak, İran'ın nükleer programı konusunda gerginliğin tırmandırılmaması ve askeri eyleme başvurulmaması çağrısında bulundu.

İran petrolüne yaptırımlar

ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, İran'dan petrol satın aldıkları gerekçesiyle Washington'da özel bir Çin petrol rafinerisi ve Çin'deki liman işletmecilerine yaptırım uyguladı. ABD Hazine Bakanlığı, Hebei Xinhai Kimyasal Rafinerisi ve üç Çinli liman işletmecisi şirkete yaptırım uyguladı. Bu, Trump yönetiminin İran'ın ihracat gelirlerini kesme ve Tahran'a nükleer programını sınırlama anlaşması yapması yönündeki baskısını artırma çabalarını yoğunlaştırdığı bir dönemde hedef aldığı son bağımsız Çin rafinerisi oldu.