Diplomatik ilişkilerini kesen ve karşılıklı olarak birbirlerini ayrılıkçı örgütleri desteklemekle suçlayan Fas ve Cezayir arasında yeni bir kriz patlak verdi. Cezayir, Fas üzerinden İspanya’ya yaklaşık 12 milyar metreküp gaz taşıyan boru hattı sözleşmesini yenilemeyeceğini duyurdu.
Fas, Cezayir'in gaz arzını durdurma kararını eleştirdi. Cezayir makamlarının yaklaşık 12 milyar metreküp gaz taşıyan boru hattı aracılığıyla Fas toprakları üzerinden İspanya'ya gaz pompalama sözleşmesini yenilememe kararına cevap olarak Fas Ulusal Hidrokarbon ve Maden Kurumu ile Fas Ulusal Elektrik ve İçme Suyu Kurumu tarafından ortaklaşa imzalanan açıklamada, Cezayir makamları tarafından açıklanan kararın “şu anda ulusal elektrik sisteminin performansı üzerinde minimum bir etkisi olacağını” ifade etti. Açıklamada, "Fas’ın doğal kaynakları göz önüne alındığında ve bu karar hesaba katıldığında ülkenin elektrik arzının sürekliliğini sağlamak için gerekli düzenlemelerin yapıldığı” belirtildi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Cezayir Dışişleri Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, ülkesinin Fas'a gaz tedarikini durdurma kararını Rabat’ın bir şantaj aracı olarak algıladığını, oysa kendilerinin bunu bir Kuzey Afrika (Mağrip) entegrasyon projesi olarak gördüğünü ifade etti.
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun yazılı bir açıklama yaparak, “Fas Krallığı'nın saldırgan tutumu sebebiyle, Cezayir’in gaz boru hattı sözleşmesini yenilememeye karar verdiğini” belirtti.
Şarku’l Avsat’ın Cezayir merkezli Şuruk gazetesi ve "Cezayir Hakkında Her Şey" adlı internet gazetesinden aktardığı habere göre Sahra sorunundan sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Ammar Blani'den alıntı yaparak, gaz boru hattının "Cezayir halkının özlemlerine yönelik gerçek bağlılıklarının bir göstergesi olduğunu” ve bölgesel entegrasyonun önemine ve Kuzey Afrika entegrasyonunun tamamlanmış altyapısının temsil ettiği katma değere ilişkin inançlarının gerçekçi bir ifadesi olduğunu belirtti. Ancak, Blani'ye göre “Fas, bu devasa projenin tüm Kuzey Afrika bölgesi için temsil ettiği tarihi ve stratejik hedeflerine katılmıyordu".
Cezayir ve Fas ihtilafının arka planı
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra 24 Ağustos’ta düzenlediği basın toplantısında, ülkesinin Fas’ın “düşmanca eylemleri” nedeniyle diplomatik ilişkileri kesme kararı aldığını açıkladı.
Batı Sahra sorunu, Fas ile Cezayir arasındaki ilişkilerde eskiden bu yana gerginliğe neden oluyor. Fas, Cezayir'i Batı Sahra bölgesindeki ayrılıkçı Polisario Cephesi'ni desteklemekle suçluyor.
Marakeş kentinde düzenlenen bir terör saldırısının arkasında Cezayirlilerin olduğunu iddia eden Rabat yönetimi, Ağustos 1994'te Cezayir vatandaşlarından vize istemeye başladı. Cezayir, Fas'ın bu adımına karşılık Eylül 1994'te iki ülke arasındaki sınır kapılarını kapattı.
Cezayir ise Fas’ın Cezayir’de ayrılık yanlısı El-Kabail hareketini desteklediğini ileri sürüyor. Fas'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Ömer Halil'in Bedevi kabilelerinin Cezayir’den ayrılarak kendi devletlerini kurmasını savunan el-Kabail Hareketi’ne destek veren açıklamaları iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin kopmasına neden oldu.
