Fas’ta gerçekleştirilen Asilah Forumu’nda barış ve kalkınma ilkelerinin desteklenmesi çağrısı yapıldı

Katılımcılar, uluslararası toplumun hedefleri doğrultusunda toplumsal adalete ulaşma arzularını dile getirdiler.

Fas, Asilah Forumu kapsamında düzenlene seminerlere ev sahipliği yaptı. (Şarku’l Avsat)
Fas, Asilah Forumu kapsamında düzenlene seminerlere ev sahipliği yaptı. (Şarku’l Avsat)
TT

Fas’ta gerçekleştirilen Asilah Forumu’nda barış ve kalkınma ilkelerinin desteklenmesi çağrısı yapıldı

Fas, Asilah Forumu kapsamında düzenlene seminerlere ev sahipliği yaptı. (Şarku’l Avsat)
Fas, Asilah Forumu kapsamında düzenlene seminerlere ev sahipliği yaptı. (Şarku’l Avsat)

Asilah Uluslararası Kültür Mevsimi etkinlikleri Fas’ta başladı. Katılımcılar, etkinlikler kapsamında düzenlenen “Mağrib ve Sahel: Kaçınılmaz bir ortaklık mı?’ başlıklı sempozyuma övgüde bulundular. 2 Kasım’da yapılan açıklamada, ‘doğruluk ve nesnellikle karakterize edilen tartışmaların kalitesine’ dikkat çekilirken ‘tüm katılımcıların, uluslararası toplum tarafından takip edilen hedefler doğrultusunda, barış, kapsamlı kalkınma, toplumsal adalet ve çevresel sürdürülebilirlik ilkelerini savunduğu’ vurgulandı.
Fas Kralı 6. Muhammed’in himayesinde düzenlenen Asilah Forumu’nun ilk seminerine katılanlar, ‘Asilah Dostları Birliği’ni kurma niyetlerini beyan ettiler. Böylece ‘Asilah Uluslararası Kültür Mevsimi’nin yerleşik ilkelerini desteklemeyi, güçlendirmeyi, uluslararası düzeyde yanılanmasına katkıda bulunmayı, Afrika ülkeleri arasındaki iş birliği ilişkilerini yoğunlaştırma ve güçlendirme amacıyla adımlar atmayı  ve çeşitli girişimlerde bulunmayı hedeflediklerini vurguladılar. Katılımcılar ayrıca foruma sponsor olduğu için Fas Kralı’na da derin teşekkürlerini sundular. Kral’ın ‘başta Mağrip ve Sahel’dekiler olmak üzere Afrika ülkeleri arasındaki etkin iş birliği ve dayanışma bağlarını güçlendirme arzusuna’ minnettarlıklarını ifade ettiler.
Katılımcılar, Fas’ın eski Dışişleri Bakanı ve Asilah Belediye Başkanı Muhammed bin İsa başkanlığındaki ‘Asilah Forumu Vakfı’na, yerel yetkililere ve şehir sakinlerine ‘sıcak karşılamaları, organizasyonların niteliği ve sempozyumun başarısında sağladıkları katkılar’ nedeniyle teşekkürlerini ilettiler.
‘Mağrib ve Sahel’ sempozyumu sırasında, 6. Muhammed Üniversitesi profesörü Büşra er-Rahmuni de dahil olmak üzere uzmanlar ve politikacılar tarafından bir dizi etkinlik gerçekleştirildi. Profesör Rahmuni yaptığı açıklamada Sahel bölgesinin ‘en fazla sayıda terör saldırısına’ maruz kaldığı bilinen bir bölge olduğunu ve iklim değişikliğinin de çobanları, çiftçileri ve vatandaşları etkilediğini vurguladı.
Fas’ın Romanya Büyükelçisi Hasan Ebu Eyub da ‘Mağrip entegrasyon projelerinin başarısızlığı’ nedeniyle bölge ülkelerinin ortaya çıkan zorluklara toplu bir biçimde cevap verme kapasitesine dair karamsarlığını dile getirdi. Sahel ile olan ilişkinin halen Katar girişimleri çerçevesinde yürüdüğüne dikkat çeken Ebu Eyub, Sahel’e yapılan dış müdahalelere rağmen sonuçların yetersiz olduğunu savundu.
Büyükelçi Ebu Eyub, ‘karmaşıklıkları yönetme’ temeline dayalı stratejik bir vizyon geliştirilmesi çağrısında bulundu. Ayrıca bu stratejinin ‘bütünsel yaklaşımlar çerçevesinde sağlık, kalkınma ve eğitim konularını’ kapsaması ve ‘Çin, ABD ve diğer ülkelerle uluslararası ortaklık arayışlarını’ içermesi gerektiğini söyledi. Genellikle bölgede mücadele edilmesi gereken öncelikler olduğunu belirten Hasan Ebu Eyub açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Bunların başında demografik zorluk, yoksulluk ve dışlanmayla mücadele, altyapıya eğilme, uzak bölgelerden izolasyonu kırma, eğitim konusuna dikkat etme, bilgi ve iletişim teknolojisi sağlama geliyor.”
Moritanyalı yazar Prof. Abdullah Velid Abah, Sahel bölgesinin tarih boyunca Mağrip ülkeleriyle olan bağlantısına dikkat çekti. Ticaret borsasındaki düşüşün geçmişte ilişkileri olumsuz etkilediğinin altını çizen Velid Abah, bu bağlantının ‘Sahel ve Mağrip kavramını tek bir varlık olarak yeniden tanımlamak için ilişkilerin geri dönüşünün anahtarı’ olduğunu vurguladı.
Malili akademisyen ve Timbuktu Enstitüsü’nden araştırma profesörü olan Mehdi İbrahim Conte de Asilah Forumu’nda Sahel’e yönelik bir seminer düzenlemenin önemine dikkat çekti. “Sahel’e ilişkin toplantılar artık yurt dışında Batı ülkelerinde yapılıyor” diyen Conte, sorunların Afrikalılar dahil edilmeden tartışıldığını vurguladı. Bölgede terörizmin ortaya çıkışının tarihsel yönüne dikkat çeken öğretim görevlisi sözleirni şöyle sürdürdü:
“Bu, Sovyetler Birliği’nin Afganistan’dan çekilmesinden sonra, Arap Afganların geri dönüşüyle başladı. Başarıya ulaştıklarını düşündüklerinde, Sahel’de istikrara geri döndüler. Bu noktada Kuzey Afrika’da Selefi savaşçı gruplar ve ardından da El-Kaide örgütü ortaya çıktı. İdeolojileri, Fransa’nınuzak bir düşman ve  bir sömürgeci olduğu, onunla mücadele edilmesi gerektiği ancak ve iktidarın onu yakın bir düşman olarak nitelemesi söylemine dayanıyordu.”
Conte, Sahel bölgesindeki köylüler ve çobanlar arasındaki çatışmaların sömürülmesi meselesine ilişkin de şu değerlendirmelerde bulundu:
“Çünkü teröristler çobanlara şunu söylüyorlar: ‘Siz Müslüman çobansınız. Sizi köylülerden koruyacağız’. Çobanlar, bu şekilde hareket ederken teröristler de çiftçi sürülerini koruyorlar. Bir grup çoban onların askeri oldu.”
Mehdi İbrahim Conte açıklamasında ayrıca Fas’ın imamların kalkınma ve eğitimine önem göstererek terörle mücadelede benimsediği yaklaşımına da övgüde bulundu.



Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
TT

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.

Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.

DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.

grbtny
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.

Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”

Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.

cdvfgthy
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.

Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.

El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.

Tedarik zincirleri

Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.

 

ascdvrg
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.

fvrbgty
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)

Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.

Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.

“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.