30’uncu Arap Müzik Festivali, Kahire'de başladı

Mısır ve Arap dünyasında sanatsal yaşamın zenginleşmesine katkıda bulunan isimler festivalde onurlandırıldı. (Mısır Opera Binası'nın Facebook'taki resmi hesabı)
Mısır ve Arap dünyasında sanatsal yaşamın zenginleşmesine katkıda bulunan isimler festivalde onurlandırıldı. (Mısır Opera Binası'nın Facebook'taki resmi hesabı)
TT

30’uncu Arap Müzik Festivali, Kahire'de başladı

Mısır ve Arap dünyasında sanatsal yaşamın zenginleşmesine katkıda bulunan isimler festivalde onurlandırıldı. (Mısır Opera Binası'nın Facebook'taki resmi hesabı)
Mısır ve Arap dünyasında sanatsal yaşamın zenginleşmesine katkıda bulunan isimler festivalde onurlandırıldı. (Mısır Opera Binası'nın Facebook'taki resmi hesabı)

Necla Ebu en-Neca
Arap Müzik Festivali, Mısır Kültür Bakanı Inas Abdel Dayem, Festival direktörü Cihan Mursi ve Opera Binası Başkanı Mecdi Saber'in katılımıyla Kahire’deki Opera Binası'nda başladı. Festivalin açılışı, başarılarla dolu sanat yaşamlarını takdir amacıyla Cemal Selame ve Abdo Dagher’e adandı.
30’uncu Arap Müzik Festivali, Kahire'deki çeşitli opera salonlarının (en-Nafura, es-Sağir, el-Cumhuriye, Arap Müzik Enstitüsü ve Demenhur) yanı sıra İskenderiye’ de 15 gün boyunca, ilk kez konserlere ev sahipliği yapacak Bibliotheca Alexandrina'da gerçekleştirilecek. Festivale başta Mısır, Lübnan, Fas, Suudi Arabistan, Irak, Suriye, Tunus, Filistin, Ürdün ve Umman olmak üzere on Arap ülkesinden sanatçılar katılım gösterecek.

Seçkin sanatçılar
Mısır ve Arap dünyasında sanatsal yaşamın zenginleşmesine katkıda bulunan birçok sanatçının onurlandırılacağı festivale katılacak isimler şöyle sıralandı:
Mısırlı şair Medhat el-Adl, şair Salah Muhammed Ali, müzisyen Muhammed Mustafa, Mısırlı müzisyen Hişam Nezih, müzisyen Muhammed Dia ve müzik araştırmacısı Muhammed İmran, flüt sanatçısı Mahmud Kemal, Arap hat sanatçısı İbrahim Ahmed İbrahim, Sedasi Şirara grubu, Suudi şarkıcı Abadi el-Cevher, Lübnanlı şarkıcı Mervan Huri, Sudan’lı müzisyen Muhammed Emin, Irak’tan Kanun sanatçısı Furat Kadveri ve Tunus'tan müzik araştırmacısı Muhammed el-Mesmudi.
Etkinlik kapsamında müzisyen Cemal Selame hakkında bir belgesel film gösterildi. Ardından Yaser Süleyman, Hasan Şirara, Ahmed İbrahim ve Riham Abdulhakim'in bestelerinden ve şarkılarından seçki yapıldı.

Vefa dokunuşu
Festivalde ayrıca müzisyen Cemal Selame, adına kızının onur ödülü aldığı sanatçı Abdo Dagher, Sanat Akademisi eski başkanı Fevzi Fehmi ve eşi, müzisyen Halid el-Emir ve Arap Müziği Yüksek Enstitüsü Dekanı Eşref Heykel olmak üzere çok sayıda vefat eden isim de onurlandırıldı.
Mısır Kültür Bakanı Inas Abdel Dayem katılımıyla, merhum müzisyen Cemal Salama'nın bestesi, Nair Nagy önderliğinde ‘Vefa Dokunuşu’ başlığıyla seslendirildi.

El-Adl’e onur
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı haberde açıklamalarda bulunan şair ve senarist Medhat el-Adl, 30 yıldır kendisine sanatsal kariyer kazandıracak etkili eserler sunmaya çalıştığını söyledi. Ayrıca yıllarca dinleyicileri derinden etkileyen başarısına rağmen Mısır Operası'ndan aldığı onurun oldukça özel olduğunu vurguladı. Adl açıklamasını şöyle sürdürdü:
"Büyük yıldızların varlığına tanık olan Opera Festivali'nde böylesine bir onura hayattayken sahip olmam benim için  yeterli. Opera benim için çok şey ifade ediyor. Özellikle de tüm müzik türlerini bir araya getirmesiyle. Arap dünyası, mirası ve yıldızları, sanatın mirasını ve değerini her türlü dış etkilerden korumuştur."
Bu yıl Mısır ve Arap dünyasından çok sayıda yıldız, Semira Said, Macid er-Rumi, Vail Cisar, Asi el-Helani, Abadi el-Cevher, Cennat, Medhat Salih, Ali el-Hicar, Nadia Mustafa ve Asale ve Saber el-Rubai, Karmen Suleyman, Said Ramazan, Mai Faruk, Riham Abdulhakim, Vaid el-Bahri gibi isimler 30. Müzik Arap Festivali'nin canlanmasına katkı sağlayacak.
Müzisyen Ömer Hayrat’ın büyük bir konser vereceği festivalde, büyük sanatçı Vedi es-Safi anısına da etkinlik düzenlenecek.
Festivalin ilk günü 2 Kasım’da, Nafura Tiyatrosu'nda Maestro Muhammed Aram liderliğindeki Faslı yıldız Semira Said ve Lübnanlı şarkıcı Ziyad Burci'nin katılımıyla gerçekleştirilen konserle başladı.
Etkinlikler, Lübnanlı yıldız Asi el-Helani'nin Maestro Ahmed Amir liderliğindeki el-Hefni grubu eşliğinde, Nihad Fethi, Hüssam Hüsni ve Nevin Receb’in katılımıyla gerçekleştirilecek konser Bibliotheca Alexandrina'da devam edecek.
Muhammed Abdul Settar ve Daliya Hasaneyn tarafından eğitilen sanatçı Abdulvahab es-Sayed'in gözetiminde, Yetenek Geliştirme Merkezi'nin çocuk ve genç korosu, dış sahnede Arap Tarab kitaplarından bir seçki sunacak.
Küçük sahnede, ilk oturumda konferansın onur konuğu Racih Davud'un moderatörlüğünde, orkestra ile Arap müziğinin çağdaş yaratıcılığı temalı forum gerçekleştirilecek.
İkinci oturumda da Asım el-Cevder (Bahreyn) moderatörlüğündeki orkestra ile Arap müzik enstrümanlarının teması tartışılacak.



İlk büyük yapay zeka satranç finalinde Grok ve ChatGPT kapıştı

Kaggle Yapay Zeka Fuarı Turnuvası'nın 7 Ağustos 2025'te yapılan finalinde Grok 4, OpenAI'ın o3'üne yenildi (Unsplash)
Kaggle Yapay Zeka Fuarı Turnuvası'nın 7 Ağustos 2025'te yapılan finalinde Grok 4, OpenAI'ın o3'üne yenildi (Unsplash)
TT

İlk büyük yapay zeka satranç finalinde Grok ve ChatGPT kapıştı

Kaggle Yapay Zeka Fuarı Turnuvası'nın 7 Ağustos 2025'te yapılan finalinde Grok 4, OpenAI'ın o3'üne yenildi (Unsplash)
Kaggle Yapay Zeka Fuarı Turnuvası'nın 7 Ağustos 2025'te yapılan finalinde Grok 4, OpenAI'ın o3'üne yenildi (Unsplash)

Önde gelen yapay zeka sistemleri arasında türünün ilk örneği olan satranç turnuvasında Sam Altman'ın yapay zeka modeli, Elon Musk'ın Grok'unu mağlup etti.

Perşembe günü düzenlenen Kaggle Yapay Zeka Fuarı Turnuvası'nın finalinde OpenAI'ın o3 modeli, xAI'ın Grok 4'ünü 4-0'lık kusursuz bir zaferle ezip geçti. Her iki model de Anthropic, DeepSeek, Google ve Moonshot AI'dan yapay zeka rakiplerini yenerek finale yükselmişti.

10 yıl önce Altman ve Musk'ın OpenAI'yı birlikte kurmasının ardından Musk'ın ayrılıp kendi rakip yapay zeka şirketi xAI'ı açmasından dolayı bu karşılaşma kişisel önem taşıyordu.

Daha sonra ilişkileri bozulurken artık OpenAI'ın CEO'su olan Altman, Musk'ın ChatGPT'nin yaratıcısını satın alma yönünde başarısız bir girişimde bulunmasının ardından eski arkadaşını "zorba" diye nitelendiriyor.

Grok 4'ün satranç turnuvasındaki performansı karşısında Musk, yapay zeka modelinin bu yeteneğinin bir "yan etki" olduğunu söyledi.

X'te "xAI satranca neredeyse hiç emek harcamadı" diye yazdı. 

IBM'in Deep Blue süper bilgisayarı 1997'de 6 oyunluk bir maçta dönemin dünya şampiyonu Garry Kasparov'u mağlup ettiğinden beri bilgisayarlar, satrançta en iyi insanları bile yenme becerisine sahip.

Google'ın DeepMind'ı o zamandan bu yana satranç ve Go gibi diğer oyunları insanüstü bir düzeyde oynamayı kendi kendine öğretebilen yapay zeka programları geliştiriyor.

Bu, OpenAI'ın ChatGPT'yi 2022'de piyasaya sürmesinden bu yana popülerleşen genel amaçlı büyük dil modellerini (GDM'ler) test eden ilk büyük turnuvaydı.

Take Take Take'in CEO'su ve kurucu ortağı Mats André Kristiansen, The Independent'a yaptığı açıklamada şöyle dedi:

Kasparov ve Deep Blue 90'larda büyük olaydı… Bu turnuvada önemli olan, bu ürünlerin nasıl düşündüğü ve mantık yürüttüğü hakkında daha fazla şey öğrenmek.

Dünyanın bir numaralı satranç oyuncusu Magnus Carlsen temmuzda düzenlenen çevrimiçi satranç maçında ChatGPT'yi tek bir taş bile kaybetmeden yenmişti.

Grok ve o3 arasındaki finali yorumlayan Carlsen, Grok'un 800, OpenAI'ın modelininse 1200 civarında bir derecesi olduğunu tahmin etti. Kıyaslamak gerekirse, Carlsen'ın en yüksek derecesi 2882. X'te bir kullanıcı tarafından doğrudan sorulduğunda, Grok derecesinin 1600-1800 civarında olduğunu tahmin etti.

Independent Türkçe