Oxford Üniversitesi'nin Linacre Koleji, Vietnamlı iş kadınından aldığı yüklü bağış üzerine adını değiştiriyor

Gelen bağış üzerine, Rönesans dönemi tıp bilimcisi ve klasik edebiyat uzmanı hümanist Thomas Linacre'ın pabucu dama atıldı

Nguyen Thi Phuong Thao, Vietnam'da devlete ait petrol şirketi Petrolimex'in ana finansörlerinden HDBank'ın da yardımcı başkanı (Reuters)
Nguyen Thi Phuong Thao, Vietnam'da devlete ait petrol şirketi Petrolimex'in ana finansörlerinden HDBank'ın da yardımcı başkanı (Reuters)
TT

Oxford Üniversitesi'nin Linacre Koleji, Vietnamlı iş kadınından aldığı yüklü bağış üzerine adını değiştiriyor

Nguyen Thi Phuong Thao, Vietnam'da devlete ait petrol şirketi Petrolimex'in ana finansörlerinden HDBank'ın da yardımcı başkanı (Reuters)
Nguyen Thi Phuong Thao, Vietnam'da devlete ait petrol şirketi Petrolimex'in ana finansörlerinden HDBank'ın da yardımcı başkanı (Reuters)

Birleşik Krallık'taki Oxford Üniversitesi'ne bağlı Linacre Koleji, Vietnam'ın en zengin iş kadını Ngyuen Thi Phuong Thao'dan bağış aldıktan sonra adını Thao Koleji olarak değiştirecek.
Sovico Group Başkanı Nguyen Thi Phuong Thao ve Linacre Koleji Müdürü Nick Brown, 31 Ekim'de 155 milyon sterlinlik (yaklaşık 2 milyar TL) bir bağış sözleşmesi imzalamıştı.
Kolejin açıklamasına göre bağışla yeni bir lisansüstü merkezi kurulması ve burs fırsatlarının artırılması planlanıyor.
Açıklamada, bağışın 50 milyon sterlinlik (yaklaşık 660 milyon TL) ilk kısmı alındığında, kolejin adının Thao Koleji olarak değiştirilmesi için konseye başvuruda bulunulacağı bildirildi.
1962'de kurulan ve lisansüstü eğitim veren okul, adını Rönesans döneminde yaşayan tıp bilimcisi ve klasik edebiyat uzmanı, hümanist Thomas Linacre'dan alıyor.
Öte yandan Oxford Üniversitesi'nde isim değişikliği planına sıcak bakmayanlar da bulunuyor.
Özellikle kendini "Oxford'un en çevreci koleji" olarak tanımlayan Linacre Koleji'nin denizde petrol ve doğalgaz arama çalışmaları yürüten ve Vietnam'daki VietJet Air gibi havayolu şirketlerini bünyesinde barındıran bir holdingden bağış alması eleştirildi.
Öğrenciler, mezunlar ve akademisyenlerden oluşan, daha önceden fosil yakıt şirketlerinin isimlerinin okul binası ve enstitülerinden kaldırılmasını da talep eden Oxford Üniversitesi İklim Adaleti Kampanyası adlı grup, bağışın sıfır karbon standartlarını tehlikeye attığını söyledi.
Grubun açıklamasında "Linacre Koleji'nin fosil yakıt çıkarma işlemleriyle gezegenimizin hayatta kalmasını tehdit eden Sovico'dan gelen bağışı kabul etmesi bizi hayal kırıklığına uğrattı" ifadelerine yer verildi.

Independent Türkçe, Guardian, BBC 



NASA teleskobu, Samanyolu'nun en uzak "ikizini" buldu

Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
TT

NASA teleskobu, Samanyolu'nun en uzak "ikizini" buldu

Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), bugüne kadarki en uzak ve eski spiral galaksiyi keşfetti.

Samanyolu gibi galaksilerin spiral kollar ve yıldız oluşumuna sahne olan devasa disklerini oluşturmak için birkaç milyar yıla ihtiyaç duyduğu düşünülüyordu. 

Ancak NASA öncülüğünde geliştirilen JWST, bu düşünceye meydan okuyan gözlemler yapıyor.

Teleskobun uzaktaki milyarlarca gökcismini taradığı PANORAMIC araştırmasından elde edilen görüntüleri inceleyen bilim insanları, Samanyolu'nun en uzak "ikizi" dedikleri bir galaksiyle karşılaştı.

Zhúlóng adı verilen galaksi, standart modele göre 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'dan sadece 1 milyar yıl sonra görüntülendi.

Hakemli dergi Astronomy & Astrophysics'te dün (16 Nisan) yayımlanan makalenin yazarları, galaksinin belirli özellikleri ve boyutu nedeniyle Samanyolu'nun ikizi olduğunu söylüyor.

Cenevre Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Mengyuan Xiao, "Bu galaksiye Çin mitolojisinde 'Meşale Ejderhası' anlamına gelen Zhúlóng adını verdik. Mitolojide Zhúlóng, gözlerini açıp kapatarak gece ve gündüzü yaratan, ışığı ve kozmik zamanı simgeleyen güçlü bir kızıl güneş ejderhasıdır" diyerek ekliyor:

Zhúlóng'u öne çıkaran şey, şekil, boyut ve yıldız kütlesi bakımından Samanyolu'na çok benzemesi.

Bilim insanları Zhúlóng'un yıldız oluşum diskinin 60 bin ışık yılı çapa sahip olduğunu ve kütlesinin, Güneş'in 100 milyar katı olduğunu tahmin ediyor. Buna karşılık Samanyolu'nun diski 100 bin ışık yılı çapa ve 1,5 trilyon Güneş kütlesine sahip. 

Aralarında böyle bir boyut ve kütle farkı olmasına karşın Zhúlóng'un bu kadar eski bir zamanda bu seviyeye ulaşması mevcut teorileri sorgulamaya açıyor. Yine JWST'nin 2023'te keşfettiği Ceers-2112 adlı spiral galaksiden 1 milyar yıl daha yaşlı.

JWST, 2021'de fırlatılmasından bu yana evrenin ilk dönemlerinde devasa galaksiler ve kara delikler buluyor. Bu keşifler evrene veya galaksi oluşumuna dair bilinenlerin yanlış olabileceğine işaret ediyor.

Yeni araştırmayı yürüten ekip, Zhúlóng'un 1 milyar yıldan daha kısa sürede Samanyolu'na benzer şekil ve boyuta nasıl ulaştığı sorusunun cevap beklediğini söylüyor.

Makalenin ortak yazarı Pascal Oesch, "Bu keşif, JWST'nin erken evrene bakışımızı temelden nasıl değiştirdiğini gösteriyor" diyor.

Araştırmacılar JWST ve Şili'deki teleskop dizisi ALMA'yla Zhúlóng'un daha derinlemesine incelenmesi çağrısı yapıyor.

Independent Türkçe, Live Science, Space.com, Astronomy & Astrophysics