Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi, 'tarihsel karar tasarısını' görüşmek üzere toplandı

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AP)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AP)
TT

Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi, 'tarihsel karar tasarısını' görüşmek üzere toplandı

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AP)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AP)

Çin Komünist Partisi (ÇKP) 19. Merkez Komitesinin, partinin 100 yıllık geçmişine ilişkin ideolojik bir değerlendirme ortaya koyması beklenen 6. Genel Kurul Toplantısı başkent Pekin'de başladı.
Xinhua ajansının haberine göre, ÇKP Merkez Komitesi Genel Sekreteri Şi Cinping, toplantının açılışında, 7 kişilik ÇKP Merkez Komitesi Siyasi Bürosu adına çalışma raporunu Genel Kurula sundu.
Toplantıda "ÇKP'nin 100 yıllık çabalarında elde ettiği büyük başarılar ve tarihsel deneyimi anlatan karar tasarısının görüşüleceği" belirtildi.
Merkez Komitenin 205 asil ve 171 yedek üyesinin katılacağı Genel Kurul toplantısı, ÇKP'nin 100. kuruluş yıl dönümünün kutlandığı 1 Temmuz 2021'den sonra yapılacak ilk önemli oturum olma özelliği taşıyor.
Toplantı, ayrıca 2023'te yapılacak, gelecek lider kadrolarını tayin edecek Çin Komünist Partisi 20. Ulusal Kongresinden önce gerçekleştirilmesi nedeniyle de kritik önemde.

"Üçüncü tarihsel karar"
Merkez Komitelerin 5 yıllık görev dönemlerinin sonuna denk gelen 6. Genel Kurul toplantıları genelde partinin ideolojik çizgisiyle ilgili kararlar alınması nedeniyle önemli görülüyor.
Bu Genel Kurulda "partinin yüzyıllık çabalarındaki temel başarılar ve tarihsel tecrübeye" ilişkin değerlendirme yapılacak olması, Çin'i yöneten partinin ülkenin gelecekteki yönüne ilişkin görüşlerini ortaya koyması bakımından önemli görülüyor.
Genel Kurulda ele alınacak tasarı, partinin 1945 ve 1981 yıllarında parti tarihine ilişkin değerlendirmelerden sonra alınan tarihsel içerikli üçüncü karar olacak.
1945 yılında alınan kararda, ÇKP'nin kuruluşu, Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) ile rekabet ve 2. Dünya Savaşı'nda Japon işgaline karşı verilen mücadeleye ilişkin değerlendirmelere yer verilmiş, partinin 1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin (ÇHC) kuruluşuyla sonuçlanan İç Savaş dönemindeki yönünü tayin etmişti.
1981'deki tarihsel kararda ise ÇHC'nin ilk 30 yıllık tarihinde yapılan yönetimde yapılan yanlışlıklar, özellikle 1966'da başlayan ve kurucu lider Mao Zıdong'un 1976'daki ölümüne kadar süren Kültür Devriminin sonuçları ele alınmıştı. 1981 kararı, 1978'de başlayan reform ve dışa açılma dönemine rehberlik etmişti.

Ortalama refah ve sosyalist modernleşme
Yeni kararın ise ÇKP'nin "çekirdek lideri" konumundaki, Genel Sekreter ve Devlet Başkanı Şi Cinping döneminin çerçevesini yinelemesi bekleniyor.
Şi, 2012'de iktidar geldiğinde "her yönüyle refaha sahip bir toplum yaratma" ve "sosyalist modernleşme" hedeflerini ortaya koymuştu.
Çin, geçen 9 yılda yoksullukla mücadele hedeflerini yakalayarak, ortalama refaha sahip bir toplum yaratmada kayda değer başarı sağladı.
Şi, 2035 yılına kadar olan dönemin hedefini ise "temel sosyalist modernleşmenin hayata geçirilmesi" olarak tanımlıyor. Ardından 2049'da, ÇHC'nin 100. kuruluş yıl dönümüne gelindiğinde güçlü, müreffeh, demokratik ve kültürel olarak ileri bir "modern sosyalist ülkenin" yaratılması hedefleniyor.
Genel Kurulun alacağı tarihsel kararın, tarihsel sorunların yanı sıra içerde artan sosyal ve bölgesel eşitsizlikler ile uluslararası güç mücadelesinin yarattığı dış baskılara karşı ortak bir parti görüşü ve tavrı oluşturacağı umuluyor.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.