Lübnan Başbakanı Mikati’nin tek seçeneği Kordahi’nin istifası

Lübnan hükümeti, Körfez ülkeleriyle yaşanan uluslararası krize rağmen işlerini yürütmeye devam edecek

Lübnan Başbakanı Necib Mikati
Lübnan Başbakanı Necib Mikati
TT

Lübnan Başbakanı Mikati’nin tek seçeneği Kordahi’nin istifası

Lübnan Başbakanı Necib Mikati
Lübnan Başbakanı Necib Mikati

Lübnan Başbakanı Necib Mikati’nin ülkesini Körfez ülkeleriyle yaşadığı diplomatik krizinden kurtarmak için yürüttüğü temaslar sürüyor. Şarku’l Avsat’a bilgi veren siyasi bir kaynak, Enformasyon Bakanı George Kordahi’nin istifasının, hükümetin çizdiği yol haritasındaki tek zorunlu yol olmaya devam ettiğini söyledi.
Siyasi kaynağa göre Başbakan Mikati, önceliğin, ilk seçenek olarak Kordahi’nin istifa etmesi girişimi olduğunu söylerken, istifa çağrılarına yanıt verilmemesinin kendisini Kordahi’yi hükümetten uzaklaştırmak için başka bir seçeneğe başvurmaya zorlayacağını vurguladı. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynak, Başbakanın bir sonraki işarete kadar bu seçeneğe başvurmayacağını ve şu anda ‘istifa’ çağrısıyla ilk seçeneğe odaklandığını belirtti.
Siyasi kaynak, Mikati’nin Kordahi’nin istifasını talep edemeyecek durumda olması halinde kendisinin istifa etmesinin ya da Bakanlar Kurulu’nu toplantıya çağırmasının olası olmadığını söyledi. Kaynağa göre Mikati, “İstifa etmek istemediğimden değil, istifam ülkenin çıkarlarını güvence altına alacak mı? Bir alternatif sağlanacak mı? Yoksa nereden başlayacağımızı bildiğimiz ama sonunun nereye varacağını kestiremediğimiz siyasi efendiliklere mi sokuyoruz ülkemizi? Onu uluslararası haritaya geri getirmeye çalışırken bir çıkmaz sokağa girmesini önleyebilir miyiz ve onu kurtarmak için aşmaya çalıştığı krizden çıkmak için güvenceler almayı başarır mıyız?” ifadelerini kullandı.
Mikati’nin İklim Zirvesi’ne katılımı sırasında gerçekleştirdiği toplantılarda Lübnan için her türlü desteği ve yardımı ele aldığını belirten kaynak, bir araya geldiği liderlerin Lübnan’ı kurtuluşa doğru ilerletmeyi arzuladığını ifade ettiğini söyledi. Kaynağa göre Mikati “İçerideki bazı taraflar da Lübnan’ı ilk haline, yani hükümet kurulmadan önceki haline döndürmeye çalışıyor” şeklinde konuştu.
Aynı kaynak, Mikati’nin şu anda ilk seçenek olarak Kordahi’yi istifaya çağırmaya güvenmesine rağmen, yanıt vermemesi durumunda başka bir pozisyon almak zorunda kalacağını açıkladı.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri’nin suskunluğuna ve fikir tartışmalarına girmemesine de değinen kaynak, Başbakan ile paylaştığı ortak paydanın, tartışma ve çekişme aşamasını aşmakta yattığını söyledi.
Aynı kaynak, Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Büyükelçi Hussam Zeki’nin, bugün Cumhurbaşkanı Avn, Başbakan Mikati ve Meclis Başkanı Berri ile Beyrut’ta gerçekleştirdiği toplantılarla birlikte başlayan misyonuna da değindi. Kaynak, bu misyonun, gerekli olanı inşa etmek için gerçek tavırları araştırma ve cumhurbaşkanlarının görüşlerini dinleme çerçevesinde kaldığını söyledi. Öyle ki Körfez ülkeleri ve Lübnan arasındaki krizin bu taraflarla sınırlı olmadığını belirten kaynak, bu ülkelerin büyükelçilerinin Lübnan’dan geri çekilmesi için baskı yapan blok ile Lübnan-Körfez ilişkilerinin bozulmasından sorumlu olan (İran destekli Hizbullah tarafından yönetilen) blok arasında da uzantıları olduğunu ifade etti.
Kaynak, Hizbullah-Emel Şii ittifakının Beyrut Limanı’ndaki patlamayı soruşturan Savcı Tarık el-Bitar’ın görevden alınması talebi ve Kordahi’ye istifa çağrısı arasında bir kıyaslamaya yer olmadığını vurguladı. Mikati’nin eski başbakanlardan destek aldığını da dile getiren kaynak, eski başbakanların ‘Bitar’ın mevcut milletvekilleri ve eski bir bakana yönelik iddialarında’ seçicilikten kaçınarak ve sağduyulu olarak, soruşturmanın gidişatının düzeltilmesini savunduklarını vurguladı.
Kaynak, bir soruya yanıt olarak ise Cumhurbaşkanı Avn’ın Mikati’nin “Kordahi’nin istifası” talebini desteklediği yanıtını verdi. Mikati’nin Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın siyasi yardımcısı Hüseyin Halil ile görüştüğünü ve Halil’in, Mikati’ye ‘Hizbullah’ın Kordahi’den istifa etmesini ya da etmemesini talep etmediğini, nihai kararı kendisine bıraktığı’ bilgisi verdiğini vurguladı. Kaynağa göre Hüseyin Halil, “İstifa etmeye karar verirse engel olmayız” dedi. Aynı durum, Mikati’nin Maruni Patriği Beşara er-Rai ile görüşmeden önce temas kurduğu Marada Hareketi Genel Başkanı Süleyman Franciye için de geçerli.
Bu nedenle Mikati, Lübnan-Körfez krizini kontrol altına almak için bir giriş noktası olarak hükümetten başlayıp, Lübnan’ın iç koşullarını yeniden düzenlemekte ısrar ediyor. Çünkü Lübnan’ın Körfez ülkeleriyle ilişkisi, maddi desteğin ötesinde uluslararası zorbalığa uğramasına izin veren manevi desteğe uzanıyor. Bu çerçevede Mikati, İklim Zirvesi’nin oturum aralarında yaptığı toplantılarda, Lübnan’ın fitne bataklığına düşmesi ve başlangıç noktasına geri dönmesi karşısında durdu. Ayrıca siyasi bir çıkmaza girmesinin ve tam bir çöküşe ulaşmasının yasak olduğunu vurguladı.



Suudi Arabistan ve ABD... ‘Yeni bir altın çağ’

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, dün Riyad'da düzenlenen imza töreni sırasında el sıkıştı. (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, dün Riyad'da düzenlenen imza töreni sırasında el sıkıştı. (SPA)
TT

Suudi Arabistan ve ABD... ‘Yeni bir altın çağ’

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, dün Riyad'da düzenlenen imza töreni sırasında el sıkıştı. (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, dün Riyad'da düzenlenen imza töreni sırasında el sıkıştı. (SPA)

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'ın iki ülke arasındaki ilişkilerde ‘yeni bir altın çağ’ olarak tanımladığı dönemin açılışını yaptı. Dün Riyad'da düzenlenen Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu'na katılan ikili, teknoloji, enerji, savunma ve altyapı gibi sektörleri kapsayan eşi benzeri görülmemiş bir stratejik ortaklığa imza attı.

Yemame Sarayı'ndaki zirve sırasında Veliaht Prens Muhammed bin Selman ve Başkan Trump iki ülke arasındaki ilişkileri ve stratejik ortaklığın çeşitli alanlardaki boyutlarının geliştirilmesine yönelik koordinasyon çabalarını gözden geçirdiler. İki taraf bölgesel ve uluslararası gelişmeleri, ortak ilgi alanlarına giren konuları ve güvenlik ve istikrarın sağlanması için sarf edilen çabaları ele aldı.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman ve Başkan Trump, iki ülke hükümetleri arasında Stratejik Ekonomik Ortaklık Belgesi'ni imzaladı ve çeşitli alanlarda ikili anlaşmaların, iş birliği ve mutabakat zabıtlarının imzalanmasına tanıklık etti. Beyaz Saray'a göre imzalanan anlaşmalar her iki ülke için de ‘tarihi’ nitelikte ve ‘ABD ile Suudi Arabistan arasında yeni bir altın ortaklık çağını’ temsil ediyor.

Başkan Trump'ın ziyaretiyle eş zamanlı olarak Riyad, Suudi Arabistan ve ABD'den çok sayıda bakan, yetkili ve büyük şirket liderinin katıldığı Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu’na ev sahipliği yaptı.

Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu’na katılan Veliaht Prens Muhammed bin Selman, “ABD ile 92 yıl önce başlayan tarihi dostluk bağlarımız var ve bugün bunları derinleştirmek için bir araya geliyoruz” diyerek Suudi ekonomisinin ABD'nin bölgedeki en büyük ortağı olduğunu ve ABD ile ortak çalışmaların ekonomiyle sınırlı kalmayıp dünyada barış ve güvenliği de kapsadığını belirtti. Muhammed bin Selman sözlerini şöyle sürdürdü: “Suudi Arabistan, ABD'nin bölgedeki en büyük ekonomik ortağıdır ve iki ülke arasındaki ortaklık fırsatlarının büyüklüğü 600 milyar dolara, forumda açıklanan anlaşmalar ise 300 milyar dolara ulaşmıştır. ABD ile 300 milyar dolardan fazla anlaşma imzaladık ve bir sonraki aşamada bir trilyon dolara ulaşacak diğer anlaşmaları tamamlamak için çalışacağız. Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'nun küresel yatırımlarının yüzde 40'ı ABD'ye yönelik ve yaklaşık bin 300 Amerikan şirketi bugün Suudi Arabistan'da yatırım yapıyor.”

Diğer yandan ABD Başkanı Donald Trump forumda yaptığı konuşmada, iki ülke arasındaki ilişkilere ve bölgedeki duruma değindi. “İran'a ‘yeni bir yol’ sunmak istiyorum. Ancak İran liderliği bu zeytin dalını reddeder ve komşularına saldırmaya devam ederse, muazzam bir maksimum baskı uygulamaktan başka seçeneğimiz kalmayacaktır” dedi.

Trump, Ukrayna görüşmelerinin kolaylaştırılmasında oynadığı yapıcı rol için Suudi Arabistan'a teşekkür etti. ABD Başkanı, Lübnan'ın İran ve Hizbullah'ın politikalarının kurbanı olduğunu belirterek, komşularıyla birlikte daha iyi bir gelecek inşa etmesine yardımcı olmaya hazır olduğunu ifade etti. Gazze halkının ‘daha iyi bir geleceği hak ettiğini’ belirten Trump, “Eğer o sırada ABD Başkanı olsaydım 7 Ekim olayları yaşanmazdı” ifadesini kullandı.

İkinci döneminin ilk resmi yurtdışı ziyareti için dün sabah Riyad'a gelen Trump, Kral Halid Uluslararası Havalimanı'nda Veliaht Prens Muhammed bin Selman tarafından karşılandı. ABD Başkanı'na Yemame Sarayı'nda resmi bir karşılama töreni düzenlendi; konvoya Arap atları eşlik etti, trompetler çalındı ve milli marşlar okundu. ABD Başkanı ile Suudi Arabistan Veliaht Prensi şeref kıtasını selamladı.

Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu, çeşitli sektörlerde ortaklıkların ve milyar dolarlık anlaşmaların duyurulduğu ve Suudi Arabistan'ın önemli bir yatırım destinasyonu ve yapay zekâ merkezi olarak rolünü teyit eden açıklamaların yapıldığı bir platform oldu. Veliaht Prens Muhammed bin Selman tarafından pazartesi günü lansmanı yapılan HUMAIN şirketinin yapay zekâ alanında 15 milyar doları aşan büyük yatırımlar çekmesi dikkat çekiciydi.

Trump'a başta SpaceX'in kurucusu Elon Musk, BlackRock CEO'su Larry Fink, OpenAI kurucusu Sam Altman, Boeing Başkanı ve CEO'su Kelly Ortberg ve Google CFO'su Ruth Porat olmak üzere çok sayıda iş adamı ve büyük ABD şirketlerinin CEO'ları eşlik etti.

Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Halid el-Falih, Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu açılış konuşmasında, Suudi Arabistan’ın istikrarlı ekonomi politikalarının yatırım çekiciliğine katkıda bulunduğunu belirterek, Krallığın sadece sermaye çekmeyi değil, aynı zamanda bilgi ve teknoloji transferi ve endüstrileri yerelleştiren stratejik ortaklıklar kurmayı da hedeflediğini vurguladı.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ile ortak bir diyalog oturumunda konuşan Suudi Arabistan Maliye Bakanı Muhammed el-Cedan, Suudi Arabistan'da rekor bir sürede başarılanların eşi benzeri görülmemiş bir yapısal dönüşüm olduğunu açıkladı. Bessent ise ABD-Suudi Arabistan ilişkilerinin gücünü vurgulayarak, Suudi Arabistan ile ilişkileri ‘tarihi’ olarak nitelendirdi.