Atacama Çölü'nde kıyafet atıklarından tepeler oluştu

Moda endüstrisinin 2018'de, havacılık ve deniz taşımacılığı endüstrilerinin toplamından daha fazla enerji tükettiği tespit edildi (AFP)
Moda endüstrisinin 2018'de, havacılık ve deniz taşımacılığı endüstrilerinin toplamından daha fazla enerji tükettiği tespit edildi (AFP)
TT

Atacama Çölü'nde kıyafet atıklarından tepeler oluştu

Moda endüstrisinin 2018'de, havacılık ve deniz taşımacılığı endüstrilerinin toplamından daha fazla enerji tükettiği tespit edildi (AFP)
Moda endüstrisinin 2018'de, havacılık ve deniz taşımacılığı endüstrilerinin toplamından daha fazla enerji tükettiği tespit edildi (AFP)

Güney Amerika ülkesi Şili'deki Atacama Çölü'nde kıyafet atıklarından tepeler oluştu.
Ülke uzun süredir ABD, Avrupa ve Asya'daki ikinci el ya da satılmamış kıyafetler için bir merkez haline büründü.
Zira Şili'nin kuzeyindeki Alto Hospicio adlı serbest bölgedeki Iquique Limanı'na yılda yaklaşık 59 bin ton kıyafet geliyor.
Başkent Santiago'daki dükkan sahipleri bu giysilerin bazılarını satın alıyor. Kaçakçılar da bir miktar giysiyi Latin Amerika'daki diğer ülkelere götürüyor.
Ancak Fransız haber ajansı AFP'ye göre en az 39 bin ton giysi çöldeki çöplüklere atılıyor.
Daha önce limanda çalışan Alex Carreno yaptığı açıklamada "Kıyafetler dünyanın her yerinden geliyor" diye konuştu:
"Santiago'ya satılmayan ya da diğer ülkeler gönderilmeyen şeyler serbest bölgede kalıyor. Çünkü kimse kıyafeti almak için gereken gümrük vergisini ödemiyor."

Atık giysilerden ısı yalıtım paneli yapan EcoFibra adlı şirketin kurucusu Franklin Zepeda, sorunun giysilerin biyolojik olarak parçalanamaması olduğunu söyledi. Kimyasal ürünlerin belediye çöplüklerine kabul edilmediğini belirten Zepeda şu ifadeyi kullandı:
"Sorun olmayı bırakıp çözüm olmaya başlamak istedim."

Moda endüstrisinin çevreye verdiği zarar
Birleşmiş Milletler'in 2019'da yayımladığı bir rapora göre moda endüstrisi, dünya genelinde toplam su israfının yüzde 20'sinden sorumlu. Zira tek bir kot pantolon için 7 bin 500 litre su gerekiyor.
Rapor, küresel sera gazı emisyonunun yüzde 8'inni moda endüstrisinden kaynaklandığını gösterdi. Ayrıca her saniye bir çöp kamyonuna sığacak miktarda tekstil ürünün gömüldüğü ya da yakıldığı tespit edildi.
Öte yandan Şili'deki giysi tepelerinden yararlananlar da var. 300 bin kişinin yaşadığı bölgedeki yoksullar, ihtiyaç duydukları veya satabilecekleri şeyler için buralardan yararlanıyor.

Ayrıca tüketim çılgınlığı yavaş yavaş hızını kaybediyor. Atık giysilerden iplik üreten Ecocitex'in kurucusu Rosario Hevia, şöyle konuştu:
"Yıllarca tükettik. Hiç kimse giderek daha fazla atık giysinin ortaya çıkmasını umursamıyor gibiydi. Ama artık insanlar kendilerini sorguluyor."
Independent Türkçe, AFP, Insider



ABD-İran müzakerelerinde "sınırlı ilerleme"

İran heyetine ait araçlar beşinci turun sonunda Roma'daki Umman Büyükelçiliği'nden ayrılıyor (Reuters)
İran heyetine ait araçlar beşinci turun sonunda Roma'daki Umman Büyükelçiliği'nden ayrılıyor (Reuters)
TT

ABD-İran müzakerelerinde "sınırlı ilerleme"

İran heyetine ait araçlar beşinci turun sonunda Roma'daki Umman Büyükelçiliği'nden ayrılıyor (Reuters)
İran heyetine ait araçlar beşinci turun sonunda Roma'daki Umman Büyükelçiliği'nden ayrılıyor (Reuters)

İranlı ve Amerikalı müzakereciler dün Roma'da yapılan beşinci tur görüşmelerden önemli bir ilerleme sağlanamadan ayrıldı. Görüşmelere aracılık eden Umman'ın Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi, görüşmelerde "bazı ilerlemeler kaydedildiğini, ancak kesin bir sonuca ulaşılamadığını" söyledi.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Ummanlı mevkidaşının "bazı fikirler sunduğunu ve başkentlerde daha fazla teknik inceleme yapılmasına karar verdiklerini" belirterek, "Bu çözümlerin ilerlemenin anahtarı olabileceğini" söyledi.

Görüşmelerin "birkaç kısa oturumda çözülemeyecek kadar karmaşık olduğunu... ilerleme potansiyeli bulunduğunu" kaydetti. "Biz pozisyonlarımıza bağlıyız" diye ekledi. Amerikan tarafı artık İran'ın pozisyonlarını net bir şekilde anlıyor ve makul bir yoldayız" ifadelerini kullandı.

ABD tarafından henüz bir açıklama yapılmadı. Müzakerecisi Steve Witkoff, görüşmenin bittiği açıklanmadan önce Roma'daki Umman Büyükelçiliği'nden ayrıldı. Görüşme, iki taraf arasında İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerine devam etmesi konusunda yaşanan büyük anlaşmazlıkların ardından gerçekleşti.