Mısırlı plastik sanatçısı Gazbia Sirry 96 yaşında vefat etti

Mısırlı plastik sanatçısı Gazbia Sirry (Mısır medyası)
Mısırlı plastik sanatçısı Gazbia Sirry (Mısır medyası)
TT

Mısırlı plastik sanatçısı Gazbia Sirry 96 yaşında vefat etti

Mısırlı plastik sanatçısı Gazbia Sirry (Mısır medyası)
Mısırlı plastik sanatçısı Gazbia Sirry (Mısır medyası)

Mısır Güzel Sanatlar Vakfı ve Kültür Bakanlığı, dün (Çarşamba) 96 yaşında vefat eden plastik sanatçısı Gazbia Sirry’i çağdaş plastik sanatının öncülerinden biri olarak nitelendirdi.
Gazbia Sirry, Ekim 1925'te doğdu. Teknik Eğitim Fakültesi’nden mezun olduktan sonra yurtdışındaki eğitimini Paris, Roma ve Londra'da tamamlamak için burs aldı.
1950'lerde ortaya çıkan küçük bir plastik sanatçı grubu üyeleri arasındaydı ve çalışmaları Mısır ortamının renk, hareket ve ifadesi açısından zengin kompozisyonlarla karakterize edildi.
Tabloları arasında "Um Ratiba", "İki Eş", "Nil Sahilinde Yaşam", "Korkmuş Evler", "Hadeel Güvercinleri", "Salıncaklar" ve "Nübyeli Kadın" yer alıyor.
Mısır, Cezayir, Irak, İtalya, Brezilya ve ABD'de 70'ten fazla sergiye katıldı, ayrıca birçok Mısır üniversitesinde ve Kahire'deki Amerikan Üniversitesi'nde ders verdi.
1979-1983 yılları arasında Güzel Sanatlar Vakfı üyesi oldu. Devlet Tanıtım Ödülü ve ardından Devlet Takdir Ödülü'nün yanı sıra Birinci Sınıf Bilim ve Sanat Nişanı'nı aldı.
1998'de Kahire'deki Amerikan Üniversitesi, sanatı, hayatı ve deneyimleri hakkında bir makale koleksiyonu içeren ‘Passion for Color’ (Renk Tutkusu) adlı kitabını İngilizce olarak yayınladı.
Merhum sanatçının cenazesi Perşembe günü (bugün) öğleden sonra Mohandessin semtindeki Mustafa Mahmud Camii'nden kaldırılacak.



100 yıl önce keşfedilen 500 kiloluk dev kalamar ilk kez görüntülendi

100 yıl önce keşfedilen 500 kiloluk dev kalamar ilk kez görüntülendi
TT

100 yıl önce keşfedilen 500 kiloluk dev kalamar ilk kez görüntülendi

100 yıl önce keşfedilen 500 kiloluk dev kalamar ilk kez görüntülendi

Dünyanın bilinen en ağır omurgasızı olan koca kalamar, ilk kez doğal ortamında canlı görüntülendi.

Boyu 7 metreye, ağırlığıysa 500 kilograma ulaşabilen koca kalamar (Mesonychoteuthis hamiltoni), 1925'te tanımlanmıştı.

Bir ispermeçet balinasının karnındaki iki kalamarın kolları aracılığıyla tanımlanan hayvanların daha sonraki örnekleri de genellikle ölüydü. Türün yetişkinleri, zaman zaman oltaya takılmış balıkları çiğnerken deniz yüzeyinde görülüyordu.

Ancak Antarktika yakınlarında okyanusun derinlerinde yaşayan koca kalamar daha önce hiç doğal ortamında kameraya yakalanmamıştı. 

Schmidt Okyanus Enstitüsü'nün uzaktan kumandalı su altı aracı SuBastian'ı kullanan uluslararası bir keşif ekibi, 9 Mart günü bunu başardı.  Güney Sandwich Adaları yakınlarında 35 günlük bir keşif gezisi düzenleyen araştırmacılar, 600 metre derinlikte yavru bir koca kalamara denk geldi.

Auckland Teknoloji Üniversitesi'nde kalamar araştırmacısı olan Dr. Kat Bolstad, görüntülerin doğrulanmasına yardım etti. 2023'te benzer bir keşif yapılmış ancak bilim insanları, görüntüdeki hayvanın koca kalamar olduğuna emin olamamıştı.

Dr. Bolstad yeni gözlemi şöyle yorumluyor:

Bu gerçekten de derin deniz kafadanbacaklıları üzerinde çalıştığım süre boyunca elde ettiğimiz en heyecan verici gözlemlerden biri.

Bilim insanları çok geniş bir bölgede yaşamaları ve muhtemelen insanlardan uzak durmaları nedeniyle bu hayvanları bulmanın zor olduğunu düşünüyor.

Dünyanın en büyük gözlerine sahip koca kalamarların, bu özelliği balinalardan kaçmak için geliştirdiği tahmin ediliyor. 

Dr. Bolstad ayrıca "kollarında ve dokunaçlarında eşsiz bir vantuz ve kanca kombinasyonuna" sahip hayvanları bu sayede tespit ettiğini söylüyor. 

Şeffaf bir gövdesi ve kahverengi lekeleri olan yavru kalamar, 30 santimetre uzunluğundaydı. 

Araştırmacılar, türün yetişkinlerinin daha derin sularda yaşadığını ve onları aramaya devam edeceklerini söylüyor.

Dr. Bolstad "Ait olduğu derin denizdeki evinde, canlı ve yetişkin bir koca kalamarın neye benzediğini görmek için sabırsızlanıyorum" diyor.

Ancak türün doğadaki ilk görüntüsünün yetişkin hali yerinde "küçük bir cam heykele benzeyen bu güzel erken yaşam evresi" olmasından da memnun olduğunu ifade ediyor.

Independent Türkçe, Science Alert, New York Times, Schmidt Okyanus Enstitüsü