Husilerin maaşlarını kestiği binlerce öğretmen geçim mücadelesi veriyor

Husilerce maaşları kesilen 190 bin Yemenli öğretmen, ailelerinin geçimini sağlamak için başka işlerde çalışıyor

Sana’da bir çadırın içindeki okulda kalabalık öğrencili sınıflardan biri (EPA)
Sana’da bir çadırın içindeki okulda kalabalık öğrencili sınıflardan biri (EPA)
TT

Husilerin maaşlarını kestiği binlerce öğretmen geçim mücadelesi veriyor

Sana’da bir çadırın içindeki okulda kalabalık öğrencili sınıflardan biri (EPA)
Sana’da bir çadırın içindeki okulda kalabalık öğrencili sınıflardan biri (EPA)

Uluslararası bir rapor, yaklaşık beş yıl önce İran destekli Husi milislerin kontrolü altındaki bölgelerde maaşlarını kesmesi sonucunda 190 bin Yemenli öğretmenin, ailelerinin geçimlerini sağlamak adına sokakta çalışmak da dahil olmak başka bir gelir kaynağı bulmak zorunda olduğunu ortaya koydu.
Save the Children Vakfı (Çocukları Koruyun) tarafından yayınlanan rapora göre, Yemen'de sekiz milyon çocuğun temel eğitime devam edebilmesi için desteğe ihtiyaç duyarken, 2014 yılında Husilerce meşru hükümete yönelik gerçekleştirilen darbenin ardından çıkan savaş nedeniyle 1,7 milyon çocuk temel hizmetlerden kesildi.
Vakıf, Yemen'deki öğretmen ve eğitim çalışanlarının yarısından fazlasının (yaklaşık 190 bin kişi), 2016'dan beri düzenli maaş alamadıkları için sokak işleri de dahil olmak üzere ailelerinin geçimlerini sağlamak adına ikinci gelir kaynakları bulmak zorunda kaldığını söyledi. Açıklamada, yedi yıllık çatışmanın ardından hali hazırda 2,2 milyondan fazla çocuğun okula gidemediği, yaklaşık 8 milyon çocuğun yalnızca temel öğrenime devam etmek için eğitim desteğine ihtiyaç duyduğu ve yaklaşık 1,7 milyon çocuğun yerinden edilmiş ve temel hizmetlerden mahrum bırakıldığı kaydedildi.
Vakfa ait raporda Yemenli bir öğretmen, “Öğretmenin kendi çocuklarını beslemenin yollarını düşündüğü sırada sınıfa girerek öğrencileri eğimesi nasıl beklenir? Çoğumuzun okula ulaşım için ödeyecek parası bile yok. Öğretmenlerin üzerindeki psikososyal etkiye ek mevcut mali koşullar, bazılarını mütevazı işlere girmeye veya sokakta çalışmaya sevk etti. Bir öğretmenin öğrencilerini kendilerini sokakta çalışırken gördükten sonra ona saygı duymasını nasıl beklersiniz? Öğrencilerimize nasıl örnek oluyoruz?” şeklinde konuştu.
Save The Children Eğitim Danışmanı Chiara Moroni, öğretmen ve eğitim personelinin öğrenme süreci ve çocukların ihtiyaç duydukları öğrenmeyi almalarını sağlamak için önemli olduğuna dikkati çekerek, maaş kesintisinin devam etmesinin eğitim sürecini belirleyici bir etkiye sahip olacak çöküşü hızlandıracağını ve aynı zamanda ülkenin geleceğine de zarar vereceğini kaydetti.
Moroni açıklamasında, “Gelecek nesli yetiştirenlere sahip çıkmalıyız. Hepimiz bugün bildiklerimizi, hayatımızda bizi ilk sıraya koyan en az bir öğretmene borçluyuz” diyerek eğitim olmadan çocukların yetişkinliğe geçişteki kritik döneminde bir dizi riske maruz kalınabileceğini vurguladı.
Raporda, Yemen'deki eğitim durumunun, yeni tip koronavirüs pandemisi sebebiyle 2020 ila 2021'de eğitim yılının planlanandan daha erken sona ermesiyle daha da kötüleştiğine dikkat çekilerek, bu durumun yaklaşık 5,8 milyon öğrencinin eğitim süresini sekteye uğrattığını, birçoğunun ise pandeminin yarattığı ekonomik koşullar nedeniyle okula dönememem riskiyle karşı karşıya kaldığı bildirildi.
Ülke genelinde artan ihtiyaçların yanı sıra yetersiz fonlamanın zorluk yaratmaya devam ettiği bildirilen raporda, Ekim 2021'e kadar, Yemen'deki insani müdahale planı için fon, talep edilen miktarın yaklaşık yüzde 50'sine ulaşırken, temel eğitim faaliyetlerine devam etmek için gereken fonun yalnızca yüzde 35'i alındığı aktarıldı.
Vakıf, çatışma taraflarını uluslararası hukuka uymaya, okulları ve diğer sivil yerleri ise çatışmadan korumaya davet ederken, uluslararası toplumu, çocukların eğitime geri dönmelerine izin vermek için düşmanlıkların sona ermesini desteklemeye ve Yemen'in geleceği için eğitimi tam olarak finanse etmeye çağırdı.
İran destekli Husi milisler 2016 yılından bu yana öğretmenler dahil kamu dairesinde çalışan işçilerin maaşlarını ödemeyi bıraktı. Husiler kazanılan tüm parayı militanlar ve grubun liderlerine aktarırken, grup üyelerini devlet dairelerinde çeşitli pozisyonlara atadı. Husilerin kontrol ettiği bölgelerde gruba bağlı işçiler maaşlarını düzenli olarak alırken, bu durum nüfusun yüzde 80’inin gıda yardımı ile geçindiğini gösteriyor.



Suriye: Gürültünün ortasında hukuk devleti talepleri

Fotoğraf: SANA
Fotoğraf: SANA
TT

Suriye: Gürültünün ortasında hukuk devleti talepleri

Fotoğraf: SANA
Fotoğraf: SANA

Aliya Mansur

Yeni Suriye ulusal logosunun (görsel kimlik) lansman töreni, Suriye'deki her etkinlik gibi Suriyeliler arasında geniş çaplı bir tartışmanın eşlik ettiği, etkileyici ve güzel bir etkinlikti. Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'nın katıldığı Halk Sarayı'ndaki görkemli törene, “Suriye Demokratik Güçleri”nin kontrolü altındaki Rakka ve Haseke hariç olmak üzere Suriye'nin çeşitli bölgelerinde aynı anda düzenlenen kutlamalar eşlik etti. Gösteriler ve sloganlar Suriye devriminden sahneleri çağrıştırdı.

Şara'nın tören sırasında yaptığı etkileyici konuşma Suriye'nin birliğinin ve çeşitliliğinin altını çizdi ama daha tören bitmeden önce Suriyeliler arasında şu tartışma başlamıştı; bu ulusal logo gerçekten Suriyeli mi yoksa başka ülkelerden “ilham mı” alındı? Bazıları bunun bir alkollü içecek şirketnin ticari logosu olduğunu söyleyecek kadar şüphelerinde ileri gittiler.

Suriye şahininin “çalıntı” olduğu suçlamaları - ki bu kesinlikle doğru değil - ve bunlara verilen karşılıklar arasında meselenin özü neredeyse kayboldu. Oysa meselenin özü şu: Nasıl bir Suriye istiyoruz? Hukuk devleti olan bir Suriye mi yoksa halkın ruh hallerinin dalgalanmalarına tabi bir Suriye mi?

Konuya ilişkin yorumunda Anayasa Bildirgesi Taslağı Komitesi üyesi Dr. Ahmed el-Karbi, resmi logoların kabulü tartışılırken yasal temellere dayanmanın gerekliliğini vurguladı. Anayasa Bildirgesi'nin 5. maddesinde açıkça “devletin logosu kanunla belirlenir” ifadesinin yer aldığına ve hukuka dayalı bir devletin anayasal çerçevelere uygun olarak onaylanmamış bir logoya indirgenemeyeceğine işaret etti.

Suriye'deki tartışma ve çekişmenin özü bu olmak yerine, bazı Suriyeliler binlerce yıllık Suriye anıtlarına kazınmış olan Suriye şahininin kökeni ve sembolizmiyle ilgili suçlamalarda bulunmakla meşgul oldular.

Esed rejiminin devrilmesinden ve Şara'nın yönetime gelmesinden bu yana, Suriye halkı hükümetin, özellikle de Başkan Şara'nın her eylemini mutlak biçimde destekleyenler ile hükümetin yaptığı her eylemi veya açıklamayı mutlak biçimde reddedenler arasında bölündü. İki grup arasında, bir şeyleri düzeltmek amacıyla eleştirenlerin ve teşvik etmek amacıyla destekleyenlerin sesleri kayboldu.

Esed rejiminin devrilmesinden bu yana 7 ay geçti ve yeni otoritenin en belirgin özelliği Suriyelilerle ilişkilerinde şeffaf olmamak

Şarku'l Avsat'ın Al Majalla'dan aktardığı analize göre Esed rejiminin devrilmesinden bu yana yedi ay geçti ve yeni otoritenin en belirgin özelliği Suriyelilerle ilişkilerinde şeffaf olmamak. Bu da yorumlara kapıyı açıyor ve Suriye halkının doğasını ve doğruluğunu bilinmediği söylentilerin yayılmasına katkıda bulunuyor.

17 Mayıs'ta Suriye Cumhurbaşkanlığı, eski rejim tarafından işlenen ihlallerle ilgili gerçekleri ortaya çıkarmak, sorumlularından hesap sormak, mağdurlara tazminat ödemek ile görevli bir geçiş adaleti komisyonu kurulacağına dair bir kararname yayınladı. Kararname, Abdulbasıt Abdullatif'in komisyon başkanı olarak atanmasını ve duyuru tarihinden itibaren 30 günü geçmeyecek bir süre içinde bir çalışma grubu oluşturma ve iç yönetmelikler hazırlama görevini üstlenmesini öngörüyordu.

Bu kararnamenin yayınlanmasının üzerinden yaklaşık bir buçuk ay geçti, yani komisyonun kurulması için öngörülen 30 günlük süre geçti. Peki bu komisyon hangi aşamada? Cevap yok. Bu sadece şeffaflığın eksik olduğunu değil, aynı zamanda hükümetin kendi yayınladığı kararnamelere ve mevzuata, örneğin Anayasa Bildirgesi'nin 5. maddesine bağlı olmadığının da bir örneği.

İşte meselenin özü de budur: Nasıl bir Suriye istiyoruz?

Hukuk ve kurumlar devleti Suriye'nin sesi, iki grubun kopardığı gürültü arasında neredeyse duyulmuyor. Bir tarafta destekçiler var ve bunların çoğu Suriyelilerin “Aralık 2024 devrimcileri” olarak adlandırdığı, devrimin 14 yılı boyunca önemli bir rol veya sese sahip olmayan, şimdiyse hükümetin sağ tarafında yer alan kişiler. Diğer taraftaki hükümetin muhalifleri arasındaysa, hükümetin her türlü eylemini çarpıtmakla meşgul olan, çoğunluğu eski rejim kalıntısı ve solcu olan sesler bulunuyor. İkisi arasında aklın sesi kayboluyor.

Suriye'nin istikrarı sadece Suriye için değil, bölge için de bir öncelik. İstikrarlı bir Suriye, komşu ülkelerin istikrarının başlangıcıdır ve bir vatandaşlık devleti ve hukukun üstünlüğünün inşası, Suriyelilerin onlarca yıllık geleceğinin temel taşıdır. Sağlam olmayan temeller üzerine inşa edilen her yapı, özellikle Suriye'nin düşmanları hâlâ pusuda beklediğinden, çökme riski altındadır. Hukukun üstünlüğü, adalet, özgürlük, vatandaşlık ve şeffaflık, istediğimiz devleti inşa etmek için önceliklerdir.